[isim]

• Zamanın bölünemeyecek kadar kısa olan parçası, lahza, dakika

  Zira göçebelerin hayatı her an yardımlaşmalarını gerektirir. - Cemil Meriç

Ata Sözleri ve Deyimler

• anı anına uymamak
• an meselesi

[isim]

[halk ağzında]

• İki tarla arasındaki sınır

[isim]

• Zihin

  An bulanıklığı. An yorgunluğu.

[isim]

• Bir yüzeyde boy sayılan iki kenar arasındaki uzaklık, genişlik, boy, uzunluk karşıtı

  Kumaşın eni. Yolun eni. Kâğıdın eni.

[isim]

[halk ağzında]

• Hayvanlara veya eşyaya vurulan damga, işaret

[zarf]

• Başına geldiği sıfatların üstün derecede olduğunu gösteren kelime

  En iyi adamını yollamış buraya. - Ahmet Ümit

Ata Sözleri ve Deyimler

• en kötü günümüz böyle olsun

[isim]

• Yaban hayvanlarının kendilerine yuva edindikleri kovuk

• Mağara

Ata Sözleri ve Deyimler

• in gibi

[isim]

• İnsan

Ata Sözleri ve Deyimler

• in cin
• in cin top oynamak
• in cin yok
• in misin, cin misin

• Türk alfabesinin on yedinci harfinin adı, okunuşu

[kimya]

• Neon elementinin simgesi

[zamir]

• Hangi şey

• Her şey

  Ne görse ister. Kimin nesi varsa. Ne isterse yapar.

• Birçok şey

  Neler söylüyor? İnsan aklı neler keşfediyor?

[sıfat]

• Hangi

  Güzel heykel, ne yandan bakarsan, ne yana çevirirsen gene güzeldir. - Bedri Rahmi Eyuboğlu

[sıfat]

• Nasıl

  Bu ne kıyafet?

[zarf]

• Neden

  Efendi, sen de ne üstüme abanıyorsun? - Burhan Felek

[zarf]

• Şaşma veya abartı bildiren bir söz

  Ne sıcak, ne sıcak! Ne güzel çiçekler! Ne kaba adam!

• `Sana ne, bana ne` gibi sorularda `ne ilgisi var` anlamına gelen bir söz

  Zahmeti ben çekeceğim, sana ne?

[ünlem]

• Soru biçiminde şaşma bildiren ünlem

  Ne, yıkıldı ha!

Ata Sözleri ve Deyimler

• ne âlem
• ne âlemde?
• ne alıp veremiyor?
• ne arar (veya onda ... ne gezer)
• ne arıyor
• ne biçim?
• ne buyrulur?
• ne çare
• ne çıkar
• ne çiçektir, biliriz
• ne dedim de
• ne demek?
• ne demek olsun
• ne demeye
• ne denir (veya dersin)
• ne denli
• ne de olsa
• ne dese beğenirsin?
• nedir ki
• ne diye?
• ne ekersen onu biçersin
• ne fayda
• ne gam
• ne gezer
• ne gibi?
• ne gözle bakmak
• ne güne duruyor?
• ne günlere kaldık!
• ne haber?
• ne hacet
• ne haddine!
• ne hâlde?
• ne hâli varsa görsün
• ne hikmetse (veya hikmettir)
• ne idiği belirsiz
• ne imiş?
• ne ise
• ne istediğini bilmek
• ne iyi!
• ne kadar
• ne kadar olsa
• ne kadar varsa
• ne lazım
• neler
• neler de neler, maydanozlu köfteler
• neler neler
• ne mal olduğunu bilmek (veya anlamak)
• ne mene
• ne menem
• ne mümkün
• ne münasebet!
• ne o?
• ne olacak!
• ne olduğunu bilememek
• ne oldum delisi olmak
• ne olur (veya olursun veya olursunuz)
• ne olursa olsun
• ne oluyor?
• ne pahasına olursa olsun
• ne söylüyorsun?
• ne var ki
• ne yaparsın (veya yapmalı) ki
• ne yapıp yapıp
• ne yaptığını bilmemek
• ne yazar
• ne yazık ki
• neye uğradığını bilememek (veya anlamamak veya şaşırmak)
• neyin nesi (kimin fesi)
• neyleyim
• neymiş
• ne yüzle

[ünlem]

• Birdenbire duyulan acı, ağrı, şaşırma, ürkme veya sevinç anlatan bir söz

  Ay! Sen mi idin? Ay, ne güzel!

[isim]

• Art arda gelen iki yeni ay arasında geçen süre

• Yılın on iki bölümünden her biri, mah, meh

  Mart ayı. Nisan ayı. Mayıs ayı.

• Bir ayın herhangi bir gününden ertesi ayın aynı gününe kadar geçen veya yaklaşık otuz gün olarak kabul edilen süre

  Bu iş ancak üç ayda biter. Temiz iş altı ayda çıkar.

Ata Sözleri ve Deyimler

• ay ayakta çoban yatakta, ay yatakta çoban ayakta
• ay aydın, hesap belli
• ay gibi
• ay harmanlanmak
• ayı gördüm, yıldıza itibarım (veya minnetim) yok
• ayı görmeden bayram etme
• ay var yılı besler, yıl var ayı beslemez

[isim]

[gök bilimi]

• Dünya'nın uydusu olan gök cismi, kamer, mah, meh

[ünlem]

• Kendisine söz söylenilen kimse veya kimselerin dikkati çekilmek istendiğinde adın başına getirilen ve uzatılabilen bir seslenme sözü

  Ey arkadaş!

• Usanç anlatan bir seslenme sözü

  Ey, artık çok oluyorsun!

[ünlem]

• `Ey, hey` anlamlarında bir seslenme sözü

  Yürü ya mübarek!

[edat]

• Evet

Ata Sözleri ve Deyimler

• ya Allah
• ya Rabbi (veya Rab)
• ya sabır
• ya sabır çekmek
• ya ya ya şa şa şa

[bağlaç]

• Şaşma, şaşkınlık bildiren bir söz

  Ya, bu adam kim?

• Bir düşüncenin karşıtı düşünülürken kullanılan bir söz

  Yetişirim diyorsun, ya yetişemezsen?

• Gereklik ve onay bildiren cümlelerde yargının onaylandığını bildiren bir söz

  Biz de gelelim mi? -Gelin ya.

• Dilek ve geniş zaman kiplerinde yargıyı güçlendiren bir söz

  Bu, söylenecek söz mü? -Söylenir ya. Azıcık yardımcı olsa ya.

• Bilinen, görülen, hatırlanıp anlatılan bir olay dolayısıyla da sorulan başka bir konu için kullanılan bir söz

  Sen geldin, ya Ahmet? Siz karnınızı doyurdunuz, ya ben ne yapayım?

• Bir düşüncede sıra ile yer alan ayrı cins ögelerden biri ötekilerden üstün görüldüğünde `hele, özellikle` anlamlarında kullanılan bir söz

  O çocuğun terbiyesine, zekâsına, çalışkanlığına diyecek yok, ya inceliği. Fırtına kırdı, döktü, yıktı, ya o ağaçlara verdiği zarar.

• Cevap niteliğinde olan cümlenin sonuna getirildiğinde asıl yargının arkadan gelen cümle ile anlatılacağını belirten bir söz

  Fena oğlan değildir, değildir ya, yalnız bu sarhoşluğu var. - Memduh Şevket Esendal

• Bazı çekimli zamanlardan sonra gelerek anlamı pekiştiren, kuvvetlendiren bir söz: Yediydin ya. Oturmuşum ya

• Türk alfabesinin yirmi sekizinci harfinin adı, okunuşu

[isim]

• Yemek

Ata Sözleri ve Deyimler

• aşını, eşini, işini bil
• aşı pişiren yağ olur, gelinin yüzü ağ olur
• aş taşınca kepçeye paha olmaz
• aş tuz ile, tuz oran ile

[isim]

• Birbirinin aynı olan veya birbirine çok benzeyen iki şeyden her biri, benzeri

  Çorabın öbür eşini yerden almak için sol ayağını uzatıyordun. - Ömer Seyfettin

• Karı kocadan her biri, hayat arkadaşı, refik, refika

  Kadın diye eşini bellemiş, dürüst, aile babası bir adamdır. - Zeyyat Selimoğlu

• Birlikte yaşayan dişi ve erkek hayvandan her biri

  Güvercin eşini arıyor.

• İkişer kişilik gruplarla oynanan oyunlarda, ortak oynayan iki kişiden her birinin öbürüne göre durumu, partner

  Briçte kuvvetli bir eş seçti.

[halk ağzında]

• Kuma, ortak

[halk ağzında]

• Arkadaş

[halk ağzında]

• Döl eşi

Ata Sözleri ve Deyimler

• eşi benzeri (veya manendi veya menendi) olmamak (veya bulunmamak veya yok)
• eş tutmak

[isim]

• Bir sonuç elde etmek, herhangi bir şey ortaya koymak için güç harcayarak yapılan etkinlik, çalışma

  İş bittikten sonra denize karşı sigara içilir. - Sait Faik Abasıyanık

• Bir değer yaratan emek

• Birinden istenen hizmet veya birine verilen görev

  Şimdi Mısır'a memuru olduğum bankanın bir işi için geldim. - Ömer Seyfettin

• Sanayi, ticaret, tarım, maliye vb. alanlara ilişkin ekonomik etkinliklerin bütünü

  İşler durgun.

• Kamu yararına yapılan işler

  Güvenlik işleri.

• Herhangi bir yere düzen verici, günlük yaşayışı sağlayıcı her türlü çalışma

  Bu evin işi çok.

• Geçim sağlamak için herhangi bir alanda yapılan çalışma, meslek

  Sonunda bir iş buldum. - Sait Faik Abasıyanık

• Ticari anlaşma, alışveriş

• Herhangi bir maksatla kurulan düzen

  İşlerini bırakmışlar, dükkânlarını kapamışlar, akın akın şehri terk edip gidiyorlardı. - Yakup Kadri Karaosmanoğlu

• Bazı deyimlerde `yarar, çıkar` anlamında kullanılan bir söz

  O, işini bilir. Bu, benim işime gelmez.

• Yapılan şey, davranış

  Yoksullara yardım etmekle çok iyi bir iş yaptım.

• Nakış, örgü, makrome gibi elde yapılan şey

  Komşu kadın elindeki işini dizine bırakıp geline döndü. - Memduh Şevket Esendal

• Emek, işçilik, ustalık

  Bu örtü, işi ağır bir örtüdür.

• İşlem

  İşimi görmediler.

• Bir kimseye özgü olan görüş, anlayış

  Bu, bir zevk işidir.

• Yetenek

  Demek bende daha iş varmış ki ilin öğretmeni seçtiler. - Muzaffer İzgü

[mecaz]

• Sorun, konu, mesele, maslahat

  Etrafın gülüşmeleri arasında iş anlaşıldı. - Hüseyin Cahit Yalçın

[mecaz]

• Gizli neden veya maksat

  Çoktandır köylünün şurada burada yayıp gezeceği ehemmiyetli bir iş, bir keramet gösterememişti. - Refik Halit Karay

[fizik]

• Bir kuvvetin uygulanma noktasını hareket ettirirken harcadığı güç

  Erg, jul, kilogrammetre, vatsaat, kilovatsaat iş ve enerji birimleridir.

Ata Sözleri ve Deyimler

• iş (birinde) bitmek
• iş (birinden) bitmek
• iş (birine) kalmak
• iş açmak
• iş almak
• iş amana binince kavga uzamaz
• iş anlatılıncaya kadar baş elden gider
• iş ayağa düşmek
• iş başa düşmek
• iş bırakmak
• iş bilenin, kılıç kuşananın
• iş bilmek
• iş bitirmek
• iş çatallanmak
• iş çevirmek
• iş çığırından çıkmak
• iş çıkarmak
• iş dayıya düştü
• iş değil
• iş düşmek
• işe almak
• işe bak!
• iş edinmek
• işe girmek
• işe karışmak
• işe koşmak
• iş etmek
• işe yaramak
• iş görmek
• iş göstermek
• işi ...-e dökmek
• işi ...-e vurmak
• işi (bir şeye) vurmak
• işi ahbaplığa dökmek
• işi aksi gitmek
• işi Allah'a kalmak
• işi anlamak
• işi azıtmak
• işi başından aşmak (veya aşkın olmak)
• işi bitmek
• işi bozmak
• işi bozulmak
• işi ciddiye almak
• işi çıkmak
• işi düşmek
• işi ileri götürmek
• işi iş, kaşığı gümüş
• işi iş olmak
• işi kotarmak
• iş inada binmek
• işin alayında olmak
• işin başı
• işinden olmak
• işin doğrusu
• işi ne?
• işine bak!
• işine gelmek
• işine göre
• işine hor bakan boynuna torba takar
• işine koyulmak
• işin fenası
• işin garibi
• işini bilmek
• işini bitirmek
• işin içinde iş var
• işin içinden çıkamamak
• işin içinden çıkmak (veya sıyrılmak)
• işini görmek
• işini kış tut da yaz çıkarsa bahtına
• işinin adamı
• işini uydurmak
• işini yoluna koymak
• işin kolayına kaçmak
• işin kötüsü
• işin kurdu
• işin kurdu olmak
• işin mi yok
• işin ortasını bulmak
• işin rengi değişmek
• iş insanın aynasıdır
• işin tuhafı
• işin ucu birine dokunmak
• işin üstesinden gelmek
• işin yoksa şahit ol, paran çoksa kefil ol
• işi olmak
• işi pişirmek
• işi rast gitmek
• işi resmiyete dökmek
• işi sağlama almak
• işi savsaklamak
• işi şakaya dökmek
• iş işlemek
• iş işten geçmek
• işi tatlıya bağlamak
• işi temizlemek
• işi uzatmak
• işi üç nalla bir ata kaldı
• işi yokuşa sürmek (veya koşmak)
• işi yoluna koymak
• işi yolunda (veya tıkırında) gitmek (veya olmak)
• iş karıştırmak
• iş ki
• işler açılmak
• işler arapsaçına dönmek
• işler becermek
• iş mi?
• iş ola
• iş olacağına varır
• iş olsun diye
• iş sarpa sarmak
• iş şirazesinden çıkmak
• işten (bile) değil
• işten el çektirmek
• işten güçten vakit bulamamak
• iş tutmak
• iş vermek
• iş yapmak
• iş yok

• Türk alfabesinin yirmi üçüncü harfinin adı, okunuşu

[isim]

[mimarlık]

• Duvar içinde bırakılan oyuk

[isim]

[din bilgisi]

• İslamiyette Hz. Ali'ye yandaş olan kimseler

• Şiilik

[sıfat]

• Yaşamaktan mutlu olduğunu davranışlarıyla belli eden, sevinçli, neşeli

  Hayatta daima şen insanlarla beraber olun, gamlı insanların gamı size de bulaşır. - Reşat Enis

• Neşe veren, neşelendiren, eğlenceli

• Neşe belirtisi olan

Ata Sözleri ve Deyimler

• şen olmak