[isim]

• Zamanın bölünemeyecek kadar kısa olan parçası, lahza, dakika

  Zira göçebelerin hayatı her an yardımlaşmalarını gerektirir. - Cemil Meriç

Ata Sözleri ve Deyimler

• anı anına uymamak
• an meselesi

[isim]

[halk ağzında]

• İki tarla arasındaki sınır

[isim]

• Zihin

  An bulanıklığı. An yorgunluğu.

[isim]

• Anne

  Anası mutfakta bir tabağa marul doğruyor. - Yusuf Atılgan

• Yavrusu olan dişi hayvan

• Dinî bakımdan aziz tanınan bazı kadınlara verilen saygı unvanı

  Fatma Anamız. Meryem Ana.

[ünlem]

• Yaşlı kadınlara saygılı bir seslenme sözü

[mecaz]

• Velinimet

  Yoksullar anası.

• Alacağın veya borcun, faizin dışında olan bölümü

[sıfat]

• Temel, asıl, esas

  Ana bina aradan geçen elli beş yıla karşın değişmemiş. - Ayla Kutlu

[matematik]

• Çizgilerden herhangi birini anlatan kelimeye sıfat olarak geldiğinde o çizginin, belirli bir kural altında hareket ederek bir yüzey oluşturmaya yaradığını anlatan bir söz

Ata Sözleri ve Deyimler

• ana avrat küfretmek (veya düz veya dümdüz gitmek)
• ana bir, baba ayrı
• anadan doğmuşa dönmek (veya anadan yeni doğmuş gibi olmak)
• ana gibi yâr olmaz, Bağdat gibi diyar olmaz
• ana ile kız, helva ile koz
• ana kızına taht kurar, kız bahtı kocadan arar (veya ana kızına taht kurmuş, baht kuramamış)
• anam!
• anam avradım olsun
• anam babam
• anamın (veya anasının) ak sütü gibi (helal olsun)
• anamın öleceğini bilseydim kulağı dolu darıya satardım
• anan güzel idi hani yeri, baban zengin idi hani evi?
• ananın bahtı kızına
• ananın bastığı yavru incinmez
• anan yahşi, baban yahşi
• anası ağlamak
• anasına avradına sövmek
• anasına bak kızını al, kenarına bak bezini al
• anasından doğduğuna bin pişman
• anasından doğduğuna pişman etmek
• anasından doğduğuna pişman olmak
• anasından emdiği süt burnundan (fitil fitil) gelmek
• anasından emdiği sütü burnundan getirmek
• anasını ağlatmak
• anasını bellemek
• anasını eşek kovalasın!
• anasının gözü
• anasının ipini satmış (veya pazara çıkarmış)
• anasının kızı
• anasının körpe kuzusu
• anasının nikâhını istemek
• anasının oğlu
• anasını sat! (veya satayım!)
• anası turp (veya sarımsak), babası şalgam (veya soğan)
• anası yerinde

[isim]

[eskimiş]

• Su

[isim]

[halk ağzında]

• Abla

• Anne

[isim]

• Yünün dövülmesiyle yapılan kalın ve kaba kumaş

• Bu kumaştan yapılmış yakasız ve uzun üstlük

[sıfat]

• Bu kumaştan yapılan

[eskimiş]

• Bu kumaştan yapılan ve dervişlerce giyilen hırka

• Kepenek (I)

Ata Sözleri ve Deyimler

• aba altında er yatar
• aba altından sopa (veya değnek) göstermek
• aba gibi
• abanın kadri yağmurda bilinir
• aba vakti yaba, yaba vakti aba
• abayı sermek
• abayı yakmak

[isim]

[tarih]

• Osmanlı Devleti'nde Macaristan ve Hırvatistan'da sancak beylerine ve küçük prenslere verilen unvan

[sıfat]

• Nicelik, nitelik, güç, süre, sayı bakımından eksik, çok karşıtı

  Heykel konularının parmakla sayılacak kadar az olduğunu ileri sürüyordu. - Bedri Rahmi Eyuboğlu

[zarf]

• Alışılmış olandan, umulandan veya gerekenden eksik olarak

Ata Sözleri ve Deyimler

• aza çoğa bakmamak
• aza kanaat etmeyen çoğu hiç bulamaz
• aza sormuşlar: "nereye?", "çoğun yanına" demiş
• az ateş çok odunu yakar
• az bulmak
• az buz olmamak
• az değil
• az gelmek
• az görmek
• az günün adamı olmamak
• azı çoğa saymak (veya tutmak)
• az kaldı (veya kalsın)
• az kaz, uz kaz, boyunca kaz
• az olsun, uz olsun
• az söyle, çok dinle
• az tamah çok ziyan getirir
• az veren candan, çok veren maldan
• az yiyen çok uyur, çok yiyen güç uyur

[eskimiş]

[kimya]

• Azot elementinin simgesi

[zamir]

• Ben zamirinin yönelme durumu eki almış biçimi

Ata Sözleri ve Deyimler

• bana bak!
• bana da ... demesinler
• bana dokunmayan yılan bin yaşasın
• bana mısın dememek

[isim]

• Üye

  Komşu gencine yüz vermemiş, çocuklu bir mahkeme azasıyla evlenmişti. - Reşat Nuri Güntekin

• Vücut parçası, organ

  Bu vücut, bütün azası kırılmış, birbiri üstüne yığılmış bir külçe hâlinde. - Yakup Kadri Karaosmanoğlu

[isim]

• Kendini beğendirmek amacıyla yapılan davranış, cilve, eda

• İsteksiz gibi görünerek yalvartmak amacıyla yapılan davranış

  Çok naz âşık usandırır.

• Şımarıkça davranış

Ata Sözleri ve Deyimler

• naz etmek
• nazı geçmek
• nazına katlanmak
• nazını çekmek

[isim]

• Sanı

  Kapıyorum zannıyla kilitlemişim, diyordu. - Mithat Cemal Kuntay

Ata Sözleri ve Deyimler

• zan altında bulunmak
• zannına düşmek

[sıfat]

• Temel

  Baz fiyat.

[isim]

[kimya]

• Bir asitle birleştiğinde bir tuz oluşturan madde

Ata Sözleri ve Deyimler

• baz almak

[isim]

• Mobilyanın uzunluğunca konulan dar ayak

• Dolap gövdesinin zemine düzgün oturmasına yarayan çerçeve şeklindeki kaide

• Yatağın yerden yüksek olmasını sağlayan veya sandık olarak kullanılan boş bölmesi

[isim]

• İplik, sicim, tel vb. ince şeylerden kafes biçiminde yapılmış örgü

  Balık ağı. Tenis ağı.

• Örümcek vb. hayvanların salgılarıyla oluşturdukları örgü

• Ulaşım ve iletişim gibi alanlarda ülkenin her yerine yaygınlaştırılmış şebeke

  Cumhuriyetin onuncu yılında ülkemiz demir ağlarla örülmüştü.

[mecaz]

• Tuzak

  Onu, ağına düşmüş bir av gibi ne öldürdü ne ondurdu. - Samiha Ayverdi

[spor]

• Oyun alanını ortadan ikiye bölen iple yapılmış örgü, file

[spor]

• Çaprazlama örgü ile yapılan ve kale direkleri arkasına gerilen örgü, file

Ata Sözleri ve Deyimler

• ağ atmak (veya bırakmak)
• ağ çekmek
• ağına düşürmek

[isim]

• Pantolon veya külotun apış arasına gelen yeri, apışlık

[isim]

• Uşak iline bağlı ilçelerden biri

[isim]

• Geniş toprakları olan, sözü geçen, varlıklı kimse

  Sonra köy ağası hazretleri bizim de kıçımıza atacak tekmeyi. - Nazım Hikmet

• Halk arasında sayılan ve sözü geçen erkeklere verilen unvan

• Ağabey

  Köye varınca ağamdan parasını muhakkak alır, sana veririm. - Etem İzzet Benice

• Okuryazar olmayan yaşlı kimselerin adlarıyla birlikte kullanılan san

[sıfat]

[mecaz]

• Cömert, eli açık

[halk ağzında]

• Koca

[tarih]

• Osmanlı Devleti'nde bazı kuruluşların başında bulunanlara verilen resmî san

  Yeniçeri ağası. Çarşı ağası.

Ata Sözleri ve Deyimler

• ağa borç eder, uşak harç
• ağanın alnı terlemezse ırgadın burnu kanamaz
• ağanın eli tutulmaz
• ağanın gözü ata tımardır
• ağanın gözü öküzü semiz eder
• ağanın gözü, yiğidin sözü
• ağanın malı çıkar, uşağın canı