[isim]

[tarih]

• Düşmanın gelmesi beklenilen yollar üzerinde, askerî önem taşıyan şehirlerde, geçit ve dar boğazlarda güvenliği sağlamak için yapılan kalın duvarlı, burçlu, mazgallı yapı, kermen

  Onu kalenin yanındaki küçük mezarlığa, bir zeytin ağacının yanına gömdüler. - Halikarnas Balıkçısı

• Satranç tahtasının dört köşesine dikilen, tahtanın bir tarafından diğer tarafına kadar düz olarak boş hanelerde gidebilen kale biçiminde taş

[mecaz]

• Genellikle bir düşüncenin savunulduğu, sürdürüldüğü yer

[spor]

• Takımla oynanan bazı top oyunlarında topun sokulmasına çalışılan yer

Ata Sözleri ve Deyimler

• kale gibi
• kaleyi içinden fethetmek

[isim]

• Denizli iline bağlı ilçelerden biri

• Malatya iline bağlı ilçelerden biri

[sıfat]

• Lak ile cilalanmış

  Yaldızlı beyaz lake karyolasının yanındaki koltukta dadısı uyukluyordu. - Cahit Uçuk

[isim]

[bitki bilimi]

• Zambakgillerden, yaprakları uzun ve sivri, çiçekleri kadeh biçiminde, türlü renkte bir süs bitkisi (Tulipa gesneriana)

• Meyve koparmak için ucuna üçlü veya dörtlü bir çatal geçirilmiş sırık

[tarih]

• Ağır hapis mahkûmlarının boynuna geçirilen demir halka

[sıfat]

• Sersem olan, budala, ebleh

  Sen ne alık herifsin be? Beni duyuyor musun? - Nazım Hikmet

[sıfat]

• Üzerinde al renk bulunan

  Allı turnam ne gezersin havada - Halk türküsü

[isim]

• Düşünme, anlama ve kavrama gücü, us

• Öğüt, salık verilen yol

  Bu aklı size kim verdi.

• Düşünce, kanı

  Şimdiki aklım olsaydı bu dükkânın yerine aç bir kahve! - Ahmet Kutsi Tecer

[ruh bilimi]

• Bellek

  Hâlâ aklımda o tufan yağmuru. - Cahit Sıtkı Tarancı

Ata Sözleri ve Deyimler

• akıl akıldan üstündür
• akıl akıl, gel çengele takıl
• akıl alır gibi değil
• akıl almak
• akıl almamak
• akıl bırakmamak
• akılda kalmak
• akıldan çıkarmak
• akıldan çıkmak
• akıl danışmak
• akılda tutmak
• akıl durdurmak
• akıl erdirememek (veya ermemek)
• akıl erdirmek
• akıl ermek
• akıl etmek
• akıl havsala almamak
• akıl için yol (veya tarik) birdir
• akıl işi değil
• akıl kişiye sermayedir
• akılları pazara çıkarmışlar, herkes yine kendi akılını almış (veya akıllar gelin olmuş, herkes kendininkini beğenmiş)
• akıl öğretmek
• akıl para ile satılmaz
• akıl sır ermemek
• akıl terelelli (olmak)
• akıl var, izan (veya mantık veya yakın) var
• akıl vermek
• akıl yaşta değil baştadır
• akıl yürütmek
• akla (veya akıllara) durgunluk (veya şaşkınlık) vermek
• akla fenalık vermek
• akla gelmek
• akla gelmemek
• akla gelmeyen başa gelir
• akla hayale gelmemek
• akla sığar gibi
• akla sığmamak
• aklı almamak
• aklı başa yaş getirir
• aklı başına gelmek
• aklı başından gitmek
• aklı başka yerde olmak
• aklı bir (veya beş) karış yukarıda (veya havada) olmak
• aklı bir yerde olmak
• aklı bokuna karışmak
• aklı çıkmak
• aklı dağılmak
• aklı durmak
• aklı ermek
• aklı fikri bir şeyde olmak
• aklı gitmek
• aklı kalmak
• aklı karışmak
• aklı kesmek
• aklı kesmemek
• aklıma gelen başıma geldi
• aklına bir şey gelmek
• aklına bir şey gelmesin
• aklına düşmek
• aklına esmek
• aklına geleni işleme, her ağacı taşlama
• aklına geleni söylemek
• aklına geleni yapmak
• aklına gelmek
• aklına getirmek
• aklına getirmek
• aklına koymak
• aklına koymak
• aklına mukayyet olmak
• aklına sığdırmak
• aklına sığmamak
• aklına şaşayım (veya şaşarım)
• aklına takmak
• aklına turp sıkayım
• aklına tüküreyim
• aklına uymak
• aklına yatmak
• aklına yelken etmek
• aklında kalmak
• aklından çıkarmamak
• aklından çıkmak
• aklından geçirmek
• aklından geçmek
• aklından zoru olmak
• aklında olsun (veya kalsın!)
• aklında tutmak
• aklını (bir şeyle) bozmak
• aklını başına almak (veya toplamak veya devşirmek)
• aklını başından almak
• aklını başka yere vermek
• aklını çalmak
• aklını çelmek
• aklını devşirmek
• aklını kaçırmak
• aklını karıştırmak
• aklını kullanmak
• aklının ayarını bozmak
• aklının bir köşesine yazmak
• aklının köşesinden geçmemek
• aklının terazisi bozulmak
• aklının ucundan bile geçirmemek
• aklını oynatmak
• aklını peynir ekmekle yemek
• aklını şaşırmak
• aklını takmak
• aklını yormak
• aklınla bin yaşa
• aklın süzgecinden geçirmek
• aklın yolu birdir
• aklı sonradan gelmek
• aklı takılmak
• aklı yatmak
• aklı zıvanadan çıkmak

[sıfat]

• Beyazı bulunan, beyaz renkli

  Arabacı, içkinin söndürdüğü fersiz, kabarık, aklı gözlerini kızın yüzüne yanaştırarak fısıldadı. - Peyami Safa

[sıfat]

• Soğukla sıcak arası, ne soğuk ne sıcak

  Galip ıssız bir gece içinde, ılık bir bahçede, bir havuz kenarında yanan bir meşaledir. - Asaf Halet Çelebi

[isim]

• Tuvalet

[isim]

• Bazı yıldızların, özellikle ayın çevresinde görülen geniş ve aydınlık teker, ayla, ağıl (II)

  Üstünde gençliğin, masumiyetin, saadetin verdiği bir hale vardı. - Hüseyin Cahit Yalçın

• Hristiyanlıkta aziz sayılanların resimlerinde başları çevresinde çizilen daire

[isim]

• Aynı ülkede yaşayan, aynı kültür özelliklerine sahip olan, aynı uyruktaki insan topluluğu, folk

  Türk halkı.

• Aynı soydan gelen, ayrı ülkelerin uyruğu olarak yaşayan insan topluluğu

  Yahudi halkı.

• Bir ülke içerisinde yaşayan değişik soylardan insan topluluklarının her biri

  Bağımsız Devletler Topluluğunun halkları.

• Belli bir bölgede veya çevrede yaşayanların bütünü, ahali

  Bütün köy halkı orada idi. - Ömer Seyfettin

• Bir ülkedeki yurttaşların bütünü, kamu

  Bilmiyorlar ki halk, halkın diliyle konuşan sanatkârla birliktir. - Orhan Veli Kanık

Ata Sözleri ve Deyimler

• halka inmek
• halka verir talkını (veya telkini), kendi yutar salkımı

[isim]

[eskimiş]

• Yaratma

Ata Sözleri ve Deyimler

• halk etmek

[sıfat]

• Bozularak kokmuş (yumurta)

• Cıvık

• İrinlenmiş

  Uyuzlunun bilekleri cılk yara içindeydi. - Sait Faik Abasıyanık

[halk ağzında]

• Sözünün eri olmayan

Ata Sözleri ve Deyimler

• cılk çıkmak
• cılk etmek
• cılkı çıkmak

[isim]

• Yere veya mobilya üstüne serilmek, duvara gerilmek için, genellikle yünden dokunan, kısa ve sık tüylü, nakışlı, kalın yaygı

  Pencerelerden Türk kadınlarının dokuduğu halılar ve seccadeler sarkıyor. - Falih Rıfkı Atay

Ata Sözleri ve Deyimler

• halı altına süpürmek

[isim]

• Yanan maddelerin veya gazların türlü biçimlerdeki ışıklı uzantısı, yalım, yalaz, alaz, şule

  Alevi ve bağrışmaları gören kadın erkek herkes evimizin bahçesine doldu. - Etem İzzet Benice

• Sıcaklık

  İşte şimdi damarlarımda bu iksirin alevleri dolaşıyor. - Hüseyin Rahmi Gürpınar

• Kıvılcım

• Mızrak uçlarına takılan küçük bayrak, flama

[mecaz]

• Aşk ateşi

Ata Sözleri ve Deyimler

• alev almak
• alev bacayı (veya saçağı) sarmak
• alev gibi parlamak

[sıfat]

[eskimiş]

• Daha iyi, yeğ

  Bir şeyi bilmek, onun cahili olmaktan evladır, diyen bir hadis vardır. - Abdülhak Şinasi Hisar