[isim]

[hayvan bilimi]

• Kakım

[isim]

• İskambil, domino vb. oyunlarda bir işaretini taşıyan kâğıt veya taş, birli, bey

[sıfat]

• Bir işte başta gelen (kimse veya şey)

  As oyuncu.

[kimya]

• Arsenik elementinin simgesi

[isim]

• Bazı ülkelerde, hükümdarların, mareşallerin, din adamlarının güç sembolü olarak törenlerde taşıdıkları bir tür ağaç veya metalden değnek

[eskimiş]

• İhtiyarların baston yerine kullandıkları uzun sopa

[ünlem]

• Birdenbire duyulan acı, ağrı, şaşırma, ürkme veya sevinç anlatan bir söz

  Ay! Sen mi idin? Ay, ne güzel!

[isim]

• Art arda gelen iki yeni ay arasında geçen süre

• Yılın on iki bölümünden her biri, mah, meh

  Mart ayı. Nisan ayı. Mayıs ayı.

• Bir ayın herhangi bir gününden ertesi ayın aynı gününe kadar geçen veya yaklaşık otuz gün olarak kabul edilen süre

  Bu iş ancak üç ayda biter. Temiz iş altı ayda çıkar.

Ata Sözleri ve Deyimler

• ay ayakta çoban yatakta, ay yatakta çoban ayakta
• ay aydın, hesap belli
• ay gibi
• ay harmanlanmak
• ayı gördüm, yıldıza itibarım (veya minnetim) yok
• ayı görmeden bayram etme
• ay var yılı besler, yıl var ayı beslemez

[isim]

[gök bilimi]

• Dünya'nın uydusu olan gök cismi, kamer, mah, meh

[ünlem]

• `Ey, hey` anlamlarında bir seslenme sözü

  Yürü ya mübarek!

[edat]

• Evet

Ata Sözleri ve Deyimler

• ya Allah
• ya Rabbi (veya Rab)
• ya sabır
• ya sabır çekmek
• ya ya ya şa şa şa

[bağlaç]

• Şaşma, şaşkınlık bildiren bir söz

  Ya, bu adam kim?

• Bir düşüncenin karşıtı düşünülürken kullanılan bir söz

  Yetişirim diyorsun, ya yetişemezsen?

• Gereklik ve onay bildiren cümlelerde yargının onaylandığını bildiren bir söz

  Biz de gelelim mi? -Gelin ya.

• Dilek ve geniş zaman kiplerinde yargıyı güçlendiren bir söz

  Bu, söylenecek söz mü? -Söylenir ya. Azıcık yardımcı olsa ya.

• Bilinen, görülen, hatırlanıp anlatılan bir olay dolayısıyla da sorulan başka bir konu için kullanılan bir söz

  Sen geldin, ya Ahmet? Siz karnınızı doyurdunuz, ya ben ne yapayım?

• Bir düşüncede sıra ile yer alan ayrı cins ögelerden biri ötekilerden üstün görüldüğünde `hele, özellikle` anlamlarında kullanılan bir söz

  O çocuğun terbiyesine, zekâsına, çalışkanlığına diyecek yok, ya inceliği. Fırtına kırdı, döktü, yıktı, ya o ağaçlara verdiği zarar.

• Cevap niteliğinde olan cümlenin sonuna getirildiğinde asıl yargının arkadan gelen cümle ile anlatılacağını belirten bir söz

  Fena oğlan değildir, değildir ya, yalnız bu sarhoşluğu var. - Memduh Şevket Esendal

• Bazı çekimli zamanlardan sonra gelerek anlamı pekiştiren, kuvvetlendiren bir söz: Yediydin ya. Oturmuşum ya

[isim]

• Elin parmak dipleriyle bilek arasındaki iç bölümü, avuç içi

• Ayak tabanı

[bitki bilimi]

• Yaprakların düz ve parlak bölümü

[sıfat]

• Yemek yemesi gereken, tok karşıtı

  Aç ne yemez, tok ne demez. - Divanü Lügati't-Türk

• Yiyecek bulamayan

  Ben hem öksüzüm hem yetimim hem de tam 23 saattir açım. - Yakup Kadri Karaosmanoğlu

[mecaz]

• Gözü doymaz, haris

  Ne aç adam!

[mecaz]

• Çok istekli, hevesli

  Her zamanki gibi bilgiye aç, her zamanki gibi ağızları lafla, kafaları düşünceyle dolu çalçene yaratıklarız. - Ayla Kutlu

[zarf]

• Karnı doymamış olarak

  Ben aç yattım mı kötü kötü rüyalar görürüm nedense. - Orhan Kemal

Ata Sözleri ve Deyimler

• acından kimse ölmemiş
• acından ölmek
• aç açık kalmak
• aç aç ile yatınca arada dilenci doğar
• aç aman bilmez, çocuk zaman bilmez
• aç at yol almaz, aç it av almaz
• aç ayı oynamaz
• aç bırakmak
• aç doymam, tok acıkmam sanır
• aç doyurmak
• aç elini kora sokar
• aç esner, âşık gerinir
• aç gezmektense tok ölmek yeğdir
• açın gözü ekmek teknesinde olur
• açın imanı olmaz
• açın karnı doyar, gözü doymaz
• açın koynunda ekmek durmaz
• açın kursağına çörek dayanmaz
• açın uykusu gelmez
• aç ile dost olayım diyen peşin karnını doyursun
• aç ile eceli gelen söyleşir
• aç kalmak
• aç köpek fırın deler
• aç kurt aslana saldırır
• aç kurt gibi
• aç kurt yavrusunu yer
• aç ne yemez, tok ne demez
• aç susuz kalmak
• aç tavuk kendini arpa ambarında sanır
• aç, yanından kaç

[isim]

[halk ağzında]

• Düz, ince, yassı taş

  Yağmur yağar da ışılaşır sayları / Eli göçmüş de bozulaşır daylağı - Halk türküsü

[isim]

[eskimiş]

• Çalışma, emek

[din bilgisi]

• Hac ibadeti sırasında Safa ile Merve tepeleri arasında gidip gelme

[isim]

• Ölüm veya bir felaketten doğan acı ve bu acıyı belirten davranışlar, matem

  En büyük bahtiyarlık yasını dindiremez / Baba, benim kalbime sensiz kimse giremez - Faruk Nafiz Çamlıbel

Ata Sözleri ve Deyimler

• yasa bürünmek (veya boğulmak veya gömülmek)
• yas bağlamak
• yas çekmek
• yasını tutmak
• yas tutmak

[isim]

• Dünya üzerinde yer alan kıtalardan biri

[isim]

• Ayakkabının yumuşak olan üst bölümü

[halk ağzında]

• Gebe koyunların karnındaki yavru yüz günlük olduğunda çobanların yaptığı tören

[halk ağzında]

• Yayla ve kırlarda hayvanlar için yapılan üstü samanla örtülü yer

[halk ağzında]

• Kadın giysisi

[halk ağzında]

• İş önlüğü

  Sırtına giymiş sıkma sayayı / Yedeğine almış ağca mayayı - Halk türküsü

Ata Sözleri ve Deyimler

• saya gezmek

[isim]

• Olayların gidişinde olağan dışına yer vermeyen, değişmezlik ve mecburiyet gösteren kural

  Doğa yasaları.

[hukuk]

• Devletin yasama organları tarafından konulan ve uyulması gereken kurallar bütünü, kanun

  Buradaki yasaların yabancıların ev satın almalarına mâni olup olmadığını bilmiyordu henüz. - Nermi Uygur

• Bilimde çok sayıda deney ve gözlemden sonra, aynı şartlarda aynı sonuçları verdiği kesin olarak belirlenen durum

  Yer çekimi yasası. Mendel yasaları.

• Toplumsal hayat içinde kendiliğinden oluşan ve uyulması toplum içinde yaşamanın bir mecburiyeti olan alışkıların bütünü

  Ahlak yasası.

[felsefe]

• Düşüncenin mantıksal bir değeri olması için uyulması şart olan temel

  Düşünme yasaları.

Ata Sözleri ve Deyimler

• yasa çıkarmak (veya yapmak veya koymak)

[isim]

• Baş derisini kaplayan kıllar

  Kendisini son kez gördüğümde babamın saçları nasıl beyazsa ilk kez gördüğümde de bembeyazdı. - Adalet Ağaoğlu

Ata Sözleri ve Deyimler

• saç ağartmak
• saçı (veya saçları) değirmende ağartmamak
• saçı başı ağarmak
• saçı başı birbirine karışmak
• saçı bitmedik (veya bitmemiş) (yetim)
• saçına ak (veya kır) düşmek
• saçına başına bakmadan
• saçına kar yağmak
• saçın ak mı kara mı, önüne düşünce görürsün
• saçını başını yolmak
• saçını süpürge etmek
• saçı sakalı akar gibi
• saçı topuklarını dövmek
• saçı uzun aklı kısa
• saçları iki türlü olmak
• saç saça baş başa
• saç saça baş başa gelmek (veya dövüşmek)
• saç sakal ağartmak
• saç sakal birbirine karışmak

[isim]

[bitki bilimi]

• Çaygillerden, nemli iklimlerde yetişen bir ağaççık (Thea chinensis)

[bitki bilimi]

• Bu ağaççığın özel işlemlerle kurutulan yaprağı

• Bu yaprağın demlenmesiyle elde edilen güzel kokulu ve sarımtırak kırmızı renkli içecek

  Bize çay ikram ettiler. - Ahmet Kabaklı

• Çeşitli bitkilerin yaprak veya çiçeklerinin demlenmesiyle elde edilen bir içecek türü

• Konukların içecek ve börek, pasta vb. yiyeceklerle ağırlandığı toplantı

  Sana bir şey söyleyeyim mi, artık çay davetlerinden bıktım. - Peyami Safa

• Müzikli toplantı

  Gittiği zengin arkadaşlarının çayından allak bullak gelir. - Haldun Taner

Ata Sözleri ve Deyimler

• çay dökmek

[isim]

• Dereden büyük, ırmaktan küçük akarsu

  Deli bir çayın kıyısındaki yalçın bir kaya gibidir. - Tarık Buğra

Ata Sözleri ve Deyimler

• çaydan geçip derede boğulmak
• çayı geçerken at değiştirilmez
• çayı görmeden paçaları sıvamak
• çay kenarında kuyu kazmak

[isim]

• Afyonkarahisar iline bağlı ilçelerden biri

[isim]

• Hilal

• Bayrak ve sancak direklerinin tepesindeki pirinçten yapılmış ay yıldızlı süs, alem

[isim]

• Hava gazı, elektrik, su vb.nin kullanılan miktarını veya mekanik etkilenmeleri ölçen alet, saat