[isim]

• Atgillerden, binme, yük çekme, taşıma vb. hizmetlerde kullanılan, tek tırnaklı hayvan, beygir, düldül

• Satrançta, her yönde siyahtan beyaza ve beyazdan siyaha bir hane atlayarak L biçiminde hareket eden taş

Ata Sözleri ve Deyimler

• ata arpa yiğide pilav
• ata binen nalını, mıhını arar
• ata binersen Allah'ı, attan inersen atı unutma
• ata da soy gerek, ite de
• at, adımına göre değil adamına göre yürür
• ata dost gibi bakmalı, düşman gibi binmeli
• ata et, ite ot vermek
• ata eyer gerek, eyere er gerek
• at at oluncaya kadar sahibi mat olur
• at beslenirken kız istenirken
• at binenin, kılıç kuşananın
• at binicisine göre kişner
• at bulunur meydan bulunmaz, meydan bulunur at bulunmaz
• at çalındıktan sonra ahırın kapısını kapamak
• at gibi
• atı alan Üsküdar'ı geçti
• atı atasıyla, katırı anasıyla
• atım tepmez, itim kapmaz deme
• atına bakan ardına bakmaz
• atın bahtsızı arabaya düşer
• atın dorusu, yiğidin delisi
• atını sağlam kazığa bağlamak
• atın ölümü arpadan olsun
• atın ürkeği, yiğidin korkağı
• atın varken yol tanı, ağan varken el tanı
• at ile avrat yiğidin bahtına
• at izi it izine karışmak
• at koşturacak kadar
• at koşturmak
• atla arpayı dövüştürmek (veya dalaştırmak)
• atla deve değil
• atlarını itlerini nallamak
• atlar nallanırken kurbağalar ayak uzatmaz
• atlar tepişir, arada eşekler ezilir
• at nalı kadar
• at olur, meydan olmaz (veya bulunmaz), meydan olur (veya bulunur), at olmaz (veya bulunmaz)
• at oynatmak
• at ölür, itlere bayram olur
• at ölür meydan kalır, yiğit ölür şan kalır
• at pazarında eşek osurtmuyoruz!
• atta, avratta uğur vardır
• attan düşene yorgan döşek, eşekten düşene kazma kürek
• attan inip eşeğe binmek
• at var, meydan yok
• at yedi günde, it yediği günde
• at yiğidin yoldaşıdır

[kimya]

• Astatin elementinin simgesi

[zarf]

• Dek, değin, kadar, beri vb. edatlarla birlikte kullanılarak bir fiilin, bir hareketin, bir yerin, bir şeyin başladığı veya sona erdiği noktayı, zaman ve uzaklık bakımından abartmalı bir biçimde anlatan bir söz

  Ta karşıda büyükannenin evine kadar götürdüler. - Yahya Kemal Beyatlı

Ata Sözleri ve Deyimler

• ta kendisi
• ta ki

[kimya]

• Tantal elementinin simgesi

[isim]

[bitki bilimi]

• Toprak üstündeki bölümleri odunlaşmayıp yumuşak kalan, ilkbaharda bitip bir iki mevsim sonra kuruyan küçük bitkiler

  Etrafımızda uzun otlar, yalçın kayalar vardı. - Aka Gündüz

[sıfat]

• Bu bitkilerle yapılmış veya bu bitkilerle doldurulmuş

  Ranzalardan birinin üst yatağında bir ot şilte üzerinde, soyunmadan uzanan ve iki eli ensesinin altında düşünen ben. - Necip Fazıl Kısakürek

[eskimiş]

• Zehir

[eskimiş]

• İlaç

[argo]

• Esrar

Ata Sözleri ve Deyimler

• ot gibi
• ot gibi yaşamak
• ot tutunmak
• otu çek köküne bak
• ot yoldurmak

[ünlem]

• Birdenbire duyulan acı, ağrı, şaşırma, ürkme veya sevinç anlatan bir söz

  Ay! Sen mi idin? Ay, ne güzel!

[isim]

• Art arda gelen iki yeni ay arasında geçen süre

• Yılın on iki bölümünden her biri, mah, meh

  Mart ayı. Nisan ayı. Mayıs ayı.

• Bir ayın herhangi bir gününden ertesi ayın aynı gününe kadar geçen veya yaklaşık otuz gün olarak kabul edilen süre

  Bu iş ancak üç ayda biter. Temiz iş altı ayda çıkar.

Ata Sözleri ve Deyimler

• ay ayakta çoban yatakta, ay yatakta çoban ayakta
• ay aydın, hesap belli
• ay gibi
• ay harmanlanmak
• ayı gördüm, yıldıza itibarım (veya minnetim) yok
• ayı görmeden bayram etme
• ay var yılı besler, yıl var ayı beslemez

[isim]

[gök bilimi]

• Dünya'nın uydusu olan gök cismi, kamer, mah, meh

[ünlem]

• `Ey, hey` anlamlarında bir seslenme sözü

  Yürü ya mübarek!

[edat]

• Evet

Ata Sözleri ve Deyimler

• ya Allah
• ya Rabbi (veya Rab)
• ya sabır
• ya sabır çekmek
• ya ya ya şa şa şa

[bağlaç]

• Şaşma, şaşkınlık bildiren bir söz

  Ya, bu adam kim?

• Bir düşüncenin karşıtı düşünülürken kullanılan bir söz

  Yetişirim diyorsun, ya yetişemezsen?

• Gereklik ve onay bildiren cümlelerde yargının onaylandığını bildiren bir söz

  Biz de gelelim mi? -Gelin ya.

• Dilek ve geniş zaman kiplerinde yargıyı güçlendiren bir söz

  Bu, söylenecek söz mü? -Söylenir ya. Azıcık yardımcı olsa ya.

• Bilinen, görülen, hatırlanıp anlatılan bir olay dolayısıyla da sorulan başka bir konu için kullanılan bir söz

  Sen geldin, ya Ahmet? Siz karnınızı doyurdunuz, ya ben ne yapayım?

• Bir düşüncede sıra ile yer alan ayrı cins ögelerden biri ötekilerden üstün görüldüğünde `hele, özellikle` anlamlarında kullanılan bir söz

  O çocuğun terbiyesine, zekâsına, çalışkanlığına diyecek yok, ya inceliği. Fırtına kırdı, döktü, yıktı, ya o ağaçlara verdiği zarar.

• Cevap niteliğinde olan cümlenin sonuna getirildiğinde asıl yargının arkadan gelen cümle ile anlatılacağını belirten bir söz

  Fena oğlan değildir, değildir ya, yalnız bu sarhoşluğu var. - Memduh Şevket Esendal

• Bazı çekimli zamanlardan sonra gelerek anlamı pekiştiren, kuvvetlendiren bir söz: Yediydin ya. Oturmuşum ya

[isim]

[hayvan bilimi]

• Üç yaşına kadar olan at yavrusu

[sıfat]

[halk ağzında]

• Denk, eşit, eş

[isim]

• Hayvanın bir yanındaki yük

Ata Sözleri ve Deyimler

• tay gelmek

[isim]

[tarih]

• Kalkan, zırh vb. korunma aracı

[isim]

• Özel gezinti gemisi

  Seni kendi yatımızda kaptan kıyafetiyle göremeyeceğim. - Refik Halit Karay

[isim]

• Bir toplantıya katılanların, bir sorunla ilgili birkaç seçenekten birini tercih etmesi, rey

• Bu tercihi belirten işaret, söz veya yazı

• Seçimlerde kişinin herhangi bir aday veya partiye ait yaptığı tercih

Ata Sözleri ve Deyimler

• oya koymak (veya sunmak)
• oy vermek (veya kullanmak)

[ünlem]

• Çeşitli duyguları anlatmak için kullanılan bir seslenme sözü

[ünlem]

• `Hayır` anlamında kullanılan bir söz

  Dün bize geldiniz mi? -Yo.

• `Yapmam, istemem, kabul etmem` anlamında kullanılan bir itiraz sözü

• `Sakın` anlamında kullanılan bir uyarma sözü

  Yoo, güvercinlerime dokunmayınız, dedi. - Yakup Kadri Karaosmanoğlu

[isim]

• Genellikle ipek ibrişim kullanarak iğne, mekik, tığ veya firkete ile yapılan ince dantel

  Dikişe, oyaya başladı, hanım hanımcık yaşıyordu, memnundu. - Refik Halit Karay

Ata Sözleri ve Deyimler

• oya gibi

[sıfat]

• Gençliği sebebiyle görgüsüz ve beceriksiz olan

• Deneyimsiz, acemi, çaylak

  Meslektaşlarım, kim bilir, beni ne kadar bilgisiz ve toy bulacaklardı? - Yakup Kadri Karaosmanoğlu

[isim]

[eskimiş]

• Ziyafet

  Ve tamam kırk gün kırk gece toy, düğün edip almış oğluna.

[isim]

[hayvan bilimi]

• Toygillerden, böcek ve tane ile beslenen, eti için avlanan, kızıl tüylü bir kuş (Otis tarda)

[isim]

[ticaret]

• Herhangi bir paranın gerçek değeriyle sürüm değeri arasında veya bir ticaret senedinin üzerinde yazılı miktar ile indirimden sonraki tutarı arasında doğan fark

• Bir ticaret senedinin yenilenmesinde alınan komisyon

• Bankaların senetli kredi işlemlerinde yaptıkları tahsilat

[zarf]

• Toya yakışır bir biçimde, acemice