[isim]

• Amir olma durumu

  Sesinde hayat için didinenlerin amirliği vardı. - Halide Edip Adıvar

[isim]

• Beylik

[isim]

• İrkilmek işi

  Bu kelime, birdenbire insana şöyle bir irkilme verir. - Necip Fazıl Kısakürek

[isim]

• İkilemek işi

[dil bilgisi]

• Anlamı güçlendirmek için aynı kelimenin tekrarlanması, anlamları birbirine yakın, karşıt olan veya sesleri birbirini andıran kelimelerin yan yana kullanılması: Yavaş yavaş, irili ufaklı, aşağı yukarı gibi

[sıfat]

• Üzerinde kemeri olan veya kemer takılmış olan

  Kumardan aldığı ilk parayla siyah satenden arkası kemerli iki adet iç yelek yaptırdı. - Lâtife Tekin

• Kemer biçiminde olan

  Orhan'ın kemerli kapıdan içeriye koşa koşa girdiğini görmedi. - Tarık Buğra

[mecaz]

• Kavisli olan

  Kemerli burun.

[isim]

[din bilgisi]

• Melekler

[halk ağzında]

• Melek gibi güzel kadın

  Yerin melaikesi misin yoksa cennetin hurisi mi? - Sermet Muhtar Alus

[isim]

• Şair olma durumu, ozanlık

  Bu koltuk ve bu sohbet, az çok şairlik, ediplik iddiasında bulunan İzzeti Efendi'nin hoşuna gidiyordu. - Ercüment Ekrem Talu

[sıfat]

• İçinde şeker bulunan

• Lezzetli, tatlı

  Elmalar ferik elmaları gibi kokulu, şekerli, tatlıdır. - Sait Faik Abasıyanık

[nesnesiz]

• Hamilelikte bazı yiyeceklere karşı aşırı düşkünlük göstermek, çok arzulamak veya nefret etmek, tiksinmek

[-e]

• Varılması zamana, emeğe bağlı olan veya uzakta bulunan bir amaca varmak, ulaşmak

  Genç yaşında üne erişmiş, yönettiği oyunlar afişlerden inmemiş. - Necati Cumalı

• Bir yere ulaşmak, varmak

  Boyu bir elli beş olduğu için eli ancak on beşinci düğmeye erişebilmektedir. - Haldun Taner

[nesnesiz]

• Bitkiler veya bunların ürünleri olgunlaşmak

  Yemişler bu yıl çabuk erişti.

[nesnesiz]

• Zaman gelip çatmak

  Vakit erişti. Bahar erişti.

[nesnesiz]

• Eşme işine konu olmak

[sıfat]

• Hileci

  Münafık, hilekâr, mürai bir adam olarak şöhret almışsınız. - Ercüment Ekrem Talu

[-i]

• Bir şeye emek vererek onu daha elverişli bir duruma getirmek

[nesnesiz]

• İnce ve süslü şeyler yapmak, nakışlamak

  Para için işlemediğini iddia eden bu fakir ihtiyar şüphesiz sanatının âşığıydı. - Memduh Şevket Esendal

[-e]

• İçine girmek, etkilemek, nüfuz etmek

  O uzun ve derin bakış genç adamın ta yüreğine kadar işlemişti. - Yakup Kadri Karaosmanoğlu

[-e]

• Nakşetmek

  Al bayrağa narin eller işliyor zafer / Uzaklarda yaralanır kahraman nefer - Enis Behiç Koryürek

[nesnesiz]

• İyi çalışmak, müşterisi bol olmak

• Durağan durumdan hareketli duruma geçmek, çalışmak

• Herhangi bir konuyu ele alarak incelemek, öğretmek

• Düşüncelerini herhangi birine etki yaparak benimsetmek

  Ali Rıza Bey bu ilk çocuğu ile, bir çiçek meraklısı, bahçesiyle oynar gibi oynamış, onu ancak kendi hayalinde yaşayan mükemmel insan maddelerine göre işlemişti. - Reşat Nuri Güntekin

[-den]

• İşlek, etkin durumda olmak

  Lütfügiller büyücek bahçelerinin ana yola açılan kapısından işlerlerdi. - Sait Faik Abasıyanık

[nesnesiz]

• Çıban, olgunlaşma yolunda olmak

[nesnesiz]

• Yara, kapanmamak

[nesnesiz]

• Gidip gelmek

  Şimdi otomobillerin, otobüslerin işledikleri asfalt caddeden bir zamanlar ne kervan ne insan geçerdi. - Sermet Muhtar Alus

• Hesapları, kayıtları düzenli olarak tutmak veya gereken yere aktarmak

  Tayın çizelgelerini düzenliyorum, ambar defterini işliyorum. - Erhan Bener

• Herhangi bir ürünü satışa sunulmadan önce birtakım işlemlerden geçirmek

Ata Sözleri ve Deyimler

• işleyen demir pas tutmaz (veya ışıldar)

[-e]

• Bir şeye hafifçe dokunmak, takılmak

  Elim çiçeklere ilişti, vazo devrildi.

• Elini sürmek, dokunmak

  Bir sancılı yerine dokunmuşum gibi ızdırapla 'bırak, ilişme' diye inledi. - Falih Rıfkı Atay

• Bir şeyin kenarına kısa bir süre için oturmak

  Sonra gene usulca hastanın karyolasına yandan ilişerek oturdu. - Necati Cumalı

• Karışmak, rahat vermemek, müdahale etmek

  Sanat edebiyat açısından, derginin politikasıyla tam uyuşmasa da burada tek satırıma ilişmediler. - Adalet Ağaoğlu

[mecaz]

• Değinmek, sözünü etmek

  O konuya hiç ilişmedik.

[halk ağzında]

• Şaka etmek

[isim]

• Değerinden çok aşağı bir fiyatla alınan veya alınabilecek olan şey, okazyon

  Ben akıllı olmasaydım bu kelepiri elden kaçırırdım. - Aka Gündüz

Ata Sözleri ve Deyimler

• kelepire konmak
• kelepir yakalamak