[isim]

[bitki bilimi]

• Nargillerden, yaprakları karşılıklı, çiçekleri büyük, koyu kırmızı renkte, küçük bir ağaç (Punica granatum)

• Bu ağacın kırmızımtırak sarı sert bir kabukla örtülü, içinde çok sayıda kırmızımtırak, sulu taneler bulunduran yuvarlak yemişi

Ata Sözleri ve Deyimler

• nar gibi

[isim]

[eskimiş]

• Ateş

Ata Sözleri ve Deyimler

• nârına (veya nâra) yanmak

[isim]

[eskimiş]

• Ekmek

  Alçak, nan ve nimet nankörü hain! - Sermet Muhtar Alus

[isim]

• Geçmişte yaşanmış çeşitli olaylardan belleğin sakladığı her türlü iz, hatıra

  Fakültemizin sütunlu salonu binlerce gencin yoğun duygularının, önemli anılarının mekânıdır. - Ayla Kutlu

[edebiyat]

• Yaşanmış olayların anlatıldığı yazı türü, hatıra

  Halit Ziya Uşaklıgil'in anılarını topladığı 'Kırk Yıl'ın son ciltleri şiire başladığım yıllarda çıkıyordu. - Necati Cumalı

[sıfat]

• Temiz

• Yabancı şeylerden arınmış, katışıksız, saf(II), halis, öz(II)

• Günahsız

[isim]

[hayvan bilimi]

• Zar kanatlılardan, bal ve bal mumu yapan, iğnesiyle sokan böcek (Apis mellifica)

Ata Sözleri ve Deyimler

• arı bal alacak çiçeği bilir
• arı bey olan kovana üşer
• arı gibi
• arı gibi eri olanın dağ kadar yeri olur
• arı gibi sokmak
• arı kızdıranı sokar
• arının yuvasına kazık (veya çöp) dürtmek
• arı söğüdü, akıllı öğüdü sever

[isim]

• Karakter

[isim]

[eskimiş]

• Açıklık, açık ve kesin yargı

[felsefe]

• Dogma

[isim]

• Bir kimsenin işi, mesleği veya toplum içindeki durumu ile ilgili olarak kullanılan ad, unvan, titr

• Ün

[felsefe]

• Herhangi bir şeyi, neyse o yapan nitelik, kip karşıtı

[isim]

• Teklik ikinci kişiyi gösteren söz

Ata Sözleri ve Deyimler

• sen ağa ben ağa, koyunları (veya inekleri) kim sağa?
• sen ben davası (veya kavgası)
• sen bilirsin
• senden
• sen giderken ben geliyordum
• seni gidi seni (veya seni seni)
• seninki can da benimki patlıcan mı?
• sen sağ, ben selamet
• sen zot ben zot, ata kim vere ot

[isim]

[eskimiş]

• Baş, kafa

• Başkan, reis

  Sertabip. Sermürettip.

Ata Sözleri ve Deyimler

• serde ... var
• ser verip sır vermemek

[isim]

• Limonluk

  Köşkünün arka tarafında çiçek serleri vardır, her mevsim en nadide çiçekler yetiştirilir. - Aydın Boysan

[isim]

• Asma işi

• Afiş

Ata Sözleri ve Deyimler

• asıda olmak (veya kalmak)

[isim]

• Bazı nesnelere parlaklık verme, dış etkilerden koruma, sızmalarını önleme vb. amaçlarla sürülen, saydam veya donuk vernik

  Küpün sırı dökülmüş.

• Aynaların arkasına ve kaplama metal eşyanın yüzüne sürülen ince tabaka

[isim]

• Varlığı veya bazı yönleri açığa vurulmak istenmeyen, gizli kalan, gizli tutulan şey

• Aklın erişemediği, açıklanamayan veya çözülemeyen şey, giz, gizem

  Bu bahçede açılan her gonca / Sırlar açıyor yerden gökten - Turan Oflazoğlu

• Bir işin, bir şeyin dikkat, yetenek, deneyim ve sezgi yardımıyla kavranabilen en zor, en ince yanı

• Bir amaca ulaşmak için kullanılan, başvurulan özel ve gizli yöntem

Ata Sözleri ve Deyimler

• sırra ermek
• sırra kadem basmak
• sırrını açma dostuna, o da söyler dostuna
• sır tutmak (veya saklamak)
• sır vermek (veya sızdırmak)

[isim]

[fizik]

• Bir cismin uzamasına, genleşmesine, buharlaşmasına, erimesine, sıcaklığının artmasına yol açan fiziksel enerji

  Isı, atomlar arası çekim gücünü yenerek maddenin hacmini arttırır.

• Fiziksel bir olaya dayalı, belirli bir ölçü üzerine kurulmuş olan sıcaklık ve soğukluk derecesi

[sıfat]

• Önüne geldiği ismin benzerlerini `teker teker hepsi, birer birer hepsi, birer birer tamamı` anlamıyla kapsayacak biçimde genelleştiren söz

  Bir hafta, her gece çalışmak suretiyle hikâyesini bitirdi. - Halide Edip Adıvar

Ata Sözleri ve Deyimler

• her ağacın meyvesi olmaz
• her ağaçtan kaşık olmaz
• her aşın kaşığı olmak
• her boyaya girip çıkmak
• her boyayı boyadı, bir fıstıki yeşil (mi) kaldı?
• her çiçek koklanmaz
• her çok azdan olur
• her dağın derdi kendine göre
• her deliğe elini sokma, ya yılan çıkar ya çıyan
• her derde deva olmak
• her düşüş bir öğreniş
• her firavunun bir Musa'sı çıkar
• her gördüğü sakallıyı babası sanmak
• her gün baklava börek yense bıkılır
• her horoz kendi çöplüğünde öter
• her ihtimale karşı
• her işin (veya şeyin) başı sağlık
• her işte bir hayır vardır
• her kafadan bir ses çıkmak
• her kaşığın kısmeti bir olmaz
• her koyun kendi bacağından asılır
• her kuşun eti yenmez
• her lafın altından kalkmak
• her ne pahasına olursa olsun
• her sakaldan bir tel çekseler köseye sakal olur
• her şeyin vakti var, horoz bile vaktinde öter
• her şeyin yenisi, dostun eskisi
• her şeyin yokluğu yokluktur
• her tarakta bezi olmak
• her taş baş yarmaz
• her telden çalmak
• her yiğidin bir yoğurt yiyişi vardır
• her yiğidin gönlünde bir aslan yatar
• her yokuşun bir inişi, her inişin bir yokuşu vardır
• her zaman eşek ölmez, on köfte on paraya olmaz
• her zaman gemicinin istediği rüzgâr esmez
• her ziyan bir öğüttür

[isim]

• `Düşüncesizce ve hesapsızca harcamak, bol bol harcayıp tüketmek` anlamlarındaki har vurup harman savurmak deyiminde geçen bir söz

  Akşama kadar Meram bağlarında har vurup harman savuruyordu. - Aka Gündüz

[isim]

[eskimiş]

• Sıcak, kızgın, yakıcı

Ata Sözleri ve Deyimler

• harı başına vurmak
• harı geçmek

[isim]

[tarih]

• Doğu ülkelerinde yerli beyler ve Kırım girayları için kullanılan unvan

  Kırım hanları. Altın Ordu hanları.

• Osmanlı padişahlarının adlarının sonuna getirilen unvan

[isim]

[eskimiş]

• Yol üzerinde veya kasabalarda yolcuların konaklamalarına yarayan yapı

  Bir handa, yorgun argın, tatlı bir uykudaydık. - Faruk Nafiz Çamlıbel

• Büyükşehirlerde serbest mesleklerde çalışanların oda veya daire tutup çalıştıkları birkaç katlı yapı

Ata Sözleri ve Deyimler

• han gibi
• han hamam sahibi (olmak)
• han kapısından teğelti atmak

[isim]

• Eskişehir iline bağlı ilçelerden biri