[-i]

• Sert şeyleri vurarak veya ezerek parçalamak

  Taşları kırmak. Bardağı kırmak.

• İri parçalara ayırmak

[nesnesiz]

• Belirli bir biçimde katlamak

  Forma kırmak.

• Öldürmek, yok olmasına neden olmak

  Bu yıl soğuk, hayvanları kırdı.

• Bir şeyin fiyatını azaltmak, indirmek

  Firma verdiği teklif fiyatını son dakikada bir yüzde yirmi daha kırıyordu. - Haldun Taner

• Tavlada karşı oyuncunun pulunu oyun dışında bırakmak

• Vücut kemiklerinden birini parçalamak

  Ayol, yapma, gel, düşüp bir yerini kıracaksın! - Osman Cemal Kaygılı

• Tahılı iri ve kaba öğütmek

[-e]

• Hareket durumundaki canlının veya taşıtın yönünü değiştirmek, çevirmek, döndürmek

  Ne tarafa doğru meyil varsa gidonu o tarafa doğru kıracaksınız ki bisiklet doğrulsun. - Burhan Felek

[mecaz]

• Dileğini kabul etmeyerek veya beklenmeyen bir davranış karşısında bırakarak gücendirmek, incitmek

  Bazen bir kelimenin, bir ses tonunun sevdiğimiz bir insanı kırdığını görürüz. - Mehmet Kaplan

[mecaz]

• Yok etmek

  Bir gündüz olsa belki bu derdi kıracağım / Yoksa bu sensizlikten artık çıldıracağım - Enis Behiç Koryürek

[mecaz]

• Gücünü, etkisini azaltmak

  Birkaç gün evvel yağan yağmur sıcağı kırmamış. - Burhan Felek

[argo]

• Kaçmak, uzaklaşmak

[nesnesiz]

[ticaret]

• Değerinden düşük fiyata almak

  Bono kırmak. Çek kırmak.

Ata Sözleri ve Deyimler

• kırdığı koz (veya ceviz) kırkı (veya bini) aşmak
• kırıp dökmek
• kırıp geçirmek
• kırıp sarmak

[isim]

[hayvan bilimi]

• Dişi at

  Kurt görmüş bir kısrak heyecanıyla haykıra haykıra kaçtı. - Ömer Seyfettin

[isim]

[coğrafya]

• Bir yarımadayı karaya bağlayan, iki yanı su, dar kara parçası, berzah, dil (I)

[isim]

• Kırkmak işi

• Ucu kesilip alnın üstüne bırakılan saç

[isim]

[halk ağzında]

• Çay ağzında yapılan balıkçı büğeti

• Mersin balıklarının üremek için denizden nehirlere geçişleri sırasında avlanmalarında kullanılan ve nehir ağızlarına kurulan çok iğneli bir olta takımı

[isim]

• Kadınların kaşlarını veya saçlarını boyamak için sürdükleri siyah boya

  Rastıkla, yanağındaki beni boyamayı da unutmadı. - Sermet Muhtar Alus

• Sürme (II)

Ata Sözleri ve Deyimler

• rastık çekmek

[sıfat]

• Aşağı doğru uzanmış veya uzanmış, sarkmış, sölpük, salpa, gevşek

  İri yarı, bıyıkları sarkık bir ozan elini dostça omzuna attı. - Çetin Altan

[isim]

[mineraloji]

• Mağaraların tavanında aşağıya doğru oluşan, genellikle koni biçiminde kalker birikintisi, damla taş, stalaktit

[-e]

[-i]

• İterek, zorla, aceleyle sokmak

  Her birinin ağzına avucundaki et parçasını tıktı. - Falih Rıfkı Atay

[teklifsiz konuşmada]

• Sokmak

  Hesap kitap, müfettiş derken Aslan'ı kafese tıkmışlar. - Memduh Şevket Esendal

[isim]

• Petrol, yağ vb. maddeleri arıtma işi, rafinaj

[-i]

• Sesi azaltmak, alçaltmak

  Radyoyu biraz kısar mısın?

• Gözü biraz kapamak

  Adam göz kapaklarını kısarak bir hesapladı. - Necati Cumalı

• Ezmek, büzmek, daraltmak

  Omuzlarını kısar, ellerini cebinden çıkarır, atar ağzından sigarasını. - Sait Faik Abasıyanık

• Lamba ışığını azaltmak

• Sıkıştırmak

  Birden susan köpek kuyruğunu bacaklarının arasına kıstı. - Ömer Seyfettin

[-den]

[mecaz]

• Masraf, harcama vb.ni azaltmak

  Kes üç kuruş ekmekten / Beş kuruş etten kıs - Behçet Necatigil

[mecaz]

• Verilen hak ve özgürlüklerin sınırını daraltmak

[halk ağzında]

• Pintilik etmek

[isim]

• Davarların kırkılması işi

• Davarların kırkıldıkları mevsim

[isim]

• Yapılırken iyice yakılmadığından duman ve koku vererek yandığı için baş ağrısı yapan odun kömürü

  Mangalın üstünde bir boru, marsık kokusu dar sokağı doldurmuş. - Sait Faik Abasıyanık

[sıfat]

[mecaz]

• Zayıf ve teni koyu renkte olan

Ata Sözleri ve Deyimler

• marsık gibi

[-i]

• Çevresine sarılarak veya bir şey sararak çepeçevre basınç altına almak

  Yalnız kalan kadın titriyor, hıçkırarak kucağındaki yavrusunu sıkıyor. - Ömer Seyfettin

• Bir şeyin suyunu, yağını, sıvı kısmını basınçla çıkarıp akıtmak

  Limon sıkmak. Üzüm sıkmak.

• Dar gelmek

  Belimi sıktı kemer - Halk türküsü

• Basınçlı bir araçla fışkırtmak, püskürtmek

  Yangına su sıkmak.

• Silahla ateş etmek

  Küçük hanım, tabancayı kalbine sıkmak istemiş. - Hüseyin Rahmi Gürpınar

• Baskı altına almak, üzmek, bunaltmak, zorlamak

  Çocuğu çok sıkıyorlar.

[mecaz]

• Sıkıntı vermek

  İhtimal inanmayacaksınız. Fakat ben sizi sıkmamak için uzatmayarak anlatacağım. - Ömer Seyfettin

[argo]

• Yalan söylemek

Ata Sözleri ve Deyimler

• sıkıp suyunu çıkarmak

[isim]

• Tırsmak durumu