[isim]

[kaba konuşmada]

• Dişilik organı

[kimya]

• Amerikyum elementinin simgesi

[ünlem]

• Birdenbire duyulan acı, ağrı, şaşırma, ürkme veya sevinç anlatan bir söz

  Ay! Sen mi idin? Ay, ne güzel!

[isim]

• Art arda gelen iki yeni ay arasında geçen süre

• Yılın on iki bölümünden her biri, mah, meh

  Mart ayı. Nisan ayı. Mayıs ayı.

• Bir ayın herhangi bir gününden ertesi ayın aynı gününe kadar geçen veya yaklaşık otuz gün olarak kabul edilen süre

  Bu iş ancak üç ayda biter. Temiz iş altı ayda çıkar.

Ata Sözleri ve Deyimler

• ay ayakta çoban yatakta, ay yatakta çoban ayakta
• ay aydın, hesap belli
• ay gibi
• ay harmanlanmak
• ayı gördüm, yıldıza itibarım (veya minnetim) yok
• ayı görmeden bayram etme
• ay var yılı besler, yıl var ayı beslemez

[isim]

[gök bilimi]

• Dünya'nın uydusu olan gök cismi, kamer, mah, meh

[isim]

• Kemiklerin toparlak ucu

[isim]

[fizik]

• Elektrikte iletkenin direnç birimi

[ünlem]

• `Ey, hey` anlamlarında bir seslenme sözü

  Yürü ya mübarek!

[edat]

• Evet

Ata Sözleri ve Deyimler

• ya Allah
• ya Rabbi (veya Rab)
• ya sabır
• ya sabır çekmek
• ya ya ya şa şa şa

[bağlaç]

• Şaşma, şaşkınlık bildiren bir söz

  Ya, bu adam kim?

• Bir düşüncenin karşıtı düşünülürken kullanılan bir söz

  Yetişirim diyorsun, ya yetişemezsen?

• Gereklik ve onay bildiren cümlelerde yargının onaylandığını bildiren bir söz

  Biz de gelelim mi? -Gelin ya.

• Dilek ve geniş zaman kiplerinde yargıyı güçlendiren bir söz

  Bu, söylenecek söz mü? -Söylenir ya. Azıcık yardımcı olsa ya.

• Bilinen, görülen, hatırlanıp anlatılan bir olay dolayısıyla da sorulan başka bir konu için kullanılan bir söz

  Sen geldin, ya Ahmet? Siz karnınızı doyurdunuz, ya ben ne yapayım?

• Bir düşüncede sıra ile yer alan ayrı cins ögelerden biri ötekilerden üstün görüldüğünde `hele, özellikle` anlamlarında kullanılan bir söz

  O çocuğun terbiyesine, zekâsına, çalışkanlığına diyecek yok, ya inceliği. Fırtına kırdı, döktü, yıktı, ya o ağaçlara verdiği zarar.

• Cevap niteliğinde olan cümlenin sonuna getirildiğinde asıl yargının arkadan gelen cümle ile anlatılacağını belirten bir söz

  Fena oğlan değildir, değildir ya, yalnız bu sarhoşluğu var. - Memduh Şevket Esendal

• Bazı çekimli zamanlardan sonra gelerek anlamı pekiştiren, kuvvetlendiren bir söz: Yediydin ya. Oturmuşum ya

[isim]

[halk ağzında]

• Kalça kemiği

• Bel kemiği

[isim]

• Bir toplantıya katılanların, bir sorunla ilgili birkaç seçenekten birini tercih etmesi, rey

• Bu tercihi belirten işaret, söz veya yazı

• Seçimlerde kişinin herhangi bir aday veya partiye ait yaptığı tercih

Ata Sözleri ve Deyimler

• oya koymak (veya sunmak)
• oy vermek (veya kullanmak)

[ünlem]

• Çeşitli duyguları anlatmak için kullanılan bir seslenme sözü

[ünlem]

• `Hayır` anlamında kullanılan bir söz

  Dün bize geldiniz mi? -Yo.

• `Yapmam, istemem, kabul etmem` anlamında kullanılan bir itiraz sözü

• `Sakın` anlamında kullanılan bir uyarma sözü

  Yoo, güvercinlerime dokunmayınız, dedi. - Yakup Kadri Karaosmanoğlu

[isim]

• Genellikle ipek ibrişim kullanarak iğne, mekik, tığ veya firkete ile yapılan ince dantel

  Dikişe, oyaya başladı, hanım hanımcık yaşıyordu, memnundu. - Refik Halit Karay

Ata Sözleri ve Deyimler

• oya gibi

[isim]

[halk ağzında]

• Kuyruk sokumu kemiği

[sıfat]

[halk ağzında]

• Yüce

  Uca dağ başında yatmış uyumuş / Ela gözlerini uyku bürümüş - Halk türküsü

[isim]

[halk ağzında]

• İyi talih, iyi haber

Ata Sözleri ve Deyimler

• yom tutmak

[isim]

• Soda veya potas katılmış silisli kumun ateşte eritilmesiyle yapılan sert, saydam ve çabuk kırılır cisim

[sıfat]

• Tümü veya bir bölümü bu maddeden yapılmış, sırça

  Tıraşa başlarken biri büyük, biri küçük iki örtü alırdı, cam dolabından. - Necati Cumalı

• Pencere

  Camın önündeki masaların hemen arkasındaki yere oturup kalıyorum. - Sait Faik Abasıyanık

[eskimiş]

• Kadeh, içki

Ata Sözleri ve Deyimler

• cama çıkmak
• cam gibi
• camı çerçeveyi indirmek

[isim]

• Deniz, göl, havuz vb. yerlere girerken veya güneşlenirken giyilen, tek parçadan oluşan giyisi

[isim]

• Oymak işi

• Bir nesnenin yüzeyini özel araçlarla oyarak veya delerek türlü biçimler verme

• Ağaç yongası

  Gürgen dibine vardım / Oyma alırım oyma - Halk türküsü

• Oyularak yapılan süsleme

  Boyalı ve kabarık oymaları birer çiçek demetini hatırlatan bir yalı vardı. - Abdülhak Şinasi Hisar

[sıfat]

• Oyularak yapılmış

  Balkon kapısı önünde, ağaç gövdesinden oyma bir saksılık. - Adalet Ağaoğlu

[isim]

• Uymak işi, intibak, riayet, tebaiyet, tevafuk

  Bu karşılaştıklarına uyma yeteneği, en çok kocasıyla ilişkilerinde görünüyordu. - Necati Cumalı

[isim]

[denizcilik]

• Sabit manevralarda ve gemileri bağlamada kullanılan, üç veya dört kollu halat

• Birçok ipin örülmesiyle oluşturulan, balıkçılıkta kullanılan halat