[isim]

• Sırt dayamaya yarayan yer

  Rıza Efendi iskemlesinin arkalığına iyice yaslandı. - Tarık Buğra

• Sırtında yük taşıyan hamalların, yük taşırken kullandıkları arka yastığı, semer, hamal semeri, arkalıç

[eskimiş]

• Ev içinde giyilen kolsuz, kalınca bir kısa hırka türü

[isim]

• Kara olma durumu

• Karaya çalan leke

[nesnesiz]

• Gitmek üzere yerinden ayrılmak

  Niye kalktınız, biraz daha otursaydınız.

[-den]

• Oturma durumundan dik duruma gelmek, doğrulmak

  Annem yerinden kalktı, yanıma geldi, bir kolunu uzatarak omzuna doladı. - Halit Ziya Uşaklıgil

[-den]

• Uyanarak yataktan ayrılmak

  İstemeye istemeye, altüst olmuş yataktan kalktım. - Ömer Seyfettin

• Yukarı doğru yükselmek

  Terazinin bir gözü inince öbürü kalkar.

• Taşıtlar yola çıkmak

  Tren saat onda kalktı.

[-den]

• Uçmak, havalanmak

  Uçak pistten kalktı.

• Yerinden ayrılıp yol almaya başlamak

  Çıkın arabaya, kalkacak şimdi, kalacaksınız buracıkta! - Osman Cemal Kaygılı

[-e]

• Hayvan iki art ayağı üzerinde dik durum almak

  At, art ayakları üzerine kalktı.

• Kabarmak, ayrılmak

  Masanın kaplaması kalktı.

• Derlenip götürülmek

  Ne zaman kalkacağını, nereye gömüleceğini bilmek, bildirmek mümkün değil. - Memduh Şevket Esendal

• Hasta iyileşerek gezecek duruma gelmek

  Hasta bir haftaya kadar kalkar.

• Varlığı, hayatı son bulmak

  Halifelik kalktı.

[-den]

• Yok olmak, artık bulunmamak

  Ortalıktan kar kalkınca gelebilirim.

[-e]

• Girişmek, başlamak, davranmak, yeltenmek

  Gözlüklerini takmadan okumaya kalktı. - Necati Cumalı

• Geçerli olmamak, geçerliğini yitirmek, geçmez olmak

  Yasanın bu maddesi kalktı.

• Uygulanmaz olmak

  Sıkıyönetim kalktı.

• Güncelliğini yitirmek

  Bu âdet çoktan kalktı.

[-e]

• Bir durumdan başka bir duruma geçmek

  Dörtnala kalkmak.

  Tırısa kalkmak.

[-e]

[-den]

• Başka yere gitmek, taşınmak

  O yıl çok geçmeden piyade taburu bizim ilçeden başka ilçeye kalktı. - Necati Cumalı

[-e]

• Ayakta beklemek

  Mektepte cezaya kalkmış gibi duruyorsun. - Falih Rıfkı Atay

Ata Sözleri ve Deyimler

• kalkıp kalkıp oturmak

[nesnesiz]

• Temizlenmek

• Katışıksız, arı (I) duruma gelmek

  Arınmış bir dilse çok kez arıtıcıların başarısıdır. - Nermi Uygur

[mecaz]

• Rahatlamak

  Derdini size aktarıp arınmış, sizi zehirleyip bırakmıştır. - Haldun Taner

[isim]

• Zayıflık, sıskalık

[isim]

• Anılmak üzere verilen nesne, hatıra, yadigâr, bergüzar

[isim]

• Uyanıklık

[nesnesiz]

• Anma işine konu olmak, hatırlanmak

  Oğlakçı köyünün Kerem dede diye anılan beyaz sakallı, güzel yüzlü âşık bir şairi varmış. - Halide Edip Adıvar

[nesnesiz]

• Eşek bağırmak

[-e]

[nesnesiz]

• Alma işi yapılmak

  Mahalle mektebinden alınmış, rüştiyeye verilmiş. - Hüseyin Rahmi Gürpınar

• Elde edilmek

  Her biri gerçek hayattan alınmış birer gerçek olmak. - Hüseyin Rahmi Gürpınar

[-den]

• Uyarlanmak

[-e]

[-den]

[mecaz]

• Bir sözün, bir davranışın kendisine söylediğini veya yapıldığını sanarak incinmek, kırılmak

  Emekli ajan, alınmış gibi maun masanın arkasında oturan kişiyi süzdü. - Osman Aysu

[nesnesiz]

[halk ağzında]

• Yük altında güçlükle solumak

• Ağlarken bunalır ve soluğu kesilir gibi iç çekmek

[isim]

• Uzaklık

[-i]

• Bir şeyi uçlarından kesmek

• Saç, sakal veya tüyü kesmek

  Saçlarını çok kırkmışsın.

• Koyun, keçi vb. hayvanların tüylerini kesmek

  Günün birinde ihtiyar çoban koyunun birini kör bir makasla kırkıyordu. - İsmail Hakkı Baltacıoğlu

[sıfat]

• İçinde kırk tane bulunan

  Kırklık paket.

• Kırk yaş dolaylarında bulunan (kimse)

  Yalnız yüzünün bir yanı muharebede yanmış kırklık bir memurun ne düşündüğünü anlamak kabil değildir. - Reşat Nuri Güntekin

[isim]

[eskimiş]

• Kırk para

[isim]

• Doğacak çocuk için hazırlanan bez veya giysi

[-i]

• Yapılan bir işin kötü olduğunu belirtir bir biçimde söz söylemek, ayıplamak, takbih etmek

  Kınamazlar güzel sevse yiğidi / Güzel sevmek koç yiğide ar değil - Karacaoğlan