[isim]

• Zamanın bölünemeyecek kadar kısa olan parçası, lahza, dakika

  Zira göçebelerin hayatı her an yardımlaşmalarını gerektirir. - Cemil Meriç

Ata Sözleri ve Deyimler

• anı anına uymamak
• an meselesi

[isim]

[halk ağzında]

• İki tarla arasındaki sınır

[isim]

• Zihin

  An bulanıklığı. An yorgunluğu.

[isim]

• Kanın rengi, kızıl, kırmızı

[sıfat]

• Bu renkte olan

  Al bayrak. Al çuha.

• Dorunun açığı, kızıla çalan at donu

[sıfat]

• Bu renkte olan (at)

• Yüze sürülen pembe düzgün, allık

Ata Sözleri ve Deyimler

• al elmaya taş atan çok olur
• al giymedim ki alınayım
• al gömlek gizlenemez
• alı alına, moru moruna
• alı al, moru mor
• al kanlara boyanmak
• al kiraz üstüne kar yağmış

[isim]

[eskimiş]

• Aldatma, düzen, tuzak, hile

Ata Sözleri ve Deyimler

• al ile aslan tutulur, güç ile sıçan tutulmaz

[kimya]

• Alüminyum elementinin simgesi

[isim]

[müzik]

• Gam dizisinde `sol` ile `si` arasındaki ses

• Bu sesi gösteren nota işareti

[kimya]

• Lantan elementinin simgesi

[ünlem]

[kaba konuşmada]

• Ulan

  İte bak lan, dedi, nasıl da horozlanıyor? - Necati Cumalı

[isim]

• At, eşek, öküz vb. yük hayvanlarının tırnaklarına çakılan, ayağın şekline uygun demir parçası

  Atların nal tıkırtıları, demir tekerlek gürültüleri işitildi. - Ömer Seyfettin

Ata Sözleri ve Deyimler

• nal çakmak
• nal deyip mıh dememek
• nalları dikmek
• nal toplamak

[isim]

[kaba konuşmada]

• Dişilik organı

[kimya]

• Amerikyum elementinin simgesi

[isim]

• Geçmişte yaşanmış çeşitli olaylardan belleğin sakladığı her türlü iz, hatıra

  Fakültemizin sütunlu salonu binlerce gencin yoğun duygularının, önemli anılarının mekânıdır. - Ayla Kutlu

[edebiyat]

• Yaşanmış olayların anlatıldığı yazı türü, hatıra

  Halit Ziya Uşaklıgil'in anılarını topladığı 'Kırk Yıl'ın son ciltleri şiire başladığım yıllarda çıkıyordu. - Necati Cumalı

[isim]

• Arap alfabesinin yirmi üçüncü harfinin adı

Ata Sözleri ve Deyimler

• lâm elif çevirmek (veya çizmek)
• lâmı cimi yok

[isim]

• Mikroskopta incelenecek maddelerin üzerine konulduğu dar, uzun cam parçası

• Dar, çok ince metal parça

[isim]

• Bir kimsenin, bir tüzel kişinin mülkiyeti altında bulunan, taşınır veya taşınmaz varlıkların bütünü

  Mal vardı, mülk vardı. At vardı, araba vardı. - Ömer Seyfettin

• Büyükbaş hayvan

  Boz atlar yağız değildi artık; mallar erimiş, zayıflamıştı. - Nezihe Araz

[ticaret]

• Alınıp satılabilen her türlü ticaret eşyası, emtia

[mecaz]

• Bayağı, aşağılık, kötü kimse

  Onun ne mal olduğunu bilirim.

[argo]

• Esrar

[kaba konuşmada]

• Orospu

Ata Sözleri ve Deyimler

• mal adama hem dost hem düşmandır
• mal bulmuş Mağribî gibi
• mal canı kazanmaz, can malı kazanır
• mal canın yongasıdır
• mal da yalan mülk de yalan, var biraz da sen oyalan
• mal edinmek
• mal etmek
• malı götürmek
• malını yemesini bilmeyen zengin her gün züğürttür
• malın iyisi boğazdan geçer
• malı ongun olanın adı angın olur
• mal kaldırmak
• mal kapatmak
• mal meydanda
• mal olmak
• mal sahibi mülk sahibi, hani bunun ilk sahibi
• mal yapmak

[isim]

• Ad (I)

  Çemberlitaş'ta bir kahvede sizin namınıza bir mektup varmış. - Peyami Safa

• Ün

Ata Sözleri ve Deyimler

• nam almak
• namı nişanı kalmamak
• nam kazanmak
• nam salmak
• nam vermek

[ünlem]

• Birdenbire duyulan acı, ağrı, şaşırma, ürkme veya sevinç anlatan bir söz

  Ay! Sen mi idin? Ay, ne güzel!

[isim]

• Art arda gelen iki yeni ay arasında geçen süre

• Yılın on iki bölümünden her biri, mah, meh

  Mart ayı. Nisan ayı. Mayıs ayı.

• Bir ayın herhangi bir gününden ertesi ayın aynı gününe kadar geçen veya yaklaşık otuz gün olarak kabul edilen süre

  Bu iş ancak üç ayda biter. Temiz iş altı ayda çıkar.

Ata Sözleri ve Deyimler

• ay ayakta çoban yatakta, ay yatakta çoban ayakta
• ay aydın, hesap belli
• ay gibi
• ay harmanlanmak
• ayı gördüm, yıldıza itibarım (veya minnetim) yok
• ayı görmeden bayram etme
• ay var yılı besler, yıl var ayı beslemez

[isim]

[gök bilimi]

• Dünya'nın uydusu olan gök cismi, kamer, mah, meh

[ünlem]

• `Ey, hey` anlamlarında bir seslenme sözü

  Yürü ya mübarek!

[edat]

• Evet

Ata Sözleri ve Deyimler

• ya Allah
• ya Rabbi (veya Rab)
• ya sabır
• ya sabır çekmek
• ya ya ya şa şa şa

[bağlaç]

• Şaşma, şaşkınlık bildiren bir söz

  Ya, bu adam kim?

• Bir düşüncenin karşıtı düşünülürken kullanılan bir söz

  Yetişirim diyorsun, ya yetişemezsen?

• Gereklik ve onay bildiren cümlelerde yargının onaylandığını bildiren bir söz

  Biz de gelelim mi? -Gelin ya.

• Dilek ve geniş zaman kiplerinde yargıyı güçlendiren bir söz

  Bu, söylenecek söz mü? -Söylenir ya. Azıcık yardımcı olsa ya.

• Bilinen, görülen, hatırlanıp anlatılan bir olay dolayısıyla da sorulan başka bir konu için kullanılan bir söz

  Sen geldin, ya Ahmet? Siz karnınızı doyurdunuz, ya ben ne yapayım?

• Bir düşüncede sıra ile yer alan ayrı cins ögelerden biri ötekilerden üstün görüldüğünde `hele, özellikle` anlamlarında kullanılan bir söz

  O çocuğun terbiyesine, zekâsına, çalışkanlığına diyecek yok, ya inceliği. Fırtına kırdı, döktü, yıktı, ya o ağaçlara verdiği zarar.

• Cevap niteliğinde olan cümlenin sonuna getirildiğinde asıl yargının arkadan gelen cümle ile anlatılacağını belirten bir söz

  Fena oğlan değildir, değildir ya, yalnız bu sarhoşluğu var. - Memduh Şevket Esendal

• Bazı çekimli zamanlardan sonra gelerek anlamı pekiştiren, kuvvetlendiren bir söz: Yediydin ya. Oturmuşum ya

[isim]

• Yüzün, kaşlarla saçlar arasındaki bölümü

• Bazı şeylerin önü, ön yüzü

• Karşı

  Güneşin alnında durma.

[madencilik]

• Bir ocakta her türlü ayak, galeri, baca, kuyu ve yolun ilerletilmekte olan yüzeyi

Ata Sözleri ve Deyimler

• alın damarı çatlamış
• alna yazılan başa gelir
• alnı açık yüzü ak
• alnına kara sürmek
• alnından öpmek
• alnında yazılmış olmak
• alnını karışlamak
• alnının akıyla
• alnının kara yazısı

[isim]

[eskimiş]

• Göz

[isim]

• Bir şeyin ön, arka, alt ve üst dışında kalan bölümü, profil

  Yolcuların girdiği iskele yanından kendini denize attı. - Memduh Şevket Esendal

• Sağ ve solun ortak adı, yön, taraf, cihet

  Yaşlı garson yanımıza geldi. - Yakup Kadri Karaosmanoğlu

• Yer

• Üst

• Birlikte, beraberinde olma

  Bir ara acıkıp yanlarında getirdikleri ekmek peyniri yediler. - Necati Cumalı

[sıfat]

• Üstte, altta, arkada veya önde olmayan

[sıfat]

• İkinci derece olan

  Çoğu kez yan uğraş olarak oyuncular filmcilikle uğraşıyordu. - Metin And

[sıfat]

• Tali

  Siyasi partiler kadın kolu, gençlik kolu ve benzeri şekilde ayrıcalık yaratan yan kuruluşlar meydana getiremezler. - Anayasa

[zarf]

• Bir tarafa yönelerek

[mecaz]

• İstekleri karşıt olan iki kişiden veya topluluktan biri

[askerlik]

• Savaş düzenindeki ordunun iki kanadından her biri

[matematik]

• Bir denklemde `=` işaretiyle ayrılmış olan iki anlatımdan her biri

[spor]

• Futbol veya hentbolda, topun, alanın yan çizgileri dışına çıkması, taç (II)

Ata Sözleri ve Deyimler

• -den yana
• -den yana çıkmak
• -den yana olmak
• yan bakmak
• yan basmak
• yan çizmek
• yan gelip oturmak (veya yatmak)
• yan gelmek
• yan gözle bakmak
• yanına almak
• yanına bırakmamak (veya koymamak)
• yanına kalmak
• yanına kâr kalmak
• yanına salavatla varılmaz
• yanına salavatla yaklaşılmak
• yanına yaklaştırmamak
• yanından bile geçmemiş
• yanında olmak
• yan pala Zeydün
• yan tutmak
• yan yatmak