[isim]

• Kapmak işi

  Bir fende kazık kakmaktansa hepsinden birer parça malumat kapma fikrinde idi. - Hüseyin Rahmi Gürpınar

[sıfat]

• Hile ile elde edilen

[isim]

• Tapmak işi

[-i]

• Birdenbire yakalayarak, çekerek almak

  Bir hamlede atıldım. Evvela tabibin elinden defteri kaparak fırlattım. - Halit Ziya Uşaklıgil

• Isırıp parçalamak

• Koparmak, kıstırmak

  Makine parmağını kapmış.

• İşitir işitmez veya görür görmez bellemek ve öğrenmek

  Bir müzik parçasını kapmak.

• Yer ayırmak, yer tutmak

[nesnesiz]

• Bulaşmış olmak, geçmek

  Hastalık kapmak. Huy kapmak.

Ata Sözleri ve Deyimler

• kapanın elinde kalmak
• kapıp koyuvermek

[-e]

• İlah olarak tanınan varlığa karşı inancını ve bağlılığını belirli kurallar çerçevesinde göstermek

[mecaz]

• Tutku ile sevmek, bağlanmak

  Bütün Bucaklıların bana taptıklarını anlıyorsun. - Ömer Seyfettin

[mecaz]

• Birine çok değer vermek

[isim]

• Sapmak işi

[fizik]

• Serbest bir mıknatıslı iğnenin denge konumundayken gösterdiği doğrultudan geçen düşey düzlemle, bulunulan noktanın meridyen düzlemi arasındaki açı

[fizik]

• Bir ışının saydam bir biçmeden geçtikten sonra giriş doğrultusu arasında oluşturduğu açı

[dil bilgisi]

• Bazı kelimelerin kurallara göre almaları gereken biçimlerden uzaklaşması durumu: Ben-ge > bene yerine bana, sen-ge > sene yerine sana olması gibi

[-e]

• Yön değiştirmek

  Evvela kuşların bulunduğu tarafa saptım. - Ahmet Haşim

[-den]

• Önceden belirlenmiş, tespit edilmiş görüş, düşünüş, amaç veya davranıştan ayrılmak

  Amacından saptı.

[mecaz]

• Doğruluktan ayrılmak

[isim]

• Yapmak işi

[sıfat]

• Yapay

  Köşede bir piyano, piyanonun üstünde yapma çiçekler. - Nazım Hikmet

[sıfat]

• Yapmacık, sahici karşıtı

  Fakat fazla içliliği erkekliğe yakıştıramadığından kendini her zaman yapma bir sertliğin arkasına gizlerdi. - Haldun Taner

[-i]

• Ortaya koymak, gerçekleştirmek, oluşturmak, meydana getirmek

  Her görevi ayrım gözetmeden aynı titizlikle yapmak başarının sırrıdır. - Çetin Altan

[nesnesiz]

• Olmasına yol açmak

  Durgun sular sıtma yapar.

[nesnesiz]

• Yol almak

• Onarmak, tamir etmek

  Bozulan saatimi saatçi yaptı.

[nesnesiz]

• Bir şeyi başka bir şey durumuna getirmek

  Ayrıca terbiye edeceğim, onu yaman bir polis köpeği yapacağım. - Refik Halit Karay

• Bir dileği, bir isteği yerine getirmek, uygulamak, ifa etmek

  Şu işi yapıver diye yalvarmıştı da enişte engel olmuştu. - Sermet Muhtar Alus

[nesnesiz]

• Bir düşünceyi, bir davranışı, bir isteği işe dönüştürmek, gerçekleştirmek

  Elimi ağzına götürerek sus işareti yaptım. - Refik Halit Karay

• Düzenli bir duruma getirmek

  Yatak yapmak. Yolu yaptılar.

[nesnesiz]

• Üretmek

  Ayakkabı yapmak.

[nesnesiz]

• Bir harekete, işe başlamak veya bir hareketle, işle uğraşmak

  Koşu yapmak. Sarsıntı yapmak.

[nesnesiz]

• Salgılamak, çıkarmak

  Tükürük bezleri tükürük yapar.

[-e]

• Dışkı çıkarmak

  Çocuk, altına yapmış.

• Gerçekleştirmek

  İlk ve ortaöğrenimini Anadolu'da yapmıştır. - Yusuf Ziya Ortaç

• Tehdit yoluyla birini herhangi bir duruma düşürmek

  Ben adamı ne yaparım biliyor musun?

[-e]

[-i]

• Evlendirmek

  Bu kızı sana yapacağız.

[yardımcı fiil]

• Bir durum yaratmak

  Fırının harlı ateşi yanaklarını pembe pembe yapmıştı. - Nezihe Araz

[yardımcı fiil]

• Edinmek, sahip olmak

  Servet yapmak. Altın yapmak.

[yardımcı fiil]

• Bir kimseye bir meslek kazandırmak, yetiştirmek

  Onu da Üsküdar'daki ambar memuru yapmak suretiyle daireden uzaklaştırdı. - Haldun Taner

[nesnesiz]

• Davranmak, hareket etmek

  İyi yapmıyorsunuz, çocuğu çok azarlıyorsunuz. Uyumuş gibi yapmak.

[nesnesiz]

• Olmak

  Bu kış çok soğuk yaptı.

Ata Sözleri ve Deyimler

• yapıp etmek
• yapma (veya yapma yahu)
• yapmadığı kalmamak
• yapmadığını bırakmamak
• yaptığı hayır, ürküttüğü kurbağaya değmemek
• yaptığı yanına (kâr) kalmamak

[isim]

• Çapmak işi

[-i]

[eskimiş]

• Koşturmak

  Atını çaparak gitti.

[nesnesiz]

• Akın etmek, koşmak

  Yağı basar, uğru çapar, tek başıma barınamam, ölürüm. - Memduh Şevket Esendal

[isim]

• Hızla kapma

[sıfat]

• İçten olmayan (tavır, davranış, duygu), yapma, yapay, sahte, suni, zahirî, sofistike

  Köylülerden kapma biraz yapmacık bir safiyetle konuşuyordu. - Sait Faik Abasıyanık

[sıfat]

• İçtenliği olmayan, içten olmayan

  Öyle ince yapmacıklı aktris tavırlı, sahte bir kız değildi. - Ömer Seyfettin

[sıfat]

• İçten, içten geldiği gibi, samimi

  Ayrılırken yapmacıksız bir saygıyla geçmiş olsun dileklerini yinelemeyi unutmuyor. - Ahmet Ümit