[isim]

• Kar, süt vb.nin rengi, beyaz, kara ve siyah karşıtı

[sıfat]

• Bu renkte olan

• Beyaz leke

  Bir gözünde akı var.

[sıfat]

[mecaz]

• Temiz

[sıfat]

[mecaz]

• Dürüst

[sıfat]

[mecaz]

• Sıkıntısız, rahat

  Ak günler göresin.

Ata Sözleri ve Deyimler

• ak akçe kara gün içindir
• ak dediğine kara demek
• ak don kara don geçitte belli olur
• ak gün ağartır, kara gün karartır
• akı ak karası kara
• akı karası geçitte belli olur
• akım derken bokum demek
• ak koyun kara koyun geçit başında belli olur
• ak koyunu gören içi dolu yağ sanır
• ak koyunun kara kuzusu da olur
• ak köpeğin pamuk pazarına zararı vardır
• akla karayı seçmek
• ak sakaldan yok sakala gelmek

[isim]

• Yayla atılan, ucunda sivri bir demir bulunan ince ve kısa tahta çubuk

• Yön göstermek amacıyla belli yerlere konulabilen, oka benzer işaret

• At arabası, kağnı vb. araçlarda koşum hayvanlarının bağlandığı ağaç

  Dörtnala koşan bir yük arabasının oku böğrüme çarptı. - Ömer Seyfettin

[matematik]

• Bir dairede bir kirişin ortasında bu kirişi gören yayın ortasına indirilen doğru parçası

Ata Sözleri ve Deyimler

• ok atmak
• ok gibi (yerinden) fırlamak
• ok yaydan (veya yayından) çıkmak

[sıfat]

• Yemek yemesi gereken, tok karşıtı

  Aç ne yemez, tok ne demez. - Divanü Lügati't-Türk

• Yiyecek bulamayan

  Ben hem öksüzüm hem yetimim hem de tam 23 saattir açım. - Yakup Kadri Karaosmanoğlu

[mecaz]

• Gözü doymaz, haris

  Ne aç adam!

[mecaz]

• Çok istekli, hevesli

  Her zamanki gibi bilgiye aç, her zamanki gibi ağızları lafla, kafaları düşünceyle dolu çalçene yaratıklarız. - Ayla Kutlu

[zarf]

• Karnı doymamış olarak

  Ben aç yattım mı kötü kötü rüyalar görürüm nedense. - Orhan Kemal

Ata Sözleri ve Deyimler

• acından kimse ölmemiş
• acından ölmek
• aç açık kalmak
• aç aç ile yatınca arada dilenci doğar
• aç aman bilmez, çocuk zaman bilmez
• aç at yol almaz, aç it av almaz
• aç ayı oynamaz
• aç bırakmak
• aç doymam, tok acıkmam sanır
• aç doyurmak
• aç elini kora sokar
• aç esner, âşık gerinir
• aç gezmektense tok ölmek yeğdir
• açın gözü ekmek teknesinde olur
• açın imanı olmaz
• açın karnı doyar, gözü doymaz
• açın koynunda ekmek durmaz
• açın kursağına çörek dayanmaz
• açın uykusu gelmez
• aç ile dost olayım diyen peşin karnını doyursun
• aç ile eceli gelen söyleşir
• aç kalmak
• aç köpek fırın deler
• aç kurt aslana saldırır
• aç kurt gibi
• aç kurt yavrusunu yer
• aç ne yemez, tok ne demez
• aç susuz kalmak
• aç tavuk kendini arpa ambarında sanır
• aç, yanından kaç

[sıfat]

• Nicelik, nitelik, güç, süre, sayı bakımından eksik, çok karşıtı

  Heykel konularının parmakla sayılacak kadar az olduğunu ileri sürüyordu. - Bedri Rahmi Eyuboğlu

[zarf]

• Alışılmış olandan, umulandan veya gerekenden eksik olarak

Ata Sözleri ve Deyimler

• aza çoğa bakmamak
• aza kanaat etmeyen çoğu hiç bulamaz
• aza sormuşlar: "nereye?", "çoğun yanına" demiş
• az ateş çok odunu yakar
• az bulmak
• az buz olmamak
• az değil
• az gelmek
• az görmek
• az günün adamı olmamak
• azı çoğa saymak (veya tutmak)
• az kaldı (veya kalsın)
• az kaz, uz kaz, boyunca kaz
• az olsun, uz olsun
• az söyle, çok dinle
• az tamah çok ziyan getirir
• az veren candan, çok veren maldan
• az yiyen çok uyur, çok yiyen güç uyur

[eskimiş]

[kimya]

• Azot elementinin simgesi

[isim]

• Genellikle uzun bir nesnenin incelerek biten son ve sivri noktası

  Bu resmin iki gözü bir makasın ucu ile oyulmuştu. - Aka Gündüz

• Bir şeyin baş veya son noktası

• Bir şeyin kenarı

  Kırk kişilik bir masanın bir ucunda, üç kişiyiz. - Refik Halit Karay

• Dış kenar, periferi

• Bir uzaklığın son noktası

  İstikbal, bu yolun ucundan bir güneş gibi doğuyor. - Falih Rıfkı Atay

• Bir şeyin başı, tepesi

• Kurşun kalemlerde yazmayı sağlayan kömürden yapılan madde

[sıfat]

• Bir şeye gereğinden çok fazla bağlanan, önem veren, ekstrem

[tarih]

• Türk devletlerinde genellikle sınır boylarındaki eyalet ve sancak

Ata Sözleri ve Deyimler

• ucu (herhangi birine) dokunmak
• ucu bucağı olmamak (veya görünmemek)
• ucu bucağı yok (veya kayıp)
• ucunda (bir şey) bulunmak
• ucundan tutmak
• ucunu bulmak
• ucunu kaçırmak
• ucu ortası belli olmamak
• uç vermek

[sıfat]

• İyi, güzel

• İşe yatkın, becerikli, mahir

[zarf]

• Masallarda az gittik uz gittik, dere tepe düz gittik tekerlemesinde `uzak` anlamında kullanılan bir söz

[isim]

• Bazı maddelerin dilde bıraktığı yakıcı duyu, tatlı karşıtı

  Acıyı sever.

[sıfat]

• Tadı bu nitelikte olan

  Acı kahvesini yudumluyordu. - Tarık Buğra

• Herhangi bir dış etken dolayısıyla duyulan rahatsızlık, ızdırap

  Omuzlarına kadar vücudun derisini haşlayan bayıltıcı yanma acısı ve dehşeti çok sürmedi. - Peyami Safa

[mecaz]

• Ölüm, yangın, deprem vb. olayların yarattığı üzüntü, keder, elem

  İnsan, ölümün acısını en çok günün iki uzak saatinde hissetmektedir. - Yusuf Ziya Ortaç

[sıfat]

• Çarpıcı, göz alıcı (renk)

[sıfat]

[mecaz]

• Keskin, şiddetli

  Acı poyraz kuvvetle esiyordu. - Orhan Kemal

[sıfat]

[mecaz]

• Kırıcı, üzücü, incitici, dokunaklı, kötü

Ata Sözleri ve Deyimler

• acı (veya acılar) görmek
• acı acıyı keser, su sancıyı
• acı çekmek (veya duymak)
• acı gelmek
• acı patlıcanı kırağı çalmaz
• acısı çıkmak
• acısı içine (veya yüreğine) çökmek (veya işlemek)
• acısına dayanamamak
• acısını almak
• acısını almak
• acısını bağrına (veya içine) basmak (veya gömmek)
• acısını çekmek
• acısını çıkarmak
• acısını görmek
• acısı ortaya çıkmak
• acı söylemek
• acı vermek

[isim]

[matematik]

• Birbirini kesen iki yüzey veya aynı noktadan çıkan iki yarım doğrunun oluşturduğu geometrik biçim, zaviye

[mecaz]

• Görüş, bakım, yön, anlayış biçimi

  Her oyunda, ele aldığım konu için yeni bir şekil, dramatik açıdan ve sahneleme açısından yeni bir üslup bulmaya çalışıyorum. - Nazım Hikmet

[isim]

• Köpek dişlerinden sonra içeriye doğru, alt ve üst çenenin iki yanında beşer tane bulunan ve yiyecekleri öğütmeye yarayan dişlerin ortak adı, azı dişi, öğütücü diş

[halk ağzında]

• Öküz arabalarında ön ve arka yastıkları dingile bağlayan ağaç çivi

[sıfat]

• Sayı, nicelik, değer, güç, derece vb. bakımından büyük ve aşırı olan, az karşıtı

  Bana matematik çok kolay geldi. - Falih Rıfkı Atay

[zarf]

• Aşırı bir biçimde

  Biz çocuklar evimizi çok beğendik. - Ayla Kutlu

Ata Sözleri ve Deyimler

• çok baharın otunu yemek
• çok bilen (veya söyleyen) çok yanılır
• çok el ya yağmaya ya yolmaya
• çok gelmek
• çok gezen tavuk ayağında pislik getirir
• çok görmek
• çok havlayan köpek ısırmaz
• çok koşan çabuk (veya çok veya tez) yorulur
• çok naz âşık usandırır
• çok olmak
• çok söyleme arsız edersin, aç bırakma hırsız edersin
• çok söylemek
• çok şey!
• çok şükür
• çok yaşayan (veya okuyan) bilmez, çok gezen bilir

[isim]

• Damızlık erkek koyun

[mecaz]

• Sağlıklı, gürbüz genç erkek

Ata Sözleri ve Deyimler

• koça boynuzu yük değil

[isim]

[spor]

• Çalıştırıcı

• Kişilerin liderlik veya yöneticilik özelliklerini, becerilerini geliştirmeye yönelik, belli bir amacı hedefleyerek daha etkili sonuçlara ulaşmasını sağlamak için çalışan kimse

[isim]

[gök bilimi]

• Zodyak üzerinde Balık ile Boğa arasında bulunan takımyıldızın adı, Hamel

[isim]

[bitki bilimi]

• Ceviz

• İskambil oyunlarında diğer kâğıtları alabilen, onlara üstün tutulan belirli renk ve işaretteki kâğıt

[mecaz]

• Başarı fırsatı olan elverişli durum, saldırış ve savunma fırsatı

  Başvurduğu bu olağanüstü tabiyede varlığını değil, yokluğunu koz olarak kullanmıştır. - Haldun Taner

[mecaz]

• Karşısındakini alt edecek etkili şey

Ata Sözleri ve Deyimler

• koz kırmak
• kozu kaybetmek
• kozunu paylaşmak (veya pay etmek)
• koz vermek

[sıfat]

[eskimiş]

• Gölgede kalan (yan)

[isim]

• Dişi çocuk

  Oğlu savaşın birinde şehit düştü, iki kızı da evlenip ücra yerlere gittiler. - Halikarnas Balıkçısı

• Üzerinde kadın resmi bulunan iskambil kâğıdı

  Karo kızı.

[ünlem]

• Dişi cinsten birine daha yaşlı biri tarafından kullanılan bir seslenme sözü

Ata Sözleri ve Deyimler

• kız almak
• kız beşikte (veya kundakta), çeyiz sandıkta
• kız gibi
• kızı gönlüne bırakırsan ya davulcuya kaçar (veya varır) ya zurnacıya
• kızı kısrağı
• kızım sana söylüyorum (veya dedim) gelinim sen anla (veya işit)
• kızını (veya evladını) dövmeyen dizini döver
• kız istemek
• kız kaçırmak
• kız vermek

[isim]

[teklifsiz konuşmada]

• Kuyruk sokumu bölgesi, kaba et, kaba but, popo, makat

[denizcilik]

• Deniz teknelerinde art taraf

  Pantolonunu, ceketini fırlatır, kıç altındaki âdeta kamaramsı yere sokulur, düşünürdü. - Sait Faik Abasıyanık

[sıfat]

• Arka bölümde olan

[halk ağzında]

• Bacak, ayak

Ata Sözleri ve Deyimler

• kıç atmak
• kıç attırmak
• kıçına bakarak (veya baka baka)
• kıçına kına yakmak
• kıçına tekmeyi atmak (veya vurmak veya yapıştırmak)
• kıçını yırtmak