[nesnesiz]

[halk ağzında]

• Kendine gelmek, aklı başına gelmek, ayılmak

  Bırak gece yarısı hoşbeşi Allah aşkına, aydım artık gidip yatayım. - Sait Faik Abasıyanık

[-i]

[mecaz]

• Gerçeği anlamak

[isim]

• Kaymak (II) işi

[sinema]

[televizyon]

• Herhangi bir nedenle filmin atlaması, görüntünün perdeye veya ekrana tam olarak gelmemesi

[isim]

• Bir işte yardımcı olarak çalışan erkek

  Eli yüzü düzgün, işgüzar bir yamağı mektupçu efendinin yanına kapılandıracaklar... - Ercüment Ekrem Talu

[tarih]

• Yeniçeri Ocağında topçu ve humbaracı gibi askerî kuruluşlarda aday olarak bulunan kimse

[mecaz]

• Birinin etkisinde kalarak onun sözünden çıkmayan kimse

[isim]

• Yakmak işi

[-den]

• Yüksek, uzak veya geçilmesi güç bir yerin öte yanına geçmek

  İki gündür sarp dağ yollarından aşıyoruz. - Falih Rıfkı Atay

[-i]

• Süre geçmek, bitmek, sona ermek

[-i]

• Geçmek

  Üstelik çekingenliğin de kaybolmuş hatta sokulganlığı aşarak girişkenlik derecesini bulmuştu. - Tarık Buğra

[-e]

• Erkek hayvan dişisiyle çiftleşmek

[nesnesiz]

[argo]

• Görünmeden kaçmak

  Herif çoktan aşmış.

[-i]

• Bir şeyi kapalı durumdan açık duruma getirmek

  Kapıyı açıp içeri giriyorum. - Adalet Ağaoğlu

• Engeli kaldırmak

  Karla kapanan yolu açmak.

• Sarılmış, katlanmış, örtülmüş veya iliklenmiş olan şeyleri bu durumdan kurtarmak

  Kadın hamalı dışarı çıkardı, sonra çantasını açıp birkaç lira çıkardı. - Memduh Şevket Esendal

• Bir şeyi, bir yeri oyarak veya kazarak çukur, delik oluşturmak

• Tıkalı bir şeyi bu durumdan kurtarmak

  Su borusunu açmak.

• Alanını genişletmek

  Anıtın çevresini açmak.

• Birbirinden uzaklaştırmak

  Kollarını açtı.

• Yarmak

  Çıbanı açmak.

• Düğümü veya dolaşmış bir şeyi bu durumdan kurtarmak

  Yumağı açmak.

• Bir toplantıyı, etkinliği başlatmak

• Bir kuruluşu, bir iş yerini işler duruma getirmek

• Bir aygıtı, bir düzeneği çalıştırmak

  Dönüş yolunda radyoyu açtık. - Elif Şafak

• Alışverişi başlatmak

  Bakan, tütün piyasasını açtı.

• Rengin koyuluğunu azaltmak

  Bu boyayı biraz daha açmalı.

• Yakışmak, güzel göstermek

  Bu renk odayı açtı.

• Ferahlık vermek

• Beğenmek

  Burası beni açmadı, başka yere gidelim.

• Bir konu ile ilgili konuşmak

• Avunmak veya danışmak üzere söylemek, içini dökmek

  Size derdimi açmaya geldim. - Falih Rıfkı Atay

• Satranç, poker vb. oyunları başlatmak

[nesnesiz]

• Yapmak, düzenlemek

  Sınav açmak.

[nesnesiz]

• Ayırmak, tahsis etmek

  Senin için üst katta bir oda açtık.

• Görünür duruma getirmek

  Kollarını, göğsünü açmış.

[nesnesiz]

• Bulutların dağılmasıyla gökyüzü aydınlanmak

  Hava açtı.

[nesnesiz]

[mecaz]

• Geçit sağlamak

  İki oda arasına kapı açtık.

[mecaz]

• Sıkılganlığını, utangaçlığını gidermek

  Öğretmen sürekli konuşuyor, öğrenciyi açmak istiyordu.

[eskimiş]

• Savaşla almak, fethetmek

Ata Sözleri ve Deyimler

• aç gözünü, açarlar gözünü
• açma sırrını dostuna, o da söyler dostuna
• açtı ağzını, yumdu gözünü

[isim]

• Güneşin batmasına yakın zamandan gecenin başlamasına kadar olan vakit, akşam vakti, akşamleyin

• Gece

  Dün akşam karşılıklı içerken, çoktan bayatlamış itirafımı ağzımdan kaçırma gafletinde bulundum. - Elif Şafak

• Akşam ezanı

• Akşam namazı

Ata Sözleri ve Deyimler

• akşam ahıra sabah çayıra
• akşama kadar
• akşama kalmak
• akşama karşı gitme, tana karşı yatma
• akşamı akşam etmek
• akşamı bulmak (veya etmek)
• akşamın hayrından sabahın şerri iyidir
• akşamın işini sabaha (veya yarına) bırakma
• akşamı zor etmek
• akşam ise yat, sabah ise git
• akşamlar (veya akşamışerifler) hayrolsun!

[isim]

• Çakmak işi

• Vurulup çakılarak yapılmış kuyumcu işi

• Bu işte kullanılan kuyumcu kalıbı

[sıfat]

[argo]

• Taklit olan, sahte

[halk ağzında]

• Deri hastalığı, yara, çıban

[isim]

• Kaçmak işi, firar

  Fabrikayı boşaltmaları için dışarıdan çağrı yapılırken kaçma arzusuyla yanıp tutuşanlar oldu. - Lâtife Tekin

[isim]

• Trabzon iline bağlı ilçelerden biri

[-e]

• Ölçüleri birbirini tutmak

  Ayakkabı ayağına iyi uydu.

• Renk, biçim vb. yönünden birbirini tutmak, uygun düşmek

  Kravat ceketine uymuş.

• Zevke, anlayışa uygun düşmek

  Sizin tutumunuz bizim görev anlayışımıza uyuyor.

• Bir inanca, bir anlayışa, bir duruma veya egemen bir güce uygun davranışta bulunmak, riayet etmek

  Şu acayip sevdaları bırak, muhite uy, zamana uy, hayatını mükemmel kazanırsın. - Peyami Safa

• Bağlı kalmak, tabi olmak

  Birtakım kayıt ve şartlara uymalıydı.

• Uygun düşmek, münasip olmak

  Her cihette birbirine uyacak kadın erkek bulmak dünyada kabil değildir. - Hüseyin Cahit Yalçın

[isim]

• Yuvarlak biçimde sarılmış iplik, yün vb. şey

  Yün yumağı.

[sıfat]

• Yuvarlak biçimde sarılmış olan

  Bir yumak yün.

[-i]

[halk ağzında]

• Yıkamak

  Evlerinin önü susam / Bir su bulsam yüzüm yusam - Halk türküsü

[sıfat]

• Bir yana doğru eğik olan

[isim]

[matematik]

• Yalnız iki kenarı paralel olan dörtgen

[mecaz]

• Sözünden dönen, yanlışlık yapan (kimse)

  O yamuk herifler bir daha giremezler mahallemize. - Ahmet Ümit

[isim]

[mecaz]

• Birine karşı yanlış davranma

Ata Sözleri ve Deyimler

• yamuk yapmak

[isim]

• Değerli metal ve taşlardan yapılan süs eşyası

  Altın yüzük yaptırdım, kuyum ustalarına - Halk türküsü

[isim]

• Pamuk, yün, ipek vb.nden makinede dokunmuş her türlü dokuma

  Her şey, esvap ve eşya Bursa'da dokunan ipek kumaşlardan yapılmıştır. - Falih Rıfkı Atay

[mecaz]

• Varlığı ve kişiliği oluşturan nitelik veya malzeme