[isim]

• Zamanın bölünemeyecek kadar kısa olan parçası, lahza, dakika

  Zira göçebelerin hayatı her an yardımlaşmalarını gerektirir. - Cemil Meriç

Ata Sözleri ve Deyimler

• anı anına uymamak
• an meselesi

[isim]

[halk ağzında]

• İki tarla arasındaki sınır

[isim]

• Zihin

  An bulanıklığı. An yorgunluğu.

[isim]

• Kanın rengi, kızıl, kırmızı

[sıfat]

• Bu renkte olan

  Al bayrak. Al çuha.

• Dorunun açığı, kızıla çalan at donu

[sıfat]

• Bu renkte olan (at)

• Yüze sürülen pembe düzgün, allık

Ata Sözleri ve Deyimler

• al elmaya taş atan çok olur
• al giymedim ki alınayım
• al gömlek gizlenemez
• alı alına, moru moruna
• alı al, moru mor
• al kanlara boyanmak
• al kiraz üstüne kar yağmış

[isim]

[eskimiş]

• Aldatma, düzen, tuzak, hile

Ata Sözleri ve Deyimler

• al ile aslan tutulur, güç ile sıçan tutulmaz

[kimya]

• Alüminyum elementinin simgesi

[isim]

[anatomi]

• Kolun bilekten parmak uçlarına kadar olan, tutmaya ve iş yapmaya yarayan bölümü

  El var, titrer durur, el var yumuk yumuk / El var pençe olmuş, el var yumruk - Ziya Osman Saba

• Sahiplik, mülkiyet

  Elimdeki bütün parayı bu eve yatırdım.

• Kez, defa

  İki el silah sesi duyuldu.

• İskambil oyunlarında oynama sırası

• İskambil oyunlarında her bir tur

  Kış geceleri arkadaşlar arasında bir el poker çevirmek de keyiftir. - Peyami Safa

• Bazı nesne ve araçların tutmaya yarayan bölümü

  Kapı eli.

Ata Sözleri ve Deyimler

• ... elinden çıkmak
• el (veya elini) uzatmak
• el (veya elini) yakmak
• el açmak
• el almak
• el atmak
• el ayak (veya etek) çekmek
• el ayak çekilmek
• el bağlamak
• el basmak
• el bebek gül bebek
• el bende!
• el çekmek
• el çektirmek
• el çırpmak
• elde (veya elinde) olmamak
• elde avuçta (bir şey) kalmamak
• elde avuçta (ne varsa)
• elde etmek
• el değiştirmek
• el değmemek
• elde kalmak
• eldeki yara, yarasıza duvar deliği
• elden ağza yaşamak
• elden ayaktan düşmek (veya kesilmek)
• elden bırakmamak (veya düşürmemek)
• elden çıkarmak
• elden çıkmak
• elden geçirmek
• elden gel!
• elden geldiği kadar
• elden gelmemek
• elden gitmek
• elden kaçırmak
• elden kaçmak
• elden ne gelir?
• elde tutmak
• el dokunulmamak
• ele alınır
• ele alınmaz
• ele almak
• ele avuca sığmamak
• ele bakmak
• ele geçirmek
• ele geçmek
• ele gelmek
• el elde baş başta
• el elden kalmaz, dil dilden kalmaz
• el elden üstündür (ta arşa kadar)
• el el ile, değirmen yel ile
• el eli yıkar, iki el yüzü
• el el üstünde olur, ev ev üstünde olmaz
• el el üstünde oturmak
• el ermez, güç yetmez
• el etek öpmek
• el etek tutmak
• el etmek
• ele vermek
• eli (veya elleri) armut devşirmek
• eli alışmak
• eli altında olmak
• eli ayağı (olmak)
• eli ayağı (veya ayağına) dolaşmak
• eli ayağı buz kesilmek (veya tutmamak)
• eli ayağı titremek
• eli ayağı tutmak
• eli aza varmamak
• eli boş çıkmak
• eli boş dönmek (veya çevrilmek veya geri gelmek)
• eli boş gelmek
• eli cebine (veya cüzdanına veya kesesine) gitmemek (veya varmamak)
• eli değmek
• eli dursa ayağı durmaz
• eli ekmek tutmak
• eli eline değmemek
• eli ermek
• eli ermez gücü yetmez
• eli genişlemek
• eli gitmek
• eli harama uzanmak
• eli işe yatmak
• eli kalem tutmak
• eli kırılmak
• eli kırılsın!
• eli kolu (eli ayağı) bağlı kalmak (veya olmak)
• eli kolu bağlı durmak
• eli kurusun!
• elimi sallasam ellisi, başımı sallasam tellisi
• elinde ... var
• elinde avucunda nesi varsa
• elinde bulunmak (veya olmak)
• elinde büyümek
• elinde kalmak
• elinden
• elinden (bir şey) düşmemek
• elinden (bir şeyi) düşürmemek
• elinden almak
• elinden bir iş (veya şey) gelmemek
• elinden bir kaza (veya sakatlık) çıkmak
• elinden geleni ardına (veya arkasına) koymamak
• elinden geleni yapmak
• elinden gelmek
• elinden hiçbir şey kurtulmamak
• elinden iş çıkmamak
• elinden iyi iş gelmek
• elinden kan çıkmak
• elinden kurtulmak
• elinden tutmak
• elinde olmak
• elinde olmak
• elinde patlamak
• elinde tutmak
• eline (veya elinize veya ellerinize) sağlık
• eline almak
• eline ayağına kapanmak (veya sarılmak veya düşmek)
• eline ayağına üşenmemek
• eline bakmak
• eline doğmak
• eline düşmek
• eline erkek eli değmemiş olmak
• eline eteğine doğru
• eline eteğine sarılmak
• eline fırsat geçmek
• eline geçmek
• eline kalmak
• eline su dökemez
• eline tutuşturmak
• eline yüzüne bulaştırmak
• elini arı kovanına sokmak
• elini ayağını (veya eteğini) kesmek (veya çekmek)
• elini ayağını öpeyim
• elini belli etmek (veya göstermek)
• elini çabuk tutmak
• elini kana bulamak (veya bulaştırmak)
• elini kolunu bağlamak
• elini kolunu sallaya sallaya gelmek
• elini kolunu sallaya sallaya gezmek
• elini kulağına atmak
• elinin altında (olmak)
• elinin hamuruyla erkek işine karışmak
• elinin tersiyle çarpmak
• elinin tersiyle itmek
• elini oynatmak
• elini sallasa ellisi (başını sallasa tellisi)
• elini sıcak sudan soğuk suya sokmamak
• elini sürmemek
• elini taşın altına koymak (veya sokmak)
• elini veren kolunu alamaz
• elini vicdanına koymak
• elinle ver, ayağınla ara
• eli olmak
• eli para görmek
• eli silah tutmak
• eli varmamak (veya gitmemek)
• eli yatmak
• eliyle koymuş gibi
• el kadar
• el kaldırmak
• el katmak
• el koymak
• ellerde gezmek
• elleri (veya ellerin) dert görmesin
• ellerim yanıma gelsin
• eller yukarı!
• elle tutulacak tarafı (veya yanı) kalmamak
• elle tutulur
• elle tutulur gözle görülür (veya dille anlatılır)
• elle tutulur tarafı olmamak
• el ovuşturmak
• el öpenlerin çok olsun!
• el öpmek
• el öpmekle ağız aşınmaz
• el pençe
• el pençe divan
• el pençe divan durmak
• el sıkışmak
• el sıkmak
• el sürmemek
• el tazelemek
• el terazi, göz mizan
• el tutmak
• el üstünde tutmak
• el vergisi, gönül sevgisi
• el vermek
• el vurmamak
• el yarası onulur, dil yarası onulmaz
• el yıkamak

[isim]

• Yakınların dışında kalan kimse, yabancı

  Kâtip benim ben kâtibin, el ne karışır! - Halk türküsü

Ata Sözleri ve Deyimler

• el ağzına bakan, karısını tez boşar
• el arı düşman gayreti
• el beğenmezse yer beğensin
• elden gelen öğün olmaz, o da vaktinde bulunmaz
• elden vefa, zehirden şifa
• ele güne karşı
• el elin aynasıdır
• el elin eşeğini türkü çağırarak arar
• el elin nesine, gülerek gider yasına
• el eliyle yılan tutulur
• ele verir talkını (veya telkini), kendi yutar salkımı
• el için ağlayan gözden olur
• el için kuyu kazan, evvela kendisi düşer
• el için yanma nâra, yak çubuğunu bak keyfine
• el ile gelen düğün bayram
• elin ağzı torba değil ki büzesin
• el iyisi olmak
• el kazanıyla aş kaynamaz
• el kazanıyla aş kaynatmak
• el yumruğu yemeyen kendi yumruğunu değirmen taşı sanır

[isim]

• Ülke, yurt, il

  Çöller, Yemen ellerinden beter imiş. - Aka Gündüz

• Halk, ahali

[halk ağzında]

• Oba, aşiret

  Kalktı göç eyledi Afşar elleri / Ağır ağır giden eller bizimdir - Dadaloğlu

Ata Sözleri ve Deyimler

• elde bulunan beyde bulunmaz
• el mi yaman bey mi yaman? el yaman!

[isim]

• Bir yüzeyde boy sayılan iki kenar arasındaki uzaklık, genişlik, boy, uzunluk karşıtı

  Kumaşın eni. Yolun eni. Kâğıdın eni.

[isim]

[halk ağzında]

• Hayvanlara veya eşyaya vurulan damga, işaret

[zarf]

• Başına geldiği sıfatların üstün derecede olduğunu gösteren kelime

  En iyi adamını yollamış buraya. - Ahmet Ümit

Ata Sözleri ve Deyimler

• en kötü günümüz böyle olsun

[isim]

• Ülkenin vali yönetimindeki bölümü, vilayet

  İllerin idaresi yetki genişliği esasına dayanır. - Anayasa

• Şehrin niteliklerini taşıyan büyük yerleşim yeri

• Ülke, yurt

[tarih]

• Eski Türklerde devlet

[isim]

• Yaban hayvanlarının kendilerine yuva edindikleri kovuk

• Mağara

Ata Sözleri ve Deyimler

• in gibi

[isim]

• İnsan

Ata Sözleri ve Deyimler

• in cin
• in cin top oynamak
• in cin yok
• in misin, cin misin

[isim]

[müzik]

• Gam dizisinde `sol` ile `si` arasındaki ses

• Bu sesi gösteren nota işareti

[kimya]

• Lantan elementinin simgesi

• Türk alfabesinin on beşinci harfinin adı, okunuşu

• Türk alfabesinin on yedinci harfinin adı, okunuşu

[kimya]

• Neon elementinin simgesi

[zamir]

• Hangi şey

• Her şey

  Ne görse ister. Kimin nesi varsa. Ne isterse yapar.

• Birçok şey

  Neler söylüyor? İnsan aklı neler keşfediyor?

[sıfat]

• Hangi

  Güzel heykel, ne yandan bakarsan, ne yana çevirirsen gene güzeldir. - Bedri Rahmi Eyuboğlu

[sıfat]

• Nasıl

  Bu ne kıyafet?

[zarf]

• Neden

  Efendi, sen de ne üstüme abanıyorsun? - Burhan Felek

[zarf]

• Şaşma veya abartı bildiren bir söz

  Ne sıcak, ne sıcak! Ne güzel çiçekler! Ne kaba adam!

• `Sana ne, bana ne` gibi sorularda `ne ilgisi var` anlamına gelen bir söz

  Zahmeti ben çekeceğim, sana ne?

[ünlem]

• Soru biçiminde şaşma bildiren ünlem

  Ne, yıkıldı ha!

Ata Sözleri ve Deyimler

• ne âlem
• ne âlemde?
• ne alıp veremiyor?
• ne arar (veya onda ... ne gezer)
• ne arıyor
• ne biçim?
• ne buyrulur?
• ne çare
• ne çıkar
• ne çiçektir, biliriz
• ne dedim de
• ne demek?
• ne demek olsun
• ne demeye
• ne denir (veya dersin)
• ne denli
• ne de olsa
• ne dese beğenirsin?
• nedir ki
• ne diye?
• ne ekersen onu biçersin
• ne fayda
• ne gam
• ne gezer
• ne gibi?
• ne gözle bakmak
• ne güne duruyor?
• ne günlere kaldık!
• ne haber?
• ne hacet
• ne haddine!
• ne hâlde?
• ne hâli varsa görsün
• ne hikmetse (veya hikmettir)
• ne idiği belirsiz
• ne imiş?
• ne ise
• ne istediğini bilmek
• ne iyi!
• ne kadar
• ne kadar olsa
• ne kadar varsa
• ne lazım
• neler
• neler de neler, maydanozlu köfteler
• neler neler
• ne mal olduğunu bilmek (veya anlamak)
• ne mene
• ne menem
• ne mümkün
• ne münasebet!
• ne o?
• ne olacak!
• ne olduğunu bilememek
• ne oldum delisi olmak
• ne olur (veya olursun veya olursunuz)
• ne olursa olsun
• ne oluyor?
• ne pahasına olursa olsun
• ne söylüyorsun?
• ne var ki
• ne yaparsın (veya yapmalı) ki
• ne yapıp yapıp
• ne yaptığını bilmemek
• ne yazar
• ne yazık ki
• neye uğradığını bilememek (veya anlamamak veya şaşırmak)
• neyin nesi (kimin fesi)
• neyleyim
• neymiş
• ne yüzle

[isim]

[eskimiş]

• Su

[ünlem]

• Birdenbire duyulan acı, ağrı, şaşırma, ürkme veya sevinç anlatan bir söz

  Ay! Sen mi idin? Ay, ne güzel!

[isim]

• Art arda gelen iki yeni ay arasında geçen süre

• Yılın on iki bölümünden her biri, mah, meh

  Mart ayı. Nisan ayı. Mayıs ayı.

• Bir ayın herhangi bir gününden ertesi ayın aynı gününe kadar geçen veya yaklaşık otuz gün olarak kabul edilen süre

  Bu iş ancak üç ayda biter. Temiz iş altı ayda çıkar.

Ata Sözleri ve Deyimler

• ay ayakta çoban yatakta, ay yatakta çoban ayakta
• ay aydın, hesap belli
• ay gibi
• ay harmanlanmak
• ayı gördüm, yıldıza itibarım (veya minnetim) yok
• ayı görmeden bayram etme
• ay var yılı besler, yıl var ayı beslemez

[isim]

[gök bilimi]

• Dünya'nın uydusu olan gök cismi, kamer, mah, meh

• Türk alfabesinin ikinci harfinin adı, okunuşu

[ünlem]

• `Ey, hey` anlamlarında bir seslenme sözü

  Namluna dayanır, yola dalarsın / Duruşun bakışın yaman, be Ali! - Faruk Nafiz Çamlıbel

[kimya]

• Berilyum elementinin simgesi

[ünlem]

• Kendisine söz söylenilen kimse veya kimselerin dikkati çekilmek istendiğinde adın başına getirilen ve uzatılabilen bir seslenme sözü

  Ey arkadaş!

• Usanç anlatan bir seslenme sözü

  Ey, artık çok oluyorsun!

[ünlem]

• `Ey, hey` anlamlarında bir seslenme sözü

  Yürü ya mübarek!

[edat]

• Evet

Ata Sözleri ve Deyimler

• ya Allah
• ya Rabbi (veya Rab)
• ya sabır
• ya sabır çekmek
• ya ya ya şa şa şa

[bağlaç]

• Şaşma, şaşkınlık bildiren bir söz

  Ya, bu adam kim?

• Bir düşüncenin karşıtı düşünülürken kullanılan bir söz

  Yetişirim diyorsun, ya yetişemezsen?

• Gereklik ve onay bildiren cümlelerde yargının onaylandığını bildiren bir söz

  Biz de gelelim mi? -Gelin ya.

• Dilek ve geniş zaman kiplerinde yargıyı güçlendiren bir söz

  Bu, söylenecek söz mü? -Söylenir ya. Azıcık yardımcı olsa ya.

• Bilinen, görülen, hatırlanıp anlatılan bir olay dolayısıyla da sorulan başka bir konu için kullanılan bir söz

  Sen geldin, ya Ahmet? Siz karnınızı doyurdunuz, ya ben ne yapayım?

• Bir düşüncede sıra ile yer alan ayrı cins ögelerden biri ötekilerden üstün görüldüğünde `hele, özellikle` anlamlarında kullanılan bir söz

  O çocuğun terbiyesine, zekâsına, çalışkanlığına diyecek yok, ya inceliği. Fırtına kırdı, döktü, yıktı, ya o ağaçlara verdiği zarar.

• Cevap niteliğinde olan cümlenin sonuna getirildiğinde asıl yargının arkadan gelen cümle ile anlatılacağını belirten bir söz

  Fena oğlan değildir, değildir ya, yalnız bu sarhoşluğu var. - Memduh Şevket Esendal

• Bazı çekimli zamanlardan sonra gelerek anlamı pekiştiren, kuvvetlendiren bir söz: Yediydin ya. Oturmuşum ya

• Türk alfabesinin yirmi sekizinci harfinin adı, okunuşu