[isim]

• Kanın rengi, kızıl, kırmızı

[sıfat]

• Bu renkte olan

  Al bayrak. Al çuha.

• Dorunun açığı, kızıla çalan at donu

[sıfat]

• Bu renkte olan (at)

• Yüze sürülen pembe düzgün, allık

Ata Sözleri ve Deyimler

• al elmaya taş atan çok olur
• al giymedim ki alınayım
• al gömlek gizlenemez
• alı alına, moru moruna
• alı al, moru mor
• al kanlara boyanmak
• al kiraz üstüne kar yağmış

[isim]

[eskimiş]

• Aldatma, düzen, tuzak, hile

Ata Sözleri ve Deyimler

• al ile aslan tutulur, güç ile sıçan tutulmaz

[kimya]

• Alüminyum elementinin simgesi

[isim]

[müzik]

• Gam dizisinde `sol` ile `si` arasındaki ses

• Bu sesi gösteren nota işareti

[kimya]

• Lantan elementinin simgesi

[isim]

[kaba konuşmada]

• Dişilik organı

[kimya]

• Amerikyum elementinin simgesi

[isim]

• Arap alfabesinin yirmi üçüncü harfinin adı

Ata Sözleri ve Deyimler

• lâm elif çevirmek (veya çizmek)
• lâmı cimi yok

[isim]

• Mikroskopta incelenecek maddelerin üzerine konulduğu dar, uzun cam parçası

• Dar, çok ince metal parça

[isim]

• Bir kimsenin, bir tüzel kişinin mülkiyeti altında bulunan, taşınır veya taşınmaz varlıkların bütünü

  Mal vardı, mülk vardı. At vardı, araba vardı. - Ömer Seyfettin

• Büyükbaş hayvan

  Boz atlar yağız değildi artık; mallar erimiş, zayıflamıştı. - Nezihe Araz

[ticaret]

• Alınıp satılabilen her türlü ticaret eşyası, emtia

[mecaz]

• Bayağı, aşağılık, kötü kimse

  Onun ne mal olduğunu bilirim.

[argo]

• Esrar

[kaba konuşmada]

• Orospu

Ata Sözleri ve Deyimler

• mal adama hem dost hem düşmandır
• mal bulmuş Mağribî gibi
• mal canı kazanmaz, can malı kazanır
• mal canın yongasıdır
• mal da yalan mülk de yalan, var biraz da sen oyalan
• mal edinmek
• mal etmek
• malı götürmek
• malını yemesini bilmeyen zengin her gün züğürttür
• malın iyisi boğazdan geçer
• malı ongun olanın adı angın olur
• mal kaldırmak
• mal kapatmak
• mal meydanda
• mal olmak
• mal sahibi mülk sahibi, hani bunun ilk sahibi
• mal yapmak

[ünlem]

• Birdenbire duyulan acı, ağrı, şaşırma, ürkme veya sevinç anlatan bir söz

  Ay! Sen mi idin? Ay, ne güzel!

[isim]

• Art arda gelen iki yeni ay arasında geçen süre

• Yılın on iki bölümünden her biri, mah, meh

  Mart ayı. Nisan ayı. Mayıs ayı.

• Bir ayın herhangi bir gününden ertesi ayın aynı gününe kadar geçen veya yaklaşık otuz gün olarak kabul edilen süre

  Bu iş ancak üç ayda biter. Temiz iş altı ayda çıkar.

Ata Sözleri ve Deyimler

• ay ayakta çoban yatakta, ay yatakta çoban ayakta
• ay aydın, hesap belli
• ay gibi
• ay harmanlanmak
• ayı gördüm, yıldıza itibarım (veya minnetim) yok
• ayı görmeden bayram etme
• ay var yılı besler, yıl var ayı beslemez

[isim]

[gök bilimi]

• Dünya'nın uydusu olan gök cismi, kamer, mah, meh

[ünlem]

• `Ey, hey` anlamlarında bir seslenme sözü

  Yürü ya mübarek!

[edat]

• Evet

Ata Sözleri ve Deyimler

• ya Allah
• ya Rabbi (veya Rab)
• ya sabır
• ya sabır çekmek
• ya ya ya şa şa şa

[bağlaç]

• Şaşma, şaşkınlık bildiren bir söz

  Ya, bu adam kim?

• Bir düşüncenin karşıtı düşünülürken kullanılan bir söz

  Yetişirim diyorsun, ya yetişemezsen?

• Gereklik ve onay bildiren cümlelerde yargının onaylandığını bildiren bir söz

  Biz de gelelim mi? -Gelin ya.

• Dilek ve geniş zaman kiplerinde yargıyı güçlendiren bir söz

  Bu, söylenecek söz mü? -Söylenir ya. Azıcık yardımcı olsa ya.

• Bilinen, görülen, hatırlanıp anlatılan bir olay dolayısıyla da sorulan başka bir konu için kullanılan bir söz

  Sen geldin, ya Ahmet? Siz karnınızı doyurdunuz, ya ben ne yapayım?

• Bir düşüncede sıra ile yer alan ayrı cins ögelerden biri ötekilerden üstün görüldüğünde `hele, özellikle` anlamlarında kullanılan bir söz

  O çocuğun terbiyesine, zekâsına, çalışkanlığına diyecek yok, ya inceliği. Fırtına kırdı, döktü, yıktı, ya o ağaçlara verdiği zarar.

• Cevap niteliğinde olan cümlenin sonuna getirildiğinde asıl yargının arkadan gelen cümle ile anlatılacağını belirten bir söz

  Fena oğlan değildir, değildir ya, yalnız bu sarhoşluğu var. - Memduh Şevket Esendal

• Bazı çekimli zamanlardan sonra gelerek anlamı pekiştiren, kuvvetlendiren bir söz: Yediydin ya. Oturmuşum ya

[isim]

[halk ağzında]

• Köpek ve sığırlara yedirilmek için un ve kepekle hazırlanan yiyecek

[isim]

• Alma işi

[mecaz]

• Kurum, çalım, gurur

[mecaz]

• Çekicilik

  O ne eda, o ne alım, o ne çalım! - Hüseyin Rahmi Gürpınar

[isim]

[hayvan bilimi]

• Memelilerin etobur takımından, beş parmaklı, tabanlarına basarak yürüyen, yurdumuzda boz türü bulunan, iri gövdeli hayvan, kocaoğlan (Ursus arctos)

[ünlem]

• Kaba saba olan insanlar için kullanılan bir seslenme sözü

Ata Sözleri ve Deyimler

• ayı gibi
• ayının kırk türküsü var, kırkı da ahlat üstüne
• ayı sevdiği yavrusunu hırpalar
• ayıya kaval çalmak
• ayı yavrusu ile oynuyor
• ayıyı fırına atmışlar, yavrusunu ayağının altına almış
• ayıyı vurmadan postunu satmak

[isim]

• Dünya'nın, Güneş çevresinde tam bir dolanım yapması için geçen 365 gün, 5 saat ve 49 dakikalık zaman

• Miladi takvime göre ocak ayının birinde başlayıp aralık ayının otuz birinde sona eren on iki aylık dönem, sene

• On iki aylık dönem

Ata Sözleri ve Deyimler

• yıl on iki ay
• yıl uğursuzun

[sıfat]

• Üzerinde ay biçimi bulunan

  Üzerlerinde kırmızı aylı beyaz bayrakların sallandığı geniş çadırların önünde öteye beriye gidip gelen doktorlar dolaşıyor. - Nazım Hikmet

• Ay ışığı olan, mehtaplı

  Gölün üstünde güneşin doğuşuna batışına, aylı gecelere doyum olmuyordu. - Necati Cumalı

[halk ağzında]

• Gebe

[isim]

[denizcilik]

• Sahil

• Su kıyısında yapılmış büyük, görkemli ev

  Yalıda panjurları açık bir pencereye / Sarmaşıklar içinden bir merdiven dayalı - Enis Behiç Koryürek

Ata Sözleri ve Deyimler

• yalı kazığı gibi

[isim]

• Ok atmaya yarayan, iki ucu arasına kiriş gerilmiş, eğri ağaç veya metal çubuk

  Sadağını ve yayını kepenek altında dikkatlice tutuyordu. - Nihal Atsız

• Farklı amaçlarla çeşitli biçimlerde yapılan esnek parça

  Araba yayı. Kilidin yayı. Kanepenin yayı.

• Zemberek

• Hallacın pamuk veya yünü atmak için tokmak yardımıyla kullandığı araç

  Karınları hallaç yayından kopup fırlamış gibi beyaz. - Refik Halit Karay

[matematik]

• Bir çember üzerindeki iki nokta ile bu nokta arasındaki çember parçası

[matematik]

• Bir eğriden alınan parça

[müzik]

• Keman, viyolonsel vb. çalgılarda sürterek titreşim yoluyla ses çıkarmaya yarayan parça

Ata Sözleri ve Deyimler

• yay gibi

[isim]

[gök bilimi]

• Zodyak üzerinde Akrep ile Oğlak arasında bulunan takımyıldızın adı

[isim]

• Yılmak işi