[isim]

• Yanmak işi

  Vücudumda yanma ile beraber garip bir titreme de vardı. - Reşat Nuri Güntekin

[kimya]

• Bir cismin oksijenle birleşmesi sırasında ortaya çıkan olayların tümü

[nesnesiz]

• Birleşiminde karbon bulunan maddeler, ısı ve ışık yayarak kül durumuna geçip yok olmak

  Yanan ormanların yerine yeni orman yetiştirilir. - Anayasa

• Ateş durumuna geçmek, tutuşmak

  Kömür yandı. Ocaktaki odun yandı.

• Isı, ışık veren bir konuma geçmek

  Gece oldu, ışıklar yandı, yatsı vakti geldi. - Memduh Şevket Esendal

• Bütünü veya bir bölümü ateş veya sıcaklığın etkisi ile bozulmak, kömür durumuna geçmek

  Yemek yandı. Ekmek yandı.

• Isı etkisiyle vücudun bir yanı yara olmak, kızarmak veya rengi koyulaşmak

  Ateşe dokundu, eli yandı. Güneşten kolları yandı.

• Vücut veya nesnelerin ısısı artmak

  Ateşler içinde, günlerce titreyerek yanar. - Yusuf Ziya Ortaç

  Odamız yaz günleri çinko damın altında yanar durur. - Orhan Veli Kanık

• Parlamak, parıldamak

  Birkaç batarya top, kızgın güneş altında pırıl pırıl yanıyor. - Falih Rıfkı Atay

• Birtakım etmenlerin etkisiyle işe yaramaz duruma gelmek

  Kumaş boyadan yanmış. Ekinler dondan yanmış.

• Yanık acısına benzer bir acı duymak

  Boğazım yanıyor. Biberden ağzım yandı.

• Çok istemek, çabalamak

  Çocuklar, kendilerini beğendirmek için yanıyorlar. - Reşat Nuri Güntekin

[mecaz]

• Çok üzülmek

  Bu yaz tatil yapamayacağıma yanıyorum.

[mecaz]

• Çok sevmek, büyük bir aşk ile sevmek

[mecaz]

• Hükümsüz kalmak, değerini yitirmek

  Vaktinde değiştirilmeyen kâğıt paralar yandı.

[mecaz]

• Zarara, kötülüğe uğramak

  Maazallah! Birimize kitaptan rastgele bir şey soracak olsa yandığımız gündü. - Haldun Taner

[mecaz]

• Çocuk oyunlarında oyun dışı kalmak

[mecaz]

• Bir bir sıralamak, dile getirmek, dert dökmek, anlatmak

  Yazı yazmak, hayatımı anlatmak, kalbimi dökmek ihtiyacıyla yanıyorum. - Sermet Muhtar Alus

Ata Sözleri ve Deyimler

• yandı gülüm keten helva
• yanıp durmak
• yanıp tutuşmak
• yanıp yakılmak

[isim]

• Uyanmak durumu, intibah

  Hayalperest kendi âlemine dalmışken uyanmasına imkân yoktur. - Sait Faik Abasıyanık

• Uyku durumundan çıkma

  Homurdanarak derin ve tatlı bir sabah uykusundan uyanmaya çalışıyor. - Yakup Kadri Karaosmanoğlu

[nesnesiz]

• Uyku durumundan çıkmak

  Seher vaktine yakın uyanmışım. - Necip Fazıl Kısakürek

• Bitkiler canlanıp yeşermeye başlamak

  Tomurcuklar patlamış, tabiat iyiden iyiye uyanmıştı. - Burhan Felek

• Belirmek, ortaya çıkmak, depreşmek

  Sevda, dedim, gönlümde bir coşkun ateş dalgalandı / Gözüm daldı, hayalimde yine binbir zevk uyandı - Enis Behiç Koryürek

[mecaz]

• Gerçekleri anlar, kavrar duruma gelmek

[mecaz]

• Bilgisizlikten kurtulmak

[argo]

• Cinsel yönden hazır duruma gelmek

[isim]

• Dayanmak işi, metanet

  Böyle birçok ekoller vahilikleri, sahtelikleri, çürük esaslara dayanmaları dolayısıyla kıymetten düşmüşlerdir. - Asaf Halet Çelebi

[-e]

• Bir yere yaslanmak, kendini dayamak

  Odalardan birinde köşeye dayanmış bir adam, sanki sızmış gibi görünüyor. - Memduh Şevket Esendal

• Bir şeyin üzerinde kurulmuş olmak

  Karşılıklı bilmece sormaya dayanan seyirlik oyunlar da vardır. - Metin And

[mecaz]

• Zarar görmemek, varlığını korumak, hasar görmemek

  Bu gemi fırtınaya iyi dayanır.

[mecaz]

• Varmak, ulaşmak

  Bu haber ortalığa yayılır yayılmaz banknotlarını kapan bankaya dayanıyor. - Yusuf Ziya Ortaç

[mecaz]

• Bütün gücünü kullanarak bir işi yapmak

  İki genç, kırarcasına küreklere dayandılar. - Halikarnas Balıkçısı

[mecaz]

• Bir iş sonunda birinin veya bir şeyin üzerinde kalmak

  Bu proje sonunda bize dayanacak.

[mecaz]

• Birinden, bir şeyden güç almak, güvenmek, istinat etmek

  Laikliği korumak için kanun kuvvetine mi, eğitim ve telkin kuvvetine mi dayanmalıyız? - Falih Rıfkı Atay

[nesnesiz]

[mecaz]

• Uzun süre kullanılmaya uygun olmak

  Bu kumaş çok dayandı.

[nesnesiz]

[mecaz]

• Tutunmak, karşı durmak, karşı koymak, mukavemet etmek

  Merkezde Akhisar'ın, Bergama'nın da henüz dayandığını öğrendiler. - Necati Cumalı

[nesnesiz]

• Yetişmek, yeter olmak

[nesnesiz]

[mecaz]

• Güç bir duruma katlanmak, çekmek, sabretmek, tahammül etmek

  Kazılmış mezarın önüne geldiklerinde daha fazla dayanamayıp oracığa çöktü. - İhsan Oktay Anar

[isim]

• Boyanmak işi

  Kocam bana karşı iyi davranıyor, benim de şık kadınlar gibi giyinip kuşanmamı, boyanmamı istiyordu. - Memduh Şevket Esendal

[nesnesiz]

• Boyama işi yapılmak

  Pencerelerin camları beyaz yağlı boya ile boyanmış. - Adalet Ağaoğlu

• Kendi kendini boyamak, yüzüne boya sürmek, makyaj yapmak

  Kadın aşırı boyanmıştı, adamın yüzü solgundu. - Yusuf Atılgan