[isim]

• Bir şeyin esas tutulan yüzü, arka karşıtı

  Arabam bir gece kulübünün önünde duruyor. - Ahmet Ümit

• Bir şeyin esas tutulan yüzünün baktığı yer, karşı

  Altmış yaşında anamın önünde sigara içmek istemezdim. - Burhan Felek

• Bir kimsenin ilerisi

  Bir aralık önümüzden şarkı sesleri geldi. - Sait Faik Abasıyanık

• Yakın gelecek zaman

  Önümüz kış.

• Giyeceklerin genellikle göğsü örten bölümü

  Uçuk siyah renkli çarşaf pelerinin önü açık. - Peyami Safa

• Önce olan, ilk

  Ön söz. Ön görüşme.

• Civar, yöre

  Kanlıca önlerine geldiler.

[sıfat]

• Benzerler arasında bakılan veya gidilen yönde olan

  Ben, Anafartalar'da Mustafa Kemal'in bulunduğu en ön siperlerde de kurşun attım. - Aka Gündüz

Ata Sözleri ve Deyimler

• önde gelmek
• öne almak
• öne çıkmak
• öne düşmek
• öne sermek
• öne sürmek
• önü alınmak
• önünde ardında gidilmez
• önüne arkasına bakmadan
• önüne bakmak
• önüne bir kemik atmak
• önüne çıkmak
• önüne dikilmek
• önüne düşmek
• önüne geçmek
• önüne gelen
• önüne geleni kapar, ardına geleni teper
• önüne katmak
• önünü almak
• önünü ardını düşünmemek
• önünü kesmek

[isim]

• Deha sahibi kimse, dâhi

[isim]

[halk ağzında]

• Hayvanları çayıra bağlamaya yarayan kalın ip, örük

[isim]

• Konuşanın temel olarak aldığı bir şeyden daha uzak olan yer veya şey, mavera, beri karşıtı

  Köşklerin biraz ötesinde köy kulübelerine benzer derme çatma evler görülürdü. - Ruşen Eşref Ünaydın

• Bir şeyin arkadan gelen bölümü

  İşin ötesi kolay.

[sıfat]

• Bulunulan yere göre karşı yanda olan

  Evimizin bir yanı bahçe, öte yanı sokaktı. - Memduh Şevket Esendal

[sıfat]

• Daha fazla, çok

  Güzel olduğu pek iddia edilmezdi ama güzellikten de öte güçlü bir çekiciliği vardı. - Haldun Taner

• Dış

  Sınır ötesi.

Ata Sözleri ve Deyimler

• ötesi var mı?
• ötesi yok

[isim]

• Biçimleri yapılacak işe göre değişen, üzerinde maden dövülen, çelik yüzeyli, demir araç

  Demir yalım gibi kızarmıştı. Küçücük örsünün üstüne koydu, dövmeye başladı. - Yaşar Kemal

• Üzerine çivi çakılacak ayakkabı geçirilen kunduracı gereci

Ata Sözleri ve Deyimler

• örs ve çekiç arasında kalmak

[isim]

• Safra (II)

Ata Sözleri ve Deyimler

• ödü bokuna karışmak
• ödü kopmak (veya patlamak)
• ödünü koparmak (veya patlatmak)

[bitki bilimi]

• Öd ağacı

• Bu ağacın kıyılmış parçalarından yapılan tütsü

  Derinlerden gelen öd ve günlük kokuları etrafı ve havayı sardı. - Ahmet Hikmet Müftüoğlu

[sıfat]

• Hayatı sona ermiş, artık yaşamıyor olan, meyyit, morto, diri karşıtı

[isim]

• Ölmüş insan, mevta, meyyit, müteveffa

  Onu denizden çıkarmak istediler ama biri, müstantik ve doktor gelmeyince ölülere dokunulmaz, diyince bu işten vazgeçtiler. - Halikarnas Balıkçısı

[isim]

• Hayvan leşi

  Tavuk ölüsü.

[mecaz]

• Gücü az, zayıf

  Ölü kandil.

[mecaz]

• Çok durgun, hareketsiz

  Ölü kentler, boş kaleler, eski saraylar. - Necati Cumalı

[mecaz]

• Etkileme gücü olmayan, canlılığı olmayan

  Ölü bir konuşması var.

Ata Sözleri ve Deyimler

• ölü gibi
• ölü gözü gibi
• ölü gözü kadar
• ölü gözünden yaş ummak
• ölümü gör (veya öp)
• ölüsü bile yetmek
• ölüsü ortada kalmak
• ölüyü güldürmek

[isim]

• Örme işi

[halk ağzında]

• Yama olarak yapılan örgü

[halk ağzında]

• Tarlalarda sele karşı taştan yapılmış set

[isim]

[halk ağzında]

• Otlak

[isim]

• Kötü bir davranış veya sözü cezalandırmak için kötülükle karşılık verme isteği ve işi, intikam

  Bunda da biraz öç, biraz nispet, biraz kurum arzusu vardır. - Aka Gündüz

Ata Sözleri ve Deyimler

• öç (veya öcünü) almak (veya çıkarmak)

[isim]

[felsefe]

• Bir kimsenin benliği, kendi manevi varlığı, iç, nefis, derun, varoluş karşıtı

  Özünü bir yerde bırakıp sadece kalıbını gezdirmişti. - Haldun Taner

• `Kendine, kendi kendini` anlamlarında birleşik kelimeler türeten bir söz

  Öz eleştiri, öz yönetim.

• Bir şeyin en kuvvetli veya kıvamlı bölümü, hülasa, zübde, ekstre

  Karaciğer özü. Meyve özü. Mısır özü.

• Çıbanların içinde ölmüş dokudan oluşan irinle birlikte çıkan parça

[zamir]

• Kendi, zat

  Bir od düştü yanar tatlı özüme / Dünya zindan görünüyor gözüme - Karacaoğlan

[mecaz]

• Bir şeyin temel ögesi, künh, zübde

  Ortalıktaki krizi sebep gösteriyorlar ama asıl kriz şirketin kendi özünde. - Aka Gündüz

[bitki bilimi]

• Bitkilerin kök, gövde ve dallarının boydan boya ortasında bulunan, hafif, gevrek ve çoğu yumuşak bölüm

  Ağacın çürüğü özünden olur / Yiğidin iyisi sözünden olur - Halk türküsü

Ata Sözleri ve Deyimler

• özü sözü bir (olmak)

[sıfat]

• Kan bağı ile bağlı olan, üvey olmayan

  Size öz evladım gibi davranacağım. - Ayşe Kulin

• İçine, arılığını, saflığını bozacak hiçbir şey karışmamış olan, saf, arı(I)

[isim]

[halk ağzında]

• Dere, çay

• Sulak, verimli yer

[isim]

• Özgü

  Gülmek insan türüne öze bir durumdur.

[isim]

• Bir bütünü oluşturan, bütünden ayrıştırıldığında da kendi başına anlam taşıyan parça, unsur

• Başka şeylerin kendisinden türediği ilk madde, ilke, unsur

• Gerekçe, araç

  O savaşı başarıya ulaştıran en kuvvetli öge, ne yabancıdan gördüğümüz yardım ne de bugünkü özel girişimcilerin gayretleridir. - Necati Cumalı

[kimya]

• Birleşik bir şeyi oluşturan basit şeylerden her biri, unsur, eleman

[dil bilgisi]

• Bir cümleyi oluşturan özne, yüklem, tümleç vb. birimlerden her biri

[toplum bilimi]

[mantık]

• Bir sınıf veya bir topluluğun bireylerinden her biri

[isim]

• Küçük çocukları korkutmak için uydurulmuş hayalî yaratık, umacı

[ünlem]

• Usanç, bezginlik, tiksinti vb. duygular anlatan bir söz

  Öf, ne kaba adam! Öf, ne pis koku!

[isim]

• Örme işi