[isim]

• 100 m² değerinde yüzey ölçü birimi

  Bir ar, kenarı on metre olan bir karenin alanıdır.

[isim]

• Utanma, utanç duyma

  Kınamazlar güzel sevse yiğidi / Güzel sevmek koç yiğide ar değil - Karacaoğlan

Ata Sözleri ve Deyimler

• ar damarı çatlamış
• ar dünyası değil kâr dünyası
• ar etmek
• arına dokunmak
• ar namus tertemiz
• ar ve hayâ perdesi yırtılmak
• ar yılı değil, kâr yılı

[kimya]

• Argon elementinin simgesi

[isim]

• Zamanın bölünemeyecek kadar kısa olan parçası, lahza, dakika

  Zira göçebelerin hayatı her an yardımlaşmalarını gerektirir. - Cemil Meriç

Ata Sözleri ve Deyimler

• anı anına uymamak
• an meselesi

[isim]

[halk ağzında]

• İki tarla arasındaki sınır

[isim]

• Zihin

  An bulanıklığı. An yorgunluğu.

[isim]

• Bir yüzeyde boy sayılan iki kenar arasındaki uzaklık, genişlik, boy, uzunluk karşıtı

  Kumaşın eni. Yolun eni. Kâğıdın eni.

[isim]

[halk ağzında]

• Hayvanlara veya eşyaya vurulan damga, işaret

[zarf]

• Başına geldiği sıfatların üstün derecede olduğunu gösteren kelime

  En iyi adamını yollamış buraya. - Ahmet Ümit

Ata Sözleri ve Deyimler

• en kötü günümüz böyle olsun

[isim]

• Erkek

  Noksansız bir çeyiz ve düğünle iyi bir ere verilen Zeynep'in hissesi ayrılmıştır. - Tarık Buğra

[mecaz]

• İşini iyi bilen, yetenekli kimse

  Sanat eri çalışır, bir eser kor ortaya, onun güzel olduğuna inanır, o güzelliği herkesin anlamasını, kavramasını ister. - Nurullah Ataç

[sıfat]

[mecaz]

• Kahraman, yiğit

[askerlik]

• Rütbesiz asker, nefer

  Düşman erleri arasında Fransızlar da vardır. - Salâh Birsel

[halk ağzında]

• Koca

Ata Sözleri ve Deyimler

• ere gitmek (veya varmak)
• ere vermek
• erim er olsun da yerim çalı dibi olsun
• erine göre bağla başını, tencerene göre kaynat aşını
• er kocar, gönül kocamaz
• er lokması er kursağında kalmaz
• er olan ekmeğini taştan çıkarır
• er oyunu üçe kadar

[zarf]

[halk ağzında]

• Erken

  Er sabah kalktım ki sular çağlıyor - Halk türküsü

[kimya]

• Erbiyum elementinin simgesi

• Türk alfabesinin on yedinci harfinin adı, okunuşu

[kimya]

• Neon elementinin simgesi

[zamir]

• Hangi şey

• Her şey

  Ne görse ister. Kimin nesi varsa. Ne isterse yapar.

• Birçok şey

  Neler söylüyor? İnsan aklı neler keşfediyor?

[sıfat]

• Hangi

  Güzel heykel, ne yandan bakarsan, ne yana çevirirsen gene güzeldir. - Bedri Rahmi Eyuboğlu

[sıfat]

• Nasıl

  Bu ne kıyafet?

[zarf]

• Neden

  Efendi, sen de ne üstüme abanıyorsun? - Burhan Felek

[zarf]

• Şaşma veya abartı bildiren bir söz

  Ne sıcak, ne sıcak! Ne güzel çiçekler! Ne kaba adam!

• `Sana ne, bana ne` gibi sorularda `ne ilgisi var` anlamına gelen bir söz

  Zahmeti ben çekeceğim, sana ne?

[ünlem]

• Soru biçiminde şaşma bildiren ünlem

  Ne, yıkıldı ha!

Ata Sözleri ve Deyimler

• ne âlem
• ne âlemde?
• ne alıp veremiyor?
• ne arar (veya onda ... ne gezer)
• ne arıyor
• ne biçim?
• ne buyrulur?
• ne çare
• ne çıkar
• ne çiçektir, biliriz
• ne dedim de
• ne demek?
• ne demek olsun
• ne demeye
• ne denir (veya dersin)
• ne denli
• ne de olsa
• ne dese beğenirsin?
• nedir ki
• ne diye?
• ne ekersen onu biçersin
• ne fayda
• ne gam
• ne gezer
• ne gibi?
• ne gözle bakmak
• ne güne duruyor?
• ne günlere kaldık!
• ne haber?
• ne hacet
• ne haddine!
• ne hâlde?
• ne hâli varsa görsün
• ne hikmetse (veya hikmettir)
• ne idiği belirsiz
• ne imiş?
• ne ise
• ne istediğini bilmek
• ne iyi!
• ne kadar
• ne kadar olsa
• ne kadar varsa
• ne lazım
• neler
• neler de neler, maydanozlu köfteler
• neler neler
• ne mal olduğunu bilmek (veya anlamak)
• ne mene
• ne menem
• ne mümkün
• ne münasebet!
• ne o?
• ne olacak!
• ne olduğunu bilememek
• ne oldum delisi olmak
• ne olur (veya olursun veya olursunuz)
• ne olursa olsun
• ne oluyor?
• ne pahasına olursa olsun
• ne söylüyorsun?
• ne var ki
• ne yaparsın (veya yapmalı) ki
• ne yapıp yapıp
• ne yaptığını bilmemek
• ne yazar
• ne yazık ki
• neye uğradığını bilememek (veya anlamamak veya şaşırmak)
• neyin nesi (kimin fesi)
• neyleyim
• neymiş
• ne yüzle

[kimya]

• Radyum elementinin simgesi

• Türk alfabesinin yirmi birinci harfinin adı, okunuşu

[isim]

[müzik]

• Gam (II) dizisinde do ile mi arasındaki ses

[kimya]

• Renyum elementinin simgesi

[isim]

[bitki bilimi]

• Nargillerden, yaprakları karşılıklı, çiçekleri büyük, koyu kırmızı renkte, küçük bir ağaç (Punica granatum)

• Bu ağacın kırmızımtırak sarı sert bir kabukla örtülü, içinde çok sayıda kırmızımtırak, sulu taneler bulunduran yuvarlak yemişi

Ata Sözleri ve Deyimler

• nar gibi

[isim]

[eskimiş]

• Ateş

Ata Sözleri ve Deyimler

• nârına (veya nâra) yanmak

[isim]

• İlenme, beddua

[ünlem]

• (a:h) Sesin tonuna göre pişmanlık, öfke, özlem, beğenme, sevgi vb. duygular anlatan bir söz

  Ah, ne güzeldi o Direklerarası'ndaki ramazan ve donanma geceleri. - Yakup Kadri Karaosmanoğlu

[ünlem]

• (a:h) Ağrı, acı duyulduğunda söylenen bir söz

  Ah başım!

Ata Sözleri ve Deyimler

• ah alan onmaz
• ah almak
• ah çekmek
• ah etmek
• ahı çıkmak
• ahını almak
• ahını yerde koymamak
• ahı tutmak
• ahı yerde kalmamak
• ah yerde kalmaz

[ünlem]

• `Olur, peki veya fena değil` anlamlarında kullanılan bir söz

  Eh! Bize gerekli olan da o; bütçemizi doğrultur, pansiyoner olmaktan vazgeçeriz. - Attila İlhan

• Bezginlik anlatan bir söz

  Eh, dün geceki kafayla bu kadarı olacaktı elbet! - Necati Cumalı

[ünlem]

• İstek uyandırmak için kullanılan bir söz

  Ha göreyim seni! Ha gayret!

• (ha:) Şaşma anlatan bir söz

  Amma güzel ha! Öyle oldu ha!

• (ha:) Dikkati çekmek, uyarmak için kullanılan bir söz

  Sakın ha bir daha yapma! Sakın ha ağlamanı istemiyorum. - Attila İlhan

• (ha:) Bir şeyin birdenbire hatırlandığını veya kavrandığını anlatan bir söz

  Ha, miralay arzu ederse o başka tabii! - Attila İlhan

[bağlaç]

• Tekrarlanarak kullanıldığında eşitlik anlamı veren bir söz

  Ha ben gelmişim ha o. Ha bağ ha bahçe ha tarla.

[bağlaç]

• Bazen tekrarlanan bir emir kipinin tekrarları arasında yer alarak fiil ile anlatılan işin uzadığı ve bundan bıkıldığı bildirilir

  Yürü ha yürü, yol bitmiyor ki.

[edat]

[kaba konuşmada]

• Evet

[teklifsiz konuşmada]

• (ha:) Soru bildiren bir söz

  Sen de geldin ha?

Ata Sözleri ve Deyimler

• ha babam (ha)
• ha babam de babam
• ha bire
• ha deyince
• ha gayret
• ha şöyle
• ha şunu bileydin

[kimya]

• Hahniyum elementinin simgesi

• Türk alfabesinin onuncu harfinin adı, okunuşu

[edat]

[halk ağzında]

• Evet

Ata Sözleri ve Deyimler

• he demek

[kimya]

• Helyum elementinin simgesi

[sıfat]

• Önüne geldiği ismin benzerlerini `teker teker hepsi, birer birer hepsi, birer birer tamamı` anlamıyla kapsayacak biçimde genelleştiren söz

  Bir hafta, her gece çalışmak suretiyle hikâyesini bitirdi. - Halide Edip Adıvar

Ata Sözleri ve Deyimler

• her ağacın meyvesi olmaz
• her ağaçtan kaşık olmaz
• her aşın kaşığı olmak
• her boyaya girip çıkmak
• her boyayı boyadı, bir fıstıki yeşil (mi) kaldı?
• her çiçek koklanmaz
• her çok azdan olur
• her dağın derdi kendine göre
• her deliğe elini sokma, ya yılan çıkar ya çıyan
• her derde deva olmak
• her düşüş bir öğreniş
• her firavunun bir Musa'sı çıkar
• her gördüğü sakallıyı babası sanmak
• her gün baklava börek yense bıkılır
• her horoz kendi çöplüğünde öter
• her ihtimale karşı
• her işin (veya şeyin) başı sağlık
• her işte bir hayır vardır
• her kafadan bir ses çıkmak
• her kaşığın kısmeti bir olmaz
• her koyun kendi bacağından asılır
• her kuşun eti yenmez
• her lafın altından kalkmak
• her ne pahasına olursa olsun
• her sakaldan bir tel çekseler köseye sakal olur
• her şeyin vakti var, horoz bile vaktinde öter
• her şeyin yenisi, dostun eskisi
• her şeyin yokluğu yokluktur
• her tarakta bezi olmak
• her taş baş yarmaz
• her telden çalmak
• her yiğidin bir yoğurt yiyişi vardır
• her yiğidin gönlünde bir aslan yatar
• her yokuşun bir inişi, her inişin bir yokuşu vardır
• her zaman eşek ölmez, on köfte on paraya olmaz
• her zaman gemicinin istediği rüzgâr esmez
• her ziyan bir öğüttür

[isim]

• `Düşüncesizce ve hesapsızca harcamak, bol bol harcayıp tüketmek` anlamlarındaki har vurup harman savurmak deyiminde geçen bir söz

  Akşama kadar Meram bağlarında har vurup harman savuruyordu. - Aka Gündüz

[isim]

[eskimiş]

• Sıcak, kızgın, yakıcı

Ata Sözleri ve Deyimler

• harı başına vurmak
• harı geçmek

[isim]

[tarih]

• Doğu ülkelerinde yerli beyler ve Kırım girayları için kullanılan unvan

  Kırım hanları. Altın Ordu hanları.

• Osmanlı padişahlarının adlarının sonuna getirilen unvan

[isim]

[eskimiş]

• Yol üzerinde veya kasabalarda yolcuların konaklamalarına yarayan yapı

  Bir handa, yorgun argın, tatlı bir uykudaydık. - Faruk Nafiz Çamlıbel

• Büyükşehirlerde serbest mesleklerde çalışanların oda veya daire tutup çalıştıkları birkaç katlı yapı

Ata Sözleri ve Deyimler

• han gibi
• han hamam sahibi (olmak)
• han kapısından teğelti atmak

[isim]

• Eskişehir iline bağlı ilçelerden biri