[isim]

• Tanrı'yı veya kutsal bilinen bir kişiyi, bir şeyi tanık göstererek bir olayı doğrulama, yemin, kasem

• Kendi kendine söz verme, ahit

  Andım var, bu işi yapacağım.

Ata Sözleri ve Deyimler

• andını bozmak
• ant içmek
• ant olsun
• ant verdirmek
• ant vermek

[isim]

• İki şeyi birbirinden ayıran uzaklık, aralık, boşluk, mesafe

• İki olguyu, iki olayı birbirinden ayıran zaman, fasıla

• Kişilerin veya toplulukların birbirine karşı olan durumu veya ilgisi

  Son zamanlarda aralarının iyi olmadığının farkındayım. - Elif Şafak

• İç

  Aralarında anası babası ile Binnaz'ın da bulunduğu on sekiz işçiydiler. - Necati Cumalı

[sinema]

[tiyatro]

• Bir oyunda, bir filmde izleme sırasında dinlenmek üzere verilen kısa süre, antrakt

[spor]

• Toplu jimnastik dizilmelerinde, sıradakilerin birbirlerinden yanlamasına olan uzaklıkları

[spor]

• Spor karşılaşmalarında oyuncuların dinlenmek ve taktik almak için kullandıkları süre

Ata Sözleri ve Deyimler

• arada çıkarmak
• arada kalmak
• arada kaynamak
• aradan çekilmek
• aradan çıkarmak
• aradan çıkmak
• aradan kaldırmak
• aradan sıyrılmak
• araları limoni olmak
• aralarına kara kedi girmek
• aralarında dağlar kadar fark olmak
• aralarındaki buzları eritmek
• aralarından kara kedi geçmek
• aralarından su sızmamak
• araları şekerrenk (veya serin) olmak
• arası (veya araları) açılmak (veya açık olmak veya bozulmak)
• arası geçmeden
• arası hoş (veya iyi) olmamak
• arası hoş (veya iyi) olmamak
• arasına (veya aralarına) karışmak
• arasını (veya aralarını) açmak (veya bozmak)
• arasını (veya aralarını) bulmak
• arası olmamak
• arası soğumak
• ara vermeden
• ara vermek
• araya (veya aralarına) soğukluk girmek
• araya almak
• araya girmek
• araya gitmek
• araya kaynayıp gitmek
• araya koymak
• araya vermek
• arayı açmak
• arayı soğutmak
• arayı yapmak

[isim]

• Arka, geri

  Ardında kapı koyu karanlık bir sonsuzluğa açılıyordu. - Tarık Buğra

• Bir şeyin öbür yüzü

[sıfat]

• Arkada bulunan

  Art damak ünsüzü. Art teker.

Ata Sözleri ve Deyimler

• ardı arası (veya arkası) kesilmemek (veya gelmemek)
• ardı kesilmemek
• ardına (veya arkasına) düşmek
• ardına kadar açık
• ardından atlı kovalamak
• ardından gitmek
• ardından sapan taşı yetişmez
• ardında yüz köpek havlamayan kurt, kurt sayılmaz
• ardını almak (veya getirmek)
• ardını bırakmamak
• ardını kesmek
• art eteğinde namaz kılmak

[isim]

• Baba

• Dedelerden ve büyükbabalardan her biri

  Ey kız gözüme huri görünürsün / Atan sevmez seni benden ziyade - Karacaoğlan

• Kişinin geçmişte yaşamış olan büyükleri

Ata Sözleri ve Deyimler

• atadan babadan görmek
• ata dostu oğla mirastır
• atalar çıkarayım der tahta, döner dolaşır gelir bahta
• atalar sözünü tutmayanı yabana atarlar
• ata malı mal olmaz, kendin kazanmak gerek
• atasını tanımayan Allah'ını tanımaz

[isim]

• Anne

  Anası mutfakta bir tabağa marul doğruyor. - Yusuf Atılgan

• Yavrusu olan dişi hayvan

• Dinî bakımdan aziz tanınan bazı kadınlara verilen saygı unvanı

  Fatma Anamız. Meryem Ana.

[ünlem]

• Yaşlı kadınlara saygılı bir seslenme sözü

[mecaz]

• Velinimet

  Yoksullar anası.

• Alacağın veya borcun, faizin dışında olan bölümü

[sıfat]

• Temel, asıl, esas

  Ana bina aradan geçen elli beş yıla karşın değişmemiş. - Ayla Kutlu

[matematik]

• Çizgilerden herhangi birini anlatan kelimeye sıfat olarak geldiğinde o çizginin, belirli bir kural altında hareket ederek bir yüzey oluşturmaya yaradığını anlatan bir söz

Ata Sözleri ve Deyimler

• ana avrat küfretmek (veya düz veya dümdüz gitmek)
• ana bir, baba ayrı
• anadan doğmuşa dönmek (veya anadan yeni doğmuş gibi olmak)
• ana gibi yâr olmaz, Bağdat gibi diyar olmaz
• ana ile kız, helva ile koz
• ana kızına taht kurar, kız bahtı kocadan arar (veya ana kızına taht kurmuş, baht kuramamış)
• anam!
• anam avradım olsun
• anam babam
• anamın (veya anasının) ak sütü gibi (helal olsun)
• anamın öleceğini bilseydim kulağı dolu darıya satardım
• anan güzel idi hani yeri, baban zengin idi hani evi?
• ananın bahtı kızına
• ananın bastığı yavru incinmez
• anan yahşi, baban yahşi
• anası ağlamak
• anasına avradına sövmek
• anasına bak kızını al, kenarına bak bezini al
• anasından doğduğuna bin pişman
• anasından doğduğuna pişman etmek
• anasından doğduğuna pişman olmak
• anasından emdiği süt burnundan (fitil fitil) gelmek
• anasından emdiği sütü burnundan getirmek
• anasını ağlatmak
• anasını bellemek
• anasını eşek kovalasın!
• anasının gözü
• anasının ipini satmış (veya pazara çıkarmış)
• anasının kızı
• anasının körpe kuzusu
• anasının nikâhını istemek
• anasının oğlu
• anasını sat! (veya satayım!)
• anası turp (veya sarımsak), babası şalgam (veya soğan)
• anası yerinde

[sıfat]

• İyi, pekiyi, daniska

  Beni Konya Lezzet Lokantası'na götürdü, âlâ bir öğle yemeği çekti. - Halide Edip Adıvar

[sıfat]

• Karışık renkli, çok renkli, alaca

  Ala kilim eskimiş.

[isim]

• Alabalık

[halk ağzında]

• Açık kestane renginde olan, ela (göz)

[isim]

[halk ağzında]

• Kekliğin boynundaki siyah halka

Ata Sözleri ve Deyimler

• ala keçi her vakit püsküllü oğlak doğurmaz

[isim]

• Bir şeyin yere bakan yanı, zir, üst karşıtı

  Pantolonlarımızı şiltelerimizin altına seriyoruz, onlar bütün hafta orada ütüleniyor. - Ziya Osman Saba

• Bir nesnenin tabanı

  Ayağındaki altları nalçalı koca bahçıvan kunduraları ile ona yetişmesi imkânsızdı. - Osman Cemal Kaygılı

• Oturulurken uyluk kemiklerinin yere gelen bölümü

  Altına sandalye çekmek.

• Bir şeyin yere yakın bölümü

• Birine göre daha aşağı mevkide olan kimse, madun

[sıfat]

• Sınıflamalarda ikinci derecede olan

  Alt sınıf. Alt cins. Alt takım.

[sıfat]

• Birkaç şeyden aşağıda olan

  Yeleğinin alt düğmesi iliklenmemiş. - Haldun Taner

Ata Sözleri ve Deyimler

• alt değirmen güçlü akar
• alt etmek
• altı alay üstü kalay
• altı kaval, üstü şişhane (veya şeşhane)
• altına etmek (veya kaçırmak)
• altına imza atmak
• altına imza koymak
• altında kalmak
• altında kalmamak
• altından çapanoğlu çıkmak
• altından girip üstünden çıkmak
• altından kalkamamak
• altını çizmek
• altını değiştirmek
• altını ıslatmak
• altını kapatmak
• altını kısmak
• altını üstüne getirmek
• altı tutmak
• altı yaş olmak
• alt olmak
• alt perdeden konuşmak
• altta kalanın canı çıksın
• altta kalmak
• alttan almak
• alttan güreşmek
• altta yok üstte yok

[ünlem]

[kaba konuşmada]

• Ulan

  İte bak lan, dedi, nasıl da horozlanıyor? - Necati Cumalı

[sıfat]

• Dili tutulmuş, konuşamaz duruma gelmiş

Ata Sözleri ve Deyimler

• lal etmek

[isim]

[eskimiş]

• Parlak kırmızı renkte, billurlaşmış, saydam bir alüminyum oksidi olan değerli bir taş

[sıfat]

• Bu taşın renginde olan

• Kırmızı renkli bir tür mürekkep

[isim]

[bitki bilimi]

• Nargillerden, yaprakları karşılıklı, çiçekleri büyük, koyu kırmızı renkte, küçük bir ağaç (Punica granatum)

• Bu ağacın kırmızımtırak sarı sert bir kabukla örtülü, içinde çok sayıda kırmızımtırak, sulu taneler bulunduran yuvarlak yemişi

Ata Sözleri ve Deyimler

• nar gibi

[isim]

[eskimiş]

• Ateş

Ata Sözleri ve Deyimler

• nârına (veya nâra) yanmak

[isim]

• At, eşek, öküz vb. yük hayvanlarının tırnaklarına çakılan, ayağın şekline uygun demir parçası

  Atların nal tıkırtıları, demir tekerlek gürültüleri işitildi. - Ömer Seyfettin

Ata Sözleri ve Deyimler

• nal çakmak
• nal deyip mıh dememek
• nalları dikmek
• nal toplamak

[isim]

[biyoloji]

• Kök, sap ve yaprak şeklinde farklılaşmamış bir bitkinin yaşama ve büyüme organı

[isim]

• Güneş doğmadan önceki alaca karanlık, fecir

Ata Sözleri ve Deyimler

• tan ağarmak (veya atmak veya sökmek)

[isim]

• Doğu Anadolu ile Azerbaycan'da çalınan bir çalgı türü

[isim]

• Canlıların besinlerdeki uçucu olmayan bileşikleri damak, boğaz ve dil yüzeyindeki mukoza noktaları aracılığıyla algıladığı duyum

• Tatlılık

[mecaz]

• Hoşa giden durum, lezzet, zevk

  Öğle yemeğinden sonra gelen rehavetin tadı, hiçbir gece uykusunda bulunmaz. - Şevket Rado

Ata Sözleri ve Deyimler

• tadı damağında kalmak
• tadı gelmek
• tadı kaçmak (veya gitmek)
• tadına bakmak
• tadına doyum olmamak
• tadına varmak
• tadında bırakmak
• tadından yenmemek
• tadını almak
• tadını bulmak
• tadını çıkarmak
• tadını kaçırmak
• tadını tuzunu bulmak
• tadı tuzu kalmamak (veya bozulmak)
• tadı tuzu yok
• tat almak
• tat kazanmak
• tat vermek

[isim]

[halk ağzında]

• Dilsiz

[isim]

[eskimiş]

• Türklerin egemen olduğu yerlerde yaşayan Arap veya İranlılar

• Hazar Denizi kıyısında, İran Azerbaycanı sınırında yaşayan, İran soyundan olan bir topluluğun adı