[isim]

• Tanrı'yı veya kutsal bilinen bir kişiyi, bir şeyi tanık göstererek bir olayı doğrulama, yemin, kasem

• Kendi kendine söz verme, ahit

  Andım var, bu işi yapacağım.

Ata Sözleri ve Deyimler

• andını bozmak
• ant içmek
• ant olsun
• ant verdirmek
• ant vermek

[isim]

• İki şeyi birbirinden ayıran uzaklık, aralık, boşluk, mesafe

• İki olguyu, iki olayı birbirinden ayıran zaman, fasıla

• Kişilerin veya toplulukların birbirine karşı olan durumu veya ilgisi

  Son zamanlarda aralarının iyi olmadığının farkındayım. - Elif Şafak

• İç

  Aralarında anası babası ile Binnaz'ın da bulunduğu on sekiz işçiydiler. - Necati Cumalı

[sinema]

[tiyatro]

• Bir oyunda, bir filmde izleme sırasında dinlenmek üzere verilen kısa süre, antrakt

[spor]

• Toplu jimnastik dizilmelerinde, sıradakilerin birbirlerinden yanlamasına olan uzaklıkları

[spor]

• Spor karşılaşmalarında oyuncuların dinlenmek ve taktik almak için kullandıkları süre

Ata Sözleri ve Deyimler

• arada çıkarmak
• arada kalmak
• arada kaynamak
• aradan çekilmek
• aradan çıkarmak
• aradan çıkmak
• aradan kaldırmak
• aradan sıyrılmak
• araları limoni olmak
• aralarına kara kedi girmek
• aralarında dağlar kadar fark olmak
• aralarındaki buzları eritmek
• aralarından kara kedi geçmek
• aralarından su sızmamak
• araları şekerrenk (veya serin) olmak
• arası (veya araları) açılmak (veya açık olmak veya bozulmak)
• arası geçmeden
• arası hoş (veya iyi) olmamak
• arası hoş (veya iyi) olmamak
• arasına (veya aralarına) karışmak
• arasını (veya aralarını) açmak (veya bozmak)
• arasını (veya aralarını) bulmak
• arası olmamak
• arası soğumak
• ara vermeden
• ara vermek
• araya (veya aralarına) soğukluk girmek
• araya almak
• araya girmek
• araya gitmek
• araya kaynayıp gitmek
• araya koymak
• araya vermek
• arayı açmak
• arayı soğutmak
• arayı yapmak

[isim]

• İçinden su akıtmak için toprak kazılarak yapılan açık oluk, arık, dren, karık

  Konduların ortasına ark yapıp göllenen suları dışarı akıttılar. - Lâtife Tekin

[isim]

• Arka, geri

  Ardında kapı koyu karanlık bir sonsuzluğa açılıyordu. - Tarık Buğra

• Bir şeyin öbür yüzü

[sıfat]

• Arkada bulunan

  Art damak ünsüzü. Art teker.

Ata Sözleri ve Deyimler

• ardı arası (veya arkası) kesilmemek (veya gelmemek)
• ardı kesilmemek
• ardına (veya arkasına) düşmek
• ardına kadar açık
• ardından atlı kovalamak
• ardından gitmek
• ardından sapan taşı yetişmez
• ardında yüz köpek havlamayan kurt, kurt sayılmaz
• ardını almak (veya getirmek)
• ardını bırakmamak
• ardını kesmek
• art eteğinde namaz kılmak

[isim]

• Baba

• Dedelerden ve büyükbabalardan her biri

  Ey kız gözüme huri görünürsün / Atan sevmez seni benden ziyade - Karacaoğlan

• Kişinin geçmişte yaşamış olan büyükleri

Ata Sözleri ve Deyimler

• atadan babadan görmek
• ata dostu oğla mirastır
• atalar çıkarayım der tahta, döner dolaşır gelir bahta
• atalar sözünü tutmayanı yabana atarlar
• ata malı mal olmaz, kendin kazanmak gerek
• atasını tanımayan Allah'ını tanımaz

[isim]

• Anne

  Anası mutfakta bir tabağa marul doğruyor. - Yusuf Atılgan

• Yavrusu olan dişi hayvan

• Dinî bakımdan aziz tanınan bazı kadınlara verilen saygı unvanı

  Fatma Anamız. Meryem Ana.

[ünlem]

• Yaşlı kadınlara saygılı bir seslenme sözü

[mecaz]

• Velinimet

  Yoksullar anası.

• Alacağın veya borcun, faizin dışında olan bölümü

[sıfat]

• Temel, asıl, esas

  Ana bina aradan geçen elli beş yıla karşın değişmemiş. - Ayla Kutlu

[matematik]

• Çizgilerden herhangi birini anlatan kelimeye sıfat olarak geldiğinde o çizginin, belirli bir kural altında hareket ederek bir yüzey oluşturmaya yaradığını anlatan bir söz

Ata Sözleri ve Deyimler

• ana avrat küfretmek (veya düz veya dümdüz gitmek)
• ana bir, baba ayrı
• anadan doğmuşa dönmek (veya anadan yeni doğmuş gibi olmak)
• ana gibi yâr olmaz, Bağdat gibi diyar olmaz
• ana ile kız, helva ile koz
• ana kızına taht kurar, kız bahtı kocadan arar (veya ana kızına taht kurmuş, baht kuramamış)
• anam!
• anam avradım olsun
• anam babam
• anamın (veya anasının) ak sütü gibi (helal olsun)
• anamın öleceğini bilseydim kulağı dolu darıya satardım
• anan güzel idi hani yeri, baban zengin idi hani evi?
• ananın bahtı kızına
• ananın bastığı yavru incinmez
• anan yahşi, baban yahşi
• anası ağlamak
• anasına avradına sövmek
• anasına bak kızını al, kenarına bak bezini al
• anasından doğduğuna bin pişman
• anasından doğduğuna pişman etmek
• anasından doğduğuna pişman olmak
• anasından emdiği süt burnundan (fitil fitil) gelmek
• anasından emdiği sütü burnundan getirmek
• anasını ağlatmak
• anasını bellemek
• anasını eşek kovalasın!
• anasının gözü
• anasının ipini satmış (veya pazara çıkarmış)
• anasının kızı
• anasının körpe kuzusu
• anasının nikâhını istemek
• anasının oğlu
• anasını sat! (veya satayım!)
• anası turp (veya sarımsak), babası şalgam (veya soğan)
• anası yerinde

[isim]

[halk ağzında]

• Ağabey

[sıfat]

• İyi, pekiyi, daniska

  Beni Konya Lezzet Lokantası'na götürdü, âlâ bir öğle yemeği çekti. - Halide Edip Adıvar

[sıfat]

• Karışık renkli, çok renkli, alaca

  Ala kilim eskimiş.

[isim]

• Alabalık

[halk ağzında]

• Açık kestane renginde olan, ela (göz)

[isim]

[halk ağzında]

• Kekliğin boynundaki siyah halka

Ata Sözleri ve Deyimler

• ala keçi her vakit püsküllü oğlak doğurmaz

[isim]

• Bir şeyin yere bakan yanı, zir, üst karşıtı

  Pantolonlarımızı şiltelerimizin altına seriyoruz, onlar bütün hafta orada ütüleniyor. - Ziya Osman Saba

• Bir nesnenin tabanı

  Ayağındaki altları nalçalı koca bahçıvan kunduraları ile ona yetişmesi imkânsızdı. - Osman Cemal Kaygılı

• Oturulurken uyluk kemiklerinin yere gelen bölümü

  Altına sandalye çekmek.

• Bir şeyin yere yakın bölümü

• Birine göre daha aşağı mevkide olan kimse, madun

[sıfat]

• Sınıflamalarda ikinci derecede olan

  Alt sınıf. Alt cins. Alt takım.

[sıfat]

• Birkaç şeyden aşağıda olan

  Yeleğinin alt düğmesi iliklenmemiş. - Haldun Taner

Ata Sözleri ve Deyimler

• alt değirmen güçlü akar
• alt etmek
• altı alay üstü kalay
• altı kaval, üstü şişhane (veya şeşhane)
• altına etmek (veya kaçırmak)
• altına imza atmak
• altına imza koymak
• altında kalmak
• altında kalmamak
• altından çapanoğlu çıkmak
• altından girip üstünden çıkmak
• altından kalkamamak
• altını çizmek
• altını değiştirmek
• altını ıslatmak
• altını kapatmak
• altını kısmak
• altını üstüne getirmek
• altı tutmak
• altı yaş olmak
• alt olmak
• alt perdeden konuşmak
• altta kalanın canı çıksın
• altta kalmak
• alttan almak
• alttan güreşmek
• altta yok üstte yok

[isim]

[madencilik]

• Bir alaşımdaki madenlerin erime derecesi farkından yararlanarak bunları birbirinden ayırma işlemi

[isim]

[eskimiş]

• Söz, lakırtı, laf

Ata Sözleri ve Deyimler

• kale almamak

[isim]

• Atardamar ve toplardamarların içinde dolaşarak hücrelerde özümleme, yadımlama görevlerini sağlayan plazma ve yuvarlardan oluşmuş kırmızı renkli sıvı

  Cebinden çıkardığı mendille ellerine bulaşan kanları silerek haykırdı. - Ömer Seyfettin

[mecaz]

• Soy

  O da benim kanımdan.

Ata Sözleri ve Deyimler

• kan (veya kanı) başına çıkmak (veya sıçramak veya toplanmak)
• kana boyamak (veya bulamak veya bulatmak)
• kan ağlamak
• kan akıtmak
• kan akmak
• kan alacak damarı bilmek
• kan almak
• kana susamak
• kan beynine sıçramak (veya çıkmak)
• kan boğmak
• kan çanağı gibi
• kan çekmek
• kan çıkmak
• kan dere gibi akmak
• kan dökmek
• kan gelmek
• kan gitmek
• kan gövdeyi götürmek
• kan gütmek
• kanı donmak (veya çekilmek)
• kanı ısınmak
• kanı içine akmak
• kanı kanla yumazlar, kanı suyla yurlar
• kanı kaynamak
• kanı kaynamak
• kanı kurumak
• kanına dokunmak
• kanına ekmek doğramak
• kanına girmek
• kanına işlemek
• kanına susamak
• kanını emmek
• kanını içine akıtmak
• kanını kaynatmak
• kanını kurutmak
• kanını yerde koymak
• kanı sulanmak
• kanı temizlenmek
• kanıyla ödemek
• kan istemek
• kan kaybetmek
• kan kusturmak
• kan kusup kızılcık şerbeti içtim demek
• kan olmak
• kan olmak
• kan oturmak
• kan revan içinde
• kan revan içinde kalmak
• kan tere batmak
• kan ter içinde
• kan ter içinde kalmak
• kan tutmak
• kan vermek
• kan yürümek

[isim]

• Atmosferdeki su buharının yoğunlaşmasıyla oluşan ve yeryüzüne beyaz ve hafif billurlar biçiminde donarak düşen su buharı

  Kıştı, yerler iki karış kar tutmuştu. - Tarık Buğra

Ata Sözleri ve Deyimler

• karda yürüyüp (veya gezip) izini belli etmemek
• kar gibi
• kar kuytuda, para pintide eğleşir
• kar ne kadar çok yağsa yaza kalmaz
• kar susuzluk kandırmaz

[isim]

• Alışveriş işlerinin sağladığı para kazancı

• İş

[mecaz]

• Yarar, fayda

  Bundan benim hiçbir kârım yok.

[ekonomi]

• Üretim faktörlerinden biri olan girişimcinin üretimden aldığı pay

[ticaret]

• Maliyet fiyatıyla satış fiyatı arasındaki fark

Ata Sözleri ve Deyimler

• kâr bırakmak
• kâr etmek
• kâr etmemek
• kâr getirmek
• kârını tamam etmek
• kârı olmamak
• kâr koymak
• kâr zararın kardeşidir (veya ortağıdır)

[isim]

• Bir yapıda iki döşeme arasında yer alan daire veya odaların bütünü

  Yemekten sonra evin üst katında, ocaklı bir odaya çıktık. - Sait Faik Abasıyanık

• Bir yüzey üzerine az veya çok kalın bir biçimde, düzgün olarak yayılmış bulunan şey

  Bir kat yufka, bir kat peynir.

• Üst üste konulmuş şeylerden her biri, tabaka

• Giyeceklerde takım

  Birer kat elbise ile kalacağız. - Aka Gündüz

• Apartman dairesi

• Ön, yan

  Salim, Sait Faik'in Yaşar Nabi katındaki telif ücretini artırmakta büyük rol oynamıştır. - Salâh Birsel

• Huzur

• Bükülen veya kıvrılan bir şeyin her kıvrımı

  Kumaşın katı.

• Makam, mevki

• Kez, defa, misil

  Bu, ondan iki kat pahalı.

[jeoloji]

• Katman

[matematik]

• Tekrarlanan bir sayının toplamı

  6, 9, 12 ve 15 sayıları 3 sayısının katlarındandır.

Ata Sözleri ve Deyimler

• kat çıkmak

[isim]

[eskimiş]

• Kesme, kesilme

• İlgiyi kesme

• Sonuca bağlama, bitirme

[edebiyat]

• Kesme

[ünlem]

[kaba konuşmada]

• Ulan

  İte bak lan, dedi, nasıl da horozlanıyor? - Necati Cumalı

[sıfat]

• Dili tutulmuş, konuşamaz duruma gelmiş

Ata Sözleri ve Deyimler

• lal etmek

[isim]

[eskimiş]

• Parlak kırmızı renkte, billurlaşmış, saydam bir alüminyum oksidi olan değerli bir taş

[sıfat]

• Bu taşın renginde olan

• Kırmızı renkli bir tür mürekkep