[isim]

• Bir kimseyi, bir şeyi anlatmaya, tanımlamaya, açıklamaya, bildirmeye yarayan söz, isim, nam

  Görmediniz mi, adını söyleyince herkes put kesiliyor. - Ahmet Hamdi Tanpınar

• Herkesçe tanınmış veya işitilmiş olma durumu

[dil bilgisi]

• Canlı ve cansız varlıkları, duygu ve düşünceleri, çeşitli durumları bildiren kelime, isim

Ata Sözleri ve Deyimler

• ad almak
• ad çekmek
• adı (bile) olmamak
• adı batası (veya batasıca)
• adı batmak
• adı bile okunmamak
• adı çıkmak
• adı çıkmış dokuza, inmez sekize
• adı deliye çıkmak
• adı duyulmak
• adı geçmek
• adı gibi bilmek
• adı kaldırılmak
• adı kalmak
• adı karışmak
• adı kötüye çıkmak
• adını ...-ye çıkarmak
• adını ağzına abdestle almak
• adını ağzına almamak
• adını anmak
• adını bağışlamak
• adını çıkarmak
• adını kirletmek (veya lekelemek)
• adını koymak
• adını taşımak
• adını vermek
• adı olmak
• adı var
• ad koymak
• ad takmak
• ad vermek
• ad yapmak

[isim]

• Sayma

• Sayılma

[isim]

[coğrafya]

• Deniz veya göl suları ile çevrilmiş küçük kara parçası, cezire

  İnziva yerim bazen limanda bir şileptir, bazen bir ada. - Refik Halit Karay

• Tali yoldan ana yola güvenli çıkışı sağlamak için tali yolun sağ tarafına yapılan, çizgilerle ayrılmış bölüm

• Kavşaklarda trafiği düzenleyici, yönlendirici veya ayırıcı olmak üzere bordürle sınırlandırılmış veya yer çizgileriyle belirlenmiş alan

• Çevresi yollarla belirlenmiş olan arsa ve böyle bir arsayı kaplayan yapılar topluluğu

Ata Sözleri ve Deyimler

• ada gibi

[sıfat]

• Değersiz, kötü, sıradan, hiçbir özelliği olmayan

  Sonra redingot devri geldi ve redingot içinden yarı uşak, yarı kapı kulu, riyakâr, adi bir nesil türedi. - Yakup Kadri Karaosmanoğlu

[mecaz]

• Aşağılık, alçak

  Bunlar çok adi ve fena insanlardı. - Reşat Nuri Güntekin

[mecaz]

• Bayağı

  Büyük bir nefretle bu adi yalanı reddederim. - Asaf Halet Çelebi

[isim]

• Yemek

Ata Sözleri ve Deyimler

• aşını, eşini, işini bil
• aşı pişiren yağ olur, gelinin yüzü ağ olur
• aş taşınca kepçeye paha olmaz
• aş tuz ile, tuz oran ile

[isim]

• Bir sonuç elde etmek, herhangi bir şey ortaya koymak için güç harcayarak yapılan etkinlik, çalışma

  İş bittikten sonra denize karşı sigara içilir. - Sait Faik Abasıyanık

• Bir değer yaratan emek

• Birinden istenen hizmet veya birine verilen görev

  Şimdi Mısır'a memuru olduğum bankanın bir işi için geldim. - Ömer Seyfettin

• Sanayi, ticaret, tarım, maliye vb. alanlara ilişkin ekonomik etkinliklerin bütünü

  İşler durgun.

• Kamu yararına yapılan işler

  Güvenlik işleri.

• Herhangi bir yere düzen verici, günlük yaşayışı sağlayıcı her türlü çalışma

  Bu evin işi çok.

• Geçim sağlamak için herhangi bir alanda yapılan çalışma, meslek

  Sonunda bir iş buldum. - Sait Faik Abasıyanık

• Ticari anlaşma, alışveriş

• Herhangi bir maksatla kurulan düzen

  İşlerini bırakmışlar, dükkânlarını kapamışlar, akın akın şehri terk edip gidiyorlardı. - Yakup Kadri Karaosmanoğlu

• Bazı deyimlerde `yarar, çıkar` anlamında kullanılan bir söz

  O, işini bilir. Bu, benim işime gelmez.

• Yapılan şey, davranış

  Yoksullara yardım etmekle çok iyi bir iş yaptım.

• Nakış, örgü, makrome gibi elde yapılan şey

  Komşu kadın elindeki işini dizine bırakıp geline döndü. - Memduh Şevket Esendal

• Emek, işçilik, ustalık

  Bu örtü, işi ağır bir örtüdür.

• İşlem

  İşimi görmediler.

• Bir kimseye özgü olan görüş, anlayış

  Bu, bir zevk işidir.

• Yetenek

  Demek bende daha iş varmış ki ilin öğretmeni seçtiler. - Muzaffer İzgü

[mecaz]

• Sorun, konu, mesele, maslahat

  Etrafın gülüşmeleri arasında iş anlaşıldı. - Hüseyin Cahit Yalçın

[mecaz]

• Gizli neden veya maksat

  Çoktandır köylünün şurada burada yayıp gezeceği ehemmiyetli bir iş, bir keramet gösterememişti. - Refik Halit Karay

[fizik]

• Bir kuvvetin uygulanma noktasını hareket ettirirken harcadığı güç

  Erg, jul, kilogrammetre, vatsaat, kilovatsaat iş ve enerji birimleridir.

Ata Sözleri ve Deyimler

• iş (birinde) bitmek
• iş (birinden) bitmek
• iş (birine) kalmak
• iş açmak
• iş almak
• iş amana binince kavga uzamaz
• iş anlatılıncaya kadar baş elden gider
• iş ayağa düşmek
• iş başa düşmek
• iş bırakmak
• iş bilenin, kılıç kuşananın
• iş bilmek
• iş bitirmek
• iş çatallanmak
• iş çevirmek
• iş çığırından çıkmak
• iş çıkarmak
• iş dayıya düştü
• iş değil
• iş düşmek
• işe almak
• işe bak!
• iş edinmek
• işe girmek
• işe karışmak
• işe koşmak
• iş etmek
• işe yaramak
• iş görmek
• iş göstermek
• işi ...-e dökmek
• işi ...-e vurmak
• işi (bir şeye) vurmak
• işi ahbaplığa dökmek
• işi aksi gitmek
• işi Allah'a kalmak
• işi anlamak
• işi azıtmak
• işi başından aşmak (veya aşkın olmak)
• işi bitmek
• işi bozmak
• işi bozulmak
• işi ciddiye almak
• işi çıkmak
• işi düşmek
• işi ileri götürmek
• işi iş, kaşığı gümüş
• işi iş olmak
• işi kotarmak
• iş inada binmek
• işin alayında olmak
• işin başı
• işinden olmak
• işin doğrusu
• işi ne?
• işine bak!
• işine gelmek
• işine göre
• işine hor bakan boynuna torba takar
• işine koyulmak
• işin fenası
• işin garibi
• işini bilmek
• işini bitirmek
• işin içinde iş var
• işin içinden çıkamamak
• işin içinden çıkmak (veya sıyrılmak)
• işini görmek
• işini kış tut da yaz çıkarsa bahtına
• işinin adamı
• işini uydurmak
• işini yoluna koymak
• işin kolayına kaçmak
• işin kötüsü
• işin kurdu
• işin kurdu olmak
• işin mi yok
• işin ortasını bulmak
• işin rengi değişmek
• iş insanın aynasıdır
• işin tuhafı
• işin ucu birine dokunmak
• işin üstesinden gelmek
• işin yoksa şahit ol, paran çoksa kefil ol
• işi olmak
• işi pişirmek
• işi rast gitmek
• işi resmiyete dökmek
• işi sağlama almak
• işi savsaklamak
• işi şakaya dökmek
• iş işlemek
• iş işten geçmek
• işi tatlıya bağlamak
• işi temizlemek
• işi uzatmak
• işi üç nalla bir ata kaldı
• işi yokuşa sürmek (veya koşmak)
• işi yoluna koymak
• işi yolunda (veya tıkırında) gitmek (veya olmak)
• iş karıştırmak
• iş ki
• işler açılmak
• işler arapsaçına dönmek
• işler becermek
• iş mi?
• iş ola
• iş olacağına varır
• iş olsun diye
• iş sarpa sarmak
• iş şirazesinden çıkmak
• işten (bile) değil
• işten el çektirmek
• işten güçten vakit bulamamak
• iş tutmak
• iş vermek
• iş yapmak
• iş yok

[isim]

[din bilgisi]

• İslamiyette Hz. Ali'ye yandaş olan kimseler

• Şiilik

[isim]

• İlenme, beddua

[ünlem]

• (a:h) Sesin tonuna göre pişmanlık, öfke, özlem, beğenme, sevgi vb. duygular anlatan bir söz

  Ah, ne güzeldi o Direklerarası'ndaki ramazan ve donanma geceleri. - Yakup Kadri Karaosmanoğlu

[ünlem]

• (a:h) Ağrı, acı duyulduğunda söylenen bir söz

  Ah başım!

Ata Sözleri ve Deyimler

• ah alan onmaz
• ah almak
• ah çekmek
• ah etmek
• ahı çıkmak
• ahını almak
• ahını yerde koymamak
• ahı tutmak
• ahı yerde kalmamak
• ah yerde kalmaz

[ünlem]

• İstek uyandırmak için kullanılan bir söz

  Ha göreyim seni! Ha gayret!

• (ha:) Şaşma anlatan bir söz

  Amma güzel ha! Öyle oldu ha!

• (ha:) Dikkati çekmek, uyarmak için kullanılan bir söz

  Sakın ha bir daha yapma! Sakın ha ağlamanı istemiyorum. - Attila İlhan

• (ha:) Bir şeyin birdenbire hatırlandığını veya kavrandığını anlatan bir söz

  Ha, miralay arzu ederse o başka tabii! - Attila İlhan

[bağlaç]

• Tekrarlanarak kullanıldığında eşitlik anlamı veren bir söz

  Ha ben gelmişim ha o. Ha bağ ha bahçe ha tarla.

[bağlaç]

• Bazen tekrarlanan bir emir kipinin tekrarları arasında yer alarak fiil ile anlatılan işin uzadığı ve bundan bıkıldığı bildirilir

  Yürü ha yürü, yol bitmiyor ki.

[edat]

[kaba konuşmada]

• Evet

[teklifsiz konuşmada]

• (ha:) Soru bildiren bir söz

  Sen de geldin ha?

Ata Sözleri ve Deyimler

• ha babam (ha)
• ha babam de babam
• ha bire
• ha deyince
• ha gayret
• ha şöyle
• ha şunu bileydin

[kimya]

• Hahniyum elementinin simgesi

[isim]

• İplik

  Tavandan ip yumakları, urganlar, gemici fenerleri sarkardı. - Necati Cumalı

[mecaz]

• Asarak öldürme cezası

Ata Sözleri ve Deyimler

• ip atlamak
• ipe çekmek
• ipe dizmek
• ipe gelesice
• ipe gitmek
• ipe sapa gelmemek
• ipe un sermek
• ipi (birinin) eline geçmek
• ipi çözmek
• ipi kırmak
• ipi koparmak
• ip inceldiği yerden kopar
• ipini çekmek
• ipini kırmak
• ipini koparmak
• ipin ucunu kaçırmak
• ipi sapı yok
• ipiyle kuyuya inilmez
• ip koptuğu yerden bağlanır
• iple çekmek
• ipleri birinin elinde olmak
• ip takmak
• ipten almak
• ipten kazıktan kurtulmuş
• ipten kuşak kuşanmak

[edat]

[halk ağzında]

• İşte

  Bizim köy aha şuracıkta!

[sıfat]

• Cömert

[isim]

[halk ağzında]

• Kardeş

[isim]

• Ahilik ocağından olan kimse

[isim]

• Çene kemiklerinin üstüne dizili, ısırıp koparmaya ve çiğnemeye yarayan sert, beyaz organlardan her biri

• Çark, testere, tarak vb. çentikli şeylerdeki çıkıntıların her biri

  Çarkın dişleri tebessüm eder gibi tatlı bir ses çıkardı. - Sait Faik Abasıyanık

• Sarımsak dilimi, karanfil vb.nde dişe benzetilen tane

  Bir diş sarımsak, iki diş karanfil.

• Bazı dantel ve işlemelerin kenarlarındaki yuvarlak sivri bölüm

[hayvan bilimi]

• Omurgalı hayvanların çenelerinde veya ilkel yapılı omurgalıların gırtlak ve ağızlarında bulunan kemiksi sert parçalar

Ata Sözleri ve Deyimler

• diş açmak
• diş bilemek
• diş çıkarmak
• dişe dokunmak
• dişe dokunur (olmak)
• diş geçirememek
• diş geçirmek
• diş gıcırdatmak
• diş göstermek
• dişinden tırnağından artırmak
• dişine göre
• dişine kestirmek
• dişine vurmak
• dişinin kovuğuna bile gitmemek
• dişini sıkmak
• dişini sökmek
• dişini tırnağına takmak
• dişleri dökülmek
• dişten tırnaktan artırmak

[sıfat]

[eskimiş]

• Sevinçli, neşeli

Ata Sözleri ve Deyimler

• şad etmek
• şad olmak

[isim]

• Adları aynı olanlardan her biri

  Adaşının, neyin nesi olduğunu hiç bilmiyordu. - Hüseyin Rahmi Gürpınar

[isim]

• Oyuk veya çukur bir şeyin en alt bölümü

  Denizin dibinde oltanın ucu, etrafında izmaritler oynaşıyor. - Ahmet Ümit

• Taban

  Tencerenin dibi.

• Dikili duran bir şeyin yerle birleştiği nokta ve çevresi veya bir şeyin yanı başı

  Erkeklerin hepsi duvar dibindeydiler şimdi. - Ayşe Kulin

• Kapalı bir yerin kapıya göre en uzak bölümü

  Karagöz perdesinin karşısına dizilmiş koltuklardan en diptekine oturdu. - Attila İlhan

[halk ağzında]

• Arka, kıç

  Hepsi de tavuğun dibinden sabah sabah çıkmış, taptazedir. - Ercüment Ekrem Talu

Ata Sözleri ve Deyimler

• dibe vurmak
• dibi görünmek
• dibi görünmeyen sudan geçme
• dibi kırmızı mumla (veya bal mumuyla) mı çağırdım
• dibine darı ekmek
• dibine kadar
• dibini boylamak
• dibini bulmak
• dibini kurcalamak (veya karıştırmak)
• dibini tutmak