[sıfat]

• Bir şeyi yapmaya, başarmaya gücü yeten, nüfuzlu, muktedir, kadir

[isim]

• Erkeklik, yiğitlik

[askerlik]

• Er olma durumu

[isim]

[bitki bilimi]

• Süpürge otu

[sıfat]

• Ekilmiş olan, mezru

  Ekili tarla.

[isim]

• Herhangi bir şeye göre daha ötede olan yer, geri karşıtı

• Bir şeyin ulaşılacak yönü

  Yolun ilerisi düz.

• Henüz gelmemiş zaman, gelecek, sonra

[sıfat]

• Önde bulunan

  İleri karakol. İleri hat.

[sıfat]

• Doğrusundan daha çok gösteren (saat)

  Saat beş dakika ileridir.

[sıfat]

[mecaz]

• Benzerlerini geride bırakmış

  İleri fikirler.

[zarf]

• Öne doğru, ileri doğru

  Masayı biraz ileri çekelim.

[ünlem]

• `Amaca doğru durmadan yürü` anlamında kullanılan bir seslenme sözü

  Ordular! İlk hedefiniz Akdeniz'dir. İleri! - Atatürk

[spor]

• Temel duruşta ayak uçlarının gösterdiği yön

Ata Sözleri ve Deyimler

• ileri (veya ileriye) gitmek
• ileri almak
• ileri atılmak (veya çıkmak)
• ileri geçmek
• ileri gelmek
• ileri götürmek
• ilerisine gitmek
• ileri sürmek
• ileri varmak
• ileriyi görmek

[isim]

• Evlerde yiyecek, içecek ve erzakın saklandığı oda, ambar veya dolap

  Kileri kilitlemezdi, paraları meydanda dururdu. - Ömer Seyfettin

[sıfat]

• Leke, toz vb. ile kaplı, pis, murdar, mülevves

• Aybaşı durumunda bulunan (kadın)

[mecaz]

• Toplumun değer yargılarına aykırı olan

  Bu isim bana bir zamanlar İstanbul'un en kirli âlemlerinde yuvalanmış bir simayı hatırlattı. - Halit Ziya Uşaklıgil

Ata Sözleri ve Deyimler

• kirliye atmak

[isim]

• Kiril alfabesi

[sıfat]

• Coşkun, ilhamla dolu

  Hiçbir millet Fuzuli ve Nedim ayarında iki büyük lirik şair gösteremez. - Yahya Kemal Beyatlı

[isim]

[edebiyat]

• Çok etkili, coşkun, genellikle kişisel duyguları dile getiren edebiyat

[edebiyat]

• Eski Yunan edebiyatında lir eşliğinde söylenen (şiir)

[isim]

• MÖ 11-8. yüzyıllarda Mezopotamya'da yaşamış bir halk

[-i]

• Bir şeyi elle veya başka bir araçla tutarak bulunduğu yerden ayırmak, kaldırmak

  Sağ elinin çevik bir hareketiyle başındaki tülbendi çekip aldı. - Necati Cumalı

[nesnesiz]

• Satın almak

[nesnesiz]

• Ele geçirmek, fethetmek

  Fakat aldıkları yerlerin ahalisini Türkleştiremediklerinden bu büyüklük onların zayıf düşmelerine sebep olmuş. - Ömer Seyfettin

[-i]

[-den]

• Bir şeyi veya kimseyi bulunduğu yerden ayırmak

  Çocuğu okuldan aldı.

• Birlikte götürmek

[nesnesiz]

• İçine sığmak

  Bu kavanoz iki kilo bal alır. Bu salon bin kişi alır.

[-e]

[nesnesiz]

• Kabul etmek

[nesnesiz]

• Kendine ulaştırılmak, iletilmek

  Mektup almak. Haber almak.

[nesnesiz]

• İçeri sızmak, içine çekmek

  Gemi su alıyor. Fotoğraf makinesi ışık almış, film yanmış.

[nesnesiz]

• Erkek, kadınla evlenmek

  O sırada aldığı kadının babasının birçok yardımını görmüştü. - Memduh Şevket Esendal

[-i]

[nesnesiz]

• Sürükleyip götürmek

  Öküzü sel aldı, harmanı yel aldı.

[nesnesiz]

• Kazanmak, elde etmek

[nesnesiz]

• Zararlı, tehlikeli bir şeye uğramak

  Soğuk almak. Ceza almak.

[-i]

[nesnesiz]

• Bürümek, sarmak, kaplamak

  Burayı kötü bir koku aldı, durulamaz hâle geldi.

[-den]

• Kısaltmak, eksiltmek

  Ceketin boyundan almak.

[nesnesiz]

• Yolmak, koparmak

  Kaş almak.

• Temizlemek

  Karyolanın altını süpürge ile al.

[-e]

[-i]

• İçeri girmesini sağlamak

  Sevdiği delikanlıyı gece evine almış. - Necati Cumalı

[nesnesiz]

• Tat veya koku duymak

  Sigaradan hiç tat alamaz oldum. Burnu iyi koku alır.

[-e]

[-i]

• Örtmek, koymak

  Paltosunu sırtına aldı.

[-i]

[-de]

• Yol gitmek, mesafe katetmek

  O yolu bir saatte alırsınız.

[-i]

[-den]

• Çalmak

  Cebimden saatimi almışlar.

• Soldurmak

  Güneş perdelerin rengini aldı.

• Vücuttaki hasta bir organı ameliyatla çıkarmak

  Dalağını aldılar.

[nesnesiz]

• Motor çalışması için gerekli olan elektrik veya yakıttan yararlanır duruma gelmek

  Savcı yardımcısı gaza bastı, motor almadı. Bir daha bastı, yine almadı. - Haldun Taner

[nesnesiz]

• Göreve, işe başlatmak

  Yeni bir kapıcı aldı.

[-den]

• Görevden, işten çekmek

[nesnesiz]

• Başlamak

  Üsküdar'a gider iken aldı da bir yağmur - Halk türküsü

[nesnesiz]

• İçecek veya sigara içmek

  Tadına bakmak için bir yudum aldım.

[nesnesiz]

• Yutmak, kullanmak

  İlaç almak.

[nesnesiz]

[-den]

• Kazanç sağlamak

  Bir pantolondan beş yüz lira alıyorlar.

• Gidermek, yok etmek

  İçine biraz su koy, tuzunu alır.

• Yer değiştirmek

Ata Sözleri ve Deyimler

• al (veya alın) ...
• alaşağı etmek
• al aşağı vur yukarı
• al benden de o kadar
• al birini, vur ötekine (veya birine)
• aldı
• aldığı abdest ürküttüğü kurbağaya değmemek
• aldı sazı eline
• al gülüm ver gülüm
• alıp başını gitmek
• alıp götürmek
• alıp satmaz görünmek
• alıp sattığı olmamak
• alıp vereceği olmamak
• alıp verememek
• alıp vermek
• alıp yürümek
• al kaşağıyı gir ahıra, yarası olan gocunur (veya gocunsun)
• almadan vermek Allah'a mahsus
• almadığın hayvanın kuyruğunu tutma
• al malın iyisini, çekme kaygısını
• alma mazlumun ahını, çıkar aheste aheste
• al sana bir ... daha
• al takke ver külah

[sıfat]

• Uygulamalı

  Kitaplardan gelen fikirler nazari, yaşanan fikirler ise amelîdir. - Mehmet Kaplan

[isim]

• İki elemanlı mermer yapıştırıcısı

[isim]

• Bir uyarıyı, bir tehlikeyi bildirmek için verilen işaret

• Bu işareti veren düzenek

Ata Sözleri ve Deyimler

• alarma geçmek

[isim]

• Ev, arsa, bahçe vb. taşınamayan mal ve mülklerin ortak adı, taşınmazlar, gayrimenkul

  Eline geçen serveti emlake yatırıyordu. - Ercüment Ekrem Talu