[bağlaç]

• Anlam bakımından birbirleriyle ilgili cümleleri birbirine bağlayan bir söz

• Özneyi, tümleci güçlendirerek cümlenin temel bölümüne bağlayan bir söz

  Siz ki beni tanırsınız, niçin böyle düşünüyorsunuz?

• `Öyle, o kadar, o denli` vb.nden sonra, kullanıldığı cümleye güç katan bir söz

• İkinci cümledeki yargının birincideki hareketin yapılışı sırasında görülerek şaşıldığını bildiren bir söz

  Kapağı kaldırmış ki sandık bomboş. Bir de ağzıma aldım ki şeker gibi tadı var.

• İki cümlede anlatılan durumların uyuşmazlığını bildiren bir söz

  Ama o bir şey yapmamıştı ki onun hiç kabahati yoktu. - Osman Cemal Kaygılı

• Yakınma, kınama vb. duyguları anlatmak için bir cümlenin sonuna getirilen bir söz

  O beni sevmez ki! Sana güvenilmez ki!

• Bir soru cümlesinin sonuna getirildiğinde şüphe veya endişe anlatan bir söz

  Acaba gelmez mi ki? Bunu bana bırakırlar mı ki? Acaba ceza verirler mi ki?

• Bazı kelimelerin sonuna bir ek gibi eklenerek birtakım zarflar, yeni edatlar oluşturan bir söz: Belki, çünkü, hâlbuki, mademki, sanki gibi

[sıfat]

• Olağandan daha hacimli, olağanı aşan büyüklüğü olan, ince karşıtı

  Erdal, nişan halkasına benzediğini fakat taşlarının iri olduğunu söyledi. - Emine Işınsu

[isim]

• Birden sonra gelen sayının adı

• Bu sayıyı gösteren 2 ve II rakamlarının adı

[sıfat]

• Birden bir artık

  Ertesi gün iki kardeş erken çıkmışlardı yola. - Ayşe Kulin

Ata Sözleri ve Deyimler

• iki ahbap çavuş
• iki arada bir derede (kalmak)
• iki arada kalmak
• iki arslan bir posta sığmaz
• iki at bir kazığa bağlanmaz
• iki ateş arasında kalmak
• iki ayağını bir pabuca sokmak
• iki baş bir kazanda kaynamaz
• iki baştan olmak
• iki cambaz bir ipte oynamaz
• iki cami arasında kalmış beynamaz
• iki çıplak bir hamama yakışır
• iki çift laf (veya lakırtı veya söz) etmek
• iki deliye bir uslu koymuşlar
• iki dinle bir söyle
• iki dirhem bir çekirdek
• iki el bir baş için
• iki eli (birinin) yakasında olmak
• iki eli (kızıl) kanda olsa
• iki eli böğründe kalmak
• iki elim yanıma gelecek
• iki eli şakaklarında düşünmek
• iki eli yanına gelmek
• iki emini bir yemin aralar
• iki gönül bir olunca samanlık seyran olur
• iki gözü iki çeşme
• iki gözü iki çeşme ağlamak
• iki gözüm kör olsun
• iki hırtı bir pırtı
• iki kaptan bir gemiyi batırır
• iki kardeş savaşmış, ebleh buna inanmış
• iki karpuzu bir koltuğa sığdırmak
• iki kat olmak
• iki kere iki dört eder
• iki kulak bir dil için
• iki lafı (veya sözü) bir araya getirememek
• iki lakırtı etmek
• iki lakırtıyı bir araya getirmek
• iki ölç, bir biç
• iki rahmetten (veya iyilikten) biri
• iki satır laf etmek (veya konuşmak)
• iki seksen uzanmak
• ikisi bir kapıya çıkmak
• ikisini bir kazana koysalar kaynamazlar
• iki söz bir pazar
• iki testi tokuşunca biri elbet kırılır
• iki tımar bir yem yerine geçer
• iki ucu boklu değnek
• iki ucunu bir araya getirememek
• iki yakası bir araya gelmemek
• iki yakasını bir araya getirememek

[isim]

• Herhangi bir şeyin veya vücudun üzerinde oluşan, biriken pislik, pasak

  Yanaklarında yer yer kirle karışmış gözyaşı var. - Halide Edip Adıvar

[mecaz]

• Utanılacak durum, leke, şaibe

Ata Sözleri ve Deyimler

• kir götürmek
• kir götürmek
• kiri kabarmak
• kir tutmak

[isim]

• Yayla atılan, ucunda sivri bir demir bulunan ince ve kısa tahta çubuk

• Yön göstermek amacıyla belli yerlere konulabilen, oka benzer işaret

• At arabası, kağnı vb. araçlarda koşum hayvanlarının bağlandığı ağaç

  Dörtnala koşan bir yük arabasının oku böğrüme çarptı. - Ömer Seyfettin

[matematik]

• Bir dairede bir kirişin ortasında bu kirişi gören yayın ortasına indirilen doğru parçası

Ata Sözleri ve Deyimler

• ok atmak
• ok gibi (yerinden) fırlamak
• ok yaydan (veya yayından) çıkmak

[isim]

• İyice yanarak ateş durumuna gelmiş kömür veya odun parçası

[mecaz]

• Büyük acı, üzüntü, sıkıntı, dert

  Kimseye göstermedikleri bir kor yanar içlerinde. - Çetin Altan

[sıfat]

[mecaz]

• Kırmızı renkli

  Gül tenli, kor dudaklı, kömür sürmeli / Şeytan diyor ki sarmalı, yüz kere öpmeli - Yahya Kemal Beyatlı

Ata Sözleri ve Deyimler

• kor dökmek
• kor gibi
• kor gibi yanmak

[isim]

• Bir şeyin geçtiği veya önce bulunduğu yerde bıraktığı belirti, nişan, alamet, emare

  Nihayet bir dönemeçte izlerin sahibini gördüm. - Sait Faik Abasıyanık

• Bir şeyin dokunmasıyla geride kalan belirti

  Yüzünde birtakım diş ve tırnak izleri vardı. - Yakup Kadri Karaosmanoğlu

• Bir olay veya bir durumdan geride kalan belirti, ipucu, emare

  Cinayet izleri.

• Bir olay, bir durum veya yaşayıştan geride kalan belirti, eser

  O çağ uygarlığından iz kalmadı.

[matematik]

• Bir düzlemin başka bir düzlemle veya bir doğru ile kesişmesinden doğan ara kesit

Ata Sözleri ve Deyimler

• iz bırakmak
• izi belirsiz olmak
• izinden yürümek
• izine basmak
• izine dönmek
• izine düşmek
• izine uymak
• izini düşürmek
• izini kaybetmek
• izi silinmek
• iz sürmek

[isim]

[eskimiş]

• Alt

• Aşağı

[sıfat]

• İkisi bir arada doğan (çocuk)

• Birbirine tamamen benzeyen

  Rıza boş arsaları, ikiz pembe villaları, havuzlu bahçeyi geçti. - Haldun Taner

[isim]

[bitki bilimi]

• Aynı çiçekten oluşmuş birbirine yapışık iki meyve

Ata Sözleri ve Deyimler

• ikiz doğurmak

[isim]

[tıp]

• Bir organda birdenbire ortaya çıkan fizyolojik bozukluk, akse

  Krizler sıkıştırdığı zaman özel kliniklerde yatmaya gidiyordu. - Çetin Altan

• Bir kimsenin yaşamında görülen ruhsal bunalım

• Bir şeyin çok kıt bulunması durumu

• Bir şeye duyulan ani ve aşırı istek

[ekonomi]

• Çöküntü

[mecaz]

• Bir ülkede veya ülkeler arasında, toplumun veya bir kuruluşun yaşamında görülen güç dönem, bunalım, buhran

  Krizin ne kadar sürdüğünü bilmiyorum. - Falih Rıfkı Atay

Ata Sözleri ve Deyimler

• kriz geçirmek

[isim]

[bitki bilimi]

• Ceviz

• İskambil oyunlarında diğer kâğıtları alabilen, onlara üstün tutulan belirli renk ve işaretteki kâğıt

[mecaz]

• Başarı fırsatı olan elverişli durum, saldırış ve savunma fırsatı

  Başvurduğu bu olağanüstü tabiyede varlığını değil, yokluğunu koz olarak kullanmıştır. - Haldun Taner

[mecaz]

• Karşısındakini alt edecek etkili şey

Ata Sözleri ve Deyimler

• koz kırmak
• kozu kaybetmek
• kozunu paylaşmak (veya pay etmek)
• koz vermek

[sıfat]

• Sıkıntı veya güçlükle yapılan, kolay karşıtı

  Sabır güzel, faydalı fakat zor şeydir. - Burhan Felek

[isim]

• Sıkıntı, güçlük, rahatsızlık

  Dün gece bütün sinirlerimi bir kâbus işkencesinin zoru altına koyan buhranlı saatler yaşadım. - Etem İzzet Benice

[isim]

• Yüküm, mecburiyet

  Artık kızının evinde kalışının zordan olduğunu biliyordu. - Necati Cumalı

[isim]

• Baskı

  Hocaların zoru ile çıkarılmış olan bu kanun yürümedi. - Memduh Şevket Esendal

[zarf]

• Güçlükle

  El ele vermiş polisler kaldırımlardan taşan halk kitlesini zor zapt ediyorlardı. - Haldun Taner

[ünlem]

• `Yapamazsın` anlamında kullanılan bir söz

Ata Sözleri ve Deyimler

• zora binmek
• zora gelememek
• zora koşmak
• zor gelmek
• zor kullanmak
• zor oyunu bozar
• zoruna gitmek
• zorunda bırakmak
• zorunda kalmak (veya olmak)
• zorun ne?
• zoru olmak

[isim]

[halk ağzında]

• Köy muhtarı yardımcısı

• Köy kâhyası

• Köy bekçisi

[isim]

• Anma, söyleme, sözünü etme

[din bilgisi]

• Bir tarikata bağlı olanların Tanrı'nın adını art arda söylemesi

  Zikir çekmek.

Ata Sözleri ve Deyimler

• zikri geçmek

[isim]

• Risk

  Fakat bu işin karadan ve havadan, katlanılamayacak kadar ağır bir riziko istediği besbelli. - Necip Fazıl Kısakürek