[isim]

• Bir tür gevrek ve tuzlu bisküvi

[isim]

[eskimiş]

[hayvan bilimi]

• Akbaba

[sıfat]

• Kırk sayısının üleştirme sayı sıfatı

• Her birine kırk, her defasında kırkı bir arada olan

[-i]

• Sert şeyleri vurarak veya ezerek parçalamak

  Taşları kırmak. Bardağı kırmak.

• İri parçalara ayırmak

[nesnesiz]

• Belirli bir biçimde katlamak

  Forma kırmak.

• Öldürmek, yok olmasına neden olmak

  Bu yıl soğuk, hayvanları kırdı.

• Bir şeyin fiyatını azaltmak, indirmek

  Firma verdiği teklif fiyatını son dakikada bir yüzde yirmi daha kırıyordu. - Haldun Taner

• Tavlada karşı oyuncunun pulunu oyun dışında bırakmak

• Vücut kemiklerinden birini parçalamak

  Ayol, yapma, gel, düşüp bir yerini kıracaksın! - Osman Cemal Kaygılı

• Tahılı iri ve kaba öğütmek

[-e]

• Hareket durumundaki canlının veya taşıtın yönünü değiştirmek, çevirmek, döndürmek

  Ne tarafa doğru meyil varsa gidonu o tarafa doğru kıracaksınız ki bisiklet doğrulsun. - Burhan Felek

[mecaz]

• Dileğini kabul etmeyerek veya beklenmeyen bir davranış karşısında bırakarak gücendirmek, incitmek

  Bazen bir kelimenin, bir ses tonunun sevdiğimiz bir insanı kırdığını görürüz. - Mehmet Kaplan

[mecaz]

• Yok etmek

  Bir gündüz olsa belki bu derdi kıracağım / Yoksa bu sensizlikten artık çıldıracağım - Enis Behiç Koryürek

[mecaz]

• Gücünü, etkisini azaltmak

  Birkaç gün evvel yağan yağmur sıcağı kırmamış. - Burhan Felek

[argo]

• Kaçmak, uzaklaşmak

[nesnesiz]

[ticaret]

• Değerinden düşük fiyata almak

  Bono kırmak. Çek kırmak.

Ata Sözleri ve Deyimler

• kırdığı koz (veya ceviz) kırkı (veya bini) aşmak
• kırıp dökmek
• kırıp geçirmek
• kırıp sarmak

[isim]

[hayvan bilimi]

• Dişi at

  Kurt görmüş bir kısrak heyecanıyla haykıra haykıra kaçtı. - Ömer Seyfettin

[isim]

• Kırkmak işi

• Ucu kesilip alnın üstüne bırakılan saç

[isim]

[halk ağzında]

• Çay ağzında yapılan balıkçı büğeti

• Mersin balıklarının üremek için denizden nehirlere geçişleri sırasında avlanmalarında kullanılan ve nehir ağızlarına kurulan çok iğneli bir olta takımı

[isim]

• Bir derneğe, bir çalışmaya yardım sağlamak amacıyla genellikle açık havada satış yapılarak gelir sağlanan toplantı

• Küçük şehirlerde bayram veya panayır günlerinde yapılan eğlenceli toplantı

[-i]

• Bıçak, makas vb. bir araçla bir şeyi ikiye ayırmak, parçalamak, doğramak

  İpi kesmek.

• Dibinden ayırmak

  Ağaçları kesmek. Dalları kesmek.

• Düzgün parçalara ayırmak

  Eti kesmek. Patatesi kesmek.

• Kesici bir araçla yaralamak

  Nasıl sol elimle sağ elimi kesip biçeceğim? - Reşat Nuri Güntekin

[nesnesiz]

• Ucunu almak

  Saç kesmek. Tırnak kesmek.

[nesnesiz]

• Hayvanın başını gövdesinden ayırmak, boğazlamak

  Koyun kesmek. Tavuk kesmek.

• Son vermek, gidermek

  Bu ilaç baş ağrısını keser.

• Ara vermek

  Bu üç zavallı bizden rahatsız oldular ve derslerini keserek çekildiler. - Memduh Şevket Esendal

• Bir şeyden yoksun bırakmak, vermemek

  Yardımı kestiler. Ücreti ödemeyince telefonu kestiler.

• Akımı durdurmak

  Şimdi belediye ile anlaşamayan müteşebbis cereyanı kesmiş. - Sait Faik Abasıyanık

• Belirtmek, kararlaştırmak

  Gününü daha kesmedik.

[nesnesiz]

[-den]

• Verilecek şeyin bir bölümünü alıkoyup vermemek

  Ücretinden beş lira kesmişler.

• Para basmak

• Azaltmak, güçleştirmek

  Rüzgâr geminin yolunu kesiyor.

• İskambil kâğıtlarında destenin üzerinden bir bölümünü kaldırıp öte yana koymak

• Geçişi önlemek

  Yolu kesmek.

[nesnesiz]

• Susmak

  Kes artık yeter!

• Hasta organı ameliyatla almak

• Bölmek, ayırmak

  Bulvarı kesen küçük sokaklardan biri.

• Yazıyı, filmi kısaltmak

[nesnesiz]

[argo]

• Uydurmak, yalan söylemek

• Rüzgâr, soğuk vb. çok etkili olmak

  Rüzgâr yüzümü kesiyor.

[mecaz]

• Birini yermek, kötülemek

  Hiç değil beni kesmeden edemez o. - Orhan Kemal

[mecaz]

• Karşı cinsten birisini sürekli olarak süzmek, dikkatli bir biçimde bakmak

[mecaz]

• Vahşice öldürmek

[spor]

• Oyuncuyu takım kadrosuna almamak

Ata Sözleri ve Deyimler

• kesip atmak
• kesip biçmek
• kes parmağını çık pazara, merhem buyuran çok olur
• kestiği tırnak olamamak

[sıfat]

• Aşağı doğru uzanmış veya uzanmış, sarkmış, sölpük, salpa, gevşek

  İri yarı, bıyıkları sarkık bir ozan elini dostça omzuna attı. - Çetin Altan

[-e]

[-i]

• Kurutmak için asmak

  Kar gibi çamaşırları serip eve döndü. - Oktay Rifat

• Göstermek amacıyla asmak veya yaymak

  Çeyiz sermek.

• Düz bir yere yaymak

  Üzüm sermek. Bulgur sermek.

• Açarak yaymak veya döşemek

  Çerçeveli çerçevesiz bir sürü fotoğraf çıkarıp masanın üzerine serdi. - Aka Gündüz

• Boylu boyunca yere yatırmak, düşürmek veya hırpalamak

  Onun için bir an önce leşlerini köpek leşi gibi İstanbul'un çamurlu kaldırımlarına sermek zamanı gelmişti. - Yakup Kadri Karaosmanoğlu

[mecaz]

• Boşlamak, savsaklamak

[nesnesiz]

• Tek veya iki ayak üzerinde sıçramak

  Evden yola, yoldan eve varabilmek için evvelce yerleştirilmiş iri kayalar üzerinde sekmek gerekirdi. - Haldun Taner

• Tek veya iki ayak üzerinde sıçrayarak ilerlemek

• Atılan bir nesne bir yere dokunduktan sonra sıçrayarak gitmek

  Taş seke seke gözden kayboldu.

• Bir yere, bir cisme çarparak yön değiştirmek

  Mermi sekti.

• Aralık vermek

  Hastanın ateşi bir gün bile sekmedi.

[-i]

• Sesi azaltmak, alçaltmak

  Radyoyu biraz kısar mısın?

• Gözü biraz kapamak

  Adam göz kapaklarını kısarak bir hesapladı. - Necati Cumalı

• Ezmek, büzmek, daraltmak

  Omuzlarını kısar, ellerini cebinden çıkarır, atar ağzından sigarasını. - Sait Faik Abasıyanık

• Lamba ışığını azaltmak

• Sıkıştırmak

  Birden susan köpek kuyruğunu bacaklarının arasına kıstı. - Ömer Seyfettin

[-den]

[mecaz]

• Masraf, harcama vb.ni azaltmak

  Kes üç kuruş ekmekten / Beş kuruş etten kıs - Behçet Necatigil

[mecaz]

• Verilen hak ve özgürlüklerin sınırını daraltmak

[halk ağzında]

• Pintilik etmek

[isim]

• Davarların kırkılması işi

• Davarların kırkıldıkları mevsim

[isim]

• Yapılırken iyice yakılmadığından duman ve koku vererek yandığı için baş ağrısı yapan odun kömürü

  Mangalın üstünde bir boru, marsık kokusu dar sokağı doldurmuş. - Sait Faik Abasıyanık

[sıfat]

[mecaz]

• Zayıf ve teni koyu renkte olan

Ata Sözleri ve Deyimler

• marsık gibi