[isim]

• Ülkenin vali yönetimindeki bölümü, vilayet

  İllerin idaresi yetki genişliği esasına dayanır. - Anayasa

• Şehrin niteliklerini taşıyan büyük yerleşim yeri

• Ülke, yurt

[tarih]

• Eski Türklerde devlet

[bağlaç]

• Anlam bakımından birbirleriyle ilgili cümleleri birbirine bağlayan bir söz

• Özneyi, tümleci güçlendirerek cümlenin temel bölümüne bağlayan bir söz

  Siz ki beni tanırsınız, niçin böyle düşünüyorsunuz?

• `Öyle, o kadar, o denli` vb.nden sonra, kullanıldığı cümleye güç katan bir söz

• İkinci cümledeki yargının birincideki hareketin yapılışı sırasında görülerek şaşıldığını bildiren bir söz

  Kapağı kaldırmış ki sandık bomboş. Bir de ağzıma aldım ki şeker gibi tadı var.

• İki cümlede anlatılan durumların uyuşmazlığını bildiren bir söz

  Ama o bir şey yapmamıştı ki onun hiç kabahati yoktu. - Osman Cemal Kaygılı

• Yakınma, kınama vb. duyguları anlatmak için bir cümlenin sonuna getirilen bir söz

  O beni sevmez ki! Sana güvenilmez ki!

• Bir soru cümlesinin sonuna getirildiğinde şüphe veya endişe anlatan bir söz

  Acaba gelmez mi ki? Bunu bana bırakırlar mı ki? Acaba ceza verirler mi ki?

• Bazı kelimelerin sonuna bir ek gibi eklenerek birtakım zarflar, yeni edatlar oluşturan bir söz: Belki, çünkü, hâlbuki, mademki, sanki gibi

[sıfat]

• Zaman, sıra, yer ve önem bakımından ötekilerden önce gelen, son karşıtı

[isim]

• Herhangi bir şeyin en önde olanı, önce geleni

  İnsanı insan yapan duyguların ilkidir aşk. - Necati Cumalı

[zarf]

• Birinci olarak, en başta

  İşte, önüme ilk çıkan kitapçıda, önüme ilk çıkan İngilizce kitaplara bakıyorum. - Adalet Ağaoğlu

Ata Sözleri ve Deyimler

• ilk vuran okçudur

[isim]

• Birden sonra gelen sayının adı

• Bu sayıyı gösteren 2 ve II rakamlarının adı

[sıfat]

• Birden bir artık

  Ertesi gün iki kardeş erken çıkmışlardı yola. - Ayşe Kulin

Ata Sözleri ve Deyimler

• iki ahbap çavuş
• iki arada bir derede (kalmak)
• iki arada kalmak
• iki arslan bir posta sığmaz
• iki at bir kazığa bağlanmaz
• iki ateş arasında kalmak
• iki ayağını bir pabuca sokmak
• iki baş bir kazanda kaynamaz
• iki baştan olmak
• iki cambaz bir ipte oynamaz
• iki cami arasında kalmış beynamaz
• iki çıplak bir hamama yakışır
• iki çift laf (veya lakırtı veya söz) etmek
• iki deliye bir uslu koymuşlar
• iki dinle bir söyle
• iki dirhem bir çekirdek
• iki el bir baş için
• iki eli (birinin) yakasında olmak
• iki eli (kızıl) kanda olsa
• iki eli böğründe kalmak
• iki elim yanıma gelecek
• iki eli şakaklarında düşünmek
• iki eli yanına gelmek
• iki emini bir yemin aralar
• iki gönül bir olunca samanlık seyran olur
• iki gözü iki çeşme
• iki gözü iki çeşme ağlamak
• iki gözüm kör olsun
• iki hırtı bir pırtı
• iki kaptan bir gemiyi batırır
• iki kardeş savaşmış, ebleh buna inanmış
• iki karpuzu bir koltuğa sığdırmak
• iki kat olmak
• iki kere iki dört eder
• iki kulak bir dil için
• iki lafı (veya sözü) bir araya getirememek
• iki lakırtı etmek
• iki lakırtıyı bir araya getirmek
• iki ölç, bir biç
• iki rahmetten (veya iyilikten) biri
• iki satır laf etmek (veya konuşmak)
• iki seksen uzanmak
• ikisi bir kapıya çıkmak
• ikisini bir kazana koysalar kaynamazlar
• iki söz bir pazar
• iki testi tokuşunca biri elbet kırılır
• iki tımar bir yem yerine geçer
• iki ucu boklu değnek
• iki ucunu bir araya getirememek
• iki yakası bir araya gelmemek
• iki yakasını bir araya getirememek

[isim]

• Islandığı zaman kolayca biçimlendirilebilen yumuşak ve yağlı toprak

[isim]

• Giysi, yorgan çarşafı, yastık kılıfı vb.nin gereken belirli yerlerine düğmenin geçirilebilmesi için iplikle örülerek, parça geçirilerek veya biye ile yapılan küçük yarık

[isim]

• Kemiklerin iç boşluklarını dolduran ve kan hücrelerinin yapımını sağlayan doku

Ata Sözleri ve Deyimler

• iliği kemiği donmak
• iliği kemiği ısınmak
• iliğine (veya iliklerine) işlemek (veya geçmek)
• iliğine (veya iliklerine) kadar
• iliğine kadar ıslanmak
• iliğini kemirmek
• iliğini kurutmak
• ilik gibi
• iliklerinde duymak

[sıfat]

• İstenilen, beğenilen nitelikleri taşıyan, beğenilecek biçimde olan, kötü karşıtı

  Bir aralık iyi fal bildiğimi haremde duyurdum. - Falih Rıfkı Atay

• Bol, çok, aşırı

  İyi yağmur yağdı.

• Uğurlu, hayırlı, iyilik getiren

  İyi haber.

• Esen, sağlıklı

  İyi ve sıhhatli olduğumu bildirebilirsiniz. - Necip Fazıl Kısakürek

• Yerinde, uygun

  İyi bir cevap.

• Doğru olan

  İyisi bu işe karışmamaktır.

• Yeterli, yetecek miktarda olan

  Bu yün, hırka için iyidir.

[isim]

• Öğrencinin değerlendirilmesinde kullanılan orta ile pekiyi arasındaki not

[zarf]

• İstenilen, beğenilen, yerinde, yararlı, uygun bir biçimde

  Bunun çocukları iyi çıktıkları için ölünceye kadar babalarına bakmışlar. - Memduh Şevket Esendal

Ata Sözleri ve Deyimler

• iyi etmek
• iyi evlat babayı vezir, kötü evlat rezil eder
• iyi gelmek
• iyi gitmek
• iyi gözle bakmamak
• iyi hoş (ama)
• iyi insan sözünün üstüne gelir
• iyi iş (doğrusu)
• iyi karşılamak
• iyi ki
• iyi nasihat verilir, iyi ad verilmez
• iyi olacak hastanın hekim ayağına gelir
• iyi olmak
• iyi saatte olsunlar
• iyisi mi
• iyi söylemek
• iyiye çekmek
• iyiye iyi, kötüye kötü demek

[isim]

• Yanan şeylerden artakalan toz madde

  Ocağın külleri üstünde duran tenceredeki fasulyeyi bitirdiler. - Memduh Şevket Esendal

Ata Sözleri ve Deyimler

• kül bağlamak
• kül etmek
• kül gibi
• kül olmak
• kül ufak olmak
• külünü savurmak
• kül yemek (veya yutmak)

[isim]

[eskimiş]

• Bütün, tüm

  Bir asırdan beri şiirimizi bir kül olarak göz önüne getirince bu misal canlanmaz mı? - Yahya Kemal Beyatlı

[isim]

[eskimiş]

• Boyacılıkta kullanılan Hint zamkı

[isim]

• Bir şeyin geçtiği veya önce bulunduğu yerde bıraktığı belirti, nişan, alamet, emare

  Nihayet bir dönemeçte izlerin sahibini gördüm. - Sait Faik Abasıyanık

• Bir şeyin dokunmasıyla geride kalan belirti

  Yüzünde birtakım diş ve tırnak izleri vardı. - Yakup Kadri Karaosmanoğlu

• Bir olay veya bir durumdan geride kalan belirti, ipucu, emare

  Cinayet izleri.

• Bir olay, bir durum veya yaşayıştan geride kalan belirti, eser

  O çağ uygarlığından iz kalmadı.

[matematik]

• Bir düzlemin başka bir düzlemle veya bir doğru ile kesişmesinden doğan ara kesit

Ata Sözleri ve Deyimler

• iz bırakmak
• izi belirsiz olmak
• izinden yürümek
• izine basmak
• izine dönmek
• izine düşmek
• izine uymak
• izini düşürmek
• izini kaybetmek
• izi silinmek
• iz sürmek

[isim]

• İşaret vermek, uyarmak, çağırmak için kullanılan ve bir çan ile bu çana vuran bir tokmaktan oluşan, elle veya başka düzenlerle işletilebilen araç

[müzik]

• Birbirine çarparak ses çıkartmak için parmaklara veya tefin kasnağındaki deliklere takılan yuvarlak, metal nesne

  Gözler kamaştıran şala, meftun eden güle / Her kalbi dolduran zile, her sineden ole! - Yahya Kemal Beyatlı

Ata Sözleri ve Deyimler

• zil takıp oynamak

[sıfat]

[argo]

• Parasız

Ata Sözleri ve Deyimler

• zil kalmak

[sıfat]

• İkisi bir arada doğan (çocuk)

• Birbirine tamamen benzeyen

  Rıza boş arsaları, ikiz pembe villaları, havuzlu bahçeyi geçti. - Haldun Taner

[isim]

[bitki bilimi]

• Aynı çiçekten oluşmuş birbirine yapışık iki meyve

Ata Sözleri ve Deyimler

• ikiz doğurmak

[isim]

• Araba, hayvan vb.nin taşıdığı şeylerin hepsi

  Çölde yük götüren vasıta develer, insan taşıyan vasıta hecinlerdir. - Falih Rıfkı Atay

• Bir şeyin ağırlığı

• Araba, hayvan vb.nin taşıyabildiği miktar

  Bir araba yükü odun.

• Eşya

  Bütün yükü bu bavul.

[mecaz]

• Birinin üzerine almak zorunda kaldığı ağır görev

  Ben bu yükün altına giremem. Bu yüke herkes katlanamaz.

[mecaz]

• Tedirginlik veren şey, engel

[fizik]

• Bir cismin yüzeyinde biriken elektrik miktarı

[tarih]

• Yüz bin kuruşluk mal veya tutar

  Mademki öyledir, bir yük getirip satan herkes iki akçe versin. - Tarık Buğra

[halk ağzında]

• Doğacak bebek

[eskimiş]

• Yüklük

  Haydi şu yüke giriver!.. - Sait Faik Abasıyanık

Ata Sözleri ve Deyimler

• yük altına girmek
• yük olmak
• yükte hafif pahada ağır
• yükünü almak
• yükünü çekmek
• yükünü tutmak
• yük vurmak

[isim]

[bitki bilimi]

• Hasır otu

[isim]

• Amaç edinilen, ulaşılmak istenen şey, ideal

  Millî birlik duygusunu mütemadiyen ve her türlü vasıta ve tedbirlerle besleyerek geliştirmek millî ülkümüzdür. - Atatürk

• İnsanı duyular dünyasının üstüne yükselten ve hiçbir zaman tam olarak gerçekleştirilemeyecek olan, yalnızca erişilmesi istenen amaç olarak kalan kılavuz ilke, mefkûre, ideal, vizyon

  Bu yarının dünyasını, insanlığını düzenleyecek ülkünün sahipleri! - Halide Edip Adıvar

[felsefe]

• Gerçekte olmayıp yalnız düşüncede tasarım biçiminde var olan, yalnızca düşünce ile kavranabilen şey, ideal