[isim]

[eskimiş]

• Su

[isim]

[halk ağzında]

• Abla

• Anne

[isim]

• Yünün dövülmesiyle yapılan kalın ve kaba kumaş

• Bu kumaştan yapılmış yakasız ve uzun üstlük

[sıfat]

• Bu kumaştan yapılan

[eskimiş]

• Bu kumaştan yapılan ve dervişlerce giyilen hırka

• Kepenek (I)

Ata Sözleri ve Deyimler

• aba altında er yatar
• aba altından sopa (veya değnek) göstermek
• aba gibi
• abanın kadri yağmurda bilinir
• aba vakti yaba, yaba vakti aba
• abayı sermek
• abayı yakmak

[isim]

• Yemek

Ata Sözleri ve Deyimler

• aşını, eşini, işini bil
• aşı pişiren yağ olur, gelinin yüzü ağ olur
• aş taşınca kepçeye paha olmaz
• aş tuz ile, tuz oran ile

[sıfat]

• Yemek yemesi gereken, tok karşıtı

  Aç ne yemez, tok ne demez. - Divanü Lügati't-Türk

• Yiyecek bulamayan

  Ben hem öksüzüm hem yetimim hem de tam 23 saattir açım. - Yakup Kadri Karaosmanoğlu

[mecaz]

• Gözü doymaz, haris

  Ne aç adam!

[mecaz]

• Çok istekli, hevesli

  Her zamanki gibi bilgiye aç, her zamanki gibi ağızları lafla, kafaları düşünceyle dolu çalçene yaratıklarız. - Ayla Kutlu

[zarf]

• Karnı doymamış olarak

  Ben aç yattım mı kötü kötü rüyalar görürüm nedense. - Orhan Kemal

Ata Sözleri ve Deyimler

• acından kimse ölmemiş
• acından ölmek
• aç açık kalmak
• aç aç ile yatınca arada dilenci doğar
• aç aman bilmez, çocuk zaman bilmez
• aç at yol almaz, aç it av almaz
• aç ayı oynamaz
• aç bırakmak
• aç doymam, tok acıkmam sanır
• aç doyurmak
• aç elini kora sokar
• aç esner, âşık gerinir
• aç gezmektense tok ölmek yeğdir
• açın gözü ekmek teknesinde olur
• açın imanı olmaz
• açın karnı doyar, gözü doymaz
• açın koynunda ekmek durmaz
• açın kursağına çörek dayanmaz
• açın uykusu gelmez
• aç ile dost olayım diyen peşin karnını doyursun
• aç ile eceli gelen söyleşir
• aç kalmak
• aç köpek fırın deler
• aç kurt aslana saldırır
• aç kurt gibi
• aç kurt yavrusunu yer
• aç ne yemez, tok ne demez
• aç susuz kalmak
• aç tavuk kendini arpa ambarında sanır
• aç, yanından kaç

[isim]

[tarih]

• Osmanlı Devleti'nde gümrük vergisi

  Sirkeci'de oh diye gözlerini açtı, şehrin ta göbeğinde bacını verdiği köprüyü yavaş yavaş geçti. - Ömer Seyfettin

• Zorla alınan para, haraç

  Galata'da baç alınan evler bir gece içinde istiklallerini ilan ederek en meşhur hamilerini kovmuşlardı. - Ömer Seyfettin

[isim]

[anatomi]

• İnsan ve hayvanlarda beyin, göz, kulak, burun, ağız vb. organları kapsayan, vücudun üst veya önünde bulunan bölüm, kafa, ser

  Sağ elinin çevik bir hareketiyle başındaki tülbendi çekip aldı. - Necati Cumalı

• Bir topluluğu yöneten kimse

  Cumhurbaşkanı devletin başıdır. - Anayasa

• Başlangıç

  Hafta başı. Ay başı. Yılbaşı. Satır başı.

• Temel, esas

  Gücün, erdemliğin, bilimin, her şeyin başı paradır, para. - Halide Edip Adıvar

• Arazide en yüksek nokta

  Dağın başı. Tepenin başı.

• Bir şeyin genellikle toparlakça ucu

  Avucumuzun içinde sakladığımız sigaraların yanmış ucu ile fitillerin başını yaktık. - Falih Rıfkı Atay

• Bir şeyin uçlarından biri

  Merdiven başında beni çağırdı. - Ayla Kutlu

• Kasaplık hayvanlarda ve bazı yiyeceklerde adet

  Yirmi baş koyun. Üç baş soğan.

• Sarraflık hakkı

• Bir şeyin yakını veya çevresi

  Güzel bir sonbahar havasında şair, havuz başına uzanır gibi oturmuş, güneşleniyordu. - Ahmet Kabaklı

• `Önem veya yönetim bakımından ileride olan, en önemli, en üstün` anlamlarında birleşik kelimeler yapan bir söz

  Başbakan, başçavuş, başhekim, başkent, başöğretmen, başpehlivan, başrol, başsavcı.

• Güreşte pehlivanların ayrıldıkları beş derecenin en yükseği

  Başa güreşmek.

[denizcilik]

• Deniz teknelerinde ön taraf

Ata Sözleri ve Deyimler

• ...-nın başında gelmek (veya yer almak)
• baş (veya başı) çekmek
• baş (veya başını) alamamak
• başa çıkmak
• başa çıkmak
• başa gelen (dert) çekilir
• başa gelmek
• başa gelmeyince bilinmez
• başa güreşmek
• baş ağır gerek, kulak sağır
• baş ağrıtmak
• başa vermek
• baş bağlamak
• baş bulmak
• baş çevirtmek
• baş dille tartılır
• baş döndürmek
• baş edebilmek
• baş edememek
• baş eğmek
• baş eldeyken
• baş etmek
• baş gelmek
• baş göstermek
• baş göz etmek
• baş göz olmak
• başı ağrımak
• başı bağlanmak
• başı belada olmak
• başı belaya girmek (veya uğramak)
• başı çatlamak
• başı dara düşmek
• başı daralmak
• başı darda kalmak
• başı derde girmek
• başı dönmek
• başı göğe ermek (veya değmek)
• başı hoş olmamak
• başı için
• başı kazan gibi olmak
• başım gözüm üstüne
• başımla beraber
• başına (...) gelmek
• başına balta kesilmek (veya olmak)
• başına bela açmak
• başına bela almak
• başına bela olmak (veya kesilmek)
• başına bir hâl gelmek
• başına çalmak
• başına çalsın!
• başına çıkarmak
• başına çıkmak
• başına çorap örmek
• başına dert açmak
• başına dert olmak (veya kesilmek)
• başına devlet (veya talih) kuşu konmak
• başına dikilmek
• başına dikmek
• başına dolamak
• başına dünyanın belasını sarmak
• başına ekşimek
• başına gaile açmak
• başına geçirmek
• başına geçmek
• başına geçmek
• başına gelen başmakçıdır
• başına gelmek
• başına gelmek
• başına güneş geçmek
• başına iş açmak
• başına iş çıkarmak
• başına iş çıkmak
• başına kâhya kesilmek
• başına kakmak (veya kakınç etmek)
• başına kalmak
• başına kan çıkmak
• başına karalar bağlamak
• başına oturmak
• başı nâra yanmak
• başına sarmak
• başına taç etmek
• başına taş düşmek (veya yağmak)
• başına vur, ağzından lokmasını al
• başına vurmak
• başına yıkmak
• başın başı, başın da başı var
• başında beklemek (veya durmak)
• başında değirmen çevirmek
• başında kavak yeli (veya yelleri) esmek
• başından almak
• başından aşağı kaynar sular dökülmek
• başından atmak
• başından büyük işlere girişmek (veya kalkışmak)
• başından geçmek
• başından kalkmak
• başından korkmak
• başından savmak
• başında olmak
• başında paralansın
• başında torbası eksik
• başını acemi berbere teslim eden, pamuğunu cebinden eksik etmez
• başını ağrıtmak
• başını alıp gitmek
• başını ateşlere yakmak
• başını bağlamak
• başını beklemek
• başını belaya sokmak
• başını bir yere bağlamak
• başını bir yere sokmak
• başını boş bırakmak
• başını çatmak
• başını çıkarmak
• başını derde sokmak
• başını dik tutmak
• başını dinlemek
• başını döndürmek
• başını duman almak
• başını ezmek
• başını gözünü yarmak
• başını istemek
• başını kaldırmamak (veya kaldıramamak)
• başını kaşımaya (veya kaşıyacak) vakti olmamak
• başını koltuğunun altına almak
• başını kurtarmak
• başının altında
• başının altından çıkmak
• başını nâra yakmak
• başının çaresine bakmak
• başının derdine düşmek
• başının etini yemek
• başının gözünün sadakası
• başını ortaya koymak
• başını taştan taşa vurmak
• başını toplamak
• başını uçurmak
• başını vermek
• başını yakmak
• başını yemek
• başı sağ olsuna gitmek
• başı sıkılmak (veya sıkışmak)
• başı sıkıya gelmek
• başı taşa değmek
• başı tutmak
• başı üstünde yeri olmak
• başı yastığa düşmek
• başı yastık yüzü görmemek
• başı yerine gelmek
• başı zapt olunmamak
• baş kesmek
• baş kes, yaş kesme
• baş kıç olmak
• baş kıç vurmak
• baş kırılır (veya yarılır) fes (veya börk) içinde, kol kırılır yen (veya kürk) içinde
• baş koşmak
• baş koymak
• baş nereye giderse ayak da oraya gider
• baş olan boş olmaz
• baş ol da istersen soğan başı ol
• baş olmak
• baş sağlığı, dünya varlığı
• baş sallamak
• başta (veya başında) bulunmak (veya olmak)
• baştan aşmak
• baştan çıkarmak
• baştan çıkmak
• baştan kara etmek
• baştan kara gitmek
• başta taşımak
• baş tutamamak
• baş tutmak
• baş üstünde tutmak
• baş üstünde yeri var
• baş vermek
• baş yakmak
• baş yapmak
• baş yastığı baş derdini bilmez
• baş yemek

[isim]

[eskimiş]

• Çıban

[isim]

• Herhangi bir işi yapmak için ortaya konan güç, zorlu, sürekli çalışma, gayret, ceht, efor

  Yoksa başlı başına zafer, boşuna bir çaba olur. - Falih Rıfkı Atay

Ata Sözleri ve Deyimler

• çaba göstermek
• çaba harcamak

[isim]

• İplik, sicim, tel vb. ince şeylerden kafes biçiminde yapılmış örgü

  Balık ağı. Tenis ağı.

• Örümcek vb. hayvanların salgılarıyla oluşturdukları örgü

• Ulaşım ve iletişim gibi alanlarda ülkenin her yerine yaygınlaştırılmış şebeke

  Cumhuriyetin onuncu yılında ülkemiz demir ağlarla örülmüştü.

[mecaz]

• Tuzak

  Onu, ağına düşmüş bir av gibi ne öldürdü ne ondurdu. - Samiha Ayverdi

[spor]

• Oyun alanını ortadan ikiye bölen iple yapılmış örgü, file

[spor]

• Çaprazlama örgü ile yapılan ve kale direkleri arkasına gerilen örgü, file

Ata Sözleri ve Deyimler

• ağ atmak (veya bırakmak)
• ağ çekmek
• ağına düşürmek

[isim]

• Pantolon veya külotun apış arasına gelen yeri, apışlık

[isim]

• Geniş toprakları olan, sözü geçen, varlıklı kimse

  Sonra köy ağası hazretleri bizim de kıçımıza atacak tekmeyi. - Nazım Hikmet

• Halk arasında sayılan ve sözü geçen erkeklere verilen unvan

• Ağabey

  Köye varınca ağamdan parasını muhakkak alır, sana veririm. - Etem İzzet Benice

• Okuryazar olmayan yaşlı kimselerin adlarıyla birlikte kullanılan san

[sıfat]

[mecaz]

• Cömert, eli açık

[halk ağzında]

• Koca

[tarih]

• Osmanlı Devleti'nde bazı kuruluşların başında bulunanlara verilen resmî san

  Yeniçeri ağası. Çarşı ağası.

Ata Sözleri ve Deyimler

• ağa borç eder, uşak harç
• ağanın alnı terlemezse ırgadın burnu kanamaz
• ağanın eli tutulmaz
• ağanın gözü ata tımardır
• ağanın gözü öküzü semiz eder
• ağanın gözü, yiğidin sözü
• ağanın malı çıkar, uşağın canı

[isim]

• Bir şeyi başka bir şeye veya birçok şeyi topluca birbirine tutturmak için kullanılan ip, sicim, şerit, tel vb. düğümlenebilir nesne

  Ayakkabının bağı çözüldü.

• Sargı

  Yaramın bağını değiştireceğim.

• Bağlam, deste, demet

  Beş bağ ekin, iki bağ maydanoz.

[mecaz]

• İlgi, ilişki, rabıta

  Türk Devletine vatandaşlık bağı ile bağlı olan herkes Türktür. - Anayasa

[anatomi]

• Kemikleri birbirine bağlamaya, iç organları yerinde tutmaya yarayan lif demeti

  Eklem bağı, asıcı bağ.

[denizcilik]

• Bir halat üzerine atılan sağlam, düzgün ve istendiğinde kolayca çözülebilen her türlü düğüm

[müzik]

• Nota yazarken yan yana gelen aynı veya farklı değerdeki notaların birbirine bağlanarak çalınacağını belirtmek için yapılan yay biçimindeki işaret

[isim]

• Üzüm kütüklerinin dikili bulunduğu toprak parçası

• Meyve bahçesi

  Kadıköy'den Fenerbahçe'ye kadar olan saha, gözleri okşayan bağlarla örtülüdür. - Beynun Akyavaş

Ata Sözleri ve Deyimler

• bağa bak, üzüm olsun, yemeye yüzün olsun
• bağ babadan, zeytin dededen kalmalı
• bağ bayırda, tarla çayırda
• bağ bozmak
• bağ budamak
• bağı ağlayanın yüzü güler

[isim]

[halk ağzında]

• Kaplumbağa

• Deniz kaplumbağasının kabuğu

• Kaplumbağa kabuğu

  Bağanın ne olduğunu biliyorsun değil mi Meryem, kaplumbağanın sırtını kaplayan kabuktur. - Emine Işınsu

• Ur

[sıfat]

• Kaplumbağa kabuğundan yapılmış veya bu kabuğu andırır biçimde olan

  Bağa gözlük.

[isim]

• Zaman dilimi, vakit

• Hayatın çocukluk, gençlik vb. dönemlerinden her biri, yaş

  Yazık ki delikanlılık çağını çoktan aşmıştır, şakaklarına kır düşmüştür, ayrıca hastadır. - Refik Halit Karay

• Kendine özgü bir özellik taşıyan zaman parçası, dönem, devir

  Dünya atom çağında, biz hâlâ medeniyet kavgası içindeyiz. - Falih Rıfkı Atay

• Tarihin ayrıldığı dört büyük bölümden her biri, kurun

  İlk Çağ. Orta Çağ. Yakın Çağ. Yeni Çağ.

[jeoloji]

• Bir katmanın oluştuğu süre

Ata Sözleri ve Deyimler

• çağ açmak
• çağ atlamak
• çağı geçmek
• çağın gerisinde kalmak
• çağını aşmak
• çağı yakalamak

[isim]

[bitki bilimi]

• Meyve verebilen, gövdesi odun veya kereste olmaya elverişli bulunan ve uzun yıllar yaşayabilen bitki

[sıfat]

• Bu gibi bitkilerin gövdesinden ve dallarından yapılan

  Ağaç tekne.

• Tahta, kereste

Ata Sözleri ve Deyimler

• ağaca balta vurmuşlar "sapı bedenimden" demiş
• ağaca çıkan keçinin dala bakan oğlağı olur
• ağaca çıksa pabucu yerde kalmaz
• ağaca dayanma kurur, adama (veya insana) dayanma ölür
• ağacı kurt, insanı dert yer
• ağacın kurdu içinde olur
• ağaç kökünden yıkılır
• ağaç meyvesi olunca başını aşağı salar
• ağaç ne kadar uzasa göğe ermez
• ağaç olmak
• ağaçtan maşa olmaz
• ağaç yaşken eğilir

[isim]

[halk ağzında]

• Çocuk, bebek

[isim]

[bitki bilimi]

• Boyuna dikey yönden kesilmiş olan ve yıl halkaları çember biçiminde görüntü veren ağaç