[isim]

• Yayla atılan, ucunda sivri bir demir bulunan ince ve kısa tahta çubuk

• Yön göstermek amacıyla belli yerlere konulabilen, oka benzer işaret

• At arabası, kağnı vb. araçlarda koşum hayvanlarının bağlandığı ağaç

  Dörtnala koşan bir yük arabasının oku böğrüme çarptı. - Ömer Seyfettin

[matematik]

• Bir dairede bir kirişin ortasında bu kirişi gören yayın ortasına indirilen doğru parçası

Ata Sözleri ve Deyimler

• ok atmak
• ok gibi (yerinden) fırlamak
• ok yaydan (veya yayından) çıkmak

[isim]

• Bir toplantıya katılanların, bir sorunla ilgili birkaç seçenekten birini tercih etmesi, rey

• Bu tercihi belirten işaret, söz veya yazı

• Seçimlerde kişinin herhangi bir aday veya partiye ait yaptığı tercih

Ata Sözleri ve Deyimler

• oya koymak (veya sunmak)
• oy vermek (veya kullanmak)

[ünlem]

• Çeşitli duyguları anlatmak için kullanılan bir seslenme sözü

[ünlem]

• `Hayır` anlamında kullanılan bir söz

  Dün bize geldiniz mi? -Yo.

• `Yapmam, istemem, kabul etmem` anlamında kullanılan bir itiraz sözü

• `Sakın` anlamında kullanılan bir uyarma sözü

  Yoo, güvercinlerime dokunmayınız, dedi. - Yakup Kadri Karaosmanoğlu

[isim]

[coğrafya]

• Denizin, gölün küçük girintiler biçiminde karaya doğru sokulduğu bölümü

  Sandalını Kaşık Adası'nın bir küçük koyuna çekti. - Sait Faik Abasıyanık

[sıfat]

• Bulunmayan, mevcut olmayan (nesne, kimse vb.), var karşıtı

[isim]

• Olmayan, bulunmayan şey

  Sen yoktan anlamaz mısın?

• Yasak

  İçki, sigara yok.

[edat]

• `Hayır` anlamında kullanılan bir söz

  Geldiler mi? -Yok, daha gelmediler.

[bağlaç]

• Birbirine karşıt iki cümleden, ikincisinin başına getirilen bir söz

  Verdiler, ne âlâ; yok vermediler, döner gelirsin.

[bağlaç]

• Birinin söylediği sözlerden genelde kuşkulanıldığında veya sözler hafifsendiğinde kullanılan bir söz

  Yok kâğıdı kalmamış, yok mürekkebi iyi değilmiş, hasılı bir alay bahaneler!

  Yok ben seni adam ettim, yok haddini bil, yok üstümüze düşeni yapalım. - Attila İlhan

[edat]

• Savunulan bir düşünceyi doğrulayan sözün başına getirilir

  Yok, doğrusu iyi adam, kim ne derse desin.

Ata Sözleri ve Deyimler

• yok ananın örekesi
• yok canım
• yok devenin başı (veya pabucu veya nalı)
• yok etmek
• yok oğlu yok
• yok olmak
• yok satmak
• yoktan var etmek
• yokum
• yok yok

[sıfat]

• Bu kelimesine göre yerde, zamanda veya söz zincirinde biraz uzak olanı niteleyen söz

  Bu parayı da şu adrese gönderiver. - Ayla Kutlu

[zamir]

• Biraz uzakta olan bir varlığı veya biraz önce anılan bir şeyi işaret yolu ile belirtmek için kullanılan söz, şurası

  Bunu istemem, şunu isterim.

Ata Sözleri ve Deyimler

• şu denli
• şu günlerde (veya sırada)
• şu kadar
• şu kadar ki
• şuna bak!
• şundan
• şunun şurası
• şusu busu

[isim]

• Genellikle uzun bir nesnenin incelerek biten son ve sivri noktası

  Bu resmin iki gözü bir makasın ucu ile oyulmuştu. - Aka Gündüz

• Bir şeyin baş veya son noktası

• Bir şeyin kenarı

  Kırk kişilik bir masanın bir ucunda, üç kişiyiz. - Refik Halit Karay

• Dış kenar, periferi

• Bir uzaklığın son noktası

  İstikbal, bu yolun ucundan bir güneş gibi doğuyor. - Falih Rıfkı Atay

• Bir şeyin başı, tepesi

• Kurşun kalemlerde yazmayı sağlayan kömürden yapılan madde

[sıfat]

• Bir şeye gereğinden çok fazla bağlanan, önem veren, ekstrem

[tarih]

• Türk devletlerinde genellikle sınır boylarındaki eyalet ve sancak

Ata Sözleri ve Deyimler

• ucu (herhangi birine) dokunmak
• ucu bucağı olmamak (veya görünmemek)
• ucu bucağı yok (veya kayıp)
• ucunda (bir şey) bulunmak
• ucundan tutmak
• ucunu bulmak
• ucunu kaçırmak
• ucu ortası belli olmamak
• uç vermek

[sıfat]

• Sayı, nicelik, değer, güç, derece vb. bakımından büyük ve aşırı olan, az karşıtı

  Bana matematik çok kolay geldi. - Falih Rıfkı Atay

[zarf]

• Aşırı bir biçimde

  Biz çocuklar evimizi çok beğendik. - Ayla Kutlu

Ata Sözleri ve Deyimler

• çok baharın otunu yemek
• çok bilen (veya söyleyen) çok yanılır
• çok el ya yağmaya ya yolmaya
• çok gelmek
• çok gezen tavuk ayağında pislik getirir
• çok görmek
• çok havlayan köpek ısırmaz
• çok koşan çabuk (veya çok veya tez) yorulur
• çok naz âşık usandırır
• çok olmak
• çok söyleme arsız edersin, aç bırakma hırsız edersin
• çok söylemek
• çok şey!
• çok şükür
• çok yaşayan (veya okuyan) bilmez, çok gezen bilir

[isim]

• Damızlık erkek koyun

[mecaz]

• Sağlıklı, gürbüz genç erkek

Ata Sözleri ve Deyimler

• koça boynuzu yük değil

[isim]

[spor]

• Çalıştırıcı

• Kişilerin liderlik veya yöneticilik özelliklerini, becerilerini geliştirmeye yönelik, belli bir amacı hedefleyerek daha etkili sonuçlara ulaşmasını sağlamak için çalışan kimse

[isim]

[gök bilimi]

• Zodyak üzerinde Balık ile Boğa arasında bulunan takımyıldızın adı, Hamel

[isim]

[hayvan bilimi]

• Yumurtlayan omurgalılardan, akciğerli, sıcakkanlı, vücudu tüylerle örtülü, gagalı, iki ayaklı, iki kanatlı uçucu hayvanların ortak adı

  Çalıların üstünde kuşlar cıvıldayarak uçuşuyordu. - Ömer Seyfettin

[argo]

• Acemi er

Ata Sözleri ve Deyimler

• kuşa benzemek (veya dönmek)
• kuşa kafes lazım, boruya nefes
• kuş gibi
• kuş gibi (veya kadar) yemek
• kuş gibi çırpınmak
• kuş gibi uçup gitmek (veya uçmak)
• kuş kadar canı olmak
• kuş kanadına kira istemez
• kuş kanadıyla gitmek
• kuş mu konduracak?
• kuş uçmaz, kervan geçmez
• kuş uçurmamak (veya uçurtmamak)
• kuşu kuşla avlarlar
• kuşun kanadıyla haber salmak
• kuş vardır eti yenir, kuş vardır et yedirilir

[isim]

• Ani bir değişiklik sonucunda ortaya çıkan şaşkınlık

  Sinan, şoka uğramış bir hâlde soruyor. - Ahmet Ümit

[sıfat]

• Şaşırtıcı, alışılmamış, beklenmedik

[ruh bilimi]

• Kaza, beklenmeyen bir olay, bazı ilaç ve uyuşturucuların yarattığı fiziksel veya ruhsal olarak birdenbire gelişen karmaşık belirtilerin tümü

[sıfat]

• Yoğunluğundan dolayı güç akan, sulu karşıtı

  Koyu pekmez. Koyu süt.

• Rengi açık olmayan, daha belirgin olan, açık karşıtı

  Oturduğu yerden Boğaziçi'nin koyu mavi gecesinde bir balıkçı kayığı kayıp gidiyordu. - Halide Edip Adıvar

[bilişim]

• Yazı karakterinin daha belirgin olarak yazılmış biçimi

[mecaz]

• Aşırı (davranış, düşünce vb.)

  Daha eski zamanda koyu bir Türkçe taraftarıymış. - Abdülhak Şinasi Hisar

[mecaz]

• Derin, hararetli

  Koyu bir sohbet.

[isim]

• Su katmanına varıncaya kadar derinliğine kazılan, genellikle silindir biçiminde, çevresine duvar örülen, suyundan yararlanılan çukur

  Kahveci Salih eğilmiş, az evvel sarkıttığı gazozları kuyudan çıkarıyordu. - Haldun Taner

• Toprağa kazılan derince çukur

  Kireç kuyusu.

[mecaz]

• İçinden çıkılamayan durum veya yer

[madencilik]

• Yer altındaki iş yerlerine ulaşmak için açılmış ve kesit boyutları derinliğine oranla sınırlı, düşey veya düşeye yakın bağlantı yolu

Ata Sözleri ve Deyimler

• kuyu açmak
• kuyudan adam çıkarmak
• kuyu gibi
• kuyusunu kazmak

[isim]

• Oyulmuş, içi boş ve çukur olan yer

  Birbirine karışmış nal oyuklarından, gündüz beş on kişilik bir devriyenin geçip gittiği anlaşılıyordu. - Falih Rıfkı Atay

[isim]

• Dış uyaranlara karşı bilincin, bütünüyle veya bir bölümünün yittiği, tepki gücünün zayıfladığı ve her türlü etkinliğin büyük ölçüde azaldığı dinlenme durumu

  Hiç kimse bir diğerinin yerine karnını doyuramaz, hiç kimse bir başkasının uykusunu uyuyamaz. - İsmet Özel

[mecaz]

• Çevrede olup bitenin farkında olmama, gaflet, aymazlık

[mecaz]

• Doğada görülen sükûnet durumu

  Kış süresince uykuda olan ağaçlar, baharla birlikte uyandı.

[mecaz]

• Gerçeği görememe, aymazlık

Ata Sözleri ve Deyimler

• uyku (veya uykusunu) çekmek
• uyku basmak (veya bastırmak)
• uyku dağıtmak
• uykuda olmak
• uyku durak yok
• uyku gözünden akmak
• uyku kestirmek
• uyku nedir bilmeden
• uykusu açılmak (veya dağılmak)
• uykusu başına sıçramak
• uykusu bölünmek
• uykusu gelmek
• uykusu kaçmak
• uykusunu almak
• uyku tutmamak
• uyku vermek (veya getirmek)
• uykuya dalmak
• uykuya varmak
• uykuya yatmak