[halk ağzında]

• `söylemeye başladı` anlamında kullanılan bir söz

  Aldı Kerem. Aldı Köroğlu.

Ata Sözleri ve Deyimler

• al (veya alın) ...
• alaşağı etmek
• al aşağı vur yukarı
• al benden de o kadar
• al birini, vur ötekine (veya birine)
• aldığı abdest ürküttüğü kurbağaya değmemek
• aldı sazı eline
• al gülüm ver gülüm
• alıp başını gitmek
• alıp götürmek
• alıp satmaz görünmek
• alıp sattığı olmamak
• alıp vereceği olmamak
• alıp verememek
• alıp vermek
• alıp yürümek
• al kaşağıyı gir ahıra, yarası olan gocunur (veya gocunsun)
• almadan vermek Allah'a mahsus
• almadığın hayvanın kuyruğunu tutma
• al malın iyisini, çekme kaygısını
• alma mazlumun ahını, çıkar aheste aheste
• al sana bir ... daha
• al takke ver külah

[isim]

• Aldırmak işi

[isim]

• Bacağın dizden ayak bileğine kadar olan bölümü, incik

  Dizlerinde, baldırlarında sızı kalmadı. - Ömer Seyfettin

• Bu bölümün yumuşak ve şişkin olan arka tarafı

[isim]

• Aldırtmak işi

[nesnesiz]

• Alma işini yaptırmak

  Söyledim, söyledim, bir urgan aldıramadım. - Necati Cumalı

[-e]

[-i]

• Getirtmek

  Ne yaptı yaptı, nişanlısını oraya aldırdı. - Cahit Uçuk

• Vücuttan herhangi bir parçayı veya organı sağlık sebebiyle çıkarttırmak

  Bademcik aldırmak. Çocuk aldırmak.

[-den]

• Başkasına kaptırmak

  Elimden aldırdım gül yüzlü yâri / Ben bir daha buldum ellere nispet - Emrah

[-e]

[-i]

• Sığdırmak

  Bunca eşyayı bu küçücük eve nasıl aldırdınız.

[-e]

[mecaz]

• Önem vermek, değer vermek

  Aldırma sen hemen çalış ki biraz / Çalışan ilerler, yerinde kalmaz - Enis Behiç Koryürek

[isim]

• Kaldırmak işi

  Şimdi yavaş yavaş kendimize geliyoruz ama bir damak kaldırma ameliyesine muhtacız hâlâ. - Necip Fazıl Kısakürek

[isim]

• Kötülük yapmak, yıpratmak amacıyla doğrudan doğruya silahlı veya silahsız bir eylemde bulunma, hücum, taarruz, tecavüz

  Ancak delikanlı, kargının sapını yere gömüp ucunu ata doğrultarak hasmının saldırısını engelliyordu. - İhsan Oktay Anar

Ata Sözleri ve Deyimler

• saldırıya uğramak

[-e]

[-i]

• Alma işini başkasına yaptırmak

  Yarın bizim hanımı çarşıya yollatır, aldırtırım gerekenleri. - Ayla Kutlu

[-i]

• Bulunduğu yerden almak

  Örtüyü masanın üzerinden kaldır.

• Yukarı doğru hareket ettirmek

  Gözlerini yüzüme kaldırdı. İkimiz de mavi mavi baktık. - Sait Faik Abasıyanık

• Yükseltmek

  Duvarı bir metre daha kaldırmalı.

• Ürün toplamak, taşımak

  İki tarla ötede Çetecioğlu Mustafa, bu yıl mahsulünü kaldırdığı tarlayı nadas etmekle uğraşıyordu. - Nabizade Nâzım

• Çekmek, taşımak

  Bu araba bu yükü kaldırmaz.

• Bir kuruluşun çalışmasına son vermek, feshetmek, lağvetmek

  Meclis ... olağanüstü hâli kaldırabilir. - Anayasa

[-e]

• Hastayı hastaneye götürmek

  Yarasının dikişleri koptu dün öğleden sonra, Fransız Hastanesine kaldırdılar. - Aka Gündüz

• Tören yaparak ölüyü gömmek

• Toplamak

  Anası, kardeşi ile hep beraber sofrayı kaldırdılar. - Necati Cumalı

• Alıp başka yere götürmek

• Uyandırmak

  Bir gece yanında mihman olduğum / Sabah oldu deyi kaldırdın beni - Halk türküsü

• Piyasadan çekmek

  İstifçilerin piyasadan kaldırdığı mallar.

• Elin ulaşamayacağı yere koymak, saklamak

  Vazoyu ortadan kaldıralım, çocuğun eline geçmesin.

• Kaçırmak

• İyi etmek, iyileştirmek

  Bu ilaç onu yataktan kaldırdı.

• Bir şeyden çokça satın almak

• Tayin etmek, atamak

  Günün birinde bu müdürü başka, daha önemli bir yere kaldırdılar, buraya da bir başka müdür getirdiler. - Memduh Şevket Esendal

• Yok etmek, ortadan silmek

  Yeryüzünden hayali kaldırın, dünya bir taş ve toprak yığınından ibaret kalır. - Orhan Seyfi Orhon

[nesnesiz]

[mecaz]

• Uygun gelmek, yakışmak

  Bu kumaş fazla süs kaldırmaz.

[argo]

• Çalmak, aşırmak

[isim]

• Kaldırtmak işi

[isim]

[bitki bilimi]

• Maydanozgillerden, nemli yerlerde yetişen zehirli bitkilerin ortak adı, ağı otu, baldırgan (Conium maculatum)

  Döndüğümde karımın mezarını dolduran otları, baldıranları kendi elimle ayıkladım. - Aka Gündüz

• Bu bitkiden çıkarılan zehir, baldırgan

[isim]

[halk ağzında]

• Don, pantolon vb. giysilerin dizden aşağı olan bölümü

• Kılıç kayışının aşağı uzanan parçası

[isim]

• Yaya kaldırımı

  Döndük, karşı kaldırıma atladık. - Sermet Muhtar Alus

[eskimiş]

• Yollarda taşlarla yapılan döşeme

  Araba bozuk kaldırımların üstünde sallanıyor, devrilecek gibi oluyordu. - Sait Faik Abasıyanık

Ata Sözleri ve Deyimler

• kaldırıma düşmek
• kaldırım çiğnemek
• kaldırımları arşınlamak

[isim]

• Saldırmak işi

  Onları mı benim üzerime saldırmaya, beni mi onlara çullanmaya davet ediyordunuz? - Necip Fazıl Kısakürek

• Bir tür büyük bıçak

  Hele Üsküdar gibi bıçkını fazla semtlerde on çocuktan üç dördünde bir bıçak, bir sustalı, bir usturpa hatta bir saldırma bulunurdu. - Burhan Felek

[sıfat]

[halk ağzında]

• Parlak, cilalı