[isim]

• Zamanın bölünemeyecek kadar kısa olan parçası, lahza, dakika

  Zira göçebelerin hayatı her an yardımlaşmalarını gerektirir. - Cemil Meriç

Ata Sözleri ve Deyimler

• anı anına uymamak
• an meselesi

[isim]

[halk ağzında]

• İki tarla arasındaki sınır

[isim]

• Zihin

  An bulanıklığı. An yorgunluğu.

[isim]

• Kar, süt vb.nin rengi, beyaz, kara ve siyah karşıtı

[sıfat]

• Bu renkte olan

• Beyaz leke

  Bir gözünde akı var.

[sıfat]

[mecaz]

• Temiz

[sıfat]

[mecaz]

• Dürüst

[sıfat]

[mecaz]

• Sıkıntısız, rahat

  Ak günler göresin.

Ata Sözleri ve Deyimler

• ak akçe kara gün içindir
• ak dediğine kara demek
• ak don kara don geçitte belli olur
• ak gün ağartır, kara gün karartır
• akı ak karası kara
• akı karası geçitte belli olur
• akım derken bokum demek
• ak koyun kara koyun geçit başında belli olur
• ak koyunu gören içi dolu yağ sanır
• ak koyunun kara kuzusu da olur
• ak köpeğin pamuk pazarına zararı vardır
• akla karayı seçmek
• ak sakaldan yok sakala gelmek

[isim]

• Kanın rengi, kızıl, kırmızı

[sıfat]

• Bu renkte olan

  Al bayrak. Al çuha.

• Dorunun açığı, kızıla çalan at donu

[sıfat]

• Bu renkte olan (at)

• Yüze sürülen pembe düzgün, allık

Ata Sözleri ve Deyimler

• al elmaya taş atan çok olur
• al giymedim ki alınayım
• al gömlek gizlenemez
• alı alına, moru moruna
• alı al, moru mor
• al kanlara boyanmak
• al kiraz üstüne kar yağmış

[isim]

[eskimiş]

• Aldatma, düzen, tuzak, hile

Ata Sözleri ve Deyimler

• al ile aslan tutulur, güç ile sıçan tutulmaz

[kimya]

• Alüminyum elementinin simgesi

[isim]

• Ülkenin vali yönetimindeki bölümü, vilayet

  İllerin idaresi yetki genişliği esasına dayanır. - Anayasa

• Şehrin niteliklerini taşıyan büyük yerleşim yeri

• Ülke, yurt

[tarih]

• Eski Türklerde devlet

[isim]

• Yaban hayvanlarının kendilerine yuva edindikleri kovuk

• Mağara

Ata Sözleri ve Deyimler

• in gibi

[isim]

• İnsan

Ata Sözleri ve Deyimler

• in cin
• in cin top oynamak
• in cin yok
• in misin, cin misin

[bağlaç]

• Anlam bakımından birbirleriyle ilgili cümleleri birbirine bağlayan bir söz

• Özneyi, tümleci güçlendirerek cümlenin temel bölümüne bağlayan bir söz

  Siz ki beni tanırsınız, niçin böyle düşünüyorsunuz?

• `Öyle, o kadar, o denli` vb.nden sonra, kullanıldığı cümleye güç katan bir söz

• İkinci cümledeki yargının birincideki hareketin yapılışı sırasında görülerek şaşıldığını bildiren bir söz

  Kapağı kaldırmış ki sandık bomboş. Bir de ağzıma aldım ki şeker gibi tadı var.

• İki cümlede anlatılan durumların uyuşmazlığını bildiren bir söz

  Ama o bir şey yapmamıştı ki onun hiç kabahati yoktu. - Osman Cemal Kaygılı

• Yakınma, kınama vb. duyguları anlatmak için bir cümlenin sonuna getirilen bir söz

  O beni sevmez ki! Sana güvenilmez ki!

• Bir soru cümlesinin sonuna getirildiğinde şüphe veya endişe anlatan bir söz

  Acaba gelmez mi ki? Bunu bana bırakırlar mı ki? Acaba ceza verirler mi ki?

• Bazı kelimelerin sonuna bir ek gibi eklenerek birtakım zarflar, yeni edatlar oluşturan bir söz: Belki, çünkü, hâlbuki, mademki, sanki gibi

[isim]

[müzik]

• Gam dizisinde `sol` ile `si` arasındaki ses

• Bu sesi gösteren nota işareti

[kimya]

• Lantan elementinin simgesi

[isim]

[hayvan bilimi]

• Kakım

[isim]

• İskambil, domino vb. oyunlarda bir işaretini taşıyan kâğıt veya taş, birli, bey

[sıfat]

• Bir işte başta gelen (kimse veya şey)

  As oyuncu.

[kimya]

• Arsenik elementinin simgesi

[isim]

• Dumanın değdiği yerde bıraktığı kara leke

  Uzandı, is çıkarmaya başlayan fitili kesti. - Memduh Şevket Esendal

• Yakıtın tam yanmamasından oluşan, dumanla yükselen kömürleşmiş tanecikler

[halk ağzında]

• Sürme (II)

Ata Sözleri ve Deyimler

• ise tutmak
• isin yanına varan is, misin yanına varan mis kokar

[isim]

[müzik]

• Gam dizisinde la ile do arasındaki ses

• Bu sesi gösteren nota işareti

[kimya]

• Silisyum elementinin simgesi

[sıfat]

• Yemek yemesi gereken, tok karşıtı

  Aç ne yemez, tok ne demez. - Divanü Lügati't-Türk

• Yiyecek bulamayan

  Ben hem öksüzüm hem yetimim hem de tam 23 saattir açım. - Yakup Kadri Karaosmanoğlu

[mecaz]

• Gözü doymaz, haris

  Ne aç adam!

[mecaz]

• Çok istekli, hevesli

  Her zamanki gibi bilgiye aç, her zamanki gibi ağızları lafla, kafaları düşünceyle dolu çalçene yaratıklarız. - Ayla Kutlu

[zarf]

• Karnı doymamış olarak

  Ben aç yattım mı kötü kötü rüyalar görürüm nedense. - Orhan Kemal

Ata Sözleri ve Deyimler

• acından kimse ölmemiş
• acından ölmek
• aç açık kalmak
• aç aç ile yatınca arada dilenci doğar
• aç aman bilmez, çocuk zaman bilmez
• aç at yol almaz, aç it av almaz
• aç ayı oynamaz
• aç bırakmak
• aç doymam, tok acıkmam sanır
• aç doyurmak
• aç elini kora sokar
• aç esner, âşık gerinir
• aç gezmektense tok ölmek yeğdir
• açın gözü ekmek teknesinde olur
• açın imanı olmaz
• açın karnı doyar, gözü doymaz
• açın koynunda ekmek durmaz
• açın kursağına çörek dayanmaz
• açın uykusu gelmez
• aç ile dost olayım diyen peşin karnını doyursun
• aç ile eceli gelen söyleşir
• aç kalmak
• aç köpek fırın deler
• aç kurt aslana saldırır
• aç kurt gibi
• aç kurt yavrusunu yer
• aç ne yemez, tok ne demez
• aç susuz kalmak
• aç tavuk kendini arpa ambarında sanır
• aç, yanından kaç

[sıfat]

• Nicelik, nitelik, güç, süre, sayı bakımından eksik, çok karşıtı

  Heykel konularının parmakla sayılacak kadar az olduğunu ileri sürüyordu. - Bedri Rahmi Eyuboğlu

[zarf]

• Alışılmış olandan, umulandan veya gerekenden eksik olarak

Ata Sözleri ve Deyimler

• aza çoğa bakmamak
• aza kanaat etmeyen çoğu hiç bulamaz
• aza sormuşlar: "nereye?", "çoğun yanına" demiş
• az ateş çok odunu yakar
• az bulmak
• az buz olmamak
• az değil
• az gelmek
• az görmek
• az günün adamı olmamak
• azı çoğa saymak (veya tutmak)
• az kaldı (veya kalsın)
• az kaz, uz kaz, boyunca kaz
• az olsun, uz olsun
• az söyle, çok dinle
• az tamah çok ziyan getirir
• az veren candan, çok veren maldan
• az yiyen çok uyur, çok yiyen güç uyur

[eskimiş]

[kimya]

• Azot elementinin simgesi

[isim]

• Herhangi bir durumun, cismin veya alanın sınırları arasında bulunan bir yer, dâhil, dış karşıtı

  Deniz gecenin içinde, gece denizin içindedir. - Çetin Altan

• Oyuk şeylerin boşluğu

• Cisimlerin yüzeyleri arasında kalan her nokta

  Tahtanın içi çürümüş.

• Nesnelerin veya kimselerin arasında bulunan nesne veya kimse, ara

• Ten ile dış giysiler arası

  Boynumda kalın yün atkı, içimde çift kat fanila, gene de titriyorum. - Erhan Bener

• Kabuğu olan veya dışı kabuk durumunda bulunan yiyeceklerde kabuğun sardığı bölüm

  Ekmek içi. Ceviz içi.

• Pirinç, soğan ve baharatla hazırlanan, dolmalarda kullanılan karışım

• Mide, bağırsak, karın

  İçi bulanmak. İçi sürmek.

• Akıl, gönül, irade gibi insanın manevi varlığını oluşturan şeylerden herhangi biri

  İçimizdeki sevinçleri, kederleri paylaşacak insan nerede? - Sait Faik Abasıyanık

• Bir ülke, şehir, topluluk vb.nde olan veya yapılan

  Yurt içi ulaşım. Şehir içi haberleşme. Aile içi ilişkiler.

• Değişik yemeklerde kullanılmak üzere et ile sebzelerin ince kıyımının karıştırılması ve yoğrulmasıyla meydana getirilen karışım

[sıfat]

• Somut kavramlarda iki veya ikiden çok şeyde merkeze daha yakın olan

  İç kapının perdesi yanlara doğru açıldı. - Peyami Safa

[sıfat]

• İnsanın manevi varlığıyla ilgili olan

  İç dünyamız.

[mecaz]

• Muhteva

Ata Sözleri ve Deyimler

• iç (veya içini) dökmek
• iç açmak
• iç bağlamak
• iç çekmek
• iç etmek
• iç geçirmek
• iç gıcıklamak
• içi açılmak
• içi alaylı, dışı kalaylı
• içi almamak
• içi bayılmak
• içi beni yakar, dışı eli (veya seni) yakar
• içi boşalmak
• içi bulanmak
• içi burkulmak
• içi cız etmek
• içi çekmek
• içi daralmak
• içi dayanmamak
• içi dışı bir (olmak)
• içi dışına çıkmak
• içi erimek
• içi ezilmek
• içi ezim ezim ezilmek
• içi geçmek
• içi gitmek
• içi götürmemek
• içi hop etmek
• içi ısınmak
• içi içine geçmek
• içi içine sığmamak
• içi içini yemek
• içi kabul etmemek
• içi kağşamak
• içi kalkmak (veya kabarmak)
• içi kan ağlamak
• içi kapanmak
• içi kararmak
• içi kazınmak (veya kıyılmak)
• içinde duymak
• içinde kaybolmak
• içinden bir şeyler kopmak
• içinden çıkmak
• içinden geçirmek
• içinden geçmek
• içinden gelmek
• içinden gülmek
• içinden kan gitmek
• içinden konuşmak
• içinden okumak
• içinden olmak
• içinden yanmak
• içinde yüzmek
• içine almak
• içine ateş atmak
• içine ateş düşmek
• içine atmak
• içine baygınlıklar çökmek
• içine çekilmek (veya kapanmak)
• içine çekmek
• içine daralma gelmek
• içine dert olmak
• içine doğmak
• içine dokunmak
• içine etmek (veya sıçmak)
• içine fenalık gelmek (veya basmak)
• içine hüzün çökmek
• içine işlemek
• içine kurt düşmek
• içine kuşku çökmek
• içine oturmak
• içine sinmek
• içine sokacağı gelmek
• içine su serpilmek
• içine tükürmek
• içini açmak
• içini bayıltmak (veya kıymak)
• içini boşaltmak
• içini burkmak
• içini çekmek
• içini çürütmek
• içini dondurmak
• içini ezmek
• içini ısıtmak
• içini karartmak
• içini kemirmek
• içini kurt yemek (veya kemirmek)
• içinin ateşi küllenmek
• içinin yağı erimek
• içini okumak
• içini parçalamak (veya parça parça etmek)
• içini sarmak
• içini sıkmak
• içini sızlatmak
• içini yakmak
• içini yemek
• içi paralanmak (veya parçalanmak)
• içi rahat etmek
• içi sıkılmak
• içi sızlamak
• içi sürmek
• içi titremek
• içi vık vık (veya fık fık veya pır pır) etmek
• içi yağ bağlamak
• içi yanmak
• iç tutmak

[isim]

• Bir şeyin geçtiği veya önce bulunduğu yerde bıraktığı belirti, nişan, alamet, emare

  Nihayet bir dönemeçte izlerin sahibini gördüm. - Sait Faik Abasıyanık

• Bir şeyin dokunmasıyla geride kalan belirti

  Yüzünde birtakım diş ve tırnak izleri vardı. - Yakup Kadri Karaosmanoğlu

• Bir olay veya bir durumdan geride kalan belirti, ipucu, emare

  Cinayet izleri.

• Bir olay, bir durum veya yaşayıştan geride kalan belirti, eser

  O çağ uygarlığından iz kalmadı.

[matematik]

• Bir düzlemin başka bir düzlemle veya bir doğru ile kesişmesinden doğan ara kesit

Ata Sözleri ve Deyimler

• iz bırakmak
• izi belirsiz olmak
• izinden yürümek
• izine basmak
• izine dönmek
• izine düşmek
• izine uymak
• izini düşürmek
• izini kaybetmek
• izi silinmek
• iz sürmek

[isim]

[hayvan bilimi]

• Orman tavuğugillerden, eti için avlanan, ormanlarda yaşayan bir kuş, dağ tavuğu (Tetrastes bonasia)

Ata Sözleri ve Deyimler

• çil yavrusu gibi dağılmak

[isim]

• Çoğunlukla yüzde oluşan kahverengi küçük benekler

• Aynada oluşan leke

• Bitki köklerindeki kıla benzer ince uzantılar

[sıfat]

• Tüyünde küçük benekler bulunan (hayvan)

  Çil horoz.

[sıfat]

• Yeni ve parlak (para veya altın)

  Anneme elli çil altın bıraktılar. - Aka Gündüz