[isim]

• Şarap

  Karşıyaka'da İzmir'in gülü / Seyran ediyor elinde mülü - Halk türküsü

[isim]

• İkiden sonra gelen sayının adı

• Bu sayıyı gösteren 3 ve III rakamlarının adı

[sıfat]

• İkiden bir artık

Ata Sözleri ve Deyimler

• üç aşağı beş yukarı
• üç aşağı beş yukarı dolaşmak
• üç günlük ömür
• üç maymunu oynamak
• üç nalla bir ata kaldı

[isim]

[eskimiş]

• Alçalma, düşkünlük

• Ayıplanacak şey

  Böyle bir kitaptan bahsetmek benim için zül, muharriri için de bir şereftir. - Asaf Halet Çelebi

Ata Sözleri ve Deyimler

• zül saymak (veya addetmek)

[sıfat]

• Üç parçadan oluşan, kendinde herhangi bir şeyden üç tane bulunan, müselles, troyka

  Bu üçlü grup merdivenin en üst basamağında öylece duruyor. - Tarık Buğra

[mecaz]

• Üç kişiden oluşmuş

[isim]

• İskambil, domino vb. oyunlarda üzerinde üç işareti veya noktası bulunan kâğıt veya pul

[isim]

[müzik]

• Üç ses veya çalgı için düzenlenmiş müzik parçası, trio

[isim]

[müzik]

• Bu parçayı çalan üç kişilik müzik topluluğu, trio

[sıfat]

• Hayatı sona ermiş, artık yaşamıyor olan, meyyit, morto, diri karşıtı

[isim]

• Ölmüş insan, mevta, meyyit, müteveffa

  Onu denizden çıkarmak istediler ama biri, müstantik ve doktor gelmeyince ölülere dokunulmaz, diyince bu işten vazgeçtiler. - Halikarnas Balıkçısı

[isim]

• Hayvan leşi

  Tavuk ölüsü.

[mecaz]

• Gücü az, zayıf

  Ölü kandil.

[mecaz]

• Çok durgun, hareketsiz

  Ölü kentler, boş kaleler, eski saraylar. - Necati Cumalı

[mecaz]

• Etkileme gücü olmayan, canlılığı olmayan

  Ölü bir konuşması var.

Ata Sözleri ve Deyimler

• ölü gibi
• ölü gözü gibi
• ölü gözü kadar
• ölü gözünden yaş ummak
• ölümü gör (veya öp)
• ölüsü bile yetmek
• ölüsü ortada kalmak
• ölüyü güldürmek

[isim]

• Kötü bir davranış veya sözü cezalandırmak için kötülükle karşılık verme isteği ve işi, intikam

  Bunda da biraz öç, biraz nispet, biraz kurum arzusu vardır. - Aka Gündüz

Ata Sözleri ve Deyimler

• öç (veya öcünü) almak (veya çıkarmak)

[isim]

[felsefe]

• Bir kimsenin benliği, kendi manevi varlığı, iç, nefis, derun, varoluş karşıtı

  Özünü bir yerde bırakıp sadece kalıbını gezdirmişti. - Haldun Taner

• `Kendine, kendi kendini` anlamlarında birleşik kelimeler türeten bir söz

  Öz eleştiri, öz yönetim.

• Bir şeyin en kuvvetli veya kıvamlı bölümü, hülasa, zübde, ekstre

  Karaciğer özü. Meyve özü. Mısır özü.

• Çıbanların içinde ölmüş dokudan oluşan irinle birlikte çıkan parça

[zamir]

• Kendi, zat

  Bir od düştü yanar tatlı özüme / Dünya zindan görünüyor gözüme - Karacaoğlan

[mecaz]

• Bir şeyin temel ögesi, künh, zübde

  Ortalıktaki krizi sebep gösteriyorlar ama asıl kriz şirketin kendi özünde. - Aka Gündüz

[bitki bilimi]

• Bitkilerin kök, gövde ve dallarının boydan boya ortasında bulunan, hafif, gevrek ve çoğu yumuşak bölüm

  Ağacın çürüğü özünden olur / Yiğidin iyisi sözünden olur - Halk türküsü

Ata Sözleri ve Deyimler

• özü sözü bir (olmak)

[sıfat]

• Kan bağı ile bağlı olan, üvey olmayan

  Size öz evladım gibi davranacağım. - Ayşe Kulin

• İçine, arılığını, saflığını bozacak hiçbir şey karışmamış olan, saf, arı(I)

[isim]

[halk ağzında]

• Dere, çay

• Sulak, verimli yer

[isim]

[bitki bilimi]

• Asmanın taze veya kuru olarak yenilen ve salkım durumunda bulunan meyvesi

Ata Sözleri ve Deyimler

• üzümün çöpü armudun sapı var demek
• üzümünü ye de bağını sorma
• üzüm üzüme baka baka kararır

[isim]

• Kumluk, susuz ve ıssız geniş arazi, sahra, badiye

  Koskoca çölü, yapı ve bahçelerle donattık. - Falih Rıfkı Atay

[mecaz]

• Hiçbir şey yetişmeyen, olmayan yer

Ata Sözleri ve Deyimler

• çöle dönmek

[isim]

• Bir insan, bir hayvan veya bitkide hayatın tam ve kesin olarak sona ermesi, ahiret yolculuğu, ebedî uyku, emrihak, irtihal, memat, mevt, vefat

  Herhâlde padişah da annesi ve hemşireleri de dostlarının vakitsiz ölümüne karşı çok müteessir olmuşlardı. - Asaf Halet Çelebi

• Ölme biçimi

  Yanarak ölümü feciydi.

• İdam cezası

  Ölüme mahkûm oldu.

[ünlem]

• Ölmesi istenen canlı için kullanılan bir söz

  Zalimlere ölüm!

[mecaz]

• Sona erme, yok olma, ortadan kalkma

  Küçük sanayinin ölümü.

Ata Sözleri ve Deyimler

• ölüm Allah'ın emri
• ölüme koşmak
• ölüm gibi
• ölüm hak miras helal
• ölümle burun buruna gelmek
• ölümle öç alınmaz
• ölümle pençeleşmek
• ölüm ölüm de hırlamaya ne borcum var?
• ölümü göze almak
• ölümüne susamak
• ölümün soluğunu ensesinde duymak (veya hissetmek)
• ölüm var dirim var

[sıfat]

• Üçü bir arada doğan (çocuk)

• Üçlü, üç yanlı, üç kollu, üç parçalı

[sıfat]

• Özü olan, öz bölümü çokça olan

  Gönlüm dolu İstanbul'un en özlü sesiyle. - Yahya Kemal Beyatlı

• Düşünceyi gereksiz söz kullanmadan bildiren

  Özlü anlatım.

• Kıvamlı

• Benliğinde, varlığında, yapısında herhangi bir nitelik bulunan

  Ben o kadar bedbaht, doğru özlü bir kadınım ki beni sonra anlayacaksınız. - Aka Gündüz

• Yapışkan, verimli (toprak)

[zarf]

• Kısa ve anlamlı bir biçimde

  Köprüye kadar kendi dünyaları içinde ne tatlı, ne özlü konuşurlardı. - Yusuf Ziya Ortaç

[sıfat]

• Kin ve intikam dolu, öç alma isteğinde olan

  Fransız general beyaz at üstünde Galata'dan geçtiği gün, tıpkı 1908 Meşrutiyeti'nin ilk günlerindeki gazete başyazıları gibi hınçlı ve öçlü idi. - Falih Rıfkı Atay

[isim]

• Bir niceliği, o nicelik için kabul edilmiş birimlerden birine göre oranlayarak değerlendirme, mizan

• Bu değerlendirmede kullanılan birim, ölçme birimi

  Ziyanımız, ölçülere sığmayacak kadar büyüktür. - Ruşen Eşref Ünaydın

• Ölçme sonucu bulunan rakam

  Odanın ölçüsü.

• Belirlenmiş boyut

  Elbise ölçüsü. Bel ölçüsü.

• Ölçüt

[mecaz]

• Değer, itibar

  Şimdiki ölçülere uymaz bir biçimi vardı. - Yusuf Ziya Ortaç

[mecaz]

• Aşırı olmama, ılımlı, uygun olma durumu

  Hiçbir şeyde ölçüyü aşmamalı.

[edebiyat]

• Bir şiirdeki dizelerin hece ve durak bakımından denk oluşu, vezin

[müzik]

• Bir ezginin eşit bölümlere ayrılışı

Ata Sözleri ve Deyimler

• ölçü almak
• ölçüyü kaçırmak

[isim]

[halk ağzında]

• Bumbar, bağırsak

• Bumbarın yağı