[isim]

• Kanın rengi, kızıl, kırmızı

[sıfat]

• Bu renkte olan

  Al bayrak. Al çuha.

• Dorunun açığı, kızıla çalan at donu

[sıfat]

• Bu renkte olan (at)

• Yüze sürülen pembe düzgün, allık

Ata Sözleri ve Deyimler

• al elmaya taş atan çok olur
• al giymedim ki alınayım
• al gömlek gizlenemez
• alı alına, moru moruna
• alı al, moru mor
• al kanlara boyanmak
• al kiraz üstüne kar yağmış

[isim]

[eskimiş]

• Aldatma, düzen, tuzak, hile

Ata Sözleri ve Deyimler

• al ile aslan tutulur, güç ile sıçan tutulmaz

[kimya]

• Alüminyum elementinin simgesi

[isim]

[müzik]

• Gam dizisinde `sol` ile `si` arasındaki ses

• Bu sesi gösteren nota işareti

[kimya]

• Lantan elementinin simgesi

[isim]

[eskimiş]

• Su

[isim]

• Bal arılarının bitki ve çiçeklerden topladıkları bal özünden yapıp kovanlarındaki petek gözlerine doldurdukları, rengi beyazdan esmere kadar değişen tatlı, koyu, sıvı madde

• Olgunlaşmış incirin, dışına sızan tatlısı

• Ağaçların kabuğundan sızarak pıhtılaşan besi suyu

Ata Sözleri ve Deyimler

• bal alacak çiçeği bilmek (veya bulmak)
• bal bal demekle ağız tatlanmaz
• bal dök de yala
• bal gibi
• balı dibinden, yağı yüzünden
• balın âlâsı oğlun tazesinden
• balı olan bal yemez mi?
• balı parmağı uzun yemez, kısmetlisi yer
• bal ile kaymak yenir ama her keseye göre değil
• bal olan yerde sinek de olur
• bal sağmak
• bal tutan parmağını yalar

[isim]

• Yemek

Ata Sözleri ve Deyimler

• aşını, eşini, işini bil
• aşı pişiren yağ olur, gelinin yüzü ağ olur
• aş taşınca kepçeye paha olmaz
• aş tuz ile, tuz oran ile

[isim]

• Genellikle Hindistan'da dokunan, özel motifleri olan değerli bir yün kumaş

  Genç kadın, yün şalını başına almışken çıkardı. - Reşat Enis

• Kadınların omuzlarını örtmek için kullandıkları geniş atkı

  Zil, şal ve gül. Bu bahçede raksın bütün hızı / Şevk akşamında Endülüs üç defa kırmızı - Yahya Kemal Beyatlı

[isim]

• İlenme, beddua

[ünlem]

• (a:h) Sesin tonuna göre pişmanlık, öfke, özlem, beğenme, sevgi vb. duygular anlatan bir söz

  Ah, ne güzeldi o Direklerarası'ndaki ramazan ve donanma geceleri. - Yakup Kadri Karaosmanoğlu

[ünlem]

• (a:h) Ağrı, acı duyulduğunda söylenen bir söz

  Ah başım!

Ata Sözleri ve Deyimler

• ah alan onmaz
• ah almak
• ah çekmek
• ah etmek
• ahı çıkmak
• ahını almak
• ahını yerde koymamak
• ahı tutmak
• ahı yerde kalmamak
• ah yerde kalmaz

[ünlem]

• İstek uyandırmak için kullanılan bir söz

  Ha göreyim seni! Ha gayret!

• (ha:) Şaşma anlatan bir söz

  Amma güzel ha! Öyle oldu ha!

• (ha:) Dikkati çekmek, uyarmak için kullanılan bir söz

  Sakın ha bir daha yapma! Sakın ha ağlamanı istemiyorum. - Attila İlhan

• (ha:) Bir şeyin birdenbire hatırlandığını veya kavrandığını anlatan bir söz

  Ha, miralay arzu ederse o başka tabii! - Attila İlhan

[bağlaç]

• Tekrarlanarak kullanıldığında eşitlik anlamı veren bir söz

  Ha ben gelmişim ha o. Ha bağ ha bahçe ha tarla.

[bağlaç]

• Bazen tekrarlanan bir emir kipinin tekrarları arasında yer alarak fiil ile anlatılan işin uzadığı ve bundan bıkıldığı bildirilir

  Yürü ha yürü, yol bitmiyor ki.

[edat]

[kaba konuşmada]

• Evet

[teklifsiz konuşmada]

• (ha:) Soru bildiren bir söz

  Sen de geldin ha?

Ata Sözleri ve Deyimler

• ha babam (ha)
• ha babam de babam
• ha bire
• ha deyince
• ha gayret
• ha şöyle
• ha şunu bileydin

[kimya]

• Hahniyum elementinin simgesi

[isim]

[kimya]

• Birtakım hastalıklara karşı bağışıklık sağlamak için vücuda verilen, o hastalığın mikrobuyla hazırlanmış eriyik

• Bu eriyiğin uygulanması

  Çiçek aşısı. Kolera aşısı. Tifo aşısı.

• Bir ağacın dalı veya gövdesi üzerine, aynı familyanın daha iyi bir türünden alınan dal, göz, tomurcuk vb. parçaları kaynaştırma işi

• Bu yolla eklenen parça

[sıfat]

• Aşılı (bitki)

  Sana yeni aşı güllerimi göstereceğim. - Aka Gündüz

Ata Sözleri ve Deyimler

• aşı olmak (veya vurulmak veya yapılmak)
• aşı vurmak (veya yapmak)

[isim]

• Bir şeyin içinde bulunduğu şartların veya taşıdığı niteliklerin bütünü, durum, vaziyet

  Herkes hâline göre bir hediye verdi. - Hüseyin Rahmi Gürpınar

• Tutum, tavır

  Bambaşka bir hâliniz vardır sizin. Merhametli bir insan olduğunuz bellidir. - Oktay Rifat

• Şimdiki zaman, içinde yaşanılan zaman

  Hâl dediğimiz şey yarından sonra mazi olacaktır. - Yahya Kemal Beyatlı

• Güç, kuvvet, takat

  Şimdi gezmeye çıkacak hâlim yok.

[mecaz]

• Kötü durum, sıkıntı, dert

  Zavallının başına ne hâller geldi.

[dil bilgisi]

• Durum

Ata Sözleri ve Deyimler

• ... hâline gelmek
• hâlden anlamak (veya bilmek)
• hâle yola koymak
• hâl hâlin yoldaşıdır
• hâl hatır (veya hâlini hatırını) sormak
• hâli (veya hâlleri) duman olmak
• hâli harap olmak
• hâli kalmamak
• hâline bakmamak
• hâline köpekler bile güler
• hâlini almak
• hâli tavrı yerinde
• hâli üzere
• hâli vakti yerinde

[isim]

[eskimiş]

• Çözme, çözülme

• Çözüm

• Eritme

• Karışık bir sorunun içinden çıkma, sonuca varma

[isim]

• Sebze, meyve, bakliyat vb.nin satıldığı yer

[isim]

[tarih]

• Tahttan indirme

[isim]

• Deveyi çöktürmek için çıkarılan ses

[isim]

• Alma işi

[isim]

[anatomi]

• İnsan ve hayvanlarda beyin, göz, kulak, burun, ağız vb. organları kapsayan, vücudun üst veya önünde bulunan bölüm, kafa, ser

  Sağ elinin çevik bir hareketiyle başındaki tülbendi çekip aldı. - Necati Cumalı

• Bir topluluğu yöneten kimse

  Cumhurbaşkanı devletin başıdır. - Anayasa

• Başlangıç

  Hafta başı. Ay başı. Yılbaşı. Satır başı.

• Temel, esas

  Gücün, erdemliğin, bilimin, her şeyin başı paradır, para. - Halide Edip Adıvar

• Arazide en yüksek nokta

  Dağın başı. Tepenin başı.

• Bir şeyin genellikle toparlakça ucu

  Avucumuzun içinde sakladığımız sigaraların yanmış ucu ile fitillerin başını yaktık. - Falih Rıfkı Atay

• Bir şeyin uçlarından biri

  Merdiven başında beni çağırdı. - Ayla Kutlu

• Kasaplık hayvanlarda ve bazı yiyeceklerde adet

  Yirmi baş koyun. Üç baş soğan.

• Sarraflık hakkı

• Bir şeyin yakını veya çevresi

  Güzel bir sonbahar havasında şair, havuz başına uzanır gibi oturmuş, güneşleniyordu. - Ahmet Kabaklı

• `Önem veya yönetim bakımından ileride olan, en önemli, en üstün` anlamlarında birleşik kelimeler yapan bir söz

  Başbakan, başçavuş, başhekim, başkent, başöğretmen, başpehlivan, başrol, başsavcı.

• Güreşte pehlivanların ayrıldıkları beş derecenin en yükseği

  Başa güreşmek.

[denizcilik]

• Deniz teknelerinde ön taraf

Ata Sözleri ve Deyimler

• ...-nın başında gelmek (veya yer almak)
• baş (veya başı) çekmek
• baş (veya başını) alamamak
• başa çıkmak
• başa çıkmak
• başa gelen (dert) çekilir
• başa gelmek
• başa gelmeyince bilinmez
• başa güreşmek
• baş ağır gerek, kulak sağır
• baş ağrıtmak
• başa vermek
• baş bağlamak
• baş bulmak
• baş çevirtmek
• baş dille tartılır
• baş döndürmek
• baş edebilmek
• baş edememek
• baş eğmek
• baş eldeyken
• baş etmek
• baş gelmek
• baş göstermek
• baş göz etmek
• baş göz olmak
• başı ağrımak
• başı bağlanmak
• başı belada olmak
• başı belaya girmek (veya uğramak)
• başı çatlamak
• başı dara düşmek
• başı daralmak
• başı darda kalmak
• başı derde girmek
• başı dönmek
• başı göğe ermek (veya değmek)
• başı hoş olmamak
• başı için
• başı kazan gibi olmak
• başım gözüm üstüne
• başımla beraber
• başına (...) gelmek
• başına balta kesilmek (veya olmak)
• başına bela açmak
• başına bela almak
• başına bela olmak (veya kesilmek)
• başına bir hâl gelmek
• başına çalmak
• başına çalsın!
• başına çıkarmak
• başına çıkmak
• başına çorap örmek
• başına dert açmak
• başına dert olmak (veya kesilmek)
• başına devlet (veya talih) kuşu konmak
• başına dikilmek
• başına dikmek
• başına dolamak
• başına dünyanın belasını sarmak
• başına ekşimek
• başına gaile açmak
• başına geçirmek
• başına geçmek
• başına geçmek
• başına gelen başmakçıdır
• başına gelmek
• başına gelmek
• başına güneş geçmek
• başına iş açmak
• başına iş çıkarmak
• başına iş çıkmak
• başına kâhya kesilmek
• başına kakmak (veya kakınç etmek)
• başına kalmak
• başına kan çıkmak
• başına karalar bağlamak
• başına oturmak
• başı nâra yanmak
• başına sarmak
• başına taç etmek
• başına taş düşmek (veya yağmak)
• başına vur, ağzından lokmasını al
• başına vurmak
• başına yıkmak
• başın başı, başın da başı var
• başında beklemek (veya durmak)
• başında değirmen çevirmek
• başında kavak yeli (veya yelleri) esmek
• başından almak
• başından aşağı kaynar sular dökülmek
• başından atmak
• başından büyük işlere girişmek (veya kalkışmak)
• başından geçmek
• başından kalkmak
• başından korkmak
• başından savmak
• başında olmak
• başında paralansın
• başında torbası eksik
• başını acemi berbere teslim eden, pamuğunu cebinden eksik etmez
• başını ağrıtmak
• başını alıp gitmek
• başını ateşlere yakmak
• başını bağlamak
• başını beklemek
• başını belaya sokmak
• başını bir yere bağlamak
• başını bir yere sokmak
• başını boş bırakmak
• başını çatmak
• başını çıkarmak
• başını derde sokmak
• başını dik tutmak
• başını dinlemek
• başını döndürmek
• başını duman almak
• başını ezmek
• başını gözünü yarmak
• başını istemek
• başını kaldırmamak (veya kaldıramamak)
• başını kaşımaya (veya kaşıyacak) vakti olmamak
• başını koltuğunun altına almak
• başını kurtarmak
• başının altında
• başının altından çıkmak
• başını nâra yakmak
• başının çaresine bakmak
• başının derdine düşmek
• başının etini yemek
• başının gözünün sadakası
• başını ortaya koymak
• başını taştan taşa vurmak
• başını toplamak
• başını uçurmak
• başını vermek
• başını yakmak
• başını yemek
• başı sağ olsuna gitmek
• başı sıkılmak (veya sıkışmak)
• başı sıkıya gelmek
• başı taşa değmek
• başı tutmak
• başı üstünde yeri olmak
• başı yastığa düşmek
• başı yastık yüzü görmemek
• başı yerine gelmek
• başı zapt olunmamak
• baş kesmek
• baş kes, yaş kesme
• baş kıç olmak
• baş kıç vurmak
• baş kırılır (veya yarılır) fes (veya börk) içinde, kol kırılır yen (veya kürk) içinde
• baş koşmak
• baş koymak
• baş nereye giderse ayak da oraya gider
• baş olan boş olmaz
• baş ol da istersen soğan başı ol
• baş olmak
• baş sağlığı, dünya varlığı
• baş sallamak
• başta (veya başında) bulunmak (veya olmak)
• baştan aşmak
• baştan çıkarmak
• baştan çıkmak
• baştan kara etmek
• baştan kara gitmek
• başta taşımak
• baş tutamamak
• baş tutmak
• baş üstünde tutmak
• baş üstünde yeri var
• baş vermek
• baş yakmak
• baş yapmak
• baş yastığı baş derdini bilmez
• baş yemek

[isim]

[eskimiş]

• Çıban

[isim]

• Yere veya mobilya üstüne serilmek, duvara gerilmek için, genellikle yünden dokunan, kısa ve sık tüylü, nakışlı, kalın yaygı

  Pencerelerden Türk kadınlarının dokuduğu halılar ve seccadeler sarkıyor. - Falih Rıfkı Atay

Ata Sözleri ve Deyimler

• halı altına süpürmek

[sıfat]

• Işıklı

• Işıldayan, parlak

  Şu lokanta camekânında kuyruklarını dikmiş, ışıl gözlü alev menevişli barbunyalar. - Yusuf Ziya Ortaç