[isim]

• 100 m² değerinde yüzey ölçü birimi

  Bir ar, kenarı on metre olan bir karenin alanıdır.

[isim]

• Utanma, utanç duyma

  Kınamazlar güzel sevse yiğidi / Güzel sevmek koç yiğide ar değil - Karacaoğlan

Ata Sözleri ve Deyimler

• ar damarı çatlamış
• ar dünyası değil kâr dünyası
• ar etmek
• arına dokunmak
• ar namus tertemiz
• ar ve hayâ perdesi yırtılmak
• ar yılı değil, kâr yılı

[kimya]

• Argon elementinin simgesi

[kimya]

• Radyum elementinin simgesi

[kimya]

• İridyum elementinin simgesi

[isim]

• 343 yır

[sıfat]

• Temiz

• Yabancı şeylerden arınmış, katışıksız, saf(II), halis, öz(II)

• Günahsız

[isim]

[hayvan bilimi]

• Zar kanatlılardan, bal ve bal mumu yapan, iğnesiyle sokan böcek (Apis mellifica)

Ata Sözleri ve Deyimler

• arı bal alacak çiçeği bilir
• arı bey olan kovana üşer
• arı gibi
• arı gibi eri olanın dağ kadar yeri olur
• arı gibi sokmak
• arı kızdıranı sokar
• arının yuvasına kazık (veya çöp) dürtmek
• arı söğüdü, akıllı öğüdü sever

[isim]

• Karakter

[ünlem]

• Birdenbire duyulan acı, ağrı, şaşırma, ürkme veya sevinç anlatan bir söz

  Ay! Sen mi idin? Ay, ne güzel!

[isim]

• Art arda gelen iki yeni ay arasında geçen süre

• Yılın on iki bölümünden her biri, mah, meh

  Mart ayı. Nisan ayı. Mayıs ayı.

• Bir ayın herhangi bir gününden ertesi ayın aynı gününe kadar geçen veya yaklaşık otuz gün olarak kabul edilen süre

  Bu iş ancak üç ayda biter. Temiz iş altı ayda çıkar.

Ata Sözleri ve Deyimler

• ay ayakta çoban yatakta, ay yatakta çoban ayakta
• ay aydın, hesap belli
• ay gibi
• ay harmanlanmak
• ayı gördüm, yıldıza itibarım (veya minnetim) yok
• ayı görmeden bayram etme
• ay var yılı besler, yıl var ayı beslemez

[isim]

[gök bilimi]

• Dünya'nın uydusu olan gök cismi, kamer, mah, meh

[ünlem]

• `Ey, hey` anlamlarında bir seslenme sözü

  Yürü ya mübarek!

[edat]

• Evet

Ata Sözleri ve Deyimler

• ya Allah
• ya Rabbi (veya Rab)
• ya sabır
• ya sabır çekmek
• ya ya ya şa şa şa

[bağlaç]

• Şaşma, şaşkınlık bildiren bir söz

  Ya, bu adam kim?

• Bir düşüncenin karşıtı düşünülürken kullanılan bir söz

  Yetişirim diyorsun, ya yetişemezsen?

• Gereklik ve onay bildiren cümlelerde yargının onaylandığını bildiren bir söz

  Biz de gelelim mi? -Gelin ya.

• Dilek ve geniş zaman kiplerinde yargıyı güçlendiren bir söz

  Bu, söylenecek söz mü? -Söylenir ya. Azıcık yardımcı olsa ya.

• Bilinen, görülen, hatırlanıp anlatılan bir olay dolayısıyla da sorulan başka bir konu için kullanılan bir söz

  Sen geldin, ya Ahmet? Siz karnınızı doyurdunuz, ya ben ne yapayım?

• Bir düşüncede sıra ile yer alan ayrı cins ögelerden biri ötekilerden üstün görüldüğünde `hele, özellikle` anlamlarında kullanılan bir söz

  O çocuğun terbiyesine, zekâsına, çalışkanlığına diyecek yok, ya inceliği. Fırtına kırdı, döktü, yıktı, ya o ağaçlara verdiği zarar.

• Cevap niteliğinde olan cümlenin sonuna getirildiğinde asıl yargının arkadan gelen cümle ile anlatılacağını belirten bir söz

  Fena oğlan değildir, değildir ya, yalnız bu sarhoşluğu var. - Memduh Şevket Esendal

• Bazı çekimli zamanlardan sonra gelerek anlamı pekiştiren, kuvvetlendiren bir söz: Yediydin ya. Oturmuşum ya

[isim]

• Tren, tramvay vb. taşıtlarda tekerleklerin üzerinde hareket ettiği demirden yol

Ata Sözleri ve Deyimler

• raydan (veya rayından) çıkmak
• rayına girmek
• rayına oturtmak

[isim]

• Uçurum

  Aşağıda daimî akislerle seslenen gürültülü, derin yarlar tehlike hissini kalbimizden ayırmıyordu. - Hamdullah Suphi Tanrıöver

Ata Sözleri ve Deyimler

• yardan atmak

[isim]

• Sevgili

  Yâr yoluna dökülmedik dilleri neyleyim / Yâr yâr / Seni kara saplı bir bıçak gibi sineme sapladılar - Bedri Rahmi Eyuboğlu

[eskimiş]

• Dost, tanıdık

[eskimiş]

• Yardımcı

  Allah'tan başka yârim yoktur. - Şemseddin Sami

Ata Sözleri ve Deyimler

• yâr beni ansın bir koz ile, o da çürük çıksın
• yârden mi geçersin, serden mi?
• yâr olmak

[isim]

[hayvan bilimi]

• Memelilerin etobur takımından, beş parmaklı, tabanlarına basarak yürüyen, yurdumuzda boz türü bulunan, iri gövdeli hayvan, kocaoğlan (Ursus arctos)

[ünlem]

• Kaba saba olan insanlar için kullanılan bir seslenme sözü

Ata Sözleri ve Deyimler

• ayı gibi
• ayının kırk türküsü var, kırkı da ahlat üstüne
• ayı sevdiği yavrusunu hırpalar
• ayıya kaval çalmak
• ayı yavrusu ile oynuyor
• ayıyı fırına atmışlar, yavrusunu ayağının altına almış
• ayıyı vurmadan postunu satmak

[isim]

[halk ağzında]

• Ezgi, türkü, nağme

• Şiir

[isim]

• İlenme, beddua

[ünlem]

• (a:h) Sesin tonuna göre pişmanlık, öfke, özlem, beğenme, sevgi vb. duygular anlatan bir söz

  Ah, ne güzeldi o Direklerarası'ndaki ramazan ve donanma geceleri. - Yakup Kadri Karaosmanoğlu

[ünlem]

• (a:h) Ağrı, acı duyulduğunda söylenen bir söz

  Ah başım!

Ata Sözleri ve Deyimler

• ah alan onmaz
• ah almak
• ah çekmek
• ah etmek
• ahı çıkmak
• ahını almak
• ahını yerde koymamak
• ahı tutmak
• ahı yerde kalmamak
• ah yerde kalmaz

[ünlem]

• İstek uyandırmak için kullanılan bir söz

  Ha göreyim seni! Ha gayret!

• (ha:) Şaşma anlatan bir söz

  Amma güzel ha! Öyle oldu ha!

• (ha:) Dikkati çekmek, uyarmak için kullanılan bir söz

  Sakın ha bir daha yapma! Sakın ha ağlamanı istemiyorum. - Attila İlhan

• (ha:) Bir şeyin birdenbire hatırlandığını veya kavrandığını anlatan bir söz

  Ha, miralay arzu ederse o başka tabii! - Attila İlhan

[bağlaç]

• Tekrarlanarak kullanıldığında eşitlik anlamı veren bir söz

  Ha ben gelmişim ha o. Ha bağ ha bahçe ha tarla.

[bağlaç]

• Bazen tekrarlanan bir emir kipinin tekrarları arasında yer alarak fiil ile anlatılan işin uzadığı ve bundan bıkıldığı bildirilir

  Yürü ha yürü, yol bitmiyor ki.

[edat]

[kaba konuşmada]

• Evet

[teklifsiz konuşmada]

• (ha:) Soru bildiren bir söz

  Sen de geldin ha?

Ata Sözleri ve Deyimler

• ha babam (ha)
• ha babam de babam
• ha bire
• ha deyince
• ha gayret
• ha şöyle
• ha şunu bileydin

[kimya]

• Hahniyum elementinin simgesi

[sıfat]

• Başka, başka türlü

  Sonraları herkes kondusuna ayrı bir işaret koydu. - Lâtife Tekin

• Aynı yerde kalan

  Beraber misiniz, ayrı mısınız?

[zarf]

• Yalnız, tek başına

Ata Sözleri ve Deyimler

• ayrı baş çekmek
• ayrı düşmek
• ayrı eve çıkmak
• ayrı seçi yapmak
• ayrı tutmak

[sıfat]

• Bir bütünü oluşturan iki eşit parçadan her biri, nısıf

• Bir şeyin yarısı kadar olan, yarım olan

  Arkasından yarı şaka, yarı sitem ilave ediyor. - Attila İlhan

[isim]

• Devre arası

  Birinci yarıda dört gol attık.

[zarf]

• Gereğinden az, tam olmayarak

Ata Sözleri ve Deyimler

• yarıda kalmak
• yarı yolda bırakmak