[isim]

• Baba

• Dedelerden ve büyükbabalardan her biri

  Ey kız gözüme huri görünürsün / Atan sevmez seni benden ziyade - Karacaoğlan

• Kişinin geçmişte yaşamış olan büyükleri

Ata Sözleri ve Deyimler

• atadan babadan görmek
• ata dostu oğla mirastır
• atalar çıkarayım der tahta, döner dolaşır gelir bahta
• atalar sözünü tutmayanı yabana atarlar
• ata malı mal olmaz, kendin kazanmak gerek
• atasını tanımayan Allah'ını tanımaz

[isim]

[halk ağzında]

• Ağabey

[sıfat]

• İyi, pekiyi, daniska

  Beni Konya Lezzet Lokantası'na götürdü, âlâ bir öğle yemeği çekti. - Halide Edip Adıvar

[sıfat]

• Karışık renkli, çok renkli, alaca

  Ala kilim eskimiş.

[isim]

• Alabalık

[halk ağzında]

• Açık kestane renginde olan, ela (göz)

[isim]

[halk ağzında]

• Kekliğin boynundaki siyah halka

Ata Sözleri ve Deyimler

• ala keçi her vakit püsküllü oğlak doğurmaz

[isim]

• Bir şeyin yere bakan yanı, zir, üst karşıtı

  Pantolonlarımızı şiltelerimizin altına seriyoruz, onlar bütün hafta orada ütüleniyor. - Ziya Osman Saba

• Bir nesnenin tabanı

  Ayağındaki altları nalçalı koca bahçıvan kunduraları ile ona yetişmesi imkânsızdı. - Osman Cemal Kaygılı

• Oturulurken uyluk kemiklerinin yere gelen bölümü

  Altına sandalye çekmek.

• Bir şeyin yere yakın bölümü

• Birine göre daha aşağı mevkide olan kimse, madun

[sıfat]

• Sınıflamalarda ikinci derecede olan

  Alt sınıf. Alt cins. Alt takım.

[sıfat]

• Birkaç şeyden aşağıda olan

  Yeleğinin alt düğmesi iliklenmemiş. - Haldun Taner

Ata Sözleri ve Deyimler

• alt değirmen güçlü akar
• alt etmek
• altı alay üstü kalay
• altı kaval, üstü şişhane (veya şeşhane)
• altına etmek (veya kaçırmak)
• altına imza atmak
• altına imza koymak
• altında kalmak
• altında kalmamak
• altından çapanoğlu çıkmak
• altından girip üstünden çıkmak
• altından kalkamamak
• altını çizmek
• altını değiştirmek
• altını ıslatmak
• altını kapatmak
• altını kısmak
• altını üstüne getirmek
• altı tutmak
• altı yaş olmak
• alt olmak
• alt perdeden konuşmak
• altta kalanın canı çıksın
• altta kalmak
• alttan almak
• alttan güreşmek
• altta yok üstte yok

[isim]

[halk ağzında]

• Elma, armut vb. meyvelerin kurutulmuşu

  İki sipahinin yancıklarında biraz peksimet, biraz da dut kakı olduğu hâlde daha bir lokma yemiş değillerdi. - Nihal Atsız

[sıfat]

[mecaz]

• Zayıf ve kuru (kimse)

[isim]

[madencilik]

• Bir alaşımdaki madenlerin erime derecesi farkından yararlanarak bunları birbirinden ayırma işlemi

[isim]

[eskimiş]

• Söz, lakırtı, laf

Ata Sözleri ve Deyimler

• kale almamak

[isim]

• Bir yapıda iki döşeme arasında yer alan daire veya odaların bütünü

  Yemekten sonra evin üst katında, ocaklı bir odaya çıktık. - Sait Faik Abasıyanık

• Bir yüzey üzerine az veya çok kalın bir biçimde, düzgün olarak yayılmış bulunan şey

  Bir kat yufka, bir kat peynir.

• Üst üste konulmuş şeylerden her biri, tabaka

• Giyeceklerde takım

  Birer kat elbise ile kalacağız. - Aka Gündüz

• Apartman dairesi

• Ön, yan

  Salim, Sait Faik'in Yaşar Nabi katındaki telif ücretini artırmakta büyük rol oynamıştır. - Salâh Birsel

• Huzur

• Bükülen veya kıvrılan bir şeyin her kıvrımı

  Kumaşın katı.

• Makam, mevki

• Kez, defa, misil

  Bu, ondan iki kat pahalı.

[jeoloji]

• Katman

[matematik]

• Tekrarlanan bir sayının toplamı

  6, 9, 12 ve 15 sayıları 3 sayısının katlarındandır.

Ata Sözleri ve Deyimler

• kat çıkmak

[isim]

[eskimiş]

• Kesme, kesilme

• İlgiyi kesme

• Sonuca bağlama, bitirme

[edebiyat]

• Kesme

[isim]

• Uzak Doğu'da yetişen Amerikan elmasından çıkan zamk

• Boyacılıkta kullanılan, kırmız böceğinin üst deri bezlerinin salgıladığı madde

[isim]

• Tahta vb. bir şeye vurulduğunda veya silah patlayınca çıkan tok ve sert ses

Ata Sözleri ve Deyimler

• tak etmek

[isim]

• Millî bayramlarda veya önemli bir olayı anmak için düzenlenen şenliklerde, geçit yapılacak caddelere geçici olarak kurulan, yazılar ve çiçeklerle süslenen kemer

  Şimdi İstanbul taklarının yeşil taflanları altından gaziler geçiyor. - Aka Gündüz

[isim]

[biyoloji]

• Kök, sap ve yaprak şeklinde farklılaşmamış bir bitkinin yaşama ve büyüme organı

[isim]

• Canlıların besinlerdeki uçucu olmayan bileşikleri damak, boğaz ve dil yüzeyindeki mukoza noktaları aracılığıyla algıladığı duyum

• Tatlılık

[mecaz]

• Hoşa giden durum, lezzet, zevk

  Öğle yemeğinden sonra gelen rehavetin tadı, hiçbir gece uykusunda bulunmaz. - Şevket Rado

Ata Sözleri ve Deyimler

• tadı damağında kalmak
• tadı gelmek
• tadı kaçmak (veya gitmek)
• tadına bakmak
• tadına doyum olmamak
• tadına varmak
• tadında bırakmak
• tadından yenmemek
• tadını almak
• tadını bulmak
• tadını çıkarmak
• tadını kaçırmak
• tadını tuzunu bulmak
• tadı tuzu kalmamak (veya bozulmak)
• tadı tuzu yok
• tat almak
• tat kazanmak
• tat vermek

[isim]

[halk ağzında]

• Dilsiz

[isim]

[eskimiş]

• Türklerin egemen olduğu yerlerde yaşayan Arap veya İranlılar

• Hazar Denizi kıyısında, İran Azerbaycanı sınırında yaşayan, İran soyundan olan bir topluluğun adı

[sıfat]

• Görme engelli

[bağlaç]

• Çelişkili ve tutarsız iki cümleyi birbirine bağlamaya yarayan bir söz, amma, lakin, velakin

  Para kazanmayı hiç sevmiyordu ama hesapsız harcamaya bayılıyordu. - Necati Cumalı

• Uyarma veya şartlı bir ifade niteliğinde olan bir cümleyi, başka bir cümleye bağlamaya yarayan bir söz

  Fala inanmam ama fırsat bulursam baktırmadan da yapamam. - Kemal Tahir

• Beklenmeyen bir sonucu anlatan iki cümleyi onun sebebi durumunda olan cümleye bağlayan bir söz

  Gerçi yeni nesil, eskiyi öğrenmekte bir fayda görmüyor ama ben gene de yazayım. - Burhan Felek

• Bir yargıyı veya bir buyruğu pekiştirmek için de kullanılan bir söz

  Güzel ama güzel bir söz söyledi.

• Bazen dikkati çekmek için cümlenin sonuna getirilen bir söz

  Gerçi vekillerden bazıları yerli yerinde duruyordu ama! - Yakup Kadri Karaosmanoğlu

Ata Sözleri ve Deyimler

• ama ne
• aması maması yok!
• aması var

[ünlem]

• Telefon konuşmasına başlarken kullanılan bir seslenme sözü

[argo]

• (alooo) Kendisine bakmasını veya kendisiyle ilgilenmesini istediği kişiye karşı söylenen seslenme sözü

[isim]

• Maden kömürünün damıtılmasıyla elde edilen, birleşiminde kömürden çok daha az oranda uçucu madde bulunan katı yakıt, kok kömürü

[isim]

[anatomi]

• İnsan vücudunda omuz başından parmak uçlarına kadar uzanan bölüm

• Giyside vücudun bu bölümünü saran parça

  Kara yağız oğlan yalandan gözlerinin yaşını pembe mintanının kollarına siliyordu. - Osman Cemal Kaygılı

• Makinelerde tutup çevirmeye, çekmeye yarayan ağaç veya metal parça

[anatomi]

• Koyun, dana, kuzu vb.nde ön ayağın üst bölümü

[bitki bilimi]

• Ağaçlarda gövdeden ayrılan kalın dal

[müzik]

• Bazı çalgıların elle tutulan sap bölümü

• Koltuk, divan vb.nin yan tarafında bulunan dayanmaya yarayan parça

• Bir şeyin ayrıldığı bölümlerden her biri, dal (I), kısım, şube, branş

  Türk Dil Kurumunun bilim ve uygulama kolları.

[tarih]

• Karakol

  Lakin böyle kardan yolların örtüldüğü bu gecede, koldan korku yoktu. Rahatça eğlenebilirlerdi. - Refik Halit Karay

• İş takımı, ekip, grup

  Öteki koldaki iki hamlacıdan birisi acınacak bir zayıflıktaydı. - Sait Faik Abasıyanık

[askerlik]

• Kanat

  Sağ kol. Sol kol.

• Dizi, düzen

  Yürüyüş kolu.

[denizcilik]

• Bir halat oluşturan bükülmüş lif demetlerinden her biri

Ata Sözleri ve Deyimler

• kola çıkmak
• kol atmak
• kol gezmek
• kol kanat olmak (veya germek)
• kolları kopmak
• kollarını açmak
• kollarının arasına almak
• kollarını sallaya sallaya gelmek
• kolları sıvamak
• kolu kanadı kırılmak
• koluna girmek
• koluna kuvvet
• kolunda altın bileziği olmak
• kol uzatmak
• kol vermek
• kol vurmak