[sıfat]

• Ansızın yapılan

  Ani bir hareketle Çakır'ın omzunu kavradı, öne itti, sonra aynı kuvvetle geri çekip bastırdı, - Tarık Buğra

• Ansızın ortaya çıkan

  Birkaç ay devam eden bu ani hastalık alınan birçok tıbbi tedbirlere rağmen gittikçe ziyadeleşiyordu. - Asaf Halet Çelebi

[zarf]

• Ansızın, birdenbire

  Öyle ani ve haşin çıkmıştı ki bu soru, karşıdaki boş bulunup ismini söyledi. - Elif Şafak

[sıfat]

• Yüce, yüksek

  Bu bizim en büyük, en şanlı, en ali bir günümüz, en mukaddes millî bayramımız. - Ömer Seyfettin

[isim]

• `Kurnazca ve haince düzen` anlamında Ali Cengiz oyunu, `çok zorba` anlamında Ali kıran baş kesen, `bir kimse birinden aldığını ötekine, ötekinden aldığını bir başkasına vererek işini yürütmek` anlamında Ali'nin külahını Veli'ye, Veli'nin külahını Ali'ye giydirmek deyimlerinde geçen bir söz

[isim]

• Gözde sarıya çalan kestane rengi

[sıfat]

• Bu renkte olan

  Ela gözlerini sevdiğim dilber / Seni görmeyeli göresim geldi - Karacaoğlan

[bağlaç]

• Kelimenin sonuna geldiğinde birliktelik, beraberlik, araç, neden veya durum anlatan cümleler yapmaya yarayan bir söz

  Çabuk bir süvari ile bana haber gönderiniz. - Ömer Seyfettin

• Bazı soyut adlara getirildiğinde `... olarak, ... bir biçimde` anlamında durum zarfları oluşturan bir söz

  Merhametle ona bakıyordu.

• Cümle içinde aynı görevde bulunan iki ögeyi birbirine bağlamaya yarayan bir söz

  Annesi ile babası geldiler. Leylâ ile Mecnun. Gelmeleri ile gitmeleri bir oldu.

Ata Sözleri ve Deyimler

• ... ile beraber

[edat]

[eskimiş]

• Belirtilen sayıların da dâhil edildiği aralığı anlatan söz

  Bugün Ege'de rüzgâr üç ila beş kuvvetinde esecekmiş.

[ünlem]

[kaba konuşmada]

• Ulan

  İte bak lan, dedi, nasıl da horozlanıyor? - Necati Cumalı

[isim]

• At, eşek, öküz vb. yük hayvanlarının tırnaklarına çakılan, ayağın şekline uygun demir parçası

  Atların nal tıkırtıları, demir tekerlek gürültüleri işitildi. - Ömer Seyfettin

Ata Sözleri ve Deyimler

• nal çakmak
• nal deyip mıh dememek
• nalları dikmek
• nal toplamak

[kimya]

• Azot elementinin simgesi

[ünlem]

[halk ağzında]

• Seslenmek ve dikkati çekmek için özellikle Rumeli'de kullanılan bir söz

[isim]

• 343 ağabey

[isim]

• Dokuz yüz doksan dokuzdan sonra gelen sayının adı

• Bu sayıyı gösteren 1000 ve M rakamlarının adı

[sıfat]

• On kere yüz, dokuz yüz doksan dokuzdan bir artık

[sıfat]

[mecaz]

• Pek çok, çok sayıda

  En nihayet bin güçlükle ancak küçük parçalar hâlinde imha edilebilmiş. - Ahmet Kabaklı

Ata Sözleri ve Deyimler

• bin bilsen de bir bilene danış
• bin can ile
• bin derde deva
• bin dereden su getirmek
• bin dost az, bir düşman çok
• bini aşmak
• bini bir paraya
• binin yarısı beş yüz (o da bizde yok)
• bin işçi, bir başçı
• bin kalıba girmek
• bin nasihatten bir musibet yeğdir
• bin ölçüp bir biçmeli
• bin pişman olmak
• bin tarakta bezi olmak
• bin tasa (veya merak) bir borç ödemez
• bin yaşa!

[isim]

• Bal arılarının bitki ve çiçeklerden topladıkları bal özünden yapıp kovanlarındaki petek gözlerine doldurdukları, rengi beyazdan esmere kadar değişen tatlı, koyu, sıvı madde

• Olgunlaşmış incirin, dışına sızan tatlısı

• Ağaçların kabuğundan sızarak pıhtılaşan besi suyu

Ata Sözleri ve Deyimler

• bal alacak çiçeği bilmek (veya bulmak)
• bal bal demekle ağız tatlanmaz
• bal dök de yala
• bal gibi
• balı dibinden, yağı yüzünden
• balın âlâsı oğlun tazesinden
• balı olan bal yemez mi?
• balı parmağı uzun yemez, kısmetlisi yer
• bal ile kaymak yenir ama her keseye göre değil
• bal olan yerde sinek de olur
• bal sağmak
• bal tutan parmağını yalar

[isim]

[tarih]

• Osmanlı Devleti'nde Macaristan ve Hırvatistan'da sancak beylerine ve küçük prenslere verilen unvan

[isim]

[halk ağzında]

• İşaret

Ata Sözleri ve Deyimler

• bel etmek

[isim]

[anatomi]

• İnsan bedeninde göğüsle karın, sırtla kalçalar arasında daralmış bölüm

  Kolum, boynundan beline doğru kayıyor. - Yusuf Ziya Ortaç

[anatomi]

• Bu bölümün, sırtın altına rastlayan bölgesi

  Bel ağrısı.

[anatomi]

• Hayvanlarda omuz başı ile sağrı arası

• Dağ sırtlarında geçit veren çukur yer

  Çıksam yüksek bellere gün eylesem / Acep nazlı yâr duyar mı ola? - Halk türküsü

• Geminin orta bölümü

• Bardak, şişe, vazo vb.nin ortasındaki dar bölüm

Ata Sözleri ve Deyimler

• bel bağlamak
• belden aşağı vurmak
• beli açılmak
• beli bükülmek
• beli çökmek
• belini bükmek
• belini doğrultmak
• belini kırmak
• belini vermek
• bel kırmak
• bel vermek

[isim]

[fizyoloji]

• Meni

Ata Sözleri ve Deyimler

• beli gelmek
• belinden gelmek

[isim]

• Toprağı aktarmaya veya işlemeye yarayan, uzun saplı, ayakla basılacak yeri tahta, ucu sivri kürek veya çatal biçiminde bir tarım aracı

Ata Sözleri ve Deyimler

• bel bellemek

[isim]

[fizik]

• Ses şiddetiyle ilgili birim

[isim]

• Çoğu doğuştan, tende bulunan ufak, koyu renkli leke veya kabartı

  Dedim tane tane olmuş benlerin / Dedi zülfüm değdi tel yarasıdır - Âşık Ömer

• En çok üzümde görülen olgunlaşma belirtisi

[halk ağzında]

• Saçta, sakalda beliren beyazlık

[isim]

[halk ağzında]

• Olta veya tuzağa konulan yem

• Kuşun yavrusuna taşıdığı yem

[zamir]

• Teklik birinci kişiyi gösteren söz

  Bütün sevgileri atıp içimden / Varlığımı yalnız ona verdim ben - Ahmet Kutsi Tecer

[isim]

[ruh bilimi]

• Kişiyi öbür varlıklardan ayıran bilinç

[isim]

[felsefe]

• Bir kimsenin kişiliğini oluşturan temel öge, ego

Ata Sözleri ve Deyimler

• benden
• benden günah gitti
• benden paso
• benden söylemesi
• ben hancı, sen yolcu oldukça
• benim diyen
• benim oğlum bina okur, döner döner yine okur
• beni sokmayan yılan bin (yıl) yaşasın
• ben şahımı (veya şeyhimi) bu kadar severim
• ben yokum (veya ben bu işte yokum)