[edat]

[halk ağzında]

• İşte

  Bizim köy aha şuracıkta!

[sıfat]

• Cömert

[isim]

[halk ağzında]

• Kardeş

[isim]

• Ahilik ocağından olan kimse

[isim]

[teklifsiz konuşmada]

• Kurnaz, cin fikirli kimse

[eskimiş]

• Zaman, zamane

[isim]

• Liste başı

[sıfat]

• Önüne geldiği ismin benzerlerini `teker teker hepsi, birer birer hepsi, birer birer tamamı` anlamıyla kapsayacak biçimde genelleştiren söz

  Bir hafta, her gece çalışmak suretiyle hikâyesini bitirdi. - Halide Edip Adıvar

Ata Sözleri ve Deyimler

• her ağacın meyvesi olmaz
• her ağaçtan kaşık olmaz
• her aşın kaşığı olmak
• her boyaya girip çıkmak
• her boyayı boyadı, bir fıstıki yeşil (mi) kaldı?
• her çiçek koklanmaz
• her çok azdan olur
• her dağın derdi kendine göre
• her deliğe elini sokma, ya yılan çıkar ya çıyan
• her derde deva olmak
• her düşüş bir öğreniş
• her firavunun bir Musa'sı çıkar
• her gördüğü sakallıyı babası sanmak
• her gün baklava börek yense bıkılır
• her horoz kendi çöplüğünde öter
• her ihtimale karşı
• her işin (veya şeyin) başı sağlık
• her işte bir hayır vardır
• her kafadan bir ses çıkmak
• her kaşığın kısmeti bir olmaz
• her koyun kendi bacağından asılır
• her kuşun eti yenmez
• her lafın altından kalkmak
• her ne pahasına olursa olsun
• her sakaldan bir tel çekseler köseye sakal olur
• her şeyin vakti var, horoz bile vaktinde öter
• her şeyin yenisi, dostun eskisi
• her şeyin yokluğu yokluktur
• her tarakta bezi olmak
• her taş baş yarmaz
• her telden çalmak
• her yiğidin bir yoğurt yiyişi vardır
• her yiğidin gönlünde bir aslan yatar
• her yokuşun bir inişi, her inişin bir yokuşu vardır
• her zaman eşek ölmez, on köfte on paraya olmaz
• her zaman gemicinin istediği rüzgâr esmez
• her ziyan bir öğüttür

[isim]

[eskimiş]

• Toprak

Ata Sözleri ve Deyimler

• hâk ile yeksan etmek
• hâk ile yeksan olmak

[isim]

• Adalet

  Haktan ayrılmamalı.

• Adaletin, hukukun gerektirdiği veya birine ayırdığı şey, kazanç

  Üstelik adli tatil olduğu için hak sahipleri bekleşirler. - Burhan Felek

• Dava veya iddiada gerçeğe uygunluk, doğruluk

  Bu davada hak görmüyorum.

• Verilmiş emekten doğan manevi yetki

  Ana hakkı ödenmez.

• Pay

  Makas hakkı. Komşu hakkı.

• Emek karşılığı ücret

[sıfat]

• Doğru, gerçek

  Karacaoğlan der ki sözüm haktır. - Karacaoğlan

Ata Sözleri ve Deyimler

• hak (veya hakkını) yemek
• hak deyince akan sular durur
• hak etmek
• hak kazanmak
• hakkı geçmek
• hakkı için
• hakkından gelmek
• hakkını aramak
• hakkını helal etmek
• hakkını vermek
• hakkı olmak
• hakkı ödenmemek
• hakkı tanımak
• hakkı var
• hak vermek
• hak yerini bulur (veya yerde kalmaz)

[isim]

[eskimiş]

• Maden, ağaç, taş üzerine elle yazı veya şekil oyma, kazı

  Mühür hakki.

• Kâğıttaki yazıyı kazıma, kazı

  Resmî kâğıtlarda hak ve silinti yasaktır.

[isim]

[din bilgisi]

• Tanrı

  Hakkıdır Hakk'a tapan milletimin istiklal. - Mehmet Akif Ersoy

Ata Sözleri ve Deyimler

• Hak getire
• Hakk'ın rahmetine kavuşmak (veya Hakk'a kavuşmak veya Hakk'a yürümek)

[isim]

• Bir şeyin içinde bulunduğu şartların veya taşıdığı niteliklerin bütünü, durum, vaziyet

  Herkes hâline göre bir hediye verdi. - Hüseyin Rahmi Gürpınar

• Tutum, tavır

  Bambaşka bir hâliniz vardır sizin. Merhametli bir insan olduğunuz bellidir. - Oktay Rifat

• Şimdiki zaman, içinde yaşanılan zaman

  Hâl dediğimiz şey yarından sonra mazi olacaktır. - Yahya Kemal Beyatlı

• Güç, kuvvet, takat

  Şimdi gezmeye çıkacak hâlim yok.

[mecaz]

• Kötü durum, sıkıntı, dert

  Zavallının başına ne hâller geldi.

[dil bilgisi]

• Durum

Ata Sözleri ve Deyimler

• ... hâline gelmek
• hâlden anlamak (veya bilmek)
• hâle yola koymak
• hâl hâlin yoldaşıdır
• hâl hatır (veya hâlini hatırını) sormak
• hâli (veya hâlleri) duman olmak
• hâli harap olmak
• hâli kalmamak
• hâline bakmamak
• hâline köpekler bile güler
• hâlini almak
• hâli tavrı yerinde
• hâli üzere
• hâli vakti yerinde

[isim]

[eskimiş]

• Çözme, çözülme

• Çözüm

• Eritme

• Karışık bir sorunun içinden çıkma, sonuca varma

[isim]

• Sebze, meyve, bakliyat vb.nin satıldığı yer

[isim]

[tarih]

• Tahttan indirme

[isim]

• `Düşüncesizce ve hesapsızca harcamak, bol bol harcayıp tüketmek` anlamlarındaki har vurup harman savurmak deyiminde geçen bir söz

  Akşama kadar Meram bağlarında har vurup harman savuruyordu. - Aka Gündüz

[isim]

[eskimiş]

• Sıcak, kızgın, yakıcı

Ata Sözleri ve Deyimler

• harı başına vurmak
• harı geçmek

[isim]

• Çizgi

• Yazı

• Ulaşım sağlayan bir taşıtın uğradığı yerlerin bütünü, yol, geçek

  Demir yolu hattı. Otobüs hattı.

• Elektrik akımı taşıyan tel veya kablo sistemi

  Bir kablodan muhtelif hatlar çıkar. - Sait Faik Abasıyanık

• Kanal

• Savunma veya saldırma amacıyla bir araya getirilmiş asker dizisi

  Dalga dalga ilerleyen hücum hatlarımız birinci düşman siperlerine girdi. - Aka Gündüz

• Sınır

• Yüzü biçimlendiren çizgi veya kırışıklık

  Kumral bıyıkları ve ölçülü yüz hatlarıyla her zamanki kadar yakışıklıydı. - İhsan Oktay Anar

• Biçim

  Vücut hatlarını korumak lazım.

Ata Sözleri ve Deyimler

• hat çekmek

[isim]

[tarih]

• Doğu ülkelerinde yerli beyler ve Kırım girayları için kullanılan unvan

  Kırım hanları. Altın Ordu hanları.

• Osmanlı padişahlarının adlarının sonuna getirilen unvan

[isim]

[eskimiş]

• Yol üzerinde veya kasabalarda yolcuların konaklamalarına yarayan yapı

  Bir handa, yorgun argın, tatlı bir uykudaydık. - Faruk Nafiz Çamlıbel

• Büyükşehirlerde serbest mesleklerde çalışanların oda veya daire tutup çalıştıkları birkaç katlı yapı

Ata Sözleri ve Deyimler

• han gibi
• han hamam sahibi (olmak)
• han kapısından teğelti atmak

[isim]

• Eskişehir iline bağlı ilçelerden biri

[zarf]

• Ara sıra

  İstanbul bu yüzden kâh gazsız kâh elektriksiz ve kâh kömürsüz kalabilir. - Burhan Felek

[isim]

• Bir şeyden veya bir kimseden yana olma, aleyh karşıtı

  Babanın fikri, her zaman için senin lehinedir. - Aka Gündüz

Ata Sözleri ve Deyimler

• lehinde olmak
• lehinde söylemek (veya bulunmak)
• lehine olmak
• lehte olmak

[isim]

• Polonyalı

[isim]

[hayvan bilimi]

• Ceylan

[sıfat]

[mecaz]

• Güzel, ince, zarif (kadın)

Ata Sözleri ve Deyimler

• ahu gibi

[isim]

• Hıçkırırken boğazdan çıkan ses

Ata Sözleri ve Deyimler

• hık demiş (anasının veya babasının) burnundan düşmüş
• hık tutmak

[isim]

• Kavga, dalaş

Ata Sözleri ve Deyimler

• hır çıkarmak