[isim]

• Herhangi bir şeye göre daha ötede olan yer, geri karşıtı

• Bir şeyin ulaşılacak yönü

  Yolun ilerisi düz.

• Henüz gelmemiş zaman, gelecek, sonra

[sıfat]

• Önde bulunan

  İleri karakol. İleri hat.

[sıfat]

• Doğrusundan daha çok gösteren (saat)

  Saat beş dakika ileridir.

[sıfat]

[mecaz]

• Benzerlerini geride bırakmış

  İleri fikirler.

[zarf]

• Öne doğru, ileri doğru

  Masayı biraz ileri çekelim.

[ünlem]

• `Amaca doğru durmadan yürü` anlamında kullanılan bir seslenme sözü

  Ordular! İlk hedefiniz Akdeniz'dir. İleri! - Atatürk

[spor]

• Temel duruşta ayak uçlarının gösterdiği yön

Ata Sözleri ve Deyimler

• ileri (veya ileriye) gitmek
• ileri almak
• ileri atılmak (veya çıkmak)
• ileri geçmek
• ileri gelmek
• ileri götürmek
• ilerisine gitmek
• ileri sürmek
• ileri varmak
• ileriyi görmek

[isim]

[biyoloji]

• Hücre çekirdeğinde bulunan ve kromatin tanelerini taşıyan ağ biçimindeki ipliksi yapı

• çok ve çeşitli şeyler

  Bugün neler gördük.

Ata Sözleri ve Deyimler

• ne âlem
• ne âlemde?
• ne alıp veremiyor?
• ne arar (veya onda ... ne gezer)
• ne arıyor
• ne biçim?
• ne buyrulur?
• ne çare
• ne çıkar
• ne çiçektir, biliriz
• ne dedim de
• ne demek?
• ne demek olsun
• ne demeye
• ne denir (veya dersin)
• ne denli
• ne de olsa
• ne dese beğenirsin?
• nedir ki
• ne diye?
• ne ekersen onu biçersin
• ne fayda
• ne gam
• ne gezer
• ne gibi?
• ne gözle bakmak
• ne güne duruyor?
• ne günlere kaldık!
• ne haber?
• ne hacet
• ne haddine!
• ne hâlde?
• ne hâli varsa görsün
• ne hikmetse (veya hikmettir)
• ne idiği belirsiz
• ne imiş?
• ne ise
• ne istediğini bilmek
• ne iyi!
• ne kadar
• ne kadar olsa
• ne kadar varsa
• ne lazım
• neler de neler, maydanozlu köfteler
• neler neler
• ne mal olduğunu bilmek (veya anlamak)
• ne mene
• ne menem
• ne mümkün
• ne münasebet!
• ne o?
• ne olacak!
• ne olduğunu bilememek
• ne oldum delisi olmak
• ne olur (veya olursun veya olursunuz)
• ne olursa olsun
• ne oluyor?
• ne pahasına olursa olsun
• ne söylüyorsun?
• ne var ki
• ne yaparsın (veya yapmalı) ki
• ne yapıp yapıp
• ne yaptığını bilmemek
• ne yazar
• ne yazık ki
• neye uğradığını bilememek (veya anlamamak veya şaşırmak)
• neyin nesi (kimin fesi)
• neyleyim
• neymiş
• ne yüzle

[sıfat]

• Olmuş, yetişmiş, kemale ermiş

  Ergin yemiş. Ergin ekin.

[hukuk]

• Kişisel haklarını kendi kullanabilmesi için yasanın gösterdiği on sekiz yaşına gelmiş olan (kimse), reşit

  Oğlunun bilgin, ergin, akıllı uslu olmasını istiyordu. - Nezihe Araz

[sıfat]

• Döl verebilecek duruma gelmiş olan, erin, yeni yetme, akil baliğ, baliğ

• Henüz evlenmemiş, bekâr

Ata Sözleri ve Deyimler

• ergene karı boşamak kolay
• ergen gözüyle kız alma, gece gözüyle bez alma
• ergen olmak

[sıfat]

[eskimiş]

• Yabancı, gurbette yaşayan, garip

[isim]

• Bir şeyin gerçekleşmesini önleyen sebep, mâni, mahzur, müşkül, pürüz, mânia, handikap, ket

  Seçme ve aracılık işlevini yerine getiren dünyanın önünde ise öyle aşılması güç engeller yok gibi. - Adalet Ağaoğlu

• Hemzemin geçitlerde kara yolu güvenliğini sağlamak için kullanılan açılır kapanır düzenek, bariyer

• Herhangi bir yolu kapamak için konulan nesne, bariyer

• Kara yollarının kenarlarına yapılan korkuluk, bariyer

[spor]

• Engelli koşularda, her yarışçının üzerinden atlaması gereken tahta düzenek, bariyer

Ata Sözleri ve Deyimler

• engel çıkarmak
• engel olmak
• engel tanımamak

[sıfat]

• Ucu bucağı görünmeyecek kadar geniş, çok geniş, vâsi

  O engin denize benzersin ki yavaş yavaş coşar ve coşunca da pek hırçın olursun. - Ahmet Hikmet Müftüoğlu

[isim]

• Açık deniz

  Enginden dönen deniz kuşları sessiz kanatlarıyla başımın üstünde dolaşıyorlar. - Reşat Nuri Güntekin

[sıfat]

[halk ağzında]

• Değer ve fiyatı düşük olan

  Engin mal.

• Yüksekte olmayan, alçak (yer), ingin, münhat

  Engin olur bizim elin ovası / Yüksek olur yaylaların havası - Halk türküsü

Ata Sözleri ve Deyimler

• engin dallardan murt yememek

[sıfat]

• Gelme işini yapan (kimse veya nesne)

[fizik]

• Bir ışık kaynağından çıkıp bir aynanın yüzüne veya saydam bir cismin yüzeyine düşen (ışın)

Ata Sözleri ve Deyimler

• gelen ağam giden paşam
• gelene git denilmez
• gelen gideni aratır (veya gelen gidene rahmet okutur)

[isim]

• Bir kimseye veya topluluğa belli zamanlarda, belli yerlerden gelen para, varidat

  Saklanan bir gelir vardı ki aç, çıplak kalmıyorlardı. - Mahmut Yesari

• Bir ekonomik birimin belli bir süre içinde kazandırdığı aylık, kira vb. getiri, varidat, irat

[isim]

[halk ağzında]

• Hafif bulutlu, sisli hava

[sıfat]

• Bir şeye veya bir kimseye özgü olmayıp onun bütün benzerlerini içine alan, umumi

  Genel seçim. Genel tarih.

• Ayrıntıları göz önüne alınmayarak bütünü bakımından ele alınan

  Söylediklerim kuşkusuz genel anlamda geçerli. - Adalet Ağaoğlu

• Yetkisi ve sorumluluğu çok olan

  Genel başkan. Genel müdür.

• Herkesin yararlanabileceği (yer, nesne)

  Genel kitaplık.

• Bir genelleme sonucunda elde edilen

  Genel düşünce.

[isim]

[halk ağzında]

• Kuruyunca çatlayan toprak, verimsiz, tuzlu, killi toprak

[isim]

• Evlenmek için hazırlanmış, süslenmiş kız veya yeni evlenmiş kadın

• Aileye evlenme yoluyla girmiş olan kadın

Ata Sözleri ve Deyimler

• gelin almak
• gelin altın taht getirmiş, çıkmış kendisi oturmuş
• gelin eşikte, oğlan beşikte
• gelin etmek
• gelin gibi süzülmek
• gelin girmedik ev olur, ölüm girmedik ev olmaz
• gelin gitmek
• gelini ata bindirmişler "ya nasip" demiş
• gelin olmak
• gelin yazmak

[sıfat]

• Engin (II)

  İngin yerlere gittim mi daha bir iyilik, daha bir ferahlık duyuyorum kendimde. - Nurullah Ataç

[isim]

[tıp]

• Nezle

  Burun ingini. Göğüs ingini. Bağırsak ingini.