[isim]

• Atgillerden, binme, yük çekme, taşıma vb. hizmetlerde kullanılan, tek tırnaklı hayvan, beygir, düldül

• Satrançta, her yönde siyahtan beyaza ve beyazdan siyaha bir hane atlayarak L biçiminde hareket eden taş

Ata Sözleri ve Deyimler

• ata arpa yiğide pilav
• ata binen nalını, mıhını arar
• ata binersen Allah'ı, attan inersen atı unutma
• ata da soy gerek, ite de
• at, adımına göre değil adamına göre yürür
• ata dost gibi bakmalı, düşman gibi binmeli
• ata et, ite ot vermek
• ata eyer gerek, eyere er gerek
• at at oluncaya kadar sahibi mat olur
• at beslenirken kız istenirken
• at binenin, kılıç kuşananın
• at binicisine göre kişner
• at bulunur meydan bulunmaz, meydan bulunur at bulunmaz
• at çalındıktan sonra ahırın kapısını kapamak
• at gibi
• atı alan Üsküdar'ı geçti
• atı atasıyla, katırı anasıyla
• atım tepmez, itim kapmaz deme
• atına bakan ardına bakmaz
• atın bahtsızı arabaya düşer
• atın dorusu, yiğidin delisi
• atını sağlam kazığa bağlamak
• atın ölümü arpadan olsun
• atın ürkeği, yiğidin korkağı
• atın varken yol tanı, ağan varken el tanı
• at ile avrat yiğidin bahtına
• at izi it izine karışmak
• at koşturacak kadar
• at koşturmak
• atla arpayı dövüştürmek (veya dalaştırmak)
• atla deve değil
• atlarını itlerini nallamak
• atlar nallanırken kurbağalar ayak uzatmaz
• atlar tepişir, arada eşekler ezilir
• at nalı kadar
• at olur, meydan olmaz (veya bulunmaz), meydan olur (veya bulunur), at olmaz (veya bulunmaz)
• at oynatmak
• at ölür, itlere bayram olur
• at ölür meydan kalır, yiğit ölür şan kalır
• at pazarında eşek osurtmuyoruz!
• atta, avratta uğur vardır
• attan düşene yorgan döşek, eşekten düşene kazma kürek
• attan inip eşeğe binmek
• at var, meydan yok
• at yedi günde, it yediği günde
• at yiğidin yoldaşıdır

[kimya]

• Astatin elementinin simgesi

[isim]

• 100 m² değerinde yüzey ölçü birimi

  Bir ar, kenarı on metre olan bir karenin alanıdır.

[isim]

• Utanma, utanç duyma

  Kınamazlar güzel sevse yiğidi / Güzel sevmek koç yiğide ar değil - Karacaoğlan

Ata Sözleri ve Deyimler

• ar damarı çatlamış
• ar dünyası değil kâr dünyası
• ar etmek
• arına dokunmak
• ar namus tertemiz
• ar ve hayâ perdesi yırtılmak
• ar yılı değil, kâr yılı

[kimya]

• Argon elementinin simgesi

[isim]

• Zamanın bölünemeyecek kadar kısa olan parçası, lahza, dakika

  Zira göçebelerin hayatı her an yardımlaşmalarını gerektirir. - Cemil Meriç

Ata Sözleri ve Deyimler

• anı anına uymamak
• an meselesi

[isim]

[halk ağzında]

• İki tarla arasındaki sınır

[isim]

• Zihin

  An bulanıklığı. An yorgunluğu.

[isim]

• Bir yüzeyde boy sayılan iki kenar arasındaki uzaklık, genişlik, boy, uzunluk karşıtı

  Kumaşın eni. Yolun eni. Kâğıdın eni.

[isim]

[halk ağzında]

• Hayvanlara veya eşyaya vurulan damga, işaret

[zarf]

• Başına geldiği sıfatların üstün derecede olduğunu gösteren kelime

  En iyi adamını yollamış buraya. - Ahmet Ümit

Ata Sözleri ve Deyimler

• en kötü günümüz böyle olsun

[isim]

• Erkek

  Noksansız bir çeyiz ve düğünle iyi bir ere verilen Zeynep'in hissesi ayrılmıştır. - Tarık Buğra

[mecaz]

• İşini iyi bilen, yetenekli kimse

  Sanat eri çalışır, bir eser kor ortaya, onun güzel olduğuna inanır, o güzelliği herkesin anlamasını, kavramasını ister. - Nurullah Ataç

[sıfat]

[mecaz]

• Kahraman, yiğit

[askerlik]

• Rütbesiz asker, nefer

  Düşman erleri arasında Fransızlar da vardır. - Salâh Birsel

[halk ağzında]

• Koca

Ata Sözleri ve Deyimler

• ere gitmek (veya varmak)
• ere vermek
• erim er olsun da yerim çalı dibi olsun
• erine göre bağla başını, tencerene göre kaynat aşını
• er kocar, gönül kocamaz
• er lokması er kursağında kalmaz
• er olan ekmeğini taştan çıkarır
• er oyunu üçe kadar

[zarf]

[halk ağzında]

• Erken

  Er sabah kalktım ki sular çağlıyor - Halk türküsü

[kimya]

• Erbiyum elementinin simgesi

[isim]

• İnsanlarda, hayvanlarda deri ile kemik arasındaki kas ve yağdan oluşan tabaka

  Bu koyunda hiç et yok, pek zayıf.

• Kasaplık hayvanlardan sağlanan kaslardan oluşmuş besin maddesi

• Ten

  Gömleği yırtılmış, eti görünüyor.

• Meyvelerde çekirdekle deri arasındaki bölüm

  Bu zeytinde et denecek bir şey yok.

Ata Sözleri ve Deyimler

• et bağlamak
• ete kemiğe dönüştürmek (veya büründürmek)
• eti budu yerinde (veya etine dolgun)
• eti kemiği
• eti kemiğine yapışmak
• etinden et koparmak (veya kesmek)
• eti ne budu ne?
• eti senin, kemiği benim
• et kanlı gerek, yiğit canlı
• et kokarsa tuzlanır, ya tuz kokarsa ne yapılır?
• etle tırnak arasına girilmez
• etle tırnak gibi
• et ne kadar arık olsa üstüne ekmek yaraşır
• etten duvar örmek
• etten önce çömleğe düşmek
• et tırnak olmak
• et tırnaktan ayrılmaz
• et tutmak

• Türk alfabesinin on yedinci harfinin adı, okunuşu

[kimya]

• Neon elementinin simgesi

[zamir]

• Hangi şey

• Her şey

  Ne görse ister. Kimin nesi varsa. Ne isterse yapar.

• Birçok şey

  Neler söylüyor? İnsan aklı neler keşfediyor?

[sıfat]

• Hangi

  Güzel heykel, ne yandan bakarsan, ne yana çevirirsen gene güzeldir. - Bedri Rahmi Eyuboğlu

[sıfat]

• Nasıl

  Bu ne kıyafet?

[zarf]

• Neden

  Efendi, sen de ne üstüme abanıyorsun? - Burhan Felek

[zarf]

• Şaşma veya abartı bildiren bir söz

  Ne sıcak, ne sıcak! Ne güzel çiçekler! Ne kaba adam!

• `Sana ne, bana ne` gibi sorularda `ne ilgisi var` anlamına gelen bir söz

  Zahmeti ben çekeceğim, sana ne?

[ünlem]

• Soru biçiminde şaşma bildiren ünlem

  Ne, yıkıldı ha!

Ata Sözleri ve Deyimler

• ne âlem
• ne âlemde?
• ne alıp veremiyor?
• ne arar (veya onda ... ne gezer)
• ne arıyor
• ne biçim?
• ne buyrulur?
• ne çare
• ne çıkar
• ne çiçektir, biliriz
• ne dedim de
• ne demek?
• ne demek olsun
• ne demeye
• ne denir (veya dersin)
• ne denli
• ne de olsa
• ne dese beğenirsin?
• nedir ki
• ne diye?
• ne ekersen onu biçersin
• ne fayda
• ne gam
• ne gezer
• ne gibi?
• ne gözle bakmak
• ne güne duruyor?
• ne günlere kaldık!
• ne haber?
• ne hacet
• ne haddine!
• ne hâlde?
• ne hâli varsa görsün
• ne hikmetse (veya hikmettir)
• ne idiği belirsiz
• ne imiş?
• ne ise
• ne istediğini bilmek
• ne iyi!
• ne kadar
• ne kadar olsa
• ne kadar varsa
• ne lazım
• neler
• neler de neler, maydanozlu köfteler
• neler neler
• ne mal olduğunu bilmek (veya anlamak)
• ne mene
• ne menem
• ne mümkün
• ne münasebet!
• ne o?
• ne olacak!
• ne olduğunu bilememek
• ne oldum delisi olmak
• ne olur (veya olursun veya olursunuz)
• ne olursa olsun
• ne oluyor?
• ne pahasına olursa olsun
• ne söylüyorsun?
• ne var ki
• ne yaparsın (veya yapmalı) ki
• ne yapıp yapıp
• ne yaptığını bilmemek
• ne yazar
• ne yazık ki
• neye uğradığını bilememek (veya anlamamak veya şaşırmak)
• neyin nesi (kimin fesi)
• neyleyim
• neymiş
• ne yüzle

[isim]

• Dokuzdan sonra gelen sayının adı

• Bu sayıyı gösteren 10 ve X rakamlarının adı

[sıfat]

• Dokuzdan bir artık

Ata Sözleri ve Deyimler

• on defa (veya kere)
• on parmağı boğazında olmak
• on parmağında on hüner (veya marifet) olmak
• on parmağında on kara

[isim]

[bitki bilimi]

• Toprak üstündeki bölümleri odunlaşmayıp yumuşak kalan, ilkbaharda bitip bir iki mevsim sonra kuruyan küçük bitkiler

  Etrafımızda uzun otlar, yalçın kayalar vardı. - Aka Gündüz

[sıfat]

• Bu bitkilerle yapılmış veya bu bitkilerle doldurulmuş

  Ranzalardan birinin üst yatağında bir ot şilte üzerinde, soyunmadan uzanan ve iki eli ensesinin altında düşünen ben. - Necip Fazıl Kısakürek

[eskimiş]

• Zehir

[eskimiş]

• İlaç

[argo]

• Esrar

Ata Sözleri ve Deyimler

• ot gibi
• ot gibi yaşamak
• ot tutunmak
• otu çek köküne bak
• ot yoldurmak

[ünlem]

• Birdenbire duyulan acı, ağrı, şaşırma, ürkme veya sevinç anlatan bir söz

  Ay! Sen mi idin? Ay, ne güzel!

[isim]

• Art arda gelen iki yeni ay arasında geçen süre

• Yılın on iki bölümünden her biri, mah, meh

  Mart ayı. Nisan ayı. Mayıs ayı.

• Bir ayın herhangi bir gününden ertesi ayın aynı gününe kadar geçen veya yaklaşık otuz gün olarak kabul edilen süre

  Bu iş ancak üç ayda biter. Temiz iş altı ayda çıkar.

Ata Sözleri ve Deyimler

• ay ayakta çoban yatakta, ay yatakta çoban ayakta
• ay aydın, hesap belli
• ay gibi
• ay harmanlanmak
• ayı gördüm, yıldıza itibarım (veya minnetim) yok
• ayı görmeden bayram etme
• ay var yılı besler, yıl var ayı beslemez

[isim]

[gök bilimi]

• Dünya'nın uydusu olan gök cismi, kamer, mah, meh

[ünlem]

• Kendisine söz söylenilen kimse veya kimselerin dikkati çekilmek istendiğinde adın başına getirilen ve uzatılabilen bir seslenme sözü

  Ey arkadaş!

• Usanç anlatan bir seslenme sözü

  Ey, artık çok oluyorsun!

[ünlem]

• `Ey, hey` anlamlarında bir seslenme sözü

  Yürü ya mübarek!

[edat]

• Evet

Ata Sözleri ve Deyimler

• ya Allah
• ya Rabbi (veya Rab)
• ya sabır
• ya sabır çekmek
• ya ya ya şa şa şa

[bağlaç]

• Şaşma, şaşkınlık bildiren bir söz

  Ya, bu adam kim?

• Bir düşüncenin karşıtı düşünülürken kullanılan bir söz

  Yetişirim diyorsun, ya yetişemezsen?

• Gereklik ve onay bildiren cümlelerde yargının onaylandığını bildiren bir söz

  Biz de gelelim mi? -Gelin ya.

• Dilek ve geniş zaman kiplerinde yargıyı güçlendiren bir söz

  Bu, söylenecek söz mü? -Söylenir ya. Azıcık yardımcı olsa ya.

• Bilinen, görülen, hatırlanıp anlatılan bir olay dolayısıyla da sorulan başka bir konu için kullanılan bir söz

  Sen geldin, ya Ahmet? Siz karnınızı doyurdunuz, ya ben ne yapayım?

• Bir düşüncede sıra ile yer alan ayrı cins ögelerden biri ötekilerden üstün görüldüğünde `hele, özellikle` anlamlarında kullanılan bir söz

  O çocuğun terbiyesine, zekâsına, çalışkanlığına diyecek yok, ya inceliği. Fırtına kırdı, döktü, yıktı, ya o ağaçlara verdiği zarar.

• Cevap niteliğinde olan cümlenin sonuna getirildiğinde asıl yargının arkadan gelen cümle ile anlatılacağını belirten bir söz

  Fena oğlan değildir, değildir ya, yalnız bu sarhoşluğu var. - Memduh Şevket Esendal

• Bazı çekimli zamanlardan sonra gelerek anlamı pekiştiren, kuvvetlendiren bir söz: Yediydin ya. Oturmuşum ya

• Türk alfabesinin yirmi sekizinci harfinin adı, okunuşu

[isim]

• Elin parmak dipleriyle bilek arasındaki iç bölümü, avuç içi

• Ayak tabanı

[bitki bilimi]

• Yaprakların düz ve parlak bölümü

[isim]

[eskimiş]

• Göz