[isim]

• Ekmek işi

[isim]

• Tahıl unundan yapılmış hamurun fırında, sacda veya tandırda pişirilmesiyle yapılan yiyecek, nan, nanıaziz

  Odayı, tatlı, sıcak bir kızarmış ekmek kokusu bürümüş. - Yusuf Ziya Ortaç

[mecaz]

• İnsanı geçindirecek iş, kazanç

  Biz iyi kötü tiyatroya bağlamışız ekmeğimizi. - Necati Cumalı

[halk ağzında]

• Yemek, aş

  Ekmeği bizde yiyelim mi? Allah ne verdiyse. - Tarık Buğra

Ata Sözleri ve Deyimler

• ekmeği ekmekçiye ver, bir ekmek de üste ver
• ekmeğin büyüğü, hamurun çoğundan olur
• ekmeğinden etmek
• ekmeğinden olmak
• ekmeğine göz koymak (veya dikmek)
• ekmeğine yağ sürmek
• ekmeğini çıkarmak
• ekmeğini eline almak
• ekmeğini kana doğramak
• ekmeğini kazanmak
• ekmeğini taştan çıkarmak
• ekmeğini yemek
• ekmeğiyle oynamak
• ekmek aslanın ağzında
• ekmek çarpsın!
• ekmek elden su gölden
• ekmek istemez su istemez
• ekmekle oynayanın ekmeğiyle oynanır
• ekmek öpmek
• ekmekten kaşık olur ama her yoğurdun hakkına değil

[-i]

• Bir bitkiyi üretmek için toprağa tohum atmak veya gömmek

• Toprağı ekip biçmek için kullanmak

  Ancak senede otuz dönüm ekebiliyor. - Memduh Şevket Esendal

[-e]

• Serpmek

  Yemeğe biber ekmek.

[mecaz]

• Bir şeyin başlamasına yol açacak sebepleri hazırlamak

  Fesat tohumları ekenler kötü insanlardır.

[argo]

• Birini uydurma bir sebeple bırakıp gitmek, savuşmak, atlatmak

  Lale ile Günnur kendilerini ektiğim için müthiş içerlemişler. - Haldun Taner

[argo]

• Parayı boşuna harcamak, ziyan etmek

[argo]

• Yarışta geçmek

Ata Sözleri ve Deyimler

• eken biçer, konan göçer
• ekip biçmek
• ekmeden biçilmez
• ekmediği yerden biter
• ek tohumun hasını, çekme yiyecek yasını

[isim]

• Ayakla vuruş

  Kondulardan birinin duvarını tekmeyle yıkan bir yıkımcı, topal bir kadından ilk darbeyi yedi. - Lâtife Tekin

• Hayvanın art ayağıyla vurması, çifte

Ata Sözleri ve Deyimler

• tekme atmak (veya vurmak)
• tekme tokat girişmek
• tekme yemek

[isim]

• Sekmek işi

[isim]

• Tabure

• Basamak

[nesnesiz]

• Tek veya iki ayak üzerinde sıçramak

  Evden yola, yoldan eve varabilmek için evvelce yerleştirilmiş iri kayalar üzerinde sekmek gerekirdi. - Haldun Taner

• Tek veya iki ayak üzerinde sıçrayarak ilerlemek

• Atılan bir nesne bir yere dokunduktan sonra sıçrayarak gitmek

  Taş seke seke gözden kayboldu.

• Bir yere, bir cisme çarparak yön değiştirmek

  Mermi sekti.

• Aralık vermek

  Hastanın ateşi bir gün bile sekmedi.

[isim]

• İçine ekmek konulan kap

[sıfat]

• Ekmek yapmaya yarayan veya ayrılan

  Un da beş altı ekmeklik. - Orhan Kemal

[argo]

• Oyunda her zaman yenilerek kendisinden para kazanılan kimse

[sıfat]

• Ekmeği andıran, ekmeğe benzeyen, ekmek gibi, ekmeğimsi

[isim]

• Çekmek işi

  Siyah kehribar tespihini çekmeye başladı. - Cahit Uçuk

• Çekmece

  Sonra çekmesinden pembe bir dosya çıkarıp önüne sürdü. - Haldun Taner

• Yüksekteki ince dalları çekip kesmeye yarar, ay biçiminde, uzun saplı, ağzı tırtıklı bıçak

• Parmak veya mızrapla çalınan çalgı

• Ağacın yapısındaki nem oranının azalması sonucu boyutlarının küçülmesi

• İş yaparken giyilen bir şalvar türü

[sıfat]

• Çekilerek giyilen veya kullanılan

  Erkekleri, yandan lastikli çekme potinden başkasını bilmiyorlardı. - Refik Halit Karay

[sıfat]

• Düzgün biçimli

  Çekme burun.

[spor]

• Vücut bölümlerinin bükücü kas gücü ile bir direnci kendisine yaklaştırması

[-e]

[-i]

• Bir şeyi tutup kendine veya başka bir yöne doğru yürütmek

  Hepsi iskemleleri çekerek masanın etrafında bir halka yapmaya hazırlanıyorlardı. - Reşat Nuri Güntekin

• Taşıtı bir yere bırakmak, koymak

• Germek

  İpi çekmek.

• İçine almak, emmek

• Bir yerden başka bir yere taşımak

  Ekini tarladan çekmek.

• Bir amaçla ortadan kaldırmak

  Piyasadaki parayı çekmek.

• Üzerinde bulunan bir silahla saldırmak için davranmak

  Elindeki tabancayı tetiğine basmak için yeni çekivermiş gibiydi. - Tarık Buğra

• Atmak, vurmak

  Dayak çekmek. Şut çekmek.

• Bir kimseyi veya bir şeyi geri almak

• Güç durumlara dayanmak, katlanmak

  Yalnız bende meçhul bir hastalık vardı. Sekiz yaşından beri çekiyordum. - Peyami Safa

• Tartıda ağırlığı olmak

  Tartsaydınız kırk, kırk beş kilodan fazla çekmezdi. - Peyami Safa

• Döşemek

  Kablo çekmek.

• Herhangi bir engel kurmak

  Derenin kış yaz kurumayan suları böğürtlen fidanlarını yükseltmiş, iki tarafa yemiş dolu bir koyu çit çekmiş. - Refik Halit Karay

• Şans denemek amacıyla hazırlanmış kâğıtlardan birini almak

  Birisi niyet çeksin de biz de bir lokma bir şey yiyelim diye bekleşiyorlar. - Sait Faik Abasıyanık

• İmbik yardımı ile elde etmek

  İspirto çekmek. Gül yağı çekmek.

• Çizgi durumunda uzatmak

• Aynısını yazmak veya çizmek

  Yazıyı temize çekmek. Kopya çekmek.

• Tedavi amacıyla şişe, vantuz, sülük vb.ni uygulamak

  Bardak çekmek.

• Bir yerden bir şeyi yukarı doğru almak

• Görüntüyü bir aletle özel bir nesne üzerine kaydetmek

  Fotoğraf çekmek. Film çekmek.

• Taşıma gücü olmak

  Bu araba 500 kilodan çok yük çekmez.

• Öğütmek

  Kahve çekmek.

• Protesto, poliçe, çek vb. düzenleyip yürürlüğe koymak

• Hoşa gitmek, sarmak

• Kaçan ilmeği örmek

  Çorap çekmek.

• Masrafını karşılamak, ikramda bulunmak

  Beni Konya Lezzet Lokantasına götürdü, âlâ bir öğle yemeği çekti. - Halide Edip Adıvar

• Bir duyguyu içinde yaşatmak

  Ona yanıyorum, onun hasretini çekiyorum. - Refik Halit Karay

• Yürütmek, sürmek

  Aheste çek kürekleri mehtap uyanmasın. - Yahya Kemal Beyatlı

[-e]

• Bir kimse ailesinden birine herhangi bir bakımdan benzemek

  Yeğeninin ona çeken tek yanı yoktur. - Tarık Buğra

• Bir şeyin içyüzünü anlamak amacıyla bir kimseyi sıkıştırmak

  Sorguya çekmek.

[-e]

[-i]

• Herhangi bir anlama almak

  Bak, sözümü nereye çekti!

[-e]

[-i]

• Örtmek, giymek

  Yorganınızı başınıza çeker ve uykunuza devam edersiniz. - Refik Halit Karay

[-e]

[-i]

• Dişi hayvanı çiftleşmek için erkeğin yanına götürmek

• Yol, ay sürmek

  Sevmediğim ayların çoğu otuz bir çeker, uzundur. - Burhan Felek

[nesnesiz]

• Daralıp kısalmak

  Kumaşı yıkayınca çekti.

• Asmak

  Açıkta durduk. Demir attık. Kayığa tehlike bayrakları çektik. - Halikarnas Balıkçısı

• Boya, badana vb. sürmek

• Yollamak

  Çektikleri telgrafı babasıyla annesi, bakalım, alabilecekler mi? - Attila İlhan

• Bir şeyi emip dışarıya çıkarmak

  Tulumba, suyu iyi çekiyor. Baca iyi çekiyor.

• Hamur vb. iyice pişmiş duruma gelmek

[fizik]

• Bir cisim, belli bir yakınlıktaki başka bir cismi kendisine yaklaşmaya zorlamak, itmek karşıtı

[teknik]

• Vericiden gelen dalgaları algılayarak televizyon, radyo, telefon vb. aygıtlarla bağlantı kurmak

[argo]

• İçki içmek

  Çok kimse rakısını bağında çekiyordu. - Falih Rıfkı Atay

Ata Sözleri ve Deyimler

• çek! (veya çek arabanı!)
• çekeceği olmak
• çekip almak
• çekip çevirmek
• çekip gitmek
• çekip vurmak
• çekiver kuyruğunu

[isim]

• Tekmelemek işi

  Zaten son zamanlarda önüne gelen her şeyi tekmelemeyi huy edinmişti. - Elif Şafak

[sıfat]

• Çekmesi olan

• Çekmecesi olan

  Çekmeli dolap.

[isim]

• Ekmek yapan veya satan kimse

• Ekmek satılan dükkân

  Delikanlılardan biri, bir ekmekçi hamurkârı idi. - Sait Faik Abasıyanık

[isim]

• Tekmelenmek işi

[-i]

• Tekme vurmak, tekme atmak

  Ayağımın ucuna ne gelirse çiğniyor, tekmeliyordum. - Reşat Nuri Güntekin

[mecaz]

• Nankörce davranmak