[isim]

[din bilgisi]

• Bir dinin öğrenilmesi gereken inançlarının ve tapınma kurallarının tümü

• Bu kuralları toplayan kitap

[isim]

• İnce kumaştan dikilmiş veya ipten örülmüş, çoğunlukla yarım küre biçiminde başlık

  Yatarken beyaz gecelik entarisini giyer ve başına da küçücük gecelik takkesini geçirirmiş. - Abdülhak Şinasi Hisar

[mimarlık]

• Yarım küre biçimindeki kubbenin üst bölümü

Ata Sözleri ve Deyimler

• takke düştü, kel göründü

[isim]

[matematik]

• Herhangi bir ölçü biriminin bölündüğü eşit parçalardan her biri

  Metrenin askatları desimetre, santimetre ve milimetredir.

[isim]

[argo]

• Pezevenk

[-e]

[-i]

• Bir cismi bir yöne doğru fırlatmak

  Taşı suya atmak.

• Bir şeyi yere doğru bırakmak

• Bir kimsenin ilişiğini kesmek

[-e]

[nesnesiz]

• Koymak

  Mutlaka yemeklerimize biber atmayı âdet edinmişiz. - Burhan Felek

• Rastgele bir kenara koymak

[nesnesiz]

[-den]

• Uzatmak

  Vapurdan iskeleye attılar.

• Bir yerden başka bir yere taşımak

  Hazır araba varken eşyayı eve atalım.

[nesnesiz]

• Sille, tokat vurmak

[nesnesiz]

• Top, tüfek vb. silahları patlatmak

[nesnesiz]

• Kurşun, gülle, ok vb. şeyleri hedefe fırlatmak

  Ona üç kurşun attı, vuramadı.

[-e]

[nesnesiz]

• Geri bırakmak, ertelemek

  Bu konunun tartışılmasını gelecek haftaya attılar.

• Örtmek

  Sırtına bir şal attı.

• Yapılmış kötü bir işi birine yüklemek

  Suçu onun üzerine attılar.

[-i]

[-den]

• Kovmak, dışarıya çıkarmak, ilgisini kesip uzaklaştırmak

[-i]

• İstenilmeyen bir şeyi kendi malı olmaktan çıkarmak

  Bu lüzumsuz eşyayı atmalı.

[-i]

• Kullanılması gelenek hâline gelmiş bir şeyi kullanmaktan vazgeçmek

  Şapka inkılabıyla fesi attık.

[-i]

• Çıkarmak, dışarıya vermek

  Yabancı cisimleri vücut atar.

[-i]

• Patlayıcı maddelerle havaya uçurup yıkmak

  Köprüyü dinamitle attılar.

[-i]

• Yay ve tokmakla ditmek, kabartmak

  Pamuğu atmak.

[nesnesiz]

• Çatlamak

[nesnesiz]

• Yırtılmak

[-den]

• Yapışık olduğu yerden ayrılmak

[nesnesiz]

• Kalp, nabız vurmak, çarpmak

  Kalbi hızlı hızlı atıyor.

[-i]

• Sıkıntı dolayısıyla giyilen bir şeyi çıkarmak

  Sıcak basınca sırtındaki ceketi attı.

[-i]

[-den]

• Yazılı veya banda alınmış bir metinden bazı bölümleri çıkarmak

[-i]

• Değerini eksiltmek

[nesnesiz]

• Göndermek, yollamak

  Mektup atmak.

[-den]

• Terk etmek

[argo]

• Götürmek

  Gözüne kestirdiği erkeği tavlayıp resmen oraya atarmış. - Attila İlhan

[nesnesiz]

[argo]

• Söylemek

  Gazel attı.

[nesnesiz]

[argo]

• Yalan veya abartmalı söz söylemek

  Gene atmaya başladı.

[nesnesiz]

[argo]

• Bilmeden, kestirerek söylemek

  Bilgi yarışmasında attı ama tutturamadı.

[nesnesiz]

[teklifsiz konuşmada]

• İçki içmek

  Şimdi arzu buyrulursa dostluğumuzu takviye için şöyle bir iki kadeh atalım. - Nazım Hikmet

Ata Sözleri ve Deyimler

• atıp (veya atmak) tutmak
• atıyorum
• atma Recep, din kardeşiyiz
• atsan atılmaz, satsan satılmaz
• attığı tırnağa değmemek
• attığı tırnak kadar olamamak

[isim]

• İki elemanlı mermer yapıştırıcısı

[-den]

• Sıvı maddeler veya çok ince taneli katı maddeler bir yerden başka bir yere doğru gitmek

  Eskiden Sakarya, bu köprünün altından akarmış. - Sait Faik Abasıyanık

• Sıvı maddeler aşağıya yönelmek

• Sıvı bir madde bir yerden çıkmak

[nesnesiz]

• Bir kap veya bir yer, içindeki veya üstündeki sıvıyı sızdırmak

  Dam akıyor.

[-e]

• Art arda ve toplu olarak gitmek

  Öfkeli insanlar, el ele, omuz omuza Taksim'e doğru akıyorlardı. - Yusuf Ziya Ortaç

[nesnesiz]

• Kumaş yıpranıp iplikleri erimeye başlamak

  Çarşafın kumaşı da yer yer akmış, buruşmuştu. - Refik Halit Karay

[nesnesiz]

• Boya birbirine karışmak

[-le]

• Sürüp gitmek

  Nedim divanında bir kaside vardır, müjgân üstüne, hicran üstüne, umman üstüne kafiyeleri ve redifleriyle akar. - Yahya Kemal Beyatlı

[nesnesiz]

[mecaz]

• Zaman çabuk geçmek

[nesnesiz]

[mecaz]

• Karışmak, katılmak

[nesnesiz]

[argo]

• Çabucak savuşmak, ortadan kaybolmak

Ata Sözleri ve Deyimler

• akacak kan damarda durmaz
• akan sular durmak
• akara kokara bakma, çuvala girene bak
• akarı kokarı olmamak
• akarına bırakmak
• akıp gitmek
• akmasa da damlar

[sıfat]

• Aksayan, hafifçe topallayan

[mecaz]

• İyi gitmeyen, iyi işlemeyen

  İşin aksak yönü.

[isim]

[edebiyat]

• Eski Yunan ve Latin şiir ölçüsünde, sondan bir önceki hecesi kısa olacak yerde uzun olan dize

[isim]

[müzik]

• Türk müziğinde kıvrak bir usul

Ata Sözleri ve Deyimler

• aksak eşekle yüksek dağa çıkılmaz

[sıfat]

• Bir bölümü olmayan, noksan, natamam

  Bu kitap eksik, baş tarafı yok.

• Mükemmel olmayan, kusurlu, muallel, sakat

• Az

[isim]

• İhtiyaç duyulan şey

  Aynı zamanda, eski dönem edebiyatımızın sohbet ve mülakat türlerinde boşluk olan eksiğini tamamlıyordu. - Ahmet Kabaklı

Ata Sözleri ve Deyimler

• eksik çıkmak
• eksik doğmak
• eksik etmemek
• eksik gelmek
• eksik olma!
• eksik olmamak
• eksik olmasın
• eksik olsun

[isim]

[eskimiş]

[ticaret]

• Mal

[-i]

• Bir şeyi güç uygulayarak ileri götürmek

  Erzak yüklü arabayı arkadan iten iki uşak, sırtı tırmandılar. - Halide Edip Adıvar

• Kapı, pencere vb.ni güç uygulayarak açmak veya kapamak

  Yavaşça kapıyı itti, elinde yoğurt bakracıyla girdi. - Halide Edip Adıvar

• Bulunduğu yerden aşağı düşürmek

  Suya itmek. Havuza itmek.

• Sürüklemek, sevk etmek

  Bu oğlanı amcama itmek doğru değil, bir ara gönlünü almalı. - Ahmet Ümit

[fizik]

• Bir cisim, belli bir yakınlıktaki başka bir cismi kendisinden uzaklaşmaya zorlamak, çekmek karşıtı

  Aynı cins elektrikli iki cisim birbirini iter.

[isim]

• Bir şeye duyulan eğilim, arzu, şevk

  Yanıma yaklaşan gölge, o eski şarkıyı gerçek bir istekle tekrarlıyordu. - Çetin Altan

• Yerine getirilmesi başkasından istenilen şey, meram, talep

  Bu adamın istekleri bitmiyor.

[dil bilgisi]

• İstek ve niyet kavramı veren isteme kipi

  Göreyim, göresin, göre.

[ruh bilimi]

• Belirli bir gereksinimi karşılayacağı düşünülen nesne veya duruma karşı duyulan özlem, arzu

Ata Sözleri ve Deyimler

• istek (veya isteğini) uyandırmak
• istek duymak

[isim]

[eskimiş]

• Yerine koyma, yerine kullanma

• Ayağa kaldırma, ayakta durdurma

• Ortaya koyma

[sıfat]

• Yerine konulan, yerine geçen

Ata Sözleri ve Deyimler

• ikame etmek

[isim]

[eskimiş]

• Boy, endam

  Gür beyaz saçları, dik kameti, vakur yürüyüşü ile gören çarşı esnafı saygı ile selamlarlar. - Haldun Taner

[isim]

[din bilgisi]

• Farz olan namazdan önce okunan iç ezan

Ata Sözleri ve Deyimler

• kamet getirmek
• kameti artırmak

[isim]

• Katmak işi, ilhak

[sıfat]

• Katılmış, eklenmiş, ulanmış, munzam

[halk ağzında]

• Kıldan veya yünden yapılmış ip