[sıfat]

• Temiz

• Yabancı şeylerden arınmış, katışıksız, saf(II), halis, öz(II)

• Günahsız

[isim]

[hayvan bilimi]

• Zar kanatlılardan, bal ve bal mumu yapan, iğnesiyle sokan böcek (Apis mellifica)

Ata Sözleri ve Deyimler

• arı bal alacak çiçeği bilir
• arı bey olan kovana üşer
• arı gibi
• arı gibi eri olanın dağ kadar yeri olur
• arı gibi sokmak
• arı kızdıranı sokar
• arının yuvasına kazık (veya çöp) dürtmek
• arı söğüdü, akıllı öğüdü sever

[isim]

• Karakter

[sıfat]

[eskimiş]

• Boyun eğen, kendini başkasının buyruğuna bırakan

Ata Sözleri ve Deyimler

• ram etmek
• ram olmak

[ünlem]

[halk ağzında]

• Seslenmek ve dikkati çekmek için özellikle Rumeli'de kullanılan bir söz

[ünlem]

[eskimiş]

• `Ey, hey` anlamında kullanılan bir seslenme sözü

  Bre Arslan Bey! Sen bu işi kolay mı sanırsın? - Sevinç Çokum

• `Be` yerine kullanılan bir seslenme sözü

• `Vay` anlamında şaşma bildiren bir seslenme sözü

  Bre, bu ne büyük gemi!

• Şaşkınlık, coşku anlatan bir seslenme sözü

[bağlaç]

• Tekrarlanan iki emir kipi arasına getirilerek işin sürekliliğini anlatan bir söz

  Öyle bir yol ki git bre git, bitmez. Gez bre gez. Dolaş bre dolaş. - Ahmet Rasim

[isim]

• Anadolu'nun doğu ve kuzey bölgesinde, en çok Artvin ve Erzurum yörelerinde el ele tutuşularak oynanan, ağır ritimli bir halk oyunu

  Bahçesi var, bağı var, ayvası var, narı var / Atamızdan yadigâr bizde ata barı var - Halk türküsü

Ata Sözleri ve Deyimler

• bar tutmak

[isim]

• Danslı, içkili eğlence yeri

  Barın kapısından bir adam fırladı. - Attila İlhan

• Ayaküstü içki içilen eğlence yeri

  Barlarda, gazinolarda millî dilin konuşulduğunu pek işitmezdiniz. - Orhan Seyfi Orhon

• Amerikan bar

  Barda yan yana oturuyor, içiyoruz. - Refik Halit Karay

[isim]

• Hava basıncı birimi

[isim]

[halk ağzında]

• Ateşten, mide bozukluğundan, ağızda, dil ve dişlerde meydana gelen acılık, pas

Ata Sözleri ve Deyimler

• bar bağlamak (veya tutmak)

[isim]

[spor]

• Halter sporunda ağırlığı oluşturan kiloları birbirine bağlayan metal çubuk

[sıfat]

• İçine alacağı şeye oranla ölçüleri yetersiz olan, geniş ve bol karşıtı

  Bütün gece eski kentin dar sokaklarında dolaştım. - Adalet Ağaoğlu

• Genişliği az veya yetersiz olan, ensiz, mikro

  Sahilleri kucaklayan tatlı meltemler, bu mahallenin dar sokaklarından geçmiyordu. - Suat Derviş

• Az, elverişsiz, sınırlı

  Dar ve alıştığımız çerçeve içinden çıkmak bizi şaşırtacağı için onu istemeyiz. - Asaf Halet Çelebi

• Sıkıntılı

  Dar bir gün gelmiş, birinden üç beş kuruş almışım, bundan ne çıkar? - Memduh Şevket Esendal

[mecaz]

• Yetersiz

  Bazıları mefkûrenin enginliğini ve azametini tamamıyla kavrayamayacak derecede dardırlar. - Yakup Kadri Karaosmanoğlu

[zarf]

• Güçlükle, ucu ucuna, ancak

  En sonra, pek çok sıkılan çocukların zoru ile akşam altı postasına dar yetiştiler. - Memduh Şevket Esendal

Ata Sözleri ve Deyimler

• dara boğmak
• dara düşmek
• dara gelmek
• dara getirmek
• darda bulunmak
• darda kalmak
• dar gelmek
• dar kaçmak

[isim]

[eskimiş]

• İdam mahkûmlarını asmak için dikilen direk

[isim]

[eskimiş]

• Yurt

[isim]

[eskimiş]

• Ev

[isim]

• Doğum işini yaptıran kadın

  Babam ebe bulmaya koştu. - Ayla Kutlu

[halk ağzında]

• Büyükanne, nine

• Genellikle çocuk oyunlarında baş olan, diğer çocuklara veya gruba karşı cezasını çekmek ve bundan kurtulmak için tek başına bütün sorumluluğu üzerine alan çocuk, oyun ebesi

Ata Sözleri ve Deyimler

• ebe olmak

[isim]

[halk ağzında]

• Ağabey

[isim]

• Davranış, tavır

  Gül kokusunda saf ve masum bir eda, yaseminde romantik bir sevda hisseder gibi olurum. - İbrahim Alâeddin Gövsa

• Naz, işve

  Giyimi kuşamı tepeden tırnağa Paris modası ya, nazı edası hiç aşağı kalmıyor ki! - Attila İlhan

• Anlatış biçimi, tarzı

  Sonra birdenbire sözlerinin konferans edasını değiştirerek bana sordu. - Ömer Seyfettin

[isim]

• Verme, ödeme, yerine getirme

  Bir zamanlar gözünde büyüttüğü adama bir nevi minnet borcu edası olmalıydı bu. - Osman Aysu

Ata Sözleri ve Deyimler

• eda etmek

[isim]

[din bilgisi]

• Tanrı

[isim]

• Müslüman ülkelerde oturan Yunan asıllı kimse

[tarih]

• Doğu Roma İmparatorluğu sınırları içinde yaşayan, Roma yurttaşı haklarına sahip olan halk

[eskimiş]

• Anadolu

[isim]

[eskimiş]

• Oy

  Parlamentoda itimat reyi alamayan her hükûmet şüphesiz istifa etmek zorunda kalacaktır. - Yakup Kadri Karaosmanoğlu

• Düşünce, görüş, fikir

  Vicdanları ile baş başa düşünüp sonra da aralarında müşavere ederek reylerini bildireceklerdi. - Tarık Buğra

Ata Sözleri ve Deyimler

• rey vermek

[isim]

• Tren, tramvay vb. taşıtlarda tekerleklerin üzerinde hareket ettiği demirden yol

Ata Sözleri ve Deyimler

• raydan (veya rayından) çıkmak
• rayına girmek
• rayına oturtmak

[isim]

• Bir şeyin, bir kimsenin kapladığı veya kaplayabileceği boşluk, mahal, mekân

  İzinsiz bir yere gitmek ne haddime? - Memduh Şevket Esendal

• Gezinilen, ayakla basılan taban

  Ayıp bir şey gördü mü kulaklarına kadar kızarıyor, gözünü yerde bir noktaya dikip öylece kalakalıyordu. - Haldun Taner

• Bulunulan, yaşanılan, oturulan bölge

  Anadolu'nun bazı yerlerinde eski bir kocakarı itikadı vardır. - Reşat Nuri Güntekin

• Durum, konum, vaziyet

  Türkiye stratejik bakımdan önemli bir yerdedir.

• Ülke

• Görev, makam

  Askerden gelirse bakalım bir yere yerleştirebilecek miyiz? - Memduh Şevket Esendal

• Önem

  Uçağın yurt savunmasındaki yeri.

• İz

• Üzerine yapı kurulmaya elverişli arazi, arsa

  Deniz kıyısında bir yer aldılar, ev yapacaklar.

• Ekime elverişli toprak parçası, arazi

  Çorak yerde ot bitmez.

• Bir olayın geçtiği veya geçeceği bölüm, alan, mahal

  Toplantı yeri. Kaza yeri.

• Otel, motel vb.nde kalınacak oda

  Yeriniz var mı?

[coğrafya]

• Yerküre

[mecaz]

• Durum, konum

  Sen benim yerimde olsan ne yapardın?

Ata Sözleri ve Deyimler

• yer açmak
• yer almak
• yer bakır gök demir kesilmek
• yer bulmak
• yer çevirmek
• yer değiştirmek
• yerde kalmak
• yer demir gök bakır
• yerden göğe kadar
• yerden yere çalmak
• yerden yere vurmak
• yere bakan (veya bakıp) yürek yakan
• yere bakmak
• yere baktırmak
• yere batasıca (veya batsın)
• yere batmak
• yere çalmak
• yere göğe koymamak
• yere sağlam basmak
• yere sermek
• yer etmek
• yere vurmak
• yere yığılmak
• yere yıkılmak
• yeri başka
• yeridir
• yeri gelmek
• yeri göğü ben yarattım demek
• yeri göğü birbirine katmak
• yeri göğü inletmek
• yeri göğü tırmalamak
• yeri göğü tutmak
• yerinde duramamak
• yerinde kalmak
• yerinden fırlamak
• yerinden oynamak
• yerinden oynatmak
• yerinde olmak
• yerinde saymak
• yerinde su çıkmak
• yerinde yeller esmek
• yerin dibine batırıp çıkarmak
• yerin dibine geçmek (veya batmak veya girmek)
• yerine geçmek
• yerine gelmek
• yerine getirmek
• yerine koymak
• yerine oturmak
• yerini almak
• yerini beğenmek
• yerini bulmak
• yerini doldurmak
• yerini ısıtmak
• yerini sevmek
• yerini tutmak
• yerini yapmak
• yerin kulağı var
• yeri olmak
• yeri öpmek
• yeri soğumadan
• yeri var!
• yeri yurdu belirsiz olmak
• yer kabul etmez
• yer kaplamak
• yer kapmak
• yerle beraber
• yerle bir etmek
• yerle gök bir olsa
• yerlerde sürünmek
• yerlere geçmek
• yerlere kadar eğilmek
• yerleri süpürmek
• yerle yeksan etmek
• yer öpmek
• yer tutmak
• yer vermek
• yer yarılıp içine girmek (veya geçmek)
• yer yerinden oynamak