[isim]

• Zamanın bölünemeyecek kadar kısa olan parçası, lahza, dakika

  Zira göçebelerin hayatı her an yardımlaşmalarını gerektirir. - Cemil Meriç

Ata Sözleri ve Deyimler

• anı anına uymamak
• an meselesi

[isim]

[halk ağzında]

• İki tarla arasındaki sınır

[isim]

• Zihin

  An bulanıklığı. An yorgunluğu.

[isim]

• Anne

  Anası mutfakta bir tabağa marul doğruyor. - Yusuf Atılgan

• Yavrusu olan dişi hayvan

• Dinî bakımdan aziz tanınan bazı kadınlara verilen saygı unvanı

  Fatma Anamız. Meryem Ana.

[ünlem]

• Yaşlı kadınlara saygılı bir seslenme sözü

[mecaz]

• Velinimet

  Yoksullar anası.

• Alacağın veya borcun, faizin dışında olan bölümü

[sıfat]

• Temel, asıl, esas

  Ana bina aradan geçen elli beş yıla karşın değişmemiş. - Ayla Kutlu

[matematik]

• Çizgilerden herhangi birini anlatan kelimeye sıfat olarak geldiğinde o çizginin, belirli bir kural altında hareket ederek bir yüzey oluşturmaya yaradığını anlatan bir söz

Ata Sözleri ve Deyimler

• ana avrat küfretmek (veya düz veya dümdüz gitmek)
• ana bir, baba ayrı
• anadan doğmuşa dönmek (veya anadan yeni doğmuş gibi olmak)
• ana gibi yâr olmaz, Bağdat gibi diyar olmaz
• ana ile kız, helva ile koz
• ana kızına taht kurar, kız bahtı kocadan arar (veya ana kızına taht kurmuş, baht kuramamış)
• anam!
• anam avradım olsun
• anam babam
• anamın (veya anasının) ak sütü gibi (helal olsun)
• anamın öleceğini bilseydim kulağı dolu darıya satardım
• anan güzel idi hani yeri, baban zengin idi hani evi?
• ananın bahtı kızına
• ananın bastığı yavru incinmez
• anan yahşi, baban yahşi
• anası ağlamak
• anasına avradına sövmek
• anasına bak kızını al, kenarına bak bezini al
• anasından doğduğuna bin pişman
• anasından doğduğuna pişman etmek
• anasından doğduğuna pişman olmak
• anasından emdiği süt burnundan (fitil fitil) gelmek
• anasından emdiği sütü burnundan getirmek
• anasını ağlatmak
• anasını bellemek
• anasını eşek kovalasın!
• anasının gözü
• anasının ipini satmış (veya pazara çıkarmış)
• anasının kızı
• anasının körpe kuzusu
• anasının nikâhını istemek
• anasının oğlu
• anasını sat! (veya satayım!)
• anası turp (veya sarımsak), babası şalgam (veya soğan)
• anası yerinde

[isim]

• Geçmişte yaşanmış çeşitli olaylardan belleğin sakladığı her türlü iz, hatıra

  Fakültemizin sütunlu salonu binlerce gencin yoğun duygularının, önemli anılarının mekânıdır. - Ayla Kutlu

[edebiyat]

• Yaşanmış olayların anlatıldığı yazı türü, hatıra

  Halit Ziya Uşaklıgil'in anılarını topladığı 'Kırk Yıl'ın son ciltleri şiire başladığım yıllarda çıkıyordu. - Necati Cumalı

[isim]

• Bir kimseyi, bir şeyi anlatmaya, tanımlamaya, açıklamaya, bildirmeye yarayan söz, isim, nam

  Görmediniz mi, adını söyleyince herkes put kesiliyor. - Ahmet Hamdi Tanpınar

• Herkesçe tanınmış veya işitilmiş olma durumu

[dil bilgisi]

• Canlı ve cansız varlıkları, duygu ve düşünceleri, çeşitli durumları bildiren kelime, isim

Ata Sözleri ve Deyimler

• ad almak
• ad çekmek
• adı (bile) olmamak
• adı batası (veya batasıca)
• adı batmak
• adı bile okunmamak
• adı çıkmak
• adı çıkmış dokuza, inmez sekize
• adı deliye çıkmak
• adı duyulmak
• adı geçmek
• adı gibi bilmek
• adı kaldırılmak
• adı kalmak
• adı karışmak
• adı kötüye çıkmak
• adını ...-ye çıkarmak
• adını ağzına abdestle almak
• adını ağzına almamak
• adını anmak
• adını bağışlamak
• adını çıkarmak
• adını kirletmek (veya lekelemek)
• adını koymak
• adını taşımak
• adını vermek
• adı olmak
• adı var
• ad koymak
• ad takmak
• ad vermek
• ad yapmak

[isim]

• Sayma

• Sayılma

[isim]

[coğrafya]

• Deniz veya göl suları ile çevrilmiş küçük kara parçası, cezire

  İnziva yerim bazen limanda bir şileptir, bazen bir ada. - Refik Halit Karay

• Tali yoldan ana yola güvenli çıkışı sağlamak için tali yolun sağ tarafına yapılan, çizgilerle ayrılmış bölüm

• Kavşaklarda trafiği düzenleyici, yönlendirici veya ayırıcı olmak üzere bordürle sınırlandırılmış veya yer çizgileriyle belirlenmiş alan

• Çevresi yollarla belirlenmiş olan arsa ve böyle bir arsayı kaplayan yapılar topluluğu

Ata Sözleri ve Deyimler

• ada gibi

[isim]

[hayvan bilimi]

• İneğin, sütten kesildikten sonra bir yaşına kadar olan yavrusu

Ata Sözleri ve Deyimler

• danalar gibi bağırmak (veya böğürmek)
• dananın kuyruğu kopmak

[isim]

• İnsan ve hayvanlarda yaşamayı sağlayan ve ölümle vücuttan ayrılan madde dışı varlık

• Yaşama, hayat

  Bir kedi yavrusunu kurtarmak için ipe sarılıp kuyuya iner, canımı tehlikeye koyardım. - Reşat Nuri Güntekin

• Güç, dirilik

  Her şeyde bu mevsime mahsus bir can, bir dirilik kendini gösteriyordu. - Memduh Şevket Esendal

• Kişi, birey

  Benimle beraber dört canız. - Falih Rıfkı Atay

• İnsanın kendi varlığı, özü

  Sağa sola kaçıştık da, canımızı dar kurtardık. - Nazım Hikmet

• Gönül

  Çirkin bana kurban, ben de güzele / Can sever güzeli, maldan ziyade - Karacaoğlan

• Bektaşilik ve Mevlevilikte tarikat kardeşi

  Şeyh çıkınca oradaki canlar da sırasıyla yürüyüp kapıya gelince dönüp baş kestikten sonra dışarı çıkarlar. - Asaf Halet Çelebi

[sıfat]

• Çok içten, sevimli, sevilen, şirin

  Alphonse Daudet ilk gençliğimin can yazarlarından biri idi. - Tarık Buğra

Ata Sözleri ve Deyimler

• cana (veya canına) can katmak
• cana gelecek mala gelsin
• cana kıymak
• can alacak nokta (veya yer)
• can alıp can vermek
• cana minnet saymak (veya bilmek)
• can atmak
• can başına sıçramak
• can baş üstüne
• can beslemek
• can boğazdan gelir (veya geçer)
• can borcunu ödemek
• can bostanda bitmez
• can bulmak
• can cana, baş başa
• can candan şirindir (veya tatlıdır)
• can canın yoldaşıdır
• can cümleden aziz
• can çekişmek
• can çekişmektense ölmek yeğdir
• can çıkmayınca (veya çıkmadan) huy çıkmaz
• candan geçmek
• can dayanmamak
• can derdinde olmak
• can derdine düşmek
• can gelmek
• canı acımak
• canı ağzına (veya boğazına) gelmek
• canı bayılmak
• canı burnuna (veya burnundan) gelmek
• canı burnundan çıkmak
• canı cana ölçmek
• canı canına (veya içine) sığmamak
• canı cehenneme
• canı çekilmek
• canı çekmek
• canı çıkasıca
• canı çıkmak
• canı çıksın!
• canı gelip gitmek
• canı gelmek
• canı gibi sevmek
• canı gitmek
• canı ile oynamak
• canı ile uğraşmak
• canı istemek
• canı isterse
• canı kaymak isteyen mandayı yanında taşır
• canım
• canım ciğerim
• canım dese canın çıksın diyor sanmak
• canımın içi
• canımı sokakta bulmadım
• canına acımamak
• canına değmek
• canına ezan okumak
• canına geçmek (veya işlemek veya kâr etmek)
• canına kastetmek
• canına kıymak
• canına minnet (olmak)
• canına okumak
• canına rahmet
• canına susamak
• canına tak demek (veya etmek)
• canına tükürdüğümün (veya üfürdüğümün)
• canına yandığım (veya yandığımın)
• canına yetmek
• canından bezmek (veya bıkmak veya usanmak)
• canından geçmek
• canını acıtmak
• canını almak
• canını bağışlamak
• canını burnundan getirmek
• canını cehenneme göndermek (veya yollamak)
• canını çıkarmak
• canını dar atmak
• canını dişine almak (veya takmak)
• canının derdine düşmek
• canının içine sokacağı gelmek
• canını sıkmak
• canını sokakta bulmamak
• canını vermek
• canını yakmak
• canın isterse
• canı sağ olsun!
• canı sıkılmak
• canı yanan eşek, attan yüğrük olur
• canı yanmak
• canı yerine gelmek
• canı yok mu?
• can kalmamak
• can kaygısına düşmek
• canlar!
• can olmak
• can sıkmak
• can vermek
• can yakmak

[zarf]

• O kadar

  Bir sopa öğrenmişler anca ömürlerinde, hemen insanın karşısına onu dikerler. - Kerim Korcan

• Böylece, bu biçimde

• Ancak

  Saat dörde geliyor. Anca dalmışım demek ki. - Emine Işınsu

Ata Sözleri ve Deyimler

• anca beraber, kanca beraber

[ünlem]

[eskimiş]

• "Ey sevgili" anlamında kullanılan bir seslenme sözü

  Esiriaşkın olmuşum cana! - Melih Cevdet Anday

[isim]

• Bazı maddelerin dilde bıraktığı yakıcı duyu, tatlı karşıtı

  Acıyı sever.

[sıfat]

• Tadı bu nitelikte olan

  Acı kahvesini yudumluyordu. - Tarık Buğra

• Herhangi bir dış etken dolayısıyla duyulan rahatsızlık, ızdırap

  Omuzlarına kadar vücudun derisini haşlayan bayıltıcı yanma acısı ve dehşeti çok sürmedi. - Peyami Safa

[mecaz]

• Ölüm, yangın, deprem vb. olayların yarattığı üzüntü, keder, elem

  İnsan, ölümün acısını en çok günün iki uzak saatinde hissetmektedir. - Yusuf Ziya Ortaç

[sıfat]

• Çarpıcı, göz alıcı (renk)

[sıfat]

[mecaz]

• Keskin, şiddetli

  Acı poyraz kuvvetle esiyordu. - Orhan Kemal

[sıfat]

[mecaz]

• Kırıcı, üzücü, incitici, dokunaklı, kötü

Ata Sözleri ve Deyimler

• acı (veya acılar) görmek
• acı acıyı keser, su sancıyı
• acı çekmek (veya duymak)
• acı gelmek
• acı patlıcanı kırağı çalmaz
• acısı çıkmak
• acısı içine (veya yüreğine) çökmek (veya işlemek)
• acısına dayanamamak
• acısını almak
• acısını almak
• acısını bağrına (veya içine) basmak (veya gömmek)
• acısını çekmek
• acısını çıkarmak
• acısını görmek
• acısı ortaya çıkmak
• acı söylemek
• acı vermek

[zarf]

• Bir şeyin veya bir kimsenin namına, hesabına, yerine

  Haklı bir öfke adına da olsa bir insandan, aklını yüreğinden ayırması istenemez. - Sabahattin Eyuboğlu

[isim]

• Danimarka dili

[sıfat]

• Bu dille yazılmış olan

[sıfat]

[felsefe]

• Adcılık öğretisine bağlı (kimse), isimci

[isim]

• Geceleri dolaşarak insanlara kötülük ettiğine inanılan hortlak

[mecaz]

• Kötülük yaparak başkalarına zarar veren kadın

  Uzaktan bakıldığında, asabi ve çirkin bir cadıyı andırıyordu. - Ayşe Kulin

[eskimiş]

• Çok güzel göz

Ata Sözleri ve Deyimler

• cadı gibi

[isim]

[halk ağzında]

• Dana çobanı