[isim]

• Taneli veya un gibi toz durumunda olan şeyleri yabancı maddelerden ayıklamak veya incesini kabasından ayırmak için kullanılan, tahta bir kasnak ve tek tarafa gerilmiş, gözenekli tel, kıl, bez vb.nden oluşan araç

  Evden bir elek getirilecek, eleğin kenarına bir sopa konup kaldırılacak. - Sait Faik Abasıyanık

Ata Sözleri ve Deyimler

• elekten geçirmek

[isim]

[halk ağzında]

• Boğa, tosun

Ata Sözleri ve Deyimler

• keleye çekmek

[isim]

• Kirliliği gösteren iz

  Adi madenî kol düğmeleri bunları yeşilimtırak bir leke ile kirletirdi. - Abdülhak Şinasi Hisar

• Bir yüzeyde türlü sebepler dolayısıyla oluşan farklı renk

  Kuyruğunun ucu ile alnının orta yerinde beyaz lekeler vardı. - Ömer Seyfettin

[biyoloji]

• Vücudun herhangi bir yerinde oluşan değişik renk

[mecaz]

• Yüz kızartacak durum, namussuzluk, kara, şaibe

  Kendi vicdanında kendi durumunu düzeltmek, geçmişin lekesini yıkamak istiyordu. - Halide Edip Adıvar

[gök bilimi]

• Güneş, ay, yıldız veya herhangi bir gezegenin parlak yüzeyinde görülen karanlık bölüm

Ata Sözleri ve Deyimler

• leke etmek
• leke getirmek
• leke olmak
• leke sürmek

[isim]

• Ekmek işi

[isim]

• Gerçekleştirilmesi zamana bağlı istek

  Bu emele vasıl olmak için bütün gayretimi sarf edeceğim, elimden geleni yapacağım. - Etem İzzet Benice

Ata Sözleri ve Deyimler

• emel beslemek
• emeline alet etmek

[isim]

• Bir işin yapılması için harcanan beden ve kafa gücü, mesai, zahmet

  Ücret emeğin karşılığıdır. - Anayasa

• Uzun ve yorucu, özenli çalışma

  Bir darbe benim bütün o uzun emeklerimi sıfıra indirir. - Hüseyin Cahit Yalçın

[toplum bilimi]

• İnsanın bilinçli olarak belli bir amaca ulaşmak için giriştiği hem doğal ve toplumsal çerçevesini hem de kendisini değiştiren çalışma süreci

Ata Sözleri ve Deyimler

• emeği geçmek
• emek çekmek
• emek harcamak
• emek olmadan yemek olmaz
• emek vermek

[isim]

• Acı, üzüntü, dert, keder

  Bu derdi huy edinenler elem çekmez. - Necip Fazıl Kısakürek

[isim]

[halk ağzında]

• Büyük sıçan

• Domalan

[isim]

[halk ağzında]

• Su kıyılarındaki böcekleri yiyerek yaşayan yaban ördeği

[isim]

[halk ağzında]

• Mısır ve tanesi

• Mısır unundan yapılan ekmek

[isim]

• Bir devletin egemenliği altında bulunan toprakların tümü, diyar, memleket

  Artık vatan toprağı, Rumeli'deki hudutlarından Anadolu'daki hudutlarına kadar yekpare bir ülke olmuştur. - Yahya Kemal Beyatlı

• Devlet

  Vicdan hürriyetine riayet eden tek ülke Osmanlı İmparatorluğu idi. - Falih Rıfkı Atay

• Bir özelliği ön plana çıkarılarak düşünülen bölge

  Sonsuzluk ülkesi.

Ata Sözleri ve Deyimler

• ülke açmak

[isim]

[hayvan bilimi]

• Atgillerden, uzun kulaklı binek ve hizmet hayvanı, merkep, karakaçan, uzun kulaklı (Equus asinus)

  Arkadaşını böyle dar vakit eşeğin üstünde görünce koştu. - Fakir Baykurt

[halk ağzında]

• Odun kesme, duvar örme, sıva yapma vb. işlerde kullanılan üç veya dört ayaklı sehpa

Ata Sözleri ve Deyimler

• eşeğe altın semer vursalar yine eşektir
• eşeğe cilve yap demişler, çifte atmış
• eşeğe gücü yetmeyip semerini dövmek
• eşeği dama çıkaran yine kendi indirir
• eşeği düğüne çağırmışlar, "ya su lazımdır ya odun" demiş
• eşeğin aklına karpuz kabuğu düşürmek (veya koymak)
• eşeğini sağlam kazığa bağlamak
• eşeğin kuyruğu gibi
• eşeğin kuyruğunu kalabalıkta kesme; kimi uzun der, kimi kısa
• eşeğin ölümü köpeğe ziyafettir (veya düğündür)
• eşeği sahibinin dediği yere bağla da varsın kurt yesin
• eşeği yoldan çıkaran sıpanın oynaması
• eşek at olmaz, ciğer et olmaz
• eşek bile bir düştüğü yere bir daha düşmez
• eşek çamura çökerse sahibinden gayretlisi olmaz
• eşek derisi gibi
• eşek eşeği ödünç kaşır
• eşek gibi
• eşek hoşaftan ne anlar (suyunu içer, tanesini bırakır)
• eşek kadar
• eşek kocamakla tavla başı olmaz
• eşek kulağı kesilmekle küheylan olmaz
• eşek kuyruğu gibi ne uzar ne kısalır
• eşek sudan gelinceye kadar dövmek
• eşekten düşmüşe (veya düşmüş karpuza) dönmek

[isim]

• Birbirine benzer veya aynı cinsten olan şeylerin oluşturduğu bütün, takım, öbek, grup

  Tarla kuşları Mustafa'nın sabanı altından yeni kurtulmuş olan kaba çığır üzerine kümeyle konarak buldukları tohumlara gaga çalmakta idiler. - Nabizade Nâzım

• Tümsek biçimindeki yığın

• Tomar

[eğitim bilimi]

• Bir sınıfta öğrencilerin, belli bir eğitim ve öğretim amacıyla bir süre için oluşturdukları takım veya öbek

[spor]

• Durum ve nitelikleri göz önünde bulundurularak belli sayıdaki takımdan oluşturulan alt grup

[spor]

• Koşularda, kendiliğinden oluşan yarışçı gruplarının her biri

Ata Sözleri ve Deyimler

• kümeden düşmek
• kümeye çıkmak

[isim]

• Yapağı veya keçi kılının dokunmadan yalnızca dövülmesiyle elde edilen kaba kumaş

  Belki on aile keçelerden, kilimlerden çergelerini meyve ağaçlarının altlarına kurdular. - Ömer Seyfettin

[sıfat]

• Bu kumaştan yapılan

  Keçe çadırların içi biraz ısınsın diye yerlere, kilimlerin üstüne ayı postları serilmişti. - Nezihe Araz

• Yere serilen halı, kilim vb. yünlü döşemelik

  Yaz geldi, keçeleri kaldırmalı.

Ata Sözleri ve Deyimler

• keçe külah etmek
• keçe külah olmak
• keçesini sudan çıkarmak
• keçeyi suya atmak

[isim]

[halk ağzında]

• Taşlı tarla

[isim]

• Ev, dükkân, arazi vb. taşınmaz mal

• Vakıf olmayıp doğrudan doğruya birinin malı olan yer veya yapı

[eskimiş]

• Devletin egemenliği altında bulunan toprakların bütünü, ülke

  Adalet mülkün temelidir.