[-i]

• Bir şeyin ne demek olduğunu, neye işaret ettiğini kavramak

  Yıldızın hemen altında, namluya benzer bir başka şekil var, bunun bir tabanca olduğunu anlamakta gecikmiyorum. - Ahmet Ümit

• Yeni bilgileri eskileriyle bir araya getirerek sonuç niteliğinde başka bir bilgi edinmek

• Sorup öğrenmek

• Doğru ve yerinde bulmak

  Hani bunu anladık ama!

• Birinin duygularını, istek ve düşüncelerini sezebilmek

  Kabul etmeyeceğini ben daha o gün anlamıştım. - Mithat Cemal Kuntay

[-den]

• Bir şey hakkında bilgisi bulunmak

  Hele bir de denizcilikten anlamıyorsanız su üstünde bahadırlık göstermek yerine beceriksizlik göstereceksiniz demektir. - İsmet Özel

[nesnesiz]

[-den]

• Yarar sağlamak

  Bu ilaçtan hiçbir şey anlamadım.

Ata Sözleri ve Deyimler

• anladımsa arap olayım
• anlarsın ya!
• anlayalım!
• anlayana sivrisinek saz, anlamayana davul zurna az
• anlayıp dinlemek

[-i]

• Kana bulamak

[-e]

[halk ağzında]

• Şaşmak, şaşırmak

[-i]

• Dağıtmak

  XVIII. asırda Nadir Şah ... saray hazinelerini gene burada talanlamıştır. - Falih Rıfkı Atay

[-i]

• Ölçmek, hesaplamak, hesap etmek

• Akıl yoluyla gerçeğe yakın olduğuna inanılarak hüküm vermek, tahmin etmek

• Karşılaştırmak, kıyaslamak

[-i]

[-le]

• Eşit tutmak

[nesnesiz]

[halk ağzında]

• Horoz ötmek

• Bağırmak

[nesnesiz]

• Yana yatmak, yana dönmek

[-i]

• Yanından geçmek

[-e]

[mecaz]

• Çalışıp yorulmadan başka birisinden geçinmek

  Validenin yanına yanlamaktan başka çarem yok! - Ercüment Ekrem Talu

[-i]

• Bir yere, bir şeye katran sürerek katranla kaplamak

[nesnesiz]

• Gemi bir limana girip orada kalmak

[mecaz]

• Yatışmak, sakinleşmek

[-i]

• Haber veya sözün gerçek olmadığını bildirmek, yalan olduğunu açıklamak, tekzip etmek

  Bir ön sözde yazdığını sondaki ön sözde yalanlıyor, kendinden bile hırsızlama yapıyor. - Tomris Uyar

[-i]

[-le]

• Bir çiftin evlenme işinin kararlaştığına belirti olarak parmaklarına yüzük takmak, yavuklamak

• Bir hedefi vurmak için silah, taş vb.ne belli bir doğrultu vermek

• Bir şeyin yerini belirtmek, işaretlemek, nişan koymak

[-i]

• Yapılacak bir işi belli plana göre düzenlemek

[-i]

• Dumanlı duruma getirmek

• Dumana tutmak

[mecaz]

• Sarhoş etmek

  Rıza bey, kafasını iyice dumanlamadan uduna uzanmazdı zaten. - Attila İlhan

[-i]

• Tarlaya atılan tohumu örtmek için sürgü çekmek

[-i]

• Bir konuda en iyi sonucu almak için en iyi, en uygun süreyi belirlemek

• Bir işin sürdürülmesi için zamanı planlamak