[isim]

[kaba konuşmada]

• Dişilik organı

[kimya]

• Amerikyum elementinin simgesi

[sıfat]

• Görme engelli

[bağlaç]

• Çelişkili ve tutarsız iki cümleyi birbirine bağlamaya yarayan bir söz, amma, lakin, velakin

  Para kazanmayı hiç sevmiyordu ama hesapsız harcamaya bayılıyordu. - Necati Cumalı

• Uyarma veya şartlı bir ifade niteliğinde olan bir cümleyi, başka bir cümleye bağlamaya yarayan bir söz

  Fala inanmam ama fırsat bulursam baktırmadan da yapamam. - Kemal Tahir

• Beklenmeyen bir sonucu anlatan iki cümleyi onun sebebi durumunda olan cümleye bağlayan bir söz

  Gerçi yeni nesil, eskiyi öğrenmekte bir fayda görmüyor ama ben gene de yazayım. - Burhan Felek

• Bir yargıyı veya bir buyruğu pekiştirmek için de kullanılan bir söz

  Güzel ama güzel bir söz söyledi.

• Bazen dikkati çekmek için cümlenin sonuna getirilen bir söz

  Gerçi vekillerden bazıları yerli yerinde duruyordu ama! - Yakup Kadri Karaosmanoğlu

Ata Sözleri ve Deyimler

• ama ne
• aması maması yok!
• aması var

[ünlem]

• Birdenbire duyulan acı, ağrı, şaşırma, ürkme veya sevinç anlatan bir söz

  Ay! Sen mi idin? Ay, ne güzel!

[isim]

• Art arda gelen iki yeni ay arasında geçen süre

• Yılın on iki bölümünden her biri, mah, meh

  Mart ayı. Nisan ayı. Mayıs ayı.

• Bir ayın herhangi bir gününden ertesi ayın aynı gününe kadar geçen veya yaklaşık otuz gün olarak kabul edilen süre

  Bu iş ancak üç ayda biter. Temiz iş altı ayda çıkar.

Ata Sözleri ve Deyimler

• ay ayakta çoban yatakta, ay yatakta çoban ayakta
• ay aydın, hesap belli
• ay gibi
• ay harmanlanmak
• ayı gördüm, yıldıza itibarım (veya minnetim) yok
• ayı görmeden bayram etme
• ay var yılı besler, yıl var ayı beslemez

[isim]

[gök bilimi]

• Dünya'nın uydusu olan gök cismi, kamer, mah, meh

[ünlem]

• `Ey, hey` anlamlarında bir seslenme sözü

  Yürü ya mübarek!

[edat]

• Evet

Ata Sözleri ve Deyimler

• ya Allah
• ya Rabbi (veya Rab)
• ya sabır
• ya sabır çekmek
• ya ya ya şa şa şa

[bağlaç]

• Şaşma, şaşkınlık bildiren bir söz

  Ya, bu adam kim?

• Bir düşüncenin karşıtı düşünülürken kullanılan bir söz

  Yetişirim diyorsun, ya yetişemezsen?

• Gereklik ve onay bildiren cümlelerde yargının onaylandığını bildiren bir söz

  Biz de gelelim mi? -Gelin ya.

• Dilek ve geniş zaman kiplerinde yargıyı güçlendiren bir söz

  Bu, söylenecek söz mü? -Söylenir ya. Azıcık yardımcı olsa ya.

• Bilinen, görülen, hatırlanıp anlatılan bir olay dolayısıyla da sorulan başka bir konu için kullanılan bir söz

  Sen geldin, ya Ahmet? Siz karnınızı doyurdunuz, ya ben ne yapayım?

• Bir düşüncede sıra ile yer alan ayrı cins ögelerden biri ötekilerden üstün görüldüğünde `hele, özellikle` anlamlarında kullanılan bir söz

  O çocuğun terbiyesine, zekâsına, çalışkanlığına diyecek yok, ya inceliği. Fırtına kırdı, döktü, yıktı, ya o ağaçlara verdiği zarar.

• Cevap niteliğinde olan cümlenin sonuna getirildiğinde asıl yargının arkadan gelen cümle ile anlatılacağını belirten bir söz

  Fena oğlan değildir, değildir ya, yalnız bu sarhoşluğu var. - Memduh Şevket Esendal

• Bazı çekimli zamanlardan sonra gelerek anlamı pekiştiren, kuvvetlendiren bir söz: Yediydin ya. Oturmuşum ya

[isim]

• Elin parmak dipleriyle bilek arasındaki iç bölümü, avuç içi

• Ayak tabanı

[bitki bilimi]

• Yaprakların düz ve parlak bölümü

[bağlaç]

• Ama

  İyi amma zatıaliniz kapıya geldiği zaman beni sormadınız. - Osman Cemal Kaygılı

• Yanına getirildiği kelimenin anlamına aşırılık katarak şaşma veya hayranlık anlatan bir söz

  Hatırladıkça amma da yılışıkmışım ha der, utana utana. - Tarık Buğra

Ata Sözleri ve Deyimler

• amma da yaptın ha!

[isim]

• Bebek için hazırlanan yiyeceklerin genel adı

  Babam Ayşe'ye mama yaptı, ana. - Aka Gündüz

[isim]

• Çaça, abla

[isim]

• Aymak işi

[isim]

[kimya]

• Bazı besinlerin yapımında mayalanmayı sağlamak için kullanılan madde, ferment

  Ekmek mayası. Yoğurt mayası. Kımız mayası.

[kimya]

• İçerdikleri enzimlerin katalizör niteliği etkisiyle şekerleri karbondioksit ve alkole dönüştüren bir hücreli bitki organizmaları

[mecaz]

• Yaradılış, öz nitelik

  Belki biri soyutlanmaya daha az yatkın, öteki daha fazla tetikti ama mayaları galiba birdi. - Attila İlhan

[argo]

• Arsız, utanmaz kimse

Ata Sözleri ve Deyimler

• maya çalmak
• mayasında olmak

[isim]

[halk ağzında]

[hayvan bilimi]

• Damızlık dişi hayvan

• Dişi deve

[isim]

• Uzun havalardan bir tür halk türküsü

[isim]

• Delik ve yırtığı uygun bir parça ile onarma, kapatma

• Bu iş için kullanılan parça

  Bereket versin, benim tente yaması içindeki paracıklara. - Aka Gündüz

• Deride geniş leke

Ata Sözleri ve Deyimler

• yama gibi durmak
• yama küçük, delik büyük
• yama vurmak

[isim]

• Ok atmaya yarayan, iki ucu arasına kiriş gerilmiş, eğri ağaç veya metal çubuk

  Sadağını ve yayını kepenek altında dikkatlice tutuyordu. - Nihal Atsız

• Farklı amaçlarla çeşitli biçimlerde yapılan esnek parça

  Araba yayı. Kilidin yayı. Kanepenin yayı.

• Zemberek

• Hallacın pamuk veya yünü atmak için tokmak yardımıyla kullandığı araç

  Karınları hallaç yayından kopup fırlamış gibi beyaz. - Refik Halit Karay

[matematik]

• Bir çember üzerindeki iki nokta ile bu nokta arasındaki çember parçası

[matematik]

• Bir eğriden alınan parça

[müzik]

• Keman, viyolonsel vb. çalgılarda sürterek titreşim yoluyla ses çıkarmaya yarayan parça

Ata Sözleri ve Deyimler

• yay gibi

[isim]

[gök bilimi]

• Zodyak üzerinde Akrep ile Oğlak arasında bulunan takımyıldızın adı

[isim]

• Yürüyerek giden kimse

  Halk arabalarla, kayıklarla, yaya olarak oralara kadar geliyor ve bu ağaçların altına dağılıyordu. - Asaf Halet Çelebi

• Benzerlerine ayak uydurup ilerleyememiş, gelişememiş kimse

  Spor işlerinde yayayımdır. Hele futbol gibi sporlarla uğraşmadım. - Nazım Hikmet

[tarih]

• Osmanlılarda Yeniçeri Ocağından önceki dönemlerde Türklerden kurulan asker teşkilatı ve askeri

[zarf]

• Yayan

  Galiba sen köprüyü bizim gibi yaya geçmiyorsun. - Burhan Felek

Ata Sözleri ve Deyimler

• yaya bırakmak
• yaya kaldın tatar ağası
• yaya kalmak

[isim]

• Yaymak işi

• Yaymacının sattığı şeylerden oluşan sergi

  Hırdavat yayması.

[sıfat]

• Daha çok din, tapınma, büyü vb. amaçlarla insan eti yiyen (kimse)

[mecaz]

• Yabani, vahşi

  Kimi Hindu, kimi yamyam, kimi bilmem ne bela. - Mehmet Akif Ersoy

[mecaz]

• Açgözlü (kimse)