[isim]

• Zamanın bölünemeyecek kadar kısa olan parçası, lahza, dakika

  Zira göçebelerin hayatı her an yardımlaşmalarını gerektirir. - Cemil Meriç

Ata Sözleri ve Deyimler

• anı anına uymamak
• an meselesi

[isim]

[halk ağzında]

• İki tarla arasındaki sınır

[isim]

• Zihin

  An bulanıklığı. An yorgunluğu.

[isim]

• Anne

  Anası mutfakta bir tabağa marul doğruyor. - Yusuf Atılgan

• Yavrusu olan dişi hayvan

• Dinî bakımdan aziz tanınan bazı kadınlara verilen saygı unvanı

  Fatma Anamız. Meryem Ana.

[ünlem]

• Yaşlı kadınlara saygılı bir seslenme sözü

[mecaz]

• Velinimet

  Yoksullar anası.

• Alacağın veya borcun, faizin dışında olan bölümü

[sıfat]

• Temel, asıl, esas

  Ana bina aradan geçen elli beş yıla karşın değişmemiş. - Ayla Kutlu

[matematik]

• Çizgilerden herhangi birini anlatan kelimeye sıfat olarak geldiğinde o çizginin, belirli bir kural altında hareket ederek bir yüzey oluşturmaya yaradığını anlatan bir söz

Ata Sözleri ve Deyimler

• ana avrat küfretmek (veya düz veya dümdüz gitmek)
• ana bir, baba ayrı
• anadan doğmuşa dönmek (veya anadan yeni doğmuş gibi olmak)
• ana gibi yâr olmaz, Bağdat gibi diyar olmaz
• ana ile kız, helva ile koz
• ana kızına taht kurar, kız bahtı kocadan arar (veya ana kızına taht kurmuş, baht kuramamış)
• anam!
• anam avradım olsun
• anam babam
• anamın (veya anasının) ak sütü gibi (helal olsun)
• anamın öleceğini bilseydim kulağı dolu darıya satardım
• anan güzel idi hani yeri, baban zengin idi hani evi?
• ananın bahtı kızına
• ananın bastığı yavru incinmez
• anan yahşi, baban yahşi
• anası ağlamak
• anasına avradına sövmek
• anasına bak kızını al, kenarına bak bezini al
• anasından doğduğuna bin pişman
• anasından doğduğuna pişman etmek
• anasından doğduğuna pişman olmak
• anasından emdiği süt burnundan (fitil fitil) gelmek
• anasından emdiği sütü burnundan getirmek
• anasını ağlatmak
• anasını bellemek
• anasını eşek kovalasın!
• anasının gözü
• anasının ipini satmış (veya pazara çıkarmış)
• anasının kızı
• anasının körpe kuzusu
• anasının nikâhını istemek
• anasının oğlu
• anasını sat! (veya satayım!)
• anası turp (veya sarımsak), babası şalgam (veya soğan)
• anası yerinde

[isim]

[eskimiş]

• Su

[isim]

• Bir kimseyi, bir şeyi anlatmaya, tanımlamaya, açıklamaya, bildirmeye yarayan söz, isim, nam

  Görmediniz mi, adını söyleyince herkes put kesiliyor. - Ahmet Hamdi Tanpınar

• Herkesçe tanınmış veya işitilmiş olma durumu

[dil bilgisi]

• Canlı ve cansız varlıkları, duygu ve düşünceleri, çeşitli durumları bildiren kelime, isim

Ata Sözleri ve Deyimler

• ad almak
• ad çekmek
• adı (bile) olmamak
• adı batası (veya batasıca)
• adı batmak
• adı bile okunmamak
• adı çıkmak
• adı çıkmış dokuza, inmez sekize
• adı deliye çıkmak
• adı duyulmak
• adı geçmek
• adı gibi bilmek
• adı kaldırılmak
• adı kalmak
• adı karışmak
• adı kötüye çıkmak
• adını ...-ye çıkarmak
• adını ağzına abdestle almak
• adını ağzına almamak
• adını anmak
• adını bağışlamak
• adını çıkarmak
• adını kirletmek (veya lekelemek)
• adını koymak
• adını taşımak
• adını vermek
• adı olmak
• adı var
• ad koymak
• ad takmak
• ad vermek
• ad yapmak

[isim]

• Sayma

• Sayılma

[isim]

[halk ağzında]

• Abla

• Anne

[isim]

• Yünün dövülmesiyle yapılan kalın ve kaba kumaş

• Bu kumaştan yapılmış yakasız ve uzun üstlük

[sıfat]

• Bu kumaştan yapılan

[eskimiş]

• Bu kumaştan yapılan ve dervişlerce giyilen hırka

• Kepenek (I)

Ata Sözleri ve Deyimler

• aba altında er yatar
• aba altından sopa (veya değnek) göstermek
• aba gibi
• abanın kadri yağmurda bilinir
• aba vakti yaba, yaba vakti aba
• abayı sermek
• abayı yakmak

[isim]

[coğrafya]

• Deniz veya göl suları ile çevrilmiş küçük kara parçası, cezire

  İnziva yerim bazen limanda bir şileptir, bazen bir ada. - Refik Halit Karay

• Tali yoldan ana yola güvenli çıkışı sağlamak için tali yolun sağ tarafına yapılan, çizgilerle ayrılmış bölüm

• Kavşaklarda trafiği düzenleyici, yönlendirici veya ayırıcı olmak üzere bordürle sınırlandırılmış veya yer çizgileriyle belirlenmiş alan

• Çevresi yollarla belirlenmiş olan arsa ve böyle bir arsayı kaplayan yapılar topluluğu

Ata Sözleri ve Deyimler

• ada gibi

[isim]

[tarih]

• Osmanlı Devleti'nde Macaristan ve Hırvatistan'da sancak beylerine ve küçük prenslere verilen unvan

[zamir]

• Ben zamirinin yönelme durumu eki almış biçimi

Ata Sözleri ve Deyimler

• bana bak!
• bana da ... demesinler
• bana dokunmayan yılan bin yaşasın
• bana mısın dememek

[isim]

[hayvan bilimi]

• İneğin, sütten kesildikten sonra bir yaşına kadar olan yavrusu

Ata Sözleri ve Deyimler

• danalar gibi bağırmak (veya böğürmek)
• dananın kuyruğu kopmak

[isim]

[eskimiş]

• Rüzgâr

  Esme ey bad esme canan uykuda. - Faruk Nafiz Çamlıbel

[isim]

• Çocuğu olan erkek, peder

• Çocuğun dünyaya gelmesinde etken olan erkek

  Türk babanın ve Türk ananın çocuğu Türk'tür. - Anayasa

• Kazılarda çıkarılan toprağın miktarını hesaplayabilmek için yer yer bırakılan toprak dikme

• Çatı merteği

• Bir ülkeye veya bir topluluğa yararlı olmuş kimse

  Atatürk Türk milletinin babasıdır.

[mecaz]

• Anlayışlı, iyi huylu erkek

[mecaz]

• Silah kaçakçılığı, kara para aklama ve uyuşturucu madde ticareti vb. kirli ve gizli işler yapan çetenin başı

[mecaz]

• Koruyucu, babalık duyguları ile dolu kimse

[mecaz]

• Ata

  Asya'daki babalarımızdan miras kalan millî şiirimizin manzum şekillerinde... - Yahya Kemal Beyatlı

[sıfat]

[argo]

• Çok kaliteli, üstün nitelikli

[eskimiş]

• Tarikatların bazısında tekke büyüğü

  Bektaşi babası.

[eskimiş]

• Bu gibi kimselere verilen unvan

  Gül Baba. Nur Baba. Baba İlyas.

[denizcilik]

• Gemi veya iskelede halatın takıldığı yuvarlak başlı iri demir, ağaç veya beton dikme

[mimarlık]

• Bir merdivende, tırabzanın sahanlıkla birleştiği yerde bulunan dikey öge

Ata Sözleri ve Deyimler

• baba değil, tırabzan babası
• baba koruk (veya erik) yer, oğlunun dişi kamaşır
• babam!
• baba malı tez tükenir, evlat gerek kazana
• babamın adı Hıdır, elimden gelen budur
• babam sağ olsun
• babana rahmet
• babanın sanatı oğla mirastır
• baba oğluna bir bağ bağışlamış, oğul babaya bir salkım üzüm vermemiş
• baba olmak
• babasına rahmet okutmak
• babasından mal kalan, merteği içinden bitmiş sanır
• babasının (veya babalarının) çiftliği
• babasının hayrına
• babasının kızı
• babasının oğlu
• baba vergisi görümlük, koca vergisi doyumluk

[isim]

• Bir şeyin esas tutulan yüzü, arka karşıtı

  Arabam bir gece kulübünün önünde duruyor. - Ahmet Ümit

• Bir şeyin esas tutulan yüzünün baktığı yer, karşı

  Altmış yaşında anamın önünde sigara içmek istemezdim. - Burhan Felek

• Bir kimsenin ilerisi

  Bir aralık önümüzden şarkı sesleri geldi. - Sait Faik Abasıyanık

• Yakın gelecek zaman

  Önümüz kış.

• Giyeceklerin genellikle göğsü örten bölümü

  Uçuk siyah renkli çarşaf pelerinin önü açık. - Peyami Safa

• Önce olan, ilk

  Ön söz. Ön görüşme.

• Civar, yöre

  Kanlıca önlerine geldiler.

[sıfat]

• Benzerler arasında bakılan veya gidilen yönde olan

  Ben, Anafartalar'da Mustafa Kemal'in bulunduğu en ön siperlerde de kurşun attım. - Aka Gündüz

Ata Sözleri ve Deyimler

• önde gelmek
• öne almak
• öne çıkmak
• öne düşmek
• öne sermek
• öne sürmek
• önü alınmak
• önünde ardında gidilmez
• önüne arkasına bakmadan
• önüne bakmak
• önüne bir kemik atmak
• önüne çıkmak
• önüne dikilmek
• önüne düşmek
• önüne geçmek
• önüne gelen
• önüne geleni kapar, ardına geleni teper
• önüne katmak
• önünü almak
• önünü ardını düşünmemek
• önünü kesmek

[isim]

• Safra (II)

Ata Sözleri ve Deyimler

• ödü bokuna karışmak
• ödü kopmak (veya patlamak)
• ödünü koparmak (veya patlatmak)

[bitki bilimi]

• Öd ağacı

• Bu ağacın kıyılmış parçalarından yapılan tütsü

  Derinlerden gelen öd ve günlük kokuları etrafı ve havayı sardı. - Ahmet Hikmet Müftüoğlu

[sıfat]

• Budala, saf, avanak, ahmak

  Sandığınız kadar bön bir insan değilim ben. - Necip Fazıl Kısakürek

Ata Sözleri ve Deyimler

• bön bön bakmak

[isim]

[bitki bilimi]

• Turnagagası