[isim]

• Üzerinde deney yapılan canlı veya şey

  Yeni denek adaylarıyla uğraşmak onun göreviydi. - Osman Aysu

[isim]

• Dar, küçük açıklık

  Anahtar deliği karanlıktı, içeriden belli belirsiz sesler geliyordu. - Yusuf Atılgan

• Dar, küçük çukur

  Küçük çocuk, kulübenin kenarına yığılmış taşlardan yukarıda bir deliğe sıkışmıştı. - Sait Faik Abasıyanık

• Küçük hayvan yuvası

  Fare deliği.

[sıfat]

• Delinmiş olan

  Hangi evden istedilerse gittim, dama çıktım, akan delik kiremidi buldum, yerine sağlam kiremit koydum. - Hamdullah Suphi Tanrıöver

[argo]

• Cezaevi

Ata Sözleri ve Deyimler

• deliğe tıkmak
• delik büyük, yama küçük
• delik eğirmek

[isim]

[anatomi]

• Midenin arkasında, diyaframın altında, sol böbreğin üstünde, yassı, uzunca, akyuvar üreten ve yıpranmış alyuvarları toplayan, damarlı, gevşek bir dokudan oluşmuş organ

[hayvan bilimi]

• Omurgalı hayvanlarda lenf bezine benzeyen ve kan damarları çok olan bir organ

[halk ağzında]

• Tekerlek biçimindeki kaşar peyniri

[halk ağzında]

• Bal peteği

Ata Sözleri ve Deyimler

• dalak kestirmek

[sıfat]

• Düzenli işleyen, aksamayan

[mecaz]

• Zamanı kullanmada çok dikkatli olan, her şeyi zamanında yapmaya özen gösteren

[isim]

• Bir kimsenin dilediği şey, istek, talep, temenni, rica, murat

  Denizciler, koro hâlinde iyi dileklerini tekrarladılar. - Halikarnas Balıkçısı

[isim]

• Ağaçtan veya demirden yapılan uzun ve kalın destek

  Kayıkçı yelkeni açmak için ilkin direği yerine oturtmalıdır. - Salâh Birsel

• Sütun

[mecaz]

• Değerli, saygın, önde gelen kimse

  Evin direği babamdır.

Ata Sözleri ve Deyimler

• direk gibi

[isim]

[halk ağzında]

• Dinlenmek için durulan yer

[isim]

• Mardin iline bağlı ilçelerden biri

[isim]

[halk ağzında]

• Tozluk yerine bacaklara ayak bileğinden dize kadar dolanan ensiz ve uzun kumaş parçası

  Kıran Bey, şimdi bacaklarına dolak sarmış, siyah poturlu, keçe külahlı, göğsünde fişeklikler ve elinde mavzer, tığ gibi bir delikanlıydı. - Refik Halit Karay

• Başörtüsü, yazma

  Ellerinde güzel, gizemli Arap harfleri ile yazılı dövizleri, bayrakları, başlarında kumaş dolakları. - Fürüzan

• Boyun atkısı

[isim]

• Tren, tramvay, otobüs, minibüs vb. genel taşıtların durmak zorunda olduğu veya durabileceği yer

  İlk durakta otobüsten atlayarak geriye döndüm. - Sait Faik Abasıyanık

• Çok sayıda taksinin bir arada çalıştığı ve bağlı olduğu işletme

• Kısa bir süre konaklanacak, durulacak yer

  Sonraki durağımız sebzeci Mecit'in dükkânıydı. - Ayşe Kulin

[dil bilgisi]

• Konuşmada, anlamın gerektirdiği biçimde kelimeler arasındaki ses kesintisi

[edebiyat]

• Hece ölçüsüyle yazılmış şiirlerde ölçü kalıpları içindeki durma yerleri

[müzik]

• Bir ölçü uzunluğunda susma

[eskimiş]

• Cümle sonundaki nokta

[nesnesiz]

• Söylemek, söz söylemek

  Eskilerin dediği gibi beşer, şaşar. - Burhan Felek

[-e]

• Ad vermek

  Muşmulaya döngel de derler.

• Bir dilde karşılığı olmak

  Kamer `ay` demektir.

• Herhangi bir ses çıkarmak

  Küt dedi, düştü.

[-e]

• Herhangi bir kanıya, yargıya varmak

  Bu işe herkes ne der?

• Düşünmek

• Oranlamak

  Güzellik desen onda, zenginlik desen onda.

• Ummak

  Bundan sonra gelir mi dersin?

• Erişmek

  Saat yedi dedi mi uyanırım.

• Bir işe kalkışmak, yeltenmek

  Kımıldanayım deme, kurşunu yersin. Ağzını açayım deme, çok fena olursun.

• Saymak, kabul etmek

  Yarım milyon dediğin nedir? - Memduh Şevket Esendal

Ata Sözleri ve Deyimler

• dediği çıkmak
• dediğinden (dışarı) çıkmak
• dediğine gelmek
• dedi mi
• deme!
• demediğini bırakmamak (veya koymamak)
• deme gitsin
• demek istemek
• demek ki (veya demek oluyor ki)
• demek olmak
• dememek
• der oğlu der
• deyip de geçmemek
• diyecek yok

• bir şey anlamına gelmek

  Okuryazar olmak adam olmak demek değildir.

• öyle mi

  Vay! Beni kovuyorsun demek, pekâlâ! - Sait Faik Abasıyanık

• yani, anlaşılan

  Demek gideceksin.

• inanılmayan, beklenmeyen durumlarda kullanılan pekiştirme veya şaşma sözü

Ata Sözleri ve Deyimler

• dediği çıkmak
• dediğinden (dışarı) çıkmak
• dediğine gelmek
• dedi mi
• deme!
• demediğini bırakmamak (veya koymamak)
• deme gitsin
• demek istemek
• demek ki (veya demek oluyor ki)
• demek olmak
• dememek
• der oğlu der
• deyip de geçmemek
• diyecek yok

[isim]

[anatomi]

• Ağız boşluğunun tavanı

[isim]

[halk ağzında]

• Bızır

[isim]

• Dağ, ağaç vb. yüksek şeylerin tepesi, en yüksek yeri, zirve, şahika

  Dağ doruğu gibi yüce, pembemsi bir kaya yükseldi iskelemizde. - Azra Erhat

[mecaz]

• En üstün başarı düzeyi

  Dorukta yalnız kalmak ve doruktan başlamak ne kadar da zormuş meğer. - Tarık Buğra

[mecaz]

• Heyecan, sevinç, coşku vb. duygularda ulaşılan en üst nokta

[sıfat]

• Parlak olmayan, mat (II)

  Donuk ışıkta birçok fokun mağaraya girdiğini görmüş. - Halikarnas Balıkçısı

• Canlılığı olmayan, fersiz (göz)

  Bakarsınız donuk bakışlı, alık suratlı bir adam onların elinde bir dâhi çehresi alıvermiş. - Haldun Taner

[mecaz]

• Canlılığı az olan, durgun, uyuşuk (kimse)

  Donuk bir adam.